Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment


Z prac komisji senackich

20 lutego 2001 r.

Na swym posiedzeniu Komisja Praw Człowieka i Praworządności przyjęła stanowisko w sprawie ustawy o zmianie ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych i ustawy o Policji. Wcześniej senatorowie rozpatrywali nowelizację sejmową na posiedzeniach 8 i 13 lutego br. Największe kontrowersje w dyskusji wywołał wówczas art. 5a, który przewiduje możliwość odpłatnego udziału policji w zabezpieczeniu imprez masowych w wyniku zawarcia przez organizatora imprezy porozumienia z właściwym miejscowo komendantem policji. Zmiana ta spowodowała liczne uwagi ze strony członków komisji, m.in. dotyczące ewentualnej korupcjogenności zapisu sejmowego ze względu na zbyt szeroką swobodę w stosowaniu stawek obowiązujących przy odpłatności za zabezpieczenie imprez masowych. Ostatecznie Komisja Praw Człowieka i Praworządności zaproponowała nowe brzmienie tego artykułu: "Organizator imprezy ma obowiązek pokrycia części kosztów udziału Policji w zabezpieczeniu zorganizowanej przez niego imprezy masowej, w wysokości stanowiącej iloczyn 1/50 kwoty przeciętnego miesięcznego uposażenia policjantów z dodatkami o charakterze stałym, ustalonego na czerwiec roku ubiegłego i ogłoszonego przez Komendanta Głównego Policji w Dzienniku Urzędowym Komendy Głównej Policji, i liczby policjantów niezbędnych do zabezpieczenia bezpieczeństwa i porządku publicznego w trakcie imprezy masowej".

W innej z przyjętych poprawek wyraźnie wskazano, że te środki będą wpłacane w bardzo określonym terminie, mianowicie w ciągu siedmiu dni od zakończenia imprezy masowej, na konto środka specjalnego. W związku z zaproponowanymi kosztami komisja dodatkowo przewidziała możliwość odwołania organizatora i przyjęła taką zasadę, że w szczególnie uzasadnionych wypadkach, głównie z uwagi na charakter imprezy masowej, wojewoda może zwolnić w drodze decyzji administracyjnej organizatora imprezy masowej od ponoszenia kosztów, o których mowa, przy czym decyzja odmowna wojewody nie podlegałaby zaskarżeniu.

Komisja zaakceptowała ponadto poprawkę, która uzupełnia jeszcze zapis o te elementy, które powinny być zawarte w pozwoleniu na odbycie imprezy masowej, a mianowicie o informację dotyczącą liczby policjantów niezbędnych do zabezpieczenia imprezy masowej.

Komisja zaproponowała również wprowadzenie zasady postępowania egzekucyjnego wobec płatników, którzy korzystają z zabezpieczenia imprezy masowej.

Stanowisko Komisji Praw Człowieka i Praworządności przedstawi Izbie senator Jolanta Danielak. Do stanowiska komisji został zgłoszony wniosek mniejszości, którego sprawozdawcą będzie senator Zbigniew Romaszewski.

21 lutego 2001 r.

Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Gospodarki Narodowej, Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Ustawodawczej odbyło się pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym.

W imieniu senatorów wnioskodawców inicjatywę przedstawił senator Jan Chodkowski. W opinii wnioskodawców, obserwacja funkcjonowania ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym w rolnictwie wskazuje na konieczność nowelizacji ustawy. Podpisywanie faktur i oświadczeń oraz przelewanie należności na konta rolników ryczałtowych powoduje, że zdecydowana większość kupujących produkty rolne bardzo przeciąga termin płatności, zasłaniając się trudnościami wynikającymi z ustawy.

Jak stwierdzono w uzasadnieniu projektu, po prawie pięciu miesiącach funkcjonowania VAT-u w rolnictwie należy stwierdzić, że okres oczekiwania na pieniądze za sprzedane artykuły po wprowadzeniu VAT znacznie się wydłużył (rolnik często czekając na swoje pieniądze, ponosi konsekwencje niezapłacenia za światło czy terminowej spłaty kredytu itp.).

Przy uchwalaniu ustawy wydawało się, że chęć szybkiego odzyskania wypłaconego rolnikowi ryczałtu będzie bodźcem do szybkiego przelania na konto rolnika należności za produkty rolne. Ten tok myślenia zawiódł, bo nabywca przy szybkiej zapłacie rolnikowi odzyska tylko 3% sumy, a opóźniając zapłatę, obraca całą kwotą.

Aby pomóc rolnikom ryczałtowym w niezbyt długim oczekiwaniu na należności za artykuły rolne, jest konieczne, w opinii wnioskodawców, wprowadzenie obowiązku przelania na konto rolników należności w ciągu 14 dni od dnia zakupu, jako jednego z warunków odzyskania wypłaconego 3% ryczałtu przez kupującego. Taki obowiązek z dobrym skutkiem jest stosowany przy skupach interwencyjnych ARR.

Źródłem finansowania 3% ryczałtu jest budżet państwa, kupujący artykuły rolne ma w pełni ten wydatek rekompensowany. Ustawodawca ma prawo i obowiązek ustalić, na jakich warunkach ten zwrot następuje, by nie krzywdzić słabszego partnera transakcji - rolnika ryczałtowego.

Przy sprzedaży, gdzie wycena artykułów rolnych nie następuje w momencie przekazania artykułu, lecz później (na przykład sprzedaż żywca na ocenę poubojową czy codzienna dostawa mleka), datą sprzedaży jest ostateczna ocena wartości produktu. Warto również rozdzielić sprzedaż przypadkową od sprzedaży na podstawie umowy kontraktacyjnej.

Stąd propozycja umożliwienia składania tylko jednego oświadczenia w okresie obowiązywania umów kontraktacji lub innych umów o podobnym charakterze. Oświadczenie to sprzedawca składałby na osobnym dokumencie. Jeżeli rolnik ryczałtowy "przeszedłby" na ogólne zasady opodatkowania, musiałby niezwłocznie poinformować o tym nabywcę.

Przyjęcie takiego rozwiązania ułatwi procedury i będzie zachętą do powstawania stałych więzi między rolnikiem a kupującym artykuły rolne.

Jak stwierdzono, ustawa nie niesie żadnych skutków finansowych.

Podczas posiedzenia Stanisław Rurka z Ministerstwa Finansów i Aleksandra Szelągowska z Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi zgłosili pewne wątpliwości co do rozpatrywanego projektu senatorskiego nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym.

W głosowaniu połączone komisje zaakceptowały projekt i skierowały go do drugiego czytania podczas posiedzenia plenarnego Senatu.

* * *

Odbyło się pierwsze czytanie projektu ustawy o utworzeniu Krajowej Rady do spraw Bioetyki. Projekt rozpatrzyły na wspólnym posiedzeniu Komisja Nauki i Edukacji Narodowej oraz Komisja Ustawodawcza.

W imieniu Komisji Nauki i Edukacji Narodowej projekt przedstawiła senator Krystyna Czuba.

W dyskusji kontrowersje wywołało umiejscowienie rady. Zdecydowano, że powinna ona być usytuowana przy premierze, którego kancelarię zobowiązano do zapewnienia obsługi techniczno-organizacyjnej. Wydatki związane z funkcjonowaniem rady mają być pokrywane z budżetu Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

Komisje wprowadziły jedną poprawkę formalną do projektu przedstawionego przez Komisję Nauki i Edukacji Narodowej. Następnie senatorowie jednogłośnie opowiedzieli się za skierowaniem projektu do drugiego czytania. Na sprawozdawcę wybrano senator K. Czubę.

* * *

Na swym posiedzeniu Komisja Regulaminowa i Spraw Senatorskich rozpatrzyła wnioski dotyczące zmian w składzie komisji senackich. Zgodnie z przyjętymi wnioskami komisja zaproponowała Senatowi powołanie senatora Bogusława Litwińca do składu Komisji Kultury i Środków Przekazu oraz do Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej, a senatora Adama Rychliczka do Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz do Komisji Gospodarki Narodowej. Wnioski Komisji Regulaminowej i Spraw Senatorskich zarekomenduje Izbie senator Jerzy Cieślak.

22 lutego 2001 r.

Podczas posiedzenia Komisji Nadzwyczajnej Legislacji Europejskiej rozpatrzono ustawę o rolniczych badaniach rynkowych

Senatorowie zapoznali się z opiniami o ustawie przedstawionymi przez sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Roberta Gmyrka, dyrektora Departamentu Rolnictwa i Ochrony Środowiska w Głównym Urzędzie Statystycznym Krzysztofa Mateńkę oraz Urząd Komitetu Integracji Europejskiej. Swoje uwagi przedstawiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

Uchwalona przez Sejm 16 lutego br. ma na celu dostosowanie polskiego ustawodawstwa do prawa Unii Europejskiej. Jej przedmiotem jest uregulowanie sposobu prowadzenia rolniczych badań rynkowych polegających na zbieraniu i opracowywaniu informacji o poziomie cen i wielkości obrotu artykułami rolno-spożywczymi niezależnie od miejsca jego prowadzenia, związanych z danym przedsiębiorcą.

W głosowaniu Komisja Nadzwyczajna Legislacji Europejskiej postanowiła zarekomendować Senatowi wprowadzenie 12 poprawek do rozpatrywanej ustawy o rolniczych badaniach rynkowych. Na sprawozdawcę stanowiska komisji wybrano senatora Franciszka Bachledę-Księdzularza.

W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia komisja rozpatrzyła ustawę o kosmetykach. Dostosowuje ona polskie przepisy w tej dziedzinie do wymagań UE. Reguluje zasady obrotu kosmetykami oraz zawiera listę substancji, których stosowanie w kosmetykach jest zabronione.

Zgodnie z ustawą sejmową do obrotu mogą być dopuszczone jedynie kosmetyki wytwarzane z dozwolonych do stosowania składników o znanych właściwościach toksykologicznych, właściwie opakowane i odpowiednio oznakowane.

Ustawa stanowi, że kosmetyki wprowadzane do obrotu muszą być bezpieczne dla ludzi, jeśli są używane zgodnie z przeznaczeniem lub w warunkach możliwych do przewidzenia.

Ustawa harmonizuje zasady oznakowania opakowań kosmetyków z zasadami obowiązującymi w Unii Europejskiej. Oznakowania powinny przede wszystkim zawierać informacje o sposobie działania i składnikach kosmetyku oraz o szczególnych środkach ostrożności.

Sejm przewidział także utworzenie krajowego systemu informowania o kosmetykach, zarządzania tym systemem oraz określił obowiązki producenta, związane ze zgłaszaniem danych.

W ustawie upoważniono ministra zdrowia do wydania rozporządzenia określającego kategorie wyrobów, uważanych za kosmetyki. Kategorie te będą stanowić uzupełnienie definicji kosmetyków, która umożliwi odróżnianie ich od środków farmaceutycznych i materiałów medycznych oraz środków spożywczych.

Ustawa o kosmetykach ma zastąpić wielokrotnie nowelizowane rozporządzenie z 1928 roku o dozorze nad artykułami żywnościowymi i przedmiotami użytku oraz wydane na jego podstawie rozporządzenie ministra opieki społecznej z 1939 roku o dozorze nad wyrobem i obiegiem środków kosmetycznych.

Podczas posiedzenia senatorowie wysłuchali opinii o ustawie o kosmetykach przedstawionych przez Główny Inspektorat Sanitarny, eksperta Ministerstwa Zdrowia prof. Karłowskiego z Państwowego Zakładu Higieny, sekretarza generalnego Stowarzyszenia Producentów Kosmetyków i Chemii Gospodarczej Andrzeja Malinę oraz UKiE. Swoje uwagi zaprezentowało Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

W głosowaniu Komisja Nadzwyczajna Legislacji Europejskiej poparła 11 poprawek, których przyjęcie zarekomenduje Izbie senator Zbigniew Antoszewski.

Do stanowiska komisji zgłoszono wniosek mniejszości, którego sprawozdawcą będzie senator Genowefa Ferenc.

* * *

Komisja Nauki i Edukacji Narodowej zebrała się w celu rozpatrzenia inicjatywy ustawodawczej - dotyczącej projektu nowelizacji ustawy o kulturze fizycznej.

Rozpatrywany projekt powstał z inspiracji senatorów Tomasza Michałowskiego i Jerzego Masłowskiego i ma na celu rezygnację z ustawowego określania liczby godzin lekcyjnych zajęć wychowania fizycznego. Zgodnie z art. 22 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, minister edukacji narodowej określa ramowe plany nauczania. Na podstawie tego przepisu wydane zostało rozporządzenie ministra edukacji narodowej z dnia 15 lutego 1999 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych, w którym określono m.in. obowiązkowy wymiar zajęć dla poszczególnych etapów edukacyjnych. Przepisy ustawy o systemie oświaty oraz akt wykonawczy do tej ustawy stanowią więc wystarczającą podstawę do określania liczby godzin zajęć z poszczególnych przedmiotów. W opinii pomysłodawców nie ma więc uzasadnienia dla określania w innej ustawie liczby godzin zajęć akurat wychowania fizycznego. Jak stwierdzono w uzasadnieniu projektu, trzeba bowiem uznać, iż działania ministra edukacji narodowej, określającego liczbę godzin poszczególnych zajęć, zawsze ukierunkowane są na zapewnienie prawidłowego rozwoju dzieci i młodzieży, a liczba godzin zajęć z poszczególnych przedmiotów określana jest przez ministra w optymalny sposób.

Wnioskodawcy podkreślali, że próba zapisania w ustawie o kulturze fizycznej liczby godzin zajęć wychowania fizycznego od początku nie uwzględniała realiów finansowych oraz braku odpowiedniego zaplecza w szkołach. Uchwalając ustawę w 1996 roku, ustawodawca przewidział 3 godziny lekcyjne tych zajęć w latach szkolnych 1996/1997 i 1997/1998, 4 godziny w latach 1998/99 i 1999/2000 oraz 5 godzin zajęć począwszy od roku szkolnego 2000/2001. Już w 1997 roku zaistniała konieczność nowelizacji ustawy i zapisania, że wymiar 3 godzin zajęć obowiązuje aż do 31 sierpnia 2000 r. Do kolejnej nowelizacji doszło w ubiegłym roku, kiedy zapisano w ustawie, że w roku szkolnym 2000/2001 wystarczające są 3 godziny zajęć, w latach 2001/2002 i 2002/2003 - 4 godziny, a wymiar 5 godzin stanie się wymagalny, począwszy od 1 września 2003 r. Widać więc wyraźnie, że w tym wypadku to ustawa jest dostosowywana do rzeczywistości, nie zaś rzeczywistość kształtowana przez tę ustawę, co oczywiście nie wpływa korzystnie na szacunek do prawa. Można już teraz wyrazić wątpliwość, czy w 2003 r. szkolnictwo będzie przygotowane do realizacji zwiększonej liczby godzin.

Jak stwierdzono w uzasadnieniu, istotniejsze jest jednak pytanie, czy w ogóle ustawowe "przymuszanie" do takiego wymiaru godzin zajęć wychowania fizycznego jest konieczne. Liczba godzin wychowania fizycznego w polskich szkołach sytuuje nasz kraj w ścisłej czołówce europejskiej, nie przekłada się jednak na poprawę stanu zdrowia dzieci i młodzieży. Zdaniem specjalistów, nie w liczbie godzin obowiązkowych zajęć w szkole leży problem, a w wyrabianiu nawyków ruchowych, w propagowaniu zdrowego trybu życia i masowym uprawianiu sportu oraz czynnej rekreacji.

W przekonaniu wnioskodawców, liczbę godzin zajęć wychowania fizycznego należy regulować w takim samym trybie, jak innych przedmiotów. Działania organów administracji publicznej powinny natomiast być ukierunkowane na rzeczywistą popularyzację sportu wśród dzieci i młodzieży. Projektowana ustawa oczywiście nie zwiększa wydatków z budżetu państwa, pozostaje także poza zakresem regulacji prawa Unii Europejskiej.

Po zapoznaniu się z projektem nowelizacji ustawy o kulturze fizycznej Komisja Nauki i Edukacji Narodowej postanowiła go przyjąć i przekazać marszałkowi Senatu. Do reprezentowania komisji w dalszych pracach nad inicjatywą ustawodawczą wybrano senatora Jerzego Masłowskiego.

23 lutego br.

Na swym posiedzeniu Komisja Nauki i Edukacji Narodowej rozpatrzyła ustawę o utworzeniu Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach.

Senatorowie zapoznali się z opinią Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które stwierdziło, że ustawa nie budzi zastrzeżeń o charakterze legislacyjnym.

Przedmiotem opiniowanej ustawy jest utworzenie z dniem 1 września 2001 r. z katowickiej filii Akademii Sztuk Pięknych imienia Jana Matejki w Krakowie nowej uczelni państwowej pod nazwą Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach oraz stworzenie ram prawnych niezbędnych do dokonania odpowiednich przekształceń organizacyjnych. Podstawowym kierunkiem działalności akademii ma być kształcenie oraz prowadzenie badań naukowych w zakresie sztuk plastycznych i mieszczących się w nich dyscyplin artystycznych oraz w zakresie nauk humanistycznych. Z uwagi na specyfikę prowadzonej działalności nadzór nad akademią sprawować ma minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego. Mienie Akademii Sztuk Pięknych imienia Jana Matejki w Krakowie, obejmujące własność i inne prawa majątkowe będące w zarządzie filii Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach ma się stać mieniem akademii, która z dniem utworzenia ma przejąć dotychczasowe prawa i zobowiązania. Ustawa reguluje ponadto skutki prawne utworzenia akademii dotyczące pracowników i studentów Filii Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach, jej organów kolegialnych i jednoosobowych oraz jednostek organizacyjnych, a także osób przyjętych na pierwszy rok studiów na rok akademicki 2001/2002 do filii. Wybory do senatu akademii oraz wybory dziekanów i rad wydziałów mają zostać przeprowadzone do 30 września br. w trybie i na zasadach określonych w statucie akademii.

W dyskusji senator Kazimierz Kutz zgłosił wniosek o zmianę nazwy nowo tworzonej uczelni na Śląską Akademię Sztuk Pięknych. Został on przyjęty jednogłośnie. Stanowisko Komisji Nauki i Edukacji przedstawi Izbie senator K. Kutz.

27 lutego 2001 r.

Posiedzenie Komisji Ochrony Środowiska dotyczyło certyfikatu systemu zarządzania środowiskowego i ekoznakowania jako gwarancji odpowiedzialności ekologicznej.

Podczas posiedzenia senatorowie wysłuchali wystąpienia Macieja Kozakiewicza z Forum Odpowiedzialnego Biznesu, poświęconego europejskiej kampanii na rzecz zrównoważonego rozwoju społecznego. O korzyściach ze stosowania międzynarodowych norm ISO serii 14000 mówił Andrzej Ociepa z Forum ISO 14000 - INEM Polska.

Problemy dotyczące odpowiedzialności społecznej w zarządzaniu omówił dr Bolesław Rok z Wyższej Szkoły Humanistycznej w Pułtusku.

Stan obecny i perspektywy rozwoju ekoznakowania w Polsce przedstawił Andrzej Suliński z Polskiego Centrum Badań i Certyfikacji.

Wystąpienie Tomasza Podgajniaka z Narodowej Fundacji Ochrony Środowiska poświęcone było projektowi programu promocji w Polsce rozporządzenia Unii Europejskiej nr 1836.93 (tzw. EMAS).

Polski system ochrony środowiska w świetle nowych regulacji prawnych omówił dr Adam Mierzwiński.

Podstawowym celem posiedzenia Komisji Ochrony Środowiska była prezentacja nowoczesnych instrumentów zarządzania środowiskowego i uwarunkowań związanych z ich wdrażaniem. Przeprowadzona dyskusja miała również odpowiedzieć na pytanie, jakie wymagania stawiają przedsiębiorcom nowe regulacje w zakresie ochrony środowiska. Zastanawiano się, czy możliwe jest określenie wskaźników charakteryzujących w sposób obiektywny przedsiębiorstwo w zakresie gospodarczym, ochrony środowiska oraz w stosunku do szeroko rozumianej sfery społecznej. Przedmiotem zainteresowania były ponadto korzyści, jakie przynosi firmie ekoznakowanie i rejestracja w programie EMAS. Dyskutowano, jak przekonać przedsiębiorców, że wprowadzanie systemów zarządzania środowiskowego przybliża ich firmę do standardów europejskich i światowych oraz jak można się włączyć w europejską kampanię na rzecz społecznej odpowiedzialności biznesu.

W ostatnich latach pojawiła się potrzeba stosowania rozwiązań systemowych w dziedzinie zarządzania jakością, ochroną środowiska oraz bezpieczeństwem i higieną pracy. Certyfikacja funkcjonujących systemów zarządzania jakością (wg norm ISO 9000), ochroną środowiska (wg normy ISO 14001) oraz bezpieczeństwem i higieną pracy (wg normy PN-N-18001) zmobilizowała wielu przedsiębiorców do doskonalenia organizacji i zarządzania firmami. W wielu wypadkach posiadanie certyfikatu jakości lub ochrony środowiska stanowi o nobilitacji firmy i zapewnia jej uprzywilejowaną pozycję na rynku, w eksporcie lub w przetargach. W rzeczywistości często ci, którzy dążą do zdobycia certyfikatu za wszelką cenę, zapominają, że stanowi on jedynie świadectwo wiarygodności i społecznej odpowiedzialności firmy, a skuteczne zarządzanie wymaga głębokiego wdrożenia rozwiązań systemowych i ich stałego doskonalenia

28 lutego 2001 r.

Senatorowie z Komisji Ochrony Środowiska rozpatrywali ustawę o odpadach. W posiedzeniu udział wzięli: podsekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska Marek Michalik, przedstawiciele Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Ministerstwa Transportu i Gospodarki Morskiej, Ministerstwa Gospodarki, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, Głównego Urzędu Celnego, Państwowego Instytutu Geologicznego, Instytutu Ochrony Środowiska, a także zaproszeni ekoeksperci. Uwagi do ustawy sejmowej przedstawiło także Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

Uchwalona przez Sejm 15 lutego br. ustawa o odpadach ma zastąpić obowiązującą w tym zakresie ustawę z 27 czerwca 1997 r. o takim samym tytule. Termin wejścia w życie nowej ustawy określi ustawa o wprowadzeniu ustawy o ochronie środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw (prawdopodobnie będzie to 1 lipca br.).

Ustawa o odpadach jest ściśle związana z projektowaną ustawą - Prawo ochrony środowiska. W ustawie w odmienny od dotychczasowego sposób określono pojęcie odpadów i odpadów niebezpiecznych - poprzez odesłanie do załączników zawierających określenie kategorii, rodzajów odpadów lub ich właściwości. Posiadanie określonych właściwości przez określoną kategorię lub rodzaj odpadów kwalifikuje je jako niebezpieczne, przy czym lista takich odpadów ma się znaleźć w rozporządzeniu ministra właściwego do spraw środowiska.

Za wytwórcę odpadów ustawa uznaje każdego, kogo działalność powoduje powstawanie odpadów lub kto podejmuje działania powodujące zmianę charakteru lub składu odpadów, odmiennie niż dotąd może to być więc osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej. Posiadaczem odpadów, na którego, podobnie jak na wytwórcę, ustawa nakłada szereg obowiązków, jest każdy, kto faktycznie włada odpadami. Ustawa stwarza przy tym domniemanie, iż ten, kto włada powierzchnią ziemi (niekoniecznie właściciel), jest posiadaczem odpadów znajdujących się na terenie nieruchomości.

Ustawa określa zasady postępowania z odpadami, na pierwszym miejscu stawiając zapobieganie powstawaniu odpadów lub ograniczanie ich ilości i uciążliwości na wszystkich etapach działalności powodującej ich powstawanie, począwszy od jej planowania aż do etapu po zakończeniu użytkowania wytworzonych produktów.

W ustawie znalazł się rozdział poświęcony planom gospodarki odpadami, opracowywanym na wszystkich szczeblach samorządu terytorialnego i na szczeblu krajowym, których wykonanie ma doprowadzić do stworzenia w kraju zintegrowanej i wystarczającej sieci instalacji i urządzeń do odzysku i unieszkodliwiania odpadów.

Zasadnicze zmiany ustawa wprowadza w zakresie reglamentowania działalności powodującej powstawanie odpadów. Na wytwarzanie odpadów potrzebne jest pozwolenie tylko w razie prowadzenia przez wytwórcę odpadów instalacji w rozumieniu ustawy - Prawo ochrony środowiska, jeśli wytwarza on odpady niebezpieczne w ilości powyżej 1 tony rocznie lub inne odpady w wysokości powyżej 5 tysięcy ton rocznie.

Odmiennie niż dotychczas określona zastała właściwość organów wydających decyzje związane z gospodarowaniem odpadami - nie będzie ona uzależniona od ilości lub rodzaju odpadów, ale od przewidywanego wpływu przedsięwzięć na środowisko. Dla przedsięwzięć, dla których obowiązek sporządzania raportu oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko wynika z przepisów o ochronie środowiska, właściwym organem jest wojewoda, dla pozostałych - starosta.

Ustawa wprowadza wymóg uzyskiwania zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odzysku lub unieszkodliwiania, zbierania lub transportu wszystkich odpadów (poza komunalnymi), a więc nie tylko niebezpiecznych, jak jest dotychczas. Ustawa zawiera jednak rozwiązania zmierzające do tego, by posiadacz odpadów prowadzący różne rodzaje działalności w zakresie gospodarowania odpadami uzyskiwał jedną decyzję administracyjną, a nie kilka, odrębnie dla każdego jej rodzaju (np. art. 31 i 32).

Ustawa zezwala na przekazywanie określonych w rozporządzeniu odpadów w celu ich wykorzystania osobie fizycznej niebędącej przedsiębiorcą na jej własne potrzeby. Osoba ta nie musi uzyskiwać w tym zakresie zezwolenia na odzysk odpadów.

W oddzielnych rozdziałach ustawa reguluje szczególne sposoby gospodarowania niektórymi rodzajami odpadów (dotyczy to odpadów zawierających PCB, olejów odpadowych, odpadów pochodzących z procesów wytwarzania dwutlenku tytanu, baterii lub akumulatorów, odpadów medycznych i weterynaryjnych oraz komunalnych osadów ściekowych), termiczne przekształcanie, składowanie i magazynowanie odpadów oraz międzynarodowy obrót odpadami.

W dyskusji nad ustawą o odpadach zgłoszono kilkadziesiąt propozycji poprawek. W kolejnych głosowaniach Komisja Ochrony Środowiska zaaprobowała blisko 50 zmian do rozpatrzonej ustawy. Ich wprowadzenie zarekomenduje Izbie senator Franciszek Bachleda-Księdzularz.

* * *

Podczas posiedzenia Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej minister spraw zagranicznych Władysław Bartoszewski przedstawił główne kierunki polityki zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej.

Posiedzenie otworzył przewodniczący komisji senator Krzysztof Majka. Poinformował on, że senackie wystąpienie ministra spraw zagranicznych poprzedza debatę na ten temat w Sejmie i rządzie. Intencją komisji jest, aby debata miała charakter otwarty, również dla przedstawicieli polskich instytucji pozarządowych, wspomagających państwo w realizacji polityki zagranicznej zgodnie z polską racją stanu oraz aby jak najwcześniej uruchomić mechanizm wewnętrznej dyskusji dotyczącej priorytetów naszej polityki zagranicznej nie tylko w wymiarze zewnętrznym, ale również i wewnętrznym, adresowanym do społeczeństwa.

Rozpoczynając swoje wystąpienie minister W. Bartoszewski zastrzegł, że są to tylko jego "kierunki myślenia". Minister nie przedstawił jeszcze rządowi tez do swojego exposé na temat polityki międzynarodowej, które wygłosi w Sejmie w marcu. Jak stwierdził, exposé jest poufne, dopóki nie zostanie wygłoszone w Sejmie, nie drukuje się go i nie streszcza. Do poglądów zaprezentowanych przez ministra rząd i prezydent mogą wprowadzić korekty.

W swoim wystąpieniu do priorytetów polskiej polityki zagranicznej minister W. Bartoszewski zaliczył członkostwo w Unii Europejskiej, dobre stosunki z sąsiadami, sprawy bezpieczeństwa światowego i politykę wschodnią. W tej chwili są one ważne dla Polski, ale nie jest jeszcze przesądzona ich kolejność.

W posiedzeniu Komisji Spraw Zagranicznych wzięła udział marszałek Alicja Grześkowiak, która przypomniała, że Senat III Rzeczypospolitej od swego początku żywo interesował się polską polityką zagraniczną, a nawet w istotny sposób ją kształtował. Taką rolę odgrywał w szczególności Senat I kadencji, który przyjął uchwały dotyczące m.in. potępienia interwencji wojsk Układu Warszawskiego w Czechosłowacji, uznania niepodległości i suwerenności Litwy, Ukrainy, Białorusi, Estonii, Łotwy. Bardzo często uchwały Senatu wyprzedzały oficjalne deklaracje rządu. We wrześniu 1990 r. przeprowadzono również debatę na temat polityki wschodniej, zakończoną uchwałą, w której m.in. sformułowano postulat wystąpienia Polski z Układu Warszawskiego oraz wyrażono poparcie dla sił demokratycznych w Rosji.

Jak stwierdziła marszałek Senatu, w polityce zagranicznej nie możemy poprzestać na tym, co osiągnęliśmy od momentu przywrócenia niepodległej Polski. Minęła bowiem na Zachodzie euforia z powodu obalenia układu pojałtańskiego w Europie i uznania roli, jaką odegrała w tym przeobrażeniu Polska. Nadeszły czasy, gdy Polska musi konkretnymi dokonaniami zabiegać o zajęcie należnego jej miejsca we współczesnym świecie.

Zdaniem marszałek A. Grześkowiak, obecnie w decydującą fazę wkracza debata wokół bezpieczeństwa euroatlantyckiego. Z ładu zimnowojennego, dwubiegunowego, wyłania się nowy - wielobiegunowy. O miejsce na scenie globalnej zabiega dziś zarówno integrująca się Europa Zachodnia, jak też usiłująca uporządkować swoje stosunki z otoczeniem Rosja.

Marszałek przypomniała, że państwa Europy Środkowej wybrały powrót do swoich cywilizacyjnych europejskich korzeni. Nadal jednak większość funkcjonuje bez gwarancji bezpieczeństwa ze strony wspólnoty euroatlantyckiej, a te, które gwarancje uzyskały, walczą o swoją podmiotowość we Wspólnotach Europejskich.

Otwarte w marcu 1998 roku negocjacje o członkostwo Polski w Unii Europejskiej wkraczają w fazę rozstrzygnięć politycznych. Marszałek zapewniła senatorów, że w wielu swoich rozmowach międzynarodowych podejmuje problem wejścia Polski do UE. Ostatnio w rozmowie z premierem Hiszpanii uzyskała zdecydowane poparcie tego kraju dla naszych aspiracji.

Jak stwierdziła marszałek Senatu, wspólnota euroatlantycka i Unia Europejska wypracowują i wcielają w życie główne kierunki polityki wschodniej. Polska współkształtuje tę politykę we wspólnocie państw NATO. Przed nami stoi zadanie czynnego udziału Polski w wypracowywaniu polityki wschodniej Unii Europejskiej.

W posiedzeniu Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej wzięli udział przedstawiciele Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Kancelarii Prezydenta, Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej z wiceministrem Jarosławem Pietrasem, wiceprezes Rządowego Centrum Studiów Wschodnich Andrzej Ziółkowski, prezes Instytutu Pamięci Narodowej, dyrektor Marek Karp z Ośrodka Studiów Wschodnich, dr Marek Cichocki z Centrum Stosunków Międzynarodowych. prezes Klubu Inteligencji Katolickiej Piotr Cywiński, prezes Fundacji Ośrodka Karta Zbigniew Gluza, dr Jakub Karpiński, prof. Elżbieta Kawecka-Wyrzykowska, sekretarz Polskiej Rady Ruchu Europejskiego Jarosław Petz, prezes Centrum Stosunków Międzynarodowych Janusz Reiter oraz Ryszard Stemplowski z Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych.

* * *

Odbyło się wspólne posiedzenie Komisji Ochrony Środowiska oraz Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej.

Celem posiedzenia było wypracowanie stanowiska połączonych komisji w sprawie stanu negocjacji o członkostwo RP w Unii Europejskiej w dziedzinie ochrony środowiska.

Obecny stan negocjacji w zakresie ochrony środowiska omówił wiceminister środowiska Janusz Radziejowski. Polska wystąpiła do tej pory o 15 okresów przejściowych, ale w związku ze zmieniającą się sytuacją z niektórych okresów będzie można zrezygnować, zwłaszcza tam, gdzie przemysł dokonał znacznego postępu. Utrzymane natomiast zostaną okresy przejściowe na zadania, np. dotyczące ścieków, wymagające dużych nakładów finansowych ponoszonych przez władze miast czy gmin.

W opinii zaproszonego na posiedzenie komisji eksperta prof. Żylicza, wymagania stawiane Polsce przez UE w zakresie ochrony środowiska są bardzo wysokie i często nie mogą im sprostać nawet kraje członkowskie. Żadna z dyrektyw unijnych w tej dziedzinie nie została wdrożona we wszystkich państwach "piętnastki".


Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment