Oświadczenie skierowane do minister pracy i polityki społecznej Jolanty Fedak

W ostatnich kilku latach około dwóch, trzech milionów Polaków wyjechało do różnych państw Unii Europejskiej w poszukiwaniu pracy. Już sam fakt, że mówimy o dwóch, a może trzech milionach osób, świadczy o tym, jak niewiele wiemy o tym zjawisku. A przecież ów proces musi powodować rozliczne skutki społeczne. Nie zawsze tym, którzy wyjechali, udało się odnaleźć na Zachodzie. Nie mają pracy, żyją w nędzy, nierzadko skonfliktowani z prawem lub zasadami, z którymi wyjeżdżali.

W Polsce zostały ich rodziny, także dzieci. Bywa, że widują rodzica albo i oboje rodziców raz na kilka miesięcy, pół roku, a czasami w ogóle. Co się dzieje w takich rodzinach? Niestety, tego nie wiemy, bo problem ostatniej fali migracji zarobkowej Polaków nie jest badany, monitorowany, nie mówiąc o podejmowaniu działań minimalizujących zagrożenia tym powodowane.

W wielu środowiskach zaczyna dojrzewać świadomość pojawiających się zagrożeń. Status dziecka wychowywanego przez starsze rodzeństwo, wujostwo czy dziadków jest bardzo niejasny. Kto może podjąć decyzję na przykład w chwili zagrożenia życia takiego dziecka? Instytucje stworzone do pomagania potrzebującym, na przykład urzędy pracy, pomoc społeczna, nie mają narzędzi do badania problemu.

Wydaje się, że wobec skali i wagi problemów, które związane są z migracją zarobkową, należy jak najszybciej podjąć działania zmierzające do rozpoznania zjawiska, stworzenia instytucjonalnych form pomocy zagrożonym negatywnymi skutkami zjawiska i znalezienia form prawnych, osłaniających szczególnie dzieci, ale też rodziny i państwo, na przykład przed pobieraniem nienależnych świadczeń.

Należy takie działania podjąć jak najszybciej, bo prawdopodobne jest, że czas rozłąki w wielu rodzinach będzie coraz dłuższy, główna fala migracji zarobkowej to lata 2005-2007, a wraz z nią będą nabrzmiewały problemy.

Działania w tym kierunku są tym bardziej zasadne, że Platforma Obywatelska, dziedzicząc nierozwiązane w poprzednich kadencjach problemy, zapewniała, że zajmie się sprawami migracji zarobkowej, które powstały w ostatnich latach.

Z poważaniem
Stanisław Gorczyca
senator RP