Oświadczenie skierowane do ministra Skarbu Państwa Aleksandra Grada

Szanowny Panie Ministrze!

Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o zasadach zbywania mieszkań będących własnością przedsiębiorstw państwowych, niektórych spółek handlowych z udziałem Skarbu Państwa, państwowych osób prawnych oraz niektórych mieszkań będących własnością Skarbu Państwa (DzU z 2001 r. nr 4 poz. 24 z późn. zm.) przewiduje możliwość skorzystania z maksymalnej, wynoszącej 95% bonifikaty podczas ich zakupu przez dotychczasowych najemców (art. 6 ust. 1 pkt 2).

FSM Wytwórnia Wyrobów Różnych SA w likwidacji w Bielsku-Białej w trybie przepisów wzmiankowanej ustawy dokonywała sprzedaży mieszkań w Bielsku-Białej, Sosnowcu, Czechowicach-Dziedzicach, Bieruniu i Skoczowie.

Ze względu na nieuregulowany stan prawny nieruchomości proces ten nie mógł zostać zakończony w stosunku do lokali znajdujących się w budynkach mieszkalnych w Skoczowie przy ul. Osiedlowej 10, 12 i 24. W wyniku podjętych przez likwidatora działań ostatecznie stan prawny tych nieruchomości został określony, co dokumentują wpisy do ksiąg wieczystych. Najemcom zaproponowano wykup mieszkań, ale za cenę powiększoną o kwotę 2 tysięcy 651 zł tytułem zwrotu kosztów poniesionych przez spółkę w celu przygotowania ich do sprzedaży. W uzasadnieniu takiego stanowiska wskazano, że spółka nie posiada specjalnych funduszy pozwalających na dotowanie najemców, zaś w sytuacji kosztownych działań podjętych w celu uregulowania stanu prawnego nieruchomości proporcjonalne obciążenie najemców jest korzystniejsze od wysokości ewentualnej bonifikaty udzielanej przez gminę - wynoszącej około 60% - która mogłaby zostać przyznana, gdyby mieszkania te zostały przekazane z powodu niemożliwego do uregulowania stanu prawnego.

Likwidator spółki wskazał, że zobowiązany jest do działania zgodnego między innymi z art. 483 kodeksu spółek handlowych, według treści którego odpowiada wobec spółki za szkodę wyrządzoną działaniem albo zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami statutu spółki, chyba że nie ponosi za to winy, i powinien wykonywać swoje obowiązki ze starannością wynikającą z zawodowego charakteru swojej działalności.

Zwyczajne walne zgromadzenie spółki FSM WWR SA w uchwale nr 1 z dnia 27 czerwca 2008 r. zatwierdziło sprawozdanie z działalności spółki za 2007 r., w którym przyjęto, że w celu zminimalizowania ujemnych skutków wydłużenia się procesu likwidacyjnego wskutek działań podjętych w celu ustalenia stanu prawnego nieruchomości przewiduje się przy opracowywaniu regulaminu zbywania mieszkań, iż część kosztów immanentnie związanych z przygotowaniem nieruchomości do sprzedaży zostanie poniesiona przez najemców.

Mając na uwadze wskazywane okoliczności, nie sposób zgodzić się ze stanowiskiem, że koszty uregulowania stanu prawnego nieruchomości mogą zostać dodane do łącznej ceny zbycia poszczególnych lokali. W pierwszej kolejności należy wskazać, że uprawnienie takie nie wynika z przepisów ustawy.

Zaliczenie takich kosztów w poczet ceny stanowiłoby dodatkowy składnik wpływający na wysokość udzielonej bonifikaty, co nie znajduje uzasadnienia w treści art. 6 ustawy.

Ustawa ta jako akt szczególny powinna być interpretowana w sposób ścisły, a nie w taki, który prowadzi do obejścia jej przepisów. Ratio legis ustawy polega bowiem między innymi na zagwarantowaniu określenia przejrzystych zasad wykupu mieszkań, co expressis verbis wyraża się w określonym mechanizmie obliczania wysokości bonifikaty udzielanej w odniesieniu do ceny sprzedaży.

Należy podkreślić, że odmienna wykładnia prowadzi do nierównego traktowania osób znajdujących się w tej samej sytuacji prawnej. Z uzyskanych informacji wynika bowiem, że do ceny innych mieszkań zbytych już z majątku spółki nie doliczano kosztów związanych z przygotowaniem przeniesienia praw tych mieszkań na najemców.

Kierując się troską o kształtowanie świadomości prawnej oraz poszanowaniem realizacji konstytucyjnej zasady równości wobec prawa, proszę Pana Ministra o określenie, czy likwidator może obciążać najemców dodatkowymi, niewynikającymi z przepisów ustawy kosztami. W przypadku pozytywnej odpowiedzi na to pytanie, proszę również o wskazanie ich wysokości.

Łączę wyrazy szacunku
Rafał Muchacki