Oświadczenie skierowane do ministra sprawiedliwości, prokuratora generalnego RP Zbigniewa Ćwiąkalskiego

Szanowny Panie Ministrze!

Niniejsze oświadczenie dotyka kwestii, którą poruszałem już w szóstej kadencji Senatu. Uzyskana wówczas odpowiedź kierownictwa Ministerstwa Sprawiedliwości jest, w mojej ocenie, krzywdząca dla zainteresowanego, jak również odbiega od prawidłowej oceny merytorycznej problemu.

Oświadczenie dotyczy sytuacji Edwina Taglewskiego, osoby, która wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 8 września 1975 r., wydanym przez skład pod przewodnictwem sędziego Romana Kryżego, ojca wiceministra sprawiedliwości piastującego urząd w poprzedniej kadencji parlamentu, skazana została na karę dziewięciu lat pozbawienia wolności.

Zdaniem Edwina Taglewskiego proces miał podłoże polityczne i był aktem agresji wobec niego za próbę dochodzenia roszczeń odszkodowawczych, które powstały w wyniku embarga politycznego nałożonego na władze PRL w związku z krwawym stłumieniem rozruchów politycznych w marcu 1968 r. Edwin Taglewski twierdzi ponadto, że postępowanie karne poprzedziła agresywna kampania prasowych mediów partyjnych, dyskredytująca go jako oszusta usiłującego wyłudzić społeczne pieniądze i tym samym dorobić się kosztem klasy robotniczej. Kampania ta, a w szczególności artykuły prasowe drukowane w "Gazecie Pomorskiej", organie prasowym Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Bydgoszczy, nie mogła pozostać i nie pozostała bez wpływu na niezawisłość sądu w przedmiotowej sprawie. Presję władz politycznych na sąd potwierdza, zdaniem Edwina Taglewskiego, również fakt, że przewodniczący zespołu orzekającego w Sądzie Wojewódzkim w Bydgoszczy, sędzia J. Kazimierczak, wręcz sugerował Sądowi Najwyższemu zmianę wyroku w tej sprawie. Pan Edwin Taglewski twierdzi także, że broniący go przed Sądem Najwyższym mecenas Tadeusz de Virion oświadczył przed rozprawą, że nie może dla swojego klienta nic zrobić, gdyż sprawa ma charakter polityczny.

Edwin Taglewski skierował do Ministerstwa Sprawiedliwości wniosek o złożenie kasacji od wyroku SN, sygnatura akt III K/65/75. Wniosek rozpoznany został negatywnie. Niestety, uzasadnienie decyzji pozostaje ogólnikowe i powierzchowne, jak również nie uwzględnia ówczesnego kontekstu polityczno-historycznego sprawy.

W takiej sytuacji liczę, że spojrzenie na przedmiotową sprawę oczami innych osób pozwoli dostrzec złożoną jej problematykę, w której zasadniczą rolę odgrywa element historyczno-polityczny. Tym bardziej że poprzednie decyzje w sprawie były podejmowane przez prokuraturę, w której kierowniczą funkcję pełnił syn sędziego orzekającego w przedmiotowej sprawie Andrzej Kryże, co zrodziło w zainteresowanym obawę braku bezstronności prokuratury.

Oczywiste jest, że nie zamierzam formułować jakichkolwiek autorytatywnych wniosków co do winy Edwina Taglewskiego, niemniej uważam, iż kontekst historyczno-polityczny sprawy wymaga, aby ową kwestię poddać ocenie niezawisłego sądu, co uzasadnia złożenie kasacji do SN.

Piotr Benedykt Zientarski