Oświadczenie skierowane do ministra skarbu państwa Aleksandra Grada

Szanowny Panie Ministrze!

Przedmiotem niniejszego oświadczenia senatorskiego pragnę uczynić problematykę sprawności i szybkości postępowań administracyjnych prowadzonych w Ministerstwie Skarbu Państwa na przykładzie postępowania w sprawie uzyskania rekompensaty za mienie pozostawione poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej.

Do mojego biura senatorskiego zgłosiła się zamieszkała w Koszalinie pani Urszula Frankiewicz, która jest bezsilna wobec opieszałości działań organów administracji państwowej, to jest Kujawsko-Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego, a na obecnym etapie postępowania Ministerstwa Skarbu Państwa.

Na wstępie pragnę zaznaczyć, iż, mimo że zagadnienie porusza sprawę indywidualną, zwraca uwagę na problem o charakterze ogólnym, związany z dostępem obywateli do sprawnej, szybkiej i skutecznej administracji publicznej.

Pani Urszula Frankiewicz ubiega się o uzyskanie rekompensaty z tytułu pozostawienia przez jej poprzedników prawnych mienia na terenie dzisiejszej Ukrainy. Postępowanie prowadzone wobec zainteresowanej wszczęte zostało już w 1990 r. i, mimo upływu siedemnastu lat, do dnia dzisiejszego nie zostało prawomocnie zakończone.

Jednak w całej sprawie najbardziej wątpliwy i budzący uzasadnione niezadowolenie pozostaje okres od listopada 2004 r., kiedy to wojewoda zachodniopomorski przekazał sprawę do rozpoznania według właściwości wojewodzie kujawsko-pomorskiemu. W okresie trzech lat, a więc od 2004 r. do momentu wydania decyzji administracyjnej organu I instancji, co miało miejsce w maju 2007 r., organ początkowo ocenił pozytywnie wniosek zainteresowanej i wezwał ją do złożenia operatu szacunkowego, którego wykonanie wiązało się z poniesieniem kosztów, by następnie wycofać się ze swojego pierwotnego orzeczenia, co znacznie wydłużyło proces administracyjny. Wobec opieszałości organu I instancji zainteresowana w terminie złożyła zażalenia na niezałatwienie sprawy do Ministerstwa Skarbu, które w swoich orzeczeniach przyznawało rację skarżącej.

W dniu 14 sierpnia 2007 r. wnioskodawczyni złożyła odwołanie od decyzji wojewody, które w Ministerstwie Skarbu zarejestrowane zostało pod sygnatura: MSP/DERRiUA/8100/07/MP. Ministerstwo Skarbu Państwa już we wrześniu wyznaczyło dodatkowy termin do rozpatrzenia odwołania do dnia 31 grudnia 2007 r. uzasadniając swoją decyzję w sposób ogólny i szablonowy. Mimo upływu wyznaczonego terminu, odwołanie nie zostało rozpoznane, zaś na skutek interwencji telefonicznych zainteresowanej, wskazano, iż przyczyną opóźnienia jest nadmiar pracy, a urzędnicy ministerstwa nie są w stanie określić konkretnego terminu rozpatrzenia odwołania.

Przedstawiony stan faktyczny zmusza do sformułowania uogólnień co do postępowań prowadzonych w zakresie rekompensat.

Po pierwsze, przedmiotowe postępowania niejednokrotnie dotyczą osób w podeszłym wieku, które na skutek sytuacji polityczno-historycznej po II wojnie światowej pozbawione zostały majątków budowanych od pokoleń przez ich rodziny. Dlatego też przewlekłość postępowań czyni możliwość uzyskania choć symbolicznej rekompensaty za pozostawione mienie czysto iluzoryczną.

Po drugie, opieszałość organów administracji w przedmiotowej sprawie narusza wszelkie normy kodeksu postępowania administracyjnego w zakresie zaufania obywatela do organów państwa czy też sprawności i szybkości postępowania, co wobec rosnących oczekiwań społecznych w stosunku do administracji wpływa negatywnie na wizerunek organów państwa.

Wobec tego na przykładzie sprawy pani Urszuli Frankiewicz, pragnę zwrócić uwagę Pana Ministra na brak sprawności i szybkości procesów administracyjnych prowadzonych w Ministerstwie Skarbu Państwa, jak również pragnę uzyskać informację, jakie działania podejmowane są w celu wyeliminowania sytuacji o tożsamym charakterze. Ponadto proszę o wskazanie, kiedy zakończone zostanie postępowanie prowadzone wobec zainteresowanej oraz jakie są przyczyny tak znaczącego opóźnienia w rozpatrzeniu odwołania pani Frankiewicz.

Grażyna Anna Sztark
senator RP