Oświadczenie skierowane do minister pracy i polityki społecznej Jolanty Fedak oraz do ministra finansów Jana Vincenta-Rostowskiego

Szanowni Pani Minister i Panie Ministrze!

Zwrócono się do mnie jako do senatora RP, abym poruszył temat przekazywania 1% podatku dochodowego od osób fizycznych na rzecz organizacji pożytku publicznego (OPP).

W trakcie rozliczania PIT za 2007 r. zgodnie z nowelizacją ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 16  listopada 2006 r. (DzU nr 217 poz. 1588) przekazywać go będzie naczelnik urzędu skarbowego właściwego dla miejsca zamieszkania podatnika. To uproszczenie procedury jest wprawdzie ułatwieniem dla podatników, ale ma negatywne konsekwencje - odbiera podatnikowi możliwość przekazania 1% podatku na wskazany cel, na przykład na leczenie konkretnej osoby.

Dotychczas podatnicy mieli taką możliwość, co między innymi potwierdzało na swoich stronach internetowych Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej - Departament Pożytku Publicznego (www.pozytek.gov.pl). Obecne rozwiązanie, polegające na podaniu nazwy OPP i numeru Krajowego Rejestru Sądowego OPP na formularzu rozliczenia rocznego PIT, skutecznie uniemożliwia wskazanie OPP, na jaki cel ma przekazać daną kwotę zgodnie z wolą podatnika.

Rozwiązanie takie osłabia przedsiębiorczość i chęć do walki z niepełnosprawnością samych osób niepełnosprawnych, jak i rodziców dzieci dotkniętych niepełnosprawnością, odbierając w ten sposób środki finansowe na leczenie i rehabilitację - środki, których państwo polskie nie jest w stanie zapewnić w odpowiedniej ilości adekwatnie do stopnia niepełnosprawności.

O tym, że poruszony temat to nie wymyślony, lecz rzeczywisty problem mogą świadczyć wypowiedzi rodziców i przedstawicieli OPP, zamieszczone na różnych forach internetowych, na przykład Fundacji Dzieciom "Zdążyć z Pomocą", "Dzieci Sprawne Inaczej", czy w mediach, na przykład w "Gazecie Wyborczej" z 30 listopada 2007 r.

W związku z tym zwracam się w imieniu podatników o wprowadzenie możliwości alternatywnych sposobów przekazania przez podatników 1% podatku dochodowego od osób fizycznych na rzecz OPP na dwa sposoby: w sposób pośredni, poprzez naczelnika właściwego urzędu skarbowego, przez wskazanie na formularzu rozliczenia rocznego PIT OPP, na rzecz której powinno nastąpić przekazanie 1% podatku, czyli zgodnie z aktualnym stanem prawnym, uchwalonym 16 listopada 2006 r. (DzU nr 217 poz. 1588); a także w sposób bezpośredni, poprzez wpłatę na rzecz OPP przelewem bankowym kwoty 1% podatku dochodowego dokonaną przed złożeniem rozliczenia rocznego PIT, czyli zgodnie z poprzednim stanem prawnym, obowiązującym do 16 listopada 2006 r.

Rozwiązanie takie stanowiłoby wyjście naprzeciw postulatom części podatników i OPP, oczekującym uproszczenia przekazywania 1% podatku dochodowego, spełniając równocześnie oczekiwania tych podatników, którzy pragnęliby przekazywać 1% podatku podopiecznym OPP. Ponadto gwarantowałoby ono państwu polskiemu pełną informację na temat celów i preferencji, jakimi kierują się podatnicy, przekazujący OPP 1% podatku dochodowego.

A ponieważ wiem, że zmiana ustawy jest procesem czasochłonnym i przeprowadzenie jej będzie możliwe dopiero dla rozliczenia rocznego PIT za 2008 r., zwracam się z prośbą o wprowadzenie rozwiązania przejściowego, umożliwiającego przekazanie 1% podatku dochodowego od osób fizycznych na gruncie aktualnie obowiązującego prawa. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, art. 45 ust. 5c i d mówi:

"Ust. 5c: Naczelnik urzędu skarbowego, na wniosek podatnika, przekazuje na rzecz jednej organizacji pożytku publicznego działającej na podstawie ustawy o działalności pożytku publicznego, zwanej dalej organizacją pożytku publicznego, wybranej przez podatnika z wykazu, o którym mowa w ust. 5g, kwotę w wysokości nieprzekraczającej 1% podatku należnego wynikającego z zeznania podatkowego, po zaokrągleniu do pełnych dziesiątek groszy w dół.

Ust. 5d: Wskazanie w zeznaniu podatkowym organizacji pożytku publicznego, o której mowa w ust. 5g, poprzez podanie jej nazwy i numeru wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego, traktuje się na równi ze złożeniem wniosku, o którym mowa w ust. 5c.".

Czytając ustawę literalnie, można zatem mniemać, że ustawodawca dopuszcza istnienie wniosku oraz istnienie wskazania w zeznaniu podatkowym. Wnoszę zatem, aby podatnik, zamiast wpisywać do swego zeznania rocznego PIT nazwy OPP i jej numeru KRS, załączył wniosek, że chce przekazać OPP 1% podatku dochodowego w kwocie wynikającej z zeznania oraz, że prosi o poinformowanie wskazanej przez niego OPP, że 1% podatku przeznaczony jest dla nazwanego z imienia i nazwiska podopiecznego OPP. Urzędy skarbowe mogłyby wówczas dokonywać przelewów na rzecz OPP wraz z informacją o wskazanym przez podatnika podopiecznym OPP. Przelew z urzędu skarbowego do OPP mógłby być:

- jednostkowy, z pomniejszeniem przelewanej kwoty o koszty przelewu, zgodnie z art. 45 pkt 5e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ale opis przelewu zawierałby informację o imieniu i nazwisku podopiecznego OPP;

- zbiorczy, z pomniejszeniem przelewanej kwoty o koszty przelewu, gdyby urzędy skarbowe zostały zobligowane do prowadzenia ewidencji wniosków podatników dotyczących tego samego podopiecznego danej OPP, a opis przelewu zawierałby informację o imieniu i nazwisku podopiecznego OPP.

Takie rozwiązanie umożliwiłoby przejściowe rozwiązanie problemu, który sygnalizuję, do czasu zmiany ustawowej. Sam wniosek o przekazanie na rzecz organizacji pożytku publicznego 1% należnego podatku wynikającego z zeznania podatkowego nie wymaga osobnej definicji, skoro ustawa z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (DzU 2005 nr 8, poz. 60) nie nakłada wymogów formalnych co do zawartości dowolnego wniosku. Oczywiste natomiast jest, że wniosek powinien zawierać dane identyfikujące podatnika - imię i nazwisko, adres zamieszkania, numer NIP, właściwy urząd skarbowy oraz organizację pożytku publicznego.

Z wyrazami szacunku
Janusz Rachoń