(Początek posiedzenia o godzinie 10 minut 02)

(Posiedzeniu przewodniczą marszałek Bogdan Borusewicz oraz wicemarszałkowie Zbigniew Romaszewski i Marek Ziółkowski)

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Otwieram pięćdziesiąte dziewiąte posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej siódmej kadencji.

(Rozmowy na sali)

Proszę o spokój.

(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)

Na sekretarzy posiedzenia wyznaczam senator Grażynę Sztark oraz senatora Stanisława Gorczycę.

Listę mówców prowadzić będzie senator Stanisław Gorczyca.

Proszę senatorów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.

Informuję, że protokół pięćdziesiątego siódmego posiedzenia Senatu zgodnie z Regulaminem Senatu jest przygotowany do udostępnienia senatorom. Jeżeli nikt z państwa senatorów nie zgłosi do niego zastrzeżeń, to zostanie on przyjęty na kolejnym posiedzeniu.

Doręczony państwu senatorom projekt porządku obrad pięćdziesiątego dziewiątego posiedzenia obejmuje punkty:

1. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw.

2. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym.

3. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw.

4. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo ochrony środowiska oraz ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

5. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych oraz ustawy - Kodeks karny.

6. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks cywilny, ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze.

7. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks wykroczeń.

8. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.

9. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o nadaniu Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie nazwy "Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie".

10. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego oraz ustawy o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym.

11. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Gabinetem Ministrów Ukrainy, sporządzonej w Warszawie dnia 25 listopada 2009 r., o zmianie umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Gabinetem Ministrów Ukrainy o współpracy przy dokonywaniu kontroli osób, towarów i środków transportu przekraczających polsko-ukraińską granicę państwową, podpisanej w Kijowie dnia 25 czerwca 2001 r.

12. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Protokołu fakultatywnego do Konwencji o bezpieczeństwie personelu Organizacji Narodów Zjednoczonych oraz personelu współdziałającego, sporządzonego w Nowym Jorku dnia 8 grudnia 2005 r.

13. Uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie wyrażenia zgody na powołanie Rzecznika Praw Obywatelskich.

14. Drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o pracownikach urzędów państwowych oraz ustawy o pracownikach samorządowych.

15. Drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich.

16. Drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego.

17. Drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie granicy państwowej.

18. Drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.

19. Informacja Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego Rzeczypospolitej Polskiej o działalności Sądu Najwyższego w roku 2009.

20. Informacja Rzecznika Praw Dziecka o działalności za rok 2009 wraz z uwagami o stanie przestrzegania praw dziecka.

21. Sprawozdanie Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji z rozpatrzonych w 2009 r. petycji.

22. Zmiany w składzie komisji senackich.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zabrać głos w sprawie przedstawionego porządku obrad?

Pan senator Rocki, proszę bardzo.

Senator Marek Rocki:

Panie Marszałku!

Zgodnie z art. 48 ust. 2 pkt 8 Regulaminu Senatu wnoszę o zmianę kolejności rozpatrywania dotychczasowego punktu szesnastego: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego - i rozpatrzenie go jako punktu ósmego; oraz dotychczasowego punktu osiemnastego: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych - i rozpatrzenie go jako punktu dziewiątego.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Czy jest sprzeciw? Nie ma.

Pan senator Augustyn. I pan senator Karczewski? A, przepraszam.

Senator Mieczysław Augustyn:

Zgodnie z art. 48 ust. 2 pkt 8 Regulaminu Senatu wnoszę o uzupełnienie porządku obrad o punkt: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zatrudnieniu socjalnym oraz niektórych innych ustaw - i proszę o rozpatrzenie go przed dotychczasowym punktem jedenastym porządku obrad, czyli przed ratyfikacją umowy pomiędzy rządem RP a Gabinetem Ministrów Ukrainy. Przyjęcie tej ustawy jest konieczne ze względu na to, że samorządy muszą mieć czas na dokonanie przekształceń umożliwiających funkcjonowanie zakładów aktywności zawodowej i centrów integracji społecznej.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Czy jest jakiś sprzeciw wobec tego punktu?

Pan zgłasza sprzeciw? Nie?

(Senator Władysław Ortyl: Chciałbym zapytać...)

Dobrze. Proszę bardzo.

Senator Władysław Ortyl:

Panie Marszałku, ja bym prosił pana senatora Rockiego o uzasadnienie tej zmiany kolejności. Pan senator Augustyn uzasadnił swój wniosek, a pan senator Rocki nic nie powiedział.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Panie Senatorze, podjęliśmy już decyzję, nie było sprzeciwu...

(Poruszenie na sali)

(Głosy z sali: Jaką decyzję? No jaką decyzję?)

Ja mogę o tym powiedzieć, bo ta sprawa była omawiana na Konwencie Seniorów. Sprawozdawca prosi o takie przesunięcie, ponieważ w późniejszym czasie po prostu go tu nie będzie. I to jest tylko to. Wystarczy?

(Senator Władysław Ortyl: Dziękuję bardzo.)

Dziękuję.

Pan senator Szaleniec, proszę bardzo.

Senator Zbigniew Szaleniec:

Również zgodnie z art. 48 ust. 2 pkt 8 Regulaminu Senatu wnoszę o uzupełnienie ostatniego punktu porządku obrad: zmiany w składzie komisji senackich - o rozpatrzenie także wniosku zawartego w druku nr  921. Są to trzy wnioski nowych senatorów o to, aby mogli pracować w komisjach. I proponuję je rozpatrzyć na tym posiedzeniu.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dobrze.

Nie ma sprzeciwu wobec tego wniosku?

(Głosy z sali: Nie ma.)

Nie ma.

Czyli uzupełniamy to o druk nr 921.

Pan senator Karczewski, proszę bardzo.

Senator Stanisław Karczewski:

Dziękuję, Panie Marszałku.

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Chciałbym zgłosić propozycję uzupełnienia porządku obrad o wybór sekretarza Senatu. Dziękuję bardzo.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję bardzo.

Czy jest jakiś sprzeciw wobec tego wniosku? Nie ma.

Uzupełniamy porządek. Jako który punkt?

(Głos z sali: Jako ostatni.)

Jako punkt ostatni.

Panie Senatorze, uzupełniamy, będzie to ostatni punkt porządku.

(Senator Stanisław Karczewski: Dobrze. Dziękuję bardzo.)

Dziękuję.

Nie ma innych wniosków.

Stwierdzam, że Senat zatwierdził porządek obrad pięćdziesiątego dziewiątego posiedzenia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej siódmej kadencji.

Informuję, że punkt dotyczący wyrażenia przez Senat zgody na powołanie rzecznika praw obywatelskich rozpatrzymy przed wszystkimi głosowaniami, które zostaną przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.

Panie i Panowie Senatorowie, chciałbym również poinformować, że o godzinie 12.00 zarządzę półgodzinną przerwę w obradach na otwarcie wystawy fotografii pana Tomasza Tomaszewskiego zatytułowanej "Hades?", prezentującej Górny Śląsk. Jednocześnie pragnę przypomnieć państwu senatorom, że inicjatorką wystawy była pani wicemarszałek Krystyna Bochenek, tragicznie zmarła w katastrofie w Smoleńsku.

Informuję, że o godzinie 19.00 zostanie zarządzona przerwa do godziny 9.00 dnia następnego.

(Senator Edmund Wittbrodt: Ze względu na mecz?)

Panowie Senatorowie, przerwa zaplanowana jest na wniosek klubu PiS i nie jest to przerwa na mecz, Panie Senatorze, tylko przerwa na posiedzenie klubu.

(Senator Stanisław Karczewski: Tak jest, Panie Marszałku. Dziękuję bardzo.)

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu pierwszego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw.

Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 902, a sprawozdanie komisji w druku nr 902A.

Proszę sprawozdawcę Komisji Budżetu i Finansów Publicznych oraz Komisji Gospodarki Narodowej, pana senatora Henryka Woźniaka, o przedstawienie sprawozdania komisji.

Senator Henryk Woźniak:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!

Mam przyjemność przedstawić sprawozdanie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych oraz Komisji Gospodarki Narodowej o uchwalonej przez Sejm w dniu 11 czerwca 2010 r. ustawie o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw. Marszałek Senatu w dniu 15 czerwca 2010 r. skierował ustawę do komisji. Po rozpatrzeniu ustawy przez połączone komisje na wspólnym posiedzeniu w dniu 1 lipca komisje wnoszą o to, aby Wysoki Senat raczył uchwalić załączony projekt uchwały. Komisje rekomendują przyjęcie ustawy wraz z zaproponowanymi poprawkami.

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Celem ustawy, którą mam przyjemność rekomendować w imieniu komisji, jest implementacja postanowień dyrektywy Rady 2008/118/WE z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie ogólnych zasad podatku akcyzowego, dyrektywy uchylającej dyrektywę 92/12/EWG. Ustawa ponadto doprecyzowuje wiele przepisów wynikających z potrzeby uwzględnienia stosowania ustawy w praktyce.

W ramach implementacji wskazanej dyrektywy uregulowano podstawy prawne do utworzenia tak zwanego krajowego systemu teleinformatycznego służącego do obsługi przemieszczania wyrobów akcyzowych z zastosowaniem procedury zawieszania poboru akcyzy. To jest istotna kwestia regulowana przez dyrektywę i implementowana do przedmiotowej ustawy.

Zgodnie z postanowieniami ustawy z systemu będą korzystały podmioty dokonujące przemieszczeń wyrobów akcyzowych w procedurze zawieszania poboru akcyzy oraz urzędy celne nadzorujące obrót wyrobami akcyzowymi. System pozwoli na elektroniczną obsługę zabezpieczeń akcyzowych. Ustawa przewiduje także sytuację, w której system komputerowy jest niedostępny z przyczyn technicznych. Wówczas obsługa przemieszczania wyrobów akcyzowych będzie się odbywała na podstawie dokumentów sporządzanych w formie papierowej.

Ustawa na zasadzie implementacji dyrektywy ujednolica instytucje zarejestrowanego i niezarejestrowanego handlowca, czyni z tego jedną instytucję zarejestrowanego odbiorcy, oraz określa zasady postępowania w przypadku wystąpienia nieprawidłowości w trakcie przemieszczania wyrobów akcyzowych, chodzi o zakończenie przemieszczania wyrobów z zapłaconą akcyzą niezgodnie z przepisami.

Ustawa wprowadza opodatkowanie zużycia energii elektrycznej nabywanej na potrzeby własne przez podmioty posiadające koncesję na jej wytwarzanie, regulację służącą zapobieganiu podwójnego opodatkowania energii elektrycznej akcyzą, opodatkowanie podmiotów zużywających wyroby akcyzowe objęte zwolnieniem ze względu na przeznaczenie, które nie dopełniają na przykład obowiązków ewidencyjnych. Rozszerzono tu również zakres zwolnienia z akcyzy paliw żeglugowych, a także zmieniono w ustawie definicję cygar i cygaretek.

Panie Marszałku, Wysoka Izbo, komisje na posiedzeniu w dniu 1 lipca zaproponowały siedem poprawek, które są zawarte w sprawozdaniu w druku nr 902A. Poprawki te zostały przyjęte jednogłośnie, był w tej sprawie konsensus wszystkich senatorów uczestniczących w posiedzeniu, pracujących w Komisji Budżetu i Finansów Publicznych oraz Komisji Gospodarki Narodowej. W imieniu połączonych komisji wnoszę o przyjęcie poprawek przedstawionych w druku nr 902A . Dziękuję bardzo.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.

Pan senator Dajczak.

Proszę bardzo.

Senator Władysław Dajczak:

Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.

Panie Senatorze, chciałbym spytać, czy na posiedzeniu komisji była mowa o sprawie zwalniania z podatku akcyzowego alkoholu całkowicie skażonego. Pytam, bo to jasno nie wynika z dyrektywy, a była taka propozycja rządowa. Czy komisja rozmawiała o ewentualnych skutkach takiego zwolnienia? W jakiś sposób będzie się to przecież odbijało na dochodach, a także na producentach alkoholu w kraju.

Senator Henryk Woźniak:

Nie, ta kwestia nie była omawiana na posiedzeniu komisji.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Pan senator Knosala.

Proszę bardzo.

Senator Ryszard Knosala:

Dziękuję, Panie Marszałku.

Ja chciałbym się zorientować, czy na posiedzeniu komisji była mowa o aktualnie działającym systemie Bachus. Chodzi o to, że ten system może być stosowany wyłącznie bez formy papierowej, oczywiście za zgodą Ministerstwa Finansów. Precyzował to art. 46 ust. 6 obowiązującej ustawy. To jest o tyle ważne, że powinniśmy wiedzieć, jakie mamy doświadczenia w związku z obecnie działającym systemem. Czy zwolnienie ze stosowania formy papierowej obejmowało dotychczas jakiś większy obszar? Dzięki temu mogłoby być mniej kłopotów z wdrożeniem nowego systemu.

A propos nowego systemu, systemu EMCS, chciałbym zapytać, czy była mowa o terminie wdrożenia tego systemu i czy jest planowany jakiś okres przejściowy przed datą oficjalnego jego wdrożenia, tak aby użytkownicy mogli się z nim zapoznać i przetestować jego działanie, bo jest to bardzo duże przedsięwzięcie. Ja tu przywołam pewną sprawę. Nie tak dawno dyskutowaliśmy na temat bazy danych dotyczącej kibiców, to też jest wielkie przedsięwzięcie, i z tego, co słyszę z mediów, są z tym kłopoty. Trzeba by może działać z wyprzedzeniem. Czy prowadzone są przygotowania i czy podłoże, tak to nazwę, związane z obecnie stosowanym systemem Bachus jest już wystarczająco mocne? Dziękuję.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Proszę bardzo.

Senator Henryk Woźniak:

Dziękuję, Panie Marszałku.

Te kwestie w sposób szczegółowy nie były omawiane na posiedzeniu komisji. Art. 18 mówi jednak wprost, że ustawa wchodzi w życie 1 września 2010 r., a zatem regulacje dotyczące elektronicznej obsługi także. Te doświadczenia, jak zauważył pan senator, są bogate i już rozpowszechnione, więc nie sądzę, aby był jakikolwiek kłopot z przygotowaniem... Ważne jest, by mechanizm elektronicznej obsługi został uzupełniony o obsługę papierową w sytuacji, gdy z przyczyn technicznych to nie będzie możliwe. Dziękuję.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Nie ma więcej pytań.

Dziękuję, Panie Senatorze.

Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister finansów.

Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu?

Pan minister Kapica?

Proszę uprzejmie, Panie Ministrze.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów
Jacek Kapica:

Panie Marszałku! Wysoki Senacie!

Ja tylko w ramach uzupełnienia wypowiedzi senatora sprawozdawcy chciałbym wskazać, że niewątpliwie ta zmiana ustawy o podatku akcyzowym ma charakter wybitnie progospodarczy. Z jednej strony odchodzimy od środowiska papierowego na rzecz obiegu informacji w oparciu o środowisko informatyczne, w związku z tym niewątpliwie jest to forma ułatwienia, a z drugiej strony przy tej okazji wprowadzamy pewne zmiany, które mają charakter progospodarczy - w przypadku ewidencjonowania wpłat akcyzy od energii elektrycznej to jest odejście przez operatorów, czyli dystrybutorów energii elektrycznej, od podwójnego ewidencjonowania wpłat miesięcznych i od rozliczeń z klientami tylko w oparciu o rozliczenia na podstawie faktur prognozowych, to jest w końcu zliberalizowanie wymogów dotyczących oświadczeń osób zakupujących olej opałowy. Przede wszystkim odeszliśmy od stosowania tych oświadczeń w przypadku wszystkich kupujących instytucji, które można, że tak powiem, darzyć zaufaniem publicznym. A więc takie publiczne jednostki jak szkoły, placówki, zakłady opieki zdrowotnej czy jednostki organizacyjne pomocy społecznej nie będą musiały wystawiać już zaświadczeń zakupu oleju opałowego. Dzięki kontraktowi i fakturowaniu będziemy mieli wiedzę na temat zużycia tego oleju. Jednocześnie w przypadku zakupu oleju przez osoby fizyczne odeszliśmy od konieczności zapisania w oświadczeniu dwóch numerów, teraz tylko w oparciu o jeden numer - NIP, PESEL lub REGON - będzie identyfikowany klient, nabywca oleju opałowego. Wydłużyliśmy też termin składania deklaracji i rozliczenia podatku akcyzowego od samochodów osobowych nabytych wewnątrzwspólnotowo, które potem mają być albo eksportowane, albo wywiezione do innego kraju - w tej chwili jest siedem dni, a będzie trzydzieści - ze względu na specyfikę położenia Polski, gdzie dokonuje się obrotu samochodami między Europą a krajami zza naszej wschodniej granicy.

A odpowiadając na konkretne pytania panów senatorów, chciałbym doprecyzować, że ta ustawa nie porusza kwestii regulacji dotyczących alkoholu całkowicie skażonego, stąd myśmy tego elementu na posiedzeniu komisji Senatu nie dyskutowali. Ten element był w pierwotnej wersji przedłożenia rządowego, bo chcieliśmy ograniczyć możliwość stosowania skażalników przy produkcji alkoholu całkowicie skażonego, wyłączając w Polsce możliwość produkcji alkoholu skażonego w oparciu o tak zwane skażalniki innych krajów. Na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych posłowie doszli jednak do wniosku, że byłoby to pogorszenie warunków konkurencyjności produkcji alkoholu skażonego w Polsce, bo wtedy w Polsce mielibyśmy regulację wyłączającą generalnie listę unijną poza Polską, zaś w krajach ościennych i innych krajach Unii Europejskiej można by stosować skażalniki ze wszystkich krajów Unii Europejskiej. Przyznałem rację, że niewątpliwie wpłynęłoby to na pogorszenie warunków konkurencyjności w Polsce. Dlatego podjęliśmy inne działania mające na celu wyłączenie skażalników, które są nieskuteczne, czyli skażania alkoholu metodą łotewską.

Co do kwestii związanych z systemami informatycznymi, o które pytał pan senator, to system informatyczny Bachus został uruchomiony pilotażowo i uczestniczyło w nim pięć firm - jest to jakby baza do produkcji systemu EMCS - a system EMCS, który obligatoryjnie ma u nas funkcjonować od 1 stycznia 2011 r., już w niektórych krajach Unii Europejskiej funkcjonuje. Kraje wchodzą do tego sytemu stopniowo. My mamy tę datę określoną na 1 stycznia 2011 r. Większe podmioty operujące na rynku wyrobów akcyzowych już uczestniczą w obrocie między krajami Unii Europejskiej, gdzie jest środowisko informatyczne towarzyszące obrotowi tych wyrobów akcyzowych, i są przygotowane do tego, żeby również w Polsce uruchomić system EMCS. Ministerstwo Finansów jest na etapie produkcji tego systemu. Specyfikacja jest dostępna na stronach internetowych. Jesteśmy w kontakcie z tymi podmiotami i wiemy, że są one do tego przygotowane. W tej zmianie ustawy jest też zapis, który pozwala podmiotom operującym na rynku wyrobów akcyzowych w kraju przez cały przyszły rok realizować obrót w oparciu zarówno o dokumenty elektroniczne, jak i o dokumenty papierowe. Gdyby była taka sytuacja, że mniejszy podmiot operujący na naszym rynku lokalnym nie będzie w stanie się dostosować do środowiska informatycznego, to przez ten rok będzie miał jeszcze czas na to, żeby się do tego dobrze przygotować i płynnie przejść do stosowania wymaganych dokumentów elektronicznych.

Warto wskazać, co podkreślałem również na posiedzeniu komisji, że ustawa ma wybitnie progospodarczy charakter i że na posiedzeniu Sejmu czterystu szesnastu posłów głosowało za jej przyjęciem. Staraliśmy się bardzo zarówno na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych Sejmu, jak i na posiedzeniu Komisji Budżetu i Finansów Publicznych Senatu przyjmować poprawki, które były podnoszone przez środowiska gospodarcze, a w przypadku Senatu również takie, które zwiększają czytelność ustawy, czyli poprawki o charakterze porządkowym i legislacyjnym. Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Czy są pytania?

Pan senator Dajczak, potem pan senator Knosala.

Proszę bardzo.

Senator Władysław Dajczak:

Dziękuję bardzo.

Panie Marszałku, pan minister już częściowo odpowiedział na moje pytanie. Chciałbym, Panie Ministrze, jeśli pan taką wiedzą dysponuje i byłby łaskaw mnie poinformować, zapytać o to, o czym mówiłem. Mianowicie od kilku lat obserwujemy wzrost importu skażonego alkoholu zwolnionego z akcyzy. Niewątpliwie wiąże się to z jakimiś procedurami, które obniżają dochody do budżetu państwa, ale też mają wpływ na produkcję krajową tego alkoholu. Czy pan minister mógłby się podzielić wiedzą, jeśli ją posiada, co do konkretnych kwot, wielkości produkcji oraz nadużyć związanych z tym importem?

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Pan senator Knosala. Proszę bardzo.

Senator Ryszard Knosala:

Dziękuję, Panie Marszałku.

Ja mam dwa szczegółowe pytania.

Dokument elektroniczny oczywiście będzie wymagał podpisu elektronicznego, dlatego chciałbym się pana ministra zapytać, czy sprawy związane z tym podpisem są już dobrze przygotowane. Nie mam rozeznania, jak to w skali kraju wygląda. To pierwsze pytanie.

A drugie pytanie związane jest z niedostępnością systemów. Ustawa to przewiduje. Wtedy trzeba poinformować dyrektora Izby Celnej w Łodzi - taki jest zapis. Jak to się będzie właściwie odbywało? W jakim trybie będzie się powiadamiało dyrektora? Jak on będzie potwierdzał niedostępność systemu? Czy będzie niedostępność dla jednego użytkownika, czy też dla jakiejś grupy użytkowników? I ostatnie pytanie: czy będą jakieś standardy ograniczające maksymalny czas tej niedostępności? Na przykład jeden dzień czy dwa dni? Jak to wygląda? Dziękuję bardzo.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Pan senator Rachoń.

Senator Janusz Rachoń:

Panie Ministrze, wiemy, że lekki olej opałowy nie jest obłożony akcyzą, a paliwo do silników diesla jest. Te dwa produkty niewiele różnią się składem i zdarza się, że ludzie, kupując lekki olej opałowy...

(Głos z sali: Smażą naleśniki.)

Nie smażą naleśników, tylko jeżdżą na nim samochodami, napędzają nim samochody. Czy ta ustawa wyprostuje tę sprawę? Czy ona ma jakieś odniesienie do tego? To jest pierwsze pytanie.

I drugie pytanie. Miech mi pan powie, czy w demokratycznym kraju, w sytuacji, gdy jest wolny rynek, ktoś może mi nakazać lanie czegoś do baku samochodu?

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Proszę bardzo, Panie Ministrze.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów
Jacek Kapica:

Dziękuję bardzo.

Panie Marszałku! Wysoki Senacie!

Odnosząc się do pytania dotyczącego alkoholu, powiem, że my nie notujemy zarówno spadku sprzedaży wyrobów alkoholowych na rynku oprócz... Może inaczej: jest zanotowany spadek wynikający z kryzysu w ubiegłym roku, z generalnie ograniczenia konsumpcji, on jest zidentyfikowany, natomiast on nie przełożył się na zmniejszenie dochodów ze względu na podniesienie w ubiegłym roku stawki na wyroby alkoholowe. Nie można powiedzieć, że ten spadek sprzedaży jest wynikiem nieprawidłowości na rynku wyrobów alkoholowych. Ja, kiedy o tym dyskutowaliśmy na posiedzeniu komisji, posiedzeniu komisji sejmowej, posługiwałem się danymi dotyczącymi nieprawidłowości ujawnionych przez wszystkie służby państwowe i one są na poziomie 120 tysięcy l alkoholu. One są podobne, zarówno w roku 2009 takie były, jak i w pierwszych sześciu miesiącach tego roku to była połowa wielkości z ubiegłego roku. Tak że w tym przypadku nie można powiedzieć, że następuje wzrost ujawnianych nieprawidłowości, one są pewną stałą.

Jednak faktycznie w obrocie towarowym z zagranicą identyfikujemy zwiększony obrót alkoholem skażonym, ze środkiem powierzchniowo czynnym, czyli tak naprawdę z punktu widzenia klasyfikacji towarowej to jest płyn do spryskiwaczy. Staramy się to monitorować razem ze służbami specjalnymi w tym zakresie. Wdrażamy system obiegu informacji i dokumentów towarzyszących obrotowi tym towarem. Jednak nie widać w związku ze wzrostem... I ten wzrost jest, chociaż on jest sezonowy. Ja może panu senatorowi i państwu zainteresowanym prześlę pisemną informację. Widać, że ten wzrost jest, on jest sezonowy, notujemy go od, powiedzmy, listopada czy od października do kwietnia, wtedy, kiedy jest większe zapotrzebowanie na ten towar. Wyjaśnienia, jakie staraliśmy się znaleźć u tych przedsiębiorców, którzy tym operują, są dwa. Po pierwsze, to jest alkohol skażony ze środkiem powierzchniowo czynnym importowany z Ukrainy dlatego, że jest tańszy niż w Polsce. To jest podstawowy argument, który jest podnoszony. Jeśli zaś chodzi o zbyt, bo nagły wzrost konsumpcji jest zastanawiający, to okazuje się, że w dokumentach, do których dotarliśmy po kontrolach podatkowych tych firm... Otóż odbiorcami są na przykład sieci sklepów, Lidl, który ma sklepy nie tylko w Polsce, ale również w Czechach i na Węgrzech. Tak więc tym kanałem zaopatrujemy również sieć sklepów w innych krajach, ościennych krajach.

Zwracamy, że tak powiem, szczególną uwagę na obrót tymi wyrobami. Raczej chcemy iść w kierunku ograniczenia stosowanych skażalników, żeby można było stosować skuteczniejsze skażalniki. Stąd, tak jak mówiłem, podejmujemy działania, aby ograniczyć stosowanie tak zwanej metody łotewskiej, w której jest ograniczona skuteczność tego skażalnika - ale to jest metoda notyfikowana w Unii Europejskiej przez rząd Łotwy i my nie możemy jej tak bezpośrednio wyłączyć, to Republika Łotwy musi wnieść tę zmianę - jak również zastanawiamy się nad wprowadzeniem takich zmian, które w większym stopniu dadzą nam pewność obrotu, a niekoniecznie nałożą ograniczenia biurokratyczne na obrót tym towarem. To nie jest wyrób akcyzowy, alkohol całkowicie skażony nie jest wyrobem akcyzowym. Alkohol w nim zawarty użyty niezgodnie z przeznaczeniem jest wyrobem akcyzowym, ale alkohol całkowicie skażony ze środkiem powierzchniowo czynnym nie jest wyrobem akcyzowym, jest wyrobem niesformalizowanym, ten obrót nie jest przez nas ewidencjonowany. My staramy się, że tak powiem, śledzić czy monitorować, jaki jest dalszy los tych wyrobów. Ale tak jak powiedziałem, dochody nie spadły i na tym rynku nie notujemy większego wzrostu nieprawidłowości czy ujawnień nieprawidłowości.

Jeśli chodzi o kwestię podpisu elektronicznego, to w tym przypadku są dwa elementy. Jest to podpis kwalifikowany i większość firm, które operują na rynku wyrobów akcyzowych, to są jednak duzi operatorzy, stosunkowo ograniczona grupa firm dysponuje już tego rodzaju instrumentami. I tak jak powiedziałem, jeżeli w tej grupie są mniejsi operatorzy, to w ciągu całego przyszłego roku będą mogli operować na rynku wyrobów akcyzowych na podstawie dokumentów papierowych, bo nie ma obowiązku natychmiastowego wejścia z tymi instrumentami i z podpisem elektronicznym. Jednak coraz więcej instytucji i ze względu na bezpieczeństwo, i ze względu na zaawansowanie informatyczne wymaga tego rodzaju podpisu elektronicznego i to również zostało wprowadzone.

Jeśli chodzi o kwestię Izby Celnej w Łodzi i jej kompetencji w zakresie wskazywania czy ogłaszania niedostępności systemu, to przy Izbie Celnej w Łodzi zlokalizowane jest centrum informatyczne systemów, na których operuje Służba Celna. Docelowo jest to jedno z centrów zapasowych w ramach projektu konsolidacji i centralizacji systemów informatycznych resortu finansów. Jest to dobrze przygotowana infrastruktura, zarówno system informatyczny, jak i kadra są przygotowani do tego, żeby te systemy tam prowadzić. Nie jest to zadanie merytoryczne izby celnej, tylko po prostu to jest przy izbie celnej, a organem jest dyrektor izby celnej. Jak każdy system informatyczny jest on uzupełniony o help desk, czyli system wsparcia dla przedsiębiorców. I jeżeli będziemy mieli incydentalny przypadek przedsiębiorcy, który będzie miał z tym do czynienia, to przede wszystkim skontaktuje się on z help deskiem, żeby stwierdzić, czy jest to przyczyna indywidualna, czy jest to przyczyna systemowa, czy jest to sygnał o przyczynie systemowej. Jeżeli będziemy mieli do czynienia z sytuacją, że jest to przyczyna indywidualna, to przez help desk będzie udzielana pomoc przedsiębiorcy w celu komunikacji czy naprawy, a w sytuacji, kiedy będziemy mieli do czynienia z problemem systemowym, uruchamiana będzie procedura awaryjna, czyli będzie następowało ogłoszenie przez dyrektora izby celnej niedostępności systemu i wejście w procedurze awaryjnej w obieg dokumentów papierowych towarzyszących obrotowi wyrobami akcyzowymi.

Jeśli chodzi o kwestię oleju opałowego, to muszę wspomnieć, że lekki olej opałowy jest opodatkowany na poziomie minimalnym, chyba 265 zł za 1 tysiąc l, co w porównaniu z olejem napędowym opodatkowanym na poziomie 1 tysiąca 65 zł... Kontrola polega na kontroli obrotu olejem opałowym w oparciu o oświadczenia, w oparciu o kontrakty, które teraz zastąpią oświadczenia w przypadku dostaw do podmiotów instytucjonalnych. Ale oczywiście ustawa jasno określa, że inaczej są opodatkowane oleje używane do celów napędowych, a inaczej oleje używane do celów opałowych. Jeżeli ktoś wleje sobie do zbiornika olej opałowy zabarwiony i zapłaci od tego podatek, to może na tym jeździć, pod warunkiem, że będzie miał zaświadczenie o zapłacie podatku w wysokości jak od oleju napędowego. I na tym polega drugi system kontroli. Jest to kontrola realizowana na drogach polegająca na uproszczonym badaniu próbki pobranej ze zbiornika. Olej opałowy jest znaczony i barwiony, w związku z czym identyfikuje się, czy w tym przypadku ktoś użył oleju opałowego, i jest normalne postępowanie zarówno karnoskarbowe, jak i podatkowe w tym zakresie na okoliczność użycia go niezgodnie z przeznaczeniem i nieodprowadzania podatku. Dziękuję bardzo.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję bardzo.

Pan senator Rulewski, a potem pan senator.

Senator Jan Rulewski:

Kieruję do pana ministra jako człowieka o wysokiej rzetelności działania dwa pytania.

Pierwsze. Mówi się o wyrobach, powiedzmy, używkach objętych już systemem akcyzy. Jakie jest pańskie stanowisko w sprawie tych wyrobów, używek, które są nowymi pomysłami, a więc dopalaczy, elektronicznych papierosów, spełniających te same funkcje, co tradycyjne środki? Czy rząd planuje objęcie ich przynajmniej akcyzą, jeśli nie wprost zwalczanie?

I drugie pytanie, dotyczące nieszczelności systemu obrotu paliwami napędowymi. Dowodem na to, że ten rynek jest, powiedziałbym, niezbyt czysty, jest fakt, iż rolnicy nie wykorzystali w znacznym stopniu dopłat, których uruchamianie, jak wiadomo, jest uzależnione od przedstawiania faktów. A nie da się ukryć, że traktory jeżdżą po polach i nie tylko po polach... Tymczasem rolnicy nie chcą skorzystać z premii, z podarunku, jaki im daje państwo, z tytułu różnicy cen, na które wpływa akcyza.

(Głos z sali: Co zrobić, żeby to uszczelnić?)

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Pan senator Kleina.

Senator Kazimierz Kleina:

Panie Marszałku! Panie Ministrze!

Na posiedzeniu Komisji Budżetu i Finansów Publicznych dyskutowaliśmy o niektórych zapisach w tej ustawie. Pojawiła się wątpliwość dotycząca jednolitego nazewnictwa urzędów, które nazywane są urzędami celnymi wyprowadzenia na terytorium kraju, chodzi o tego typu zapisy, pan minister doskonale się orientuje. Czy według pana na etapie tej naszej debaty plenarnej należałoby jeszcze wprowadzić poprawkę, tak aby ujednolicić te zapisy, czy ten zapis może pozostać taki, jaki jest, w związku z tym, że jest wystarczająco czytelny i zrozumiały dla ewentualnych odbiorców tego prawa? Dziękuję bardzo.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Proszę bardzo.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów
Jacek Kapica:

Dziękuję bardzo.

Panie Marszałku! Wysoki Senacie!

Odpowiadając na pytanie pana senatora Rulewskiego, dotyczące opodatkowania akcyzą różnych innych środków i używek, powiem tak. W Polsce podatek akcyzowy jest podatkiem... To znaczy, tak jak wszędzie, jest to podatek konsumpcyjny. On oczywiście jest zharmonizowany w pewnych obszarach, w tych, w których Unia wymaga harmonizacji. W pewnych obszarach, tam, gdzie nie ma harmonizacji, kraj ma dowolność w stosowaniu tego instrumentu podatkowego. Jako przykład można podać opodatkowanie akcyzą samochodów osobowych. Były co do tego wątpliwości, ale jest jednoznaczne, że to jest po prostu podatek konsumpcyjny. Można by go inaczej nazwać, my go nazywamy akcyzą. A więc jest opodatkowanie samochodów jako wyrobów niezharmonizowanych i opodatkowanie olejów silnikowych akcyzą jako wyrobów niezharmonizowanych. I teoretycznie mogło by tak być z każdym innym produktem, jeśliby tylko ustawodawca, rząd chciał go opodatkować podatkiem akcyzowym. Oczywiście jest tu pytanie o sens i logikę stosowania tego instrumentu i o to, jaki to miałoby przynieść efekt. Jeżeli efekt fiskalny, to oczywiście teoretycznie można by objąć tym podatkiem i różnego innego rodzaju środki. Ale trzeba wiedzieć, że podatek oprócz efektu fiskalnego przynosi również innego rodzaju efekty. Jeżeli uważamy, że dopalacze są czymś złym, to należy się zastanowić, jak je wyeliminować, a nie jak je opodatkować, tak mi się wydaje. W tym przypadku, dopalaczy, mamy problem raczej z klasyfikacją tego towaru, z jego opisem niż z jego opodatkowaniem. I tu jest klucz, bo jak go właściwie sklasyfikujemy, to będzie go można wyżej opodatkować. Tylko najpierw musimy go właściwie sklasyfikować. Ale jeżeli Ministerstwo Zdrowia czy generalnie odpowiednie organy uważają, że należy to wyeliminować, to należy to sklasyfikować i wyeliminować, a nie sklasyfikować i na tym zarabiać. Bo można zarabiać na paru innych, że tak powiem, społecznie pożytecznych dobrach, nie na używkach. I w tym kierunku, jak myślę, powinny iść wysiłki organów: żeby raczej wyeliminować tego rodzaju środki.

Co do kwestii elektronicznych papierosów, to powiem tak. Dyrektywa w tym przypadku opodatkowuje wyroby tytoniowe. Papieros elektroniczny nie jest wyrobem tytoniowym, jest tak naprawdę nikotyną w płynie. Równie dobrze może to być papieros elektroniczny, jak i papieros w aerozolu. Za środek leczniczy uznany jest tylko plaster, tylko to jest zarejestrowany środek leczniczy, elektroniczny papieros nie jest zarejestrowanym antytytoniowym środkiem leczniczym. Jest on środkiem nikotynowym, wchłanianym poprzez, że tak powiem, wciąganie, choć równie dobrze można by sobie wyobrazić, że nikotyna zawarta w tym środku będzie po prostu w aerozolu. No, tu mamy, jak podejrzewam, problem związany trochę z grą konkurencyjną, bo producent plastrów antynikotynowych ma zarejestrowany środek, zaś papieros elektroniczny nie jest zarejestrowanym środkiem, a jest w pełni dostępny. Jest więc pytanie, czy to w jakimś stopniu uregulować, jeśli chodzi o dostępność, szkodliwość, no bo przecież w przypadku papierosów bardziej szkodliwe są substancje smoliste niż nikotyna, to też trzeba sobie powiedzieć. Tu niewątpliwie mamy do czynienia z różnymi opiniami, powodowanymi trochę grą konkurencyjną producentów plastrów antypapierosowych, które są środkiem leczniczym, i producentów papierosów elektronicznych, które są dostępne. Oczywiście my mamy świadomość tego, że rozpowszechnienie papierosów elektronicznych wpłynie na ograniczenie spożycia papierosów palonych. A trzeba sobie powiedzieć, że chodzi o to, żeby ludzie mniej palili, ponieważ ze zdrowotnego punktu widzenia szkodliwe są substancje smoliste. To, jak myślę, jest trudny problem do uregulowania i trudno jest tu tak prosto odpowiedzieć.

Odpowiadając na pytanie pana senatora Rulewskiego dotyczące paliw napędowych używanych przez rolników, powiem, że wydaje się, iż rolnicy korzystają z tego systemu zwrotu podatku akcyzowego od faktur przedstawianych. On oczywiście ma swoje ograniczenia, bo jest limitowany z jednej strony kwotą, a z drugiej strony areałem, i być może dla niektórych rolników nie jest satysfakcjonujący ze względu na wysokość zwrotu. Być może są takie przypadki, że część rolników, mając dostęp do olejów opałowych, używa ich również do maszyn rolniczych. Takie przypadki też notujemy, przy czym trzeba zaznaczyć, że kontrola drogowa jest przeprowadzana na drogach publicznych. Nie jest ona przeprowadzana na...

(Senator Janusz Rachoń: Na prywatnych terenach.)

...na prywatnych terenach, a trzeba powiedzieć, że to są prywatne tereny. Jeśli do organów docierają informacje od osób zaangażowanych, że tak powiem, rzetelnych sąsiadów, to oczywiście są przeprowadzane kontrole również na terenach prywatnych. Ale ma to inny charakter, nie doraźny, tylko...

(Senator Grzegorz Banaś: Taka pomoc dobrosąsiedzka.)

Tak, pomoc dobrosąsiedzka. Ma to już taki punktowy charakter. Wiadomo, że można wejść i że nie narazimy się na zarzut zakłócenia miru domowego - no bo tak naprawdę mamy do czynienia z gospodarstwem rolnym, które jest prowadzone w ramach gospodarstwa domowego. Takie przypadki się zdarzają. One nie są częste, może właśnie dlatego, że kontrole są profilowane na kontrole na drogach publicznych, a nie na terenach prywatnych.

Co do pytania o jednolitość nazewnictwa urzędów celnych, to odpowiem, że ta jednolitość jest zachowana w odniesieniu do dyrektywy. W ustawie mówi się o urzędzie celnym nadzorującym wyprowadzenie i to jest nomenklatura z dyrektywy unijnej, gdy zaś mówimy o urzędzie celnym wyprowadzenia, to jest to nomenklatura ze wspólnotowego kodeksu celnego. Po prostu w sytuacji, kiedy towar akcyzowy jest wyprowadzany poza obszar celny Wspólnoty, przesyłany jest komunikat, że on został wyprowadzony, w związku z tym można zwolnić zabezpieczenie akcyzowe. W tym przypadku to znaczy mniej więcej to samo, tylko odnosi się do innych stanów prawnych - tu mamy stan prawny związany ze wspólnotowym kodeksem celnym i wyprowadzeniem, a tam mamy stan prawny związany z urzędem, który rozpoczyna tę procedurę. Myśmy się wcześniej nie spotkali ze strony przedsiębiorców z jakimiś wątpliwościami i niezrozumieniem tego nazewnictwa, tej nomenklatury. Dziękuję bardzo.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję bardzo.

Więcej pytań nie słyszę.

Dziękuję, Panie Ministrze.

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Jacek Kapica: Dziękuję bardzo.)

Otwieram dyskusję.

Przypominam o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców.

Przemówienie senatora w dyskusji nie może trwać dłużej niż dziesięć minut.

Podpisane wnioski o charakterze legislacyjnym senatorowie składają do marszałka Senatu do momentu zamknięcia dyskusji.

Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.

Zamykam dyskusję.

Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu drugiego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym.

Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 894, a sprawozdanie komisji w druku nr 894A.

Proszę sprawozdawcę Komisji Budżetu i Finansów Publicznych pana senatora Wiesława Dobkowskiego o przedstawienie sprawozdania komisji.

Senator Wiesław Dobkowski:

Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Senacie!

W imieniu Komisji Budżetu i Finansów Publicznych mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie komisji dotyczące ustawy o zmianie ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym z dnia 10 czerwca 2010 r., druk senacki nr 894.

Nowelizacja wymienionej ustawy ma na celu zmianę modelu wynagradzania członków rady funduszu. Dotychczasowy, zgodny z ustawą, sposób wynagradzania członków Rady Bankowego Funduszu Gwarancyjnego wyłącznie za udział w posiedzeniu nie jest rozwiązaniem najwłaściwszym w odniesieniu do kolegialnego organu nadzorczego, prowadzącego swoje prace w sposób ciągły. Taki system może stanowić podstawę do nadmiernego wynagradzania członków rady w przypadku zwołania więcej niż jednego posiedzenia rady w miesiącu. Trudno jednak uznać, że członkowie funduszu nie pracują poza posiedzeniami. Należy zaznaczyć, że nawet całkowity brak uczestnictwa w posiedzeniach rady nie zwalnia członka rady z odpowiedzialności za działania organu kolegialnego.

W nowelizacji zmienia się model wynagradzania członków rady funduszu w ten sposób, że w miejsce wynagrodzenia wyłącznie za udział w posiedzeniu rady wprowadza się system wynagrodzenia miesięcznego składającego się z dwóch części, stałej i zmiennej. Część stała będzie wypłacana niezależnie od udziału w posiedzeniach osób wchodzących w skład rady funduszu. Będzie wynagrodzeniem za ponoszenie odpowiedzialności tych osób oraz za wykonywanie prac na rzecz rady funduszu poza posiedzeniami rady. Wysokość wynagrodzenia w części zmiennej będzie uzależniona od obecności osób wchodzących w skład rady funduszu na posiedzeniach rady oraz częstotliwości zwoływania jej posiedzeń w danym miesiącu, będzie zależna od ilorazu obecności danej osoby na posiedzeniach i liczby posiedzeń rady w miesiącu.

Zgodnie z art. 6 ust. 5a wysokość wynagrodzenia członków rady funduszu będzie ustalana jako wielokrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w czwartym kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Maksymalną wysokość miesięcznego wynagrodzenia osób wchodzących w skład rady funduszu określi w drodze rozporządzenia minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii prezesa Narodowego Banku Polskiego i przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego, uwzględniając zakres wykonywanych zadań rady, pełnioną funkcję oraz udział w jej posiedzeniach. Rozporządzenie obejmować będzie, po pierwsze, wysokość wynagrodzenia w części stałej, po drugie, sposób ustalenia wynagrodzenia w części zmiennej. Będzie to uzależnione od zakresu wykonywanych zadań rady funduszu, pełnionej funkcji oraz udziału w posiedzeniach rady funduszu. Jeśli posiedzenie rady funduszu będzie zwoływane nie rzadziej niż raz w miesiącu, to brak obecności na posiedzeniach osób wchodzących w skład rady będzie skutkować wypłatą jedynie wynagrodzenia w części stałej, które jest uzasadnione ciągłym charakterem prac rady funduszu. Przedstawione rozwiązanie może się przyczynić do zmniejszenia wydatków Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, ponieważ zmaleją wydatki w przypadku nieobecności na posiedzeniu któregokolwiek członka rady funduszu.

Kadencja rady funduszu jest wspólna i trwa trzy lata.

Wysoki Senacie! Komisja Budżetu i Finansów Publicznych wnosi, by Wysoki Senat uchwalić raczył załączony projekt uchwały bez poprawek. Dziękuję.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Czy są pytania?

Pan senator Kleina i pan senator Banaś.

Senator Kazimierz Kleina:

Panie Marszałku! Panie Senatorze!

Myślę, że przydałoby się nam wszystkim wyjaśnienie, czy ta ustawa, którą teraz proponujemy, którą proponuje Komisja Budżetu i Finansów Publicznych, powoduje wzrost wysokości wynagrodzeń członków Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, czy też stabilizuje to na takim poziomie, jaki był do tej pory. A może bardziej dyscyplinuje członków tego funduszu, jeżeli nie uczestniczą w posiedzeniach rady? Dziękuję bardzo.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję bardzo.

Proszę bardzo, Panie Senatorze.

Senator Wiesław Dobkowski:

Do tej pory to wynagrodzenie zależało od liczby posiedzeń rady w danym miesiącu. Była stawka, którą płaciło się członkom rady za każde posiedzenie. Teraz jest ustalona maksymalna wysokość wynagrodzenia i dla tych, którzy biorą udział we wszystkich posiedzeniach w danym miesiącu... W zasadzie posiedzenia są raz w miesiącu, ale czasami może być ich więcej. Tak więc jest ustalona maksymalna wysokość wynagrodzenia i zależy ona od tego, czy ktoś jest przewodniczącym, czy zwykłym członkiem. Z tym że wartość stała jest wypłacana bez względu na to, czy ktoś był na posiedzeniu rady, czy nie. Z kolei wartość zmienna jest proporcjonalna do obecności danego członka rady w stosunku do liczby wszystkich posiedzeń. Tak że przewiduje się, że suma wypłat będzie niższa, ale dla tych, którzy biorą udział i czynnie... To jest ustawa dyscyplinująca członków rady, bo, tak jak mówiłem, tym, którzy są w radzie, płaci się część stałą, a część zmienna zależy od tego, ile razy w ogóle ktoś był na posiedzeniu.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Pan senator Banaś, proszę bardzo.

Senator Grzegorz Banaś:

Dziękuję, Panie Marszałku.

Szanowny Panie Senatorze Sprawozdawco, jaki jest parytet - to jest ostatnio modne słowo - między częścią stałą a częścią zmienną? Z jakich zasad ma on wynikać? Dziękuję uprzejmie.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Proszę bardzo.

Senator Wiesław Dobkowski:

W ustawie nie jest to ściśle określone, ale ustawa odwołuje się do rozporządzenia ministra finansów. Mam tu projekt tego rozporządzenia. Określa się w nim, że maksymalna wysokość miesięcznego wynagrodzenia osób wchodzących w skład rady nie może przekraczać czteroipółkrotności dla przewodniczącego rady i trzykrotności dla pozostałych członków rady przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w czwartym kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

Wynagrodzenie w części stałej wynosi odpowiednio półtorakrotność dla przewodniczącego rady. Całość wynosi czteroipółkrotność, czyli 1/3 całości wynagrodzenia maksymalnego stanowi część stałą. Dla członków rady część stała wynosi jednokrotność. Tam była trzykrotność, tu jest jednokrotność, czyli jest tak samo, 1/3 maksymalnego miesięcznego wynagrodzenia stanowi część stałą. Z kolei wynagrodzenie w części zmiennej wynosi maksymalnie odpowiednio trzykrotność dla przewodniczącego rady i dwukrotność dla pozostałych członków rady przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, o którym mowa w ust. 2. W przypadku, gdy w miesiącu jest więcej niż jedno posiedzenie rady, wynagrodzenie w części zmiennej oblicza się jako iloczyn liczby posiedzeń w tym miesiącu, w których członek rady brał udział, oraz ilorazu wynagrodzenia określonego... Czyli to jest dokładnie... Może powiem jeszcze dokładniej. Wynagrodzenie w części zmiennej określane będzie jako iloczyn liczby posiedzeń w danym miesiącu, w których członek brał udział, oraz ilorazu maksymalnego wynagrodzenia w części zmiennej i liczby wszystkich posiedzeń rady w danym miesiącu. To jest może trochę zawiłe, ale będzie to dokładnie określone właśnie w tym rozporządzeniu ministra finansów. Te wszystkie szczegóły będą tam określone, mam tu projekt tego rozporządzenia. Generalnie można powiedzieć, że 1/3 tego wynagrodzenia każdy z członków rady dostaje jako część stałą, a 2/3 dostaje proporcjonalnie do liczby posiedzeń, w których brał udział, w stosunku do liczby wszystkich posiedzeń.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Ja też mam do pana pytanie.

Panie Senatorze, rada jest ciałem kolegialnym. Jakie w związku z tym obowiązki członkowie rady wykonują poza radą? To jest część stała według pana uzasadnienia. Chodzi mi o obowiązki wykonywane poza radą. Jakie obowiązki ma członek rady poza pracą w radzie?

Senator Wiesław Dobkowski:

Jeśli chodzi o szczegółowe obowiązki...

(Senator Grzegorz Banaś: Panu marszałkowi dojdą jeszcze dziś obowiązki publiczne.)

...to poprosiłbym o wypowiedź pana ministra, ale to jest podobnie jak w przypadku senatorów i posłów, bo pracujemy nie tylko na posiedzeniu, ale również poza posiedzeniami mamy swoje obowiązki, w domu itd. Za to, że te osoby wypełniają obowiązki poza radą, będą miały zapłacone 1/3.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Jasne, dobrze, Panie Senatorze. Ja zapytam pana ministra.

(Senator Wiesław Dobkowski: To nie było tematem posiedzenia.)

Tak, tak, rozumiem. Senatorowie także mają obowiązki poza posiedzeniami plenarnymi.

(Senator Wiesław Dobkowski: Tak, tu jest podobnie.)

Ja wiem, jakie to są obowiązki, a tutaj po prostu o to zapytałem.

Zaraz będzie pan minister... O, już jest pan minister. Dobrze.

Nie ma więcej pytań.

Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.

(Senator Wiesław Dobkowski: Dziękuję.)

(Głos z sali: Do pana ministra.)

Tak, do pana ministra.

Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister finansów.

Czy pan minister Radziwiłł chciałby zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu?

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Dominik Radziwiłł: Nie, dziękuję.)

Nie. Ale będą do pana pytania, Panie Ministrze, tak że proszę uprzejmie.

(Senator Grzegorz Banaś: Najpierw pytanie pana marszałka, a potem moje?)

Panie Senatorze, ja ustalam kolejność.

(Wesołość na sali)

(Senator Grzegorz Banaś: Dobrze.)

Proszę bardzo, pan senator Banaś. Może pan zadać także moje pytanie. (Wesołość na sali) Potem pan senator Bisztyga i pan senator Wojciechowski.

Pan senator Banaś zadaje pytanie.

Proszę.

Senator Grzegorz Banaś:

Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.

Panie Ministrze, wrócę do kwestii tej stałej i zmiennej. Być może źle to zrozumiałem, dlatego chciałbym zapytać, czy można sobie wyobrazić taką sytuację, hipotetycznie, że liczba posiedzeń Rady Bankowego Funduszu Gwarancyjnego będzie wynosiła jeden i to już będzie wypełniało normę całomiesięczna, akurat tak się może zdarzyć, a w związku z tym członkowie rady dostaną pełne 2/3, które jest od tego zależne, to jest część zmienna. To jest pierwsze pytanie.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję bardzo.

Pan senator Bisztyga.

Proszę.

Senator Stanisław Bisztyga:

Panie Ministrze, ja nie bardzo chciałbym się zgodzić z poglądem, że nic się nie zmieni, jeżeli chodzi o globalną kwotę. Otóż mnie się wydaje - i bardzo bym prosił, żeby pan rozwiał te wątpliwości - że te zmiany spowodują dodatkowe obciążenie budżetu. Jeśli mówimy o czteryipółkrotnej wysokości przeciętnego wynagrodzenia, to jest to teraz 4,5 pomnożone przez 3,5 tysiąca, a to się będzie zwiększało. W związku z tym prosiłbym, aby pan się odniósł do tego, jaki to będzie dodatkowy koszt.

Kwestia druga. Kiedy to rozporządzenie ministra wejdzie w życie? Pytam, bo tu nie ma żadnych terminów.

Co będzie się działo - to jest kolejne pytanie - jeżeli na przykład opinia Narodowego Banku Polskiego bądź przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego będzie negatywna? Czy to będzie miało jakiś wpływ? Tu jest napisane "po zasięgnięciu opinii". Czy to będzie wiążące, czy też może być opinia negatywna, a to i tak wejdzie w życie? Dziękuję.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Pan senator Wojciechowski.

Proszę uprzejmie.

Senator Grzegorz Wojciechowski:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!

Jaki jest w ogóle cel tej zmiany? Kwestia dyscyplinowania czy w jakiś sposób wpływania na członków rady, aby chętniej, że tak powiem, uczestniczyli w posiedzeniach, nie jest chyba istotna, skoro w tej chwili dostają całość, a w przyszłości, gdy nie będą uczestniczyli w posiedzeniach, to dostaną część pieniędzy. Poza tym ja wyobrażam to sobie w ten sposób, że członkami rady zostają osoby odpowiedzialne i odpowiedzialnie uczestniczą w jej posiedzeniach. Jeżeli nie uczestniczą, to znaczy, że nastąpiła jakaś, powiedzmy, pomyłka podczas wyboru tych osób. Generalnie chodzi mi o cel tej zmiany.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Proszę bardzo, Panie Ministrze.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów
Dominik Radziwiłł:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Zacznę może od ostatniego pytania. Oczywiście ogólnym celem są po prostu oszczędności. Ułatwi to zmieniony system wynagrodzeń.

Co do nieobecności osób, które zasiadają w radzie, to oczywiście nie jest to kwestia nieodpowiedzialności, tylko jakichś innych obowiązków, które one również mają, a to czasem uniemożliwia im uczestnictwo. W związku z tym będą otrzymywać mniejsze wynagrodzenia.

Jeśli chodzi ogólnie o cel, bo pytania panów senatorów generalnie krążyły wokół celu ustawy, to - tak jak na wstępie powiedziałem - chodzi o ograniczenie wydatków. Nie spodziewamy się zastrzeżeń ani ze strony NBP, ani ze strony KNF, tak że myślę, że w związku z tym nie powinno tu być żadnych utrudnień.

To w zasadzie tyle, nie wiem, tu nie ma specjalnie... Jeśli chodzi o całkowite wynagrodzenie, to jest to kwestia czystej arytmetyki. Możemy policzyć, jak to było poprzednio. Gdyby było więcej posiedzeń, to i ta kwota byłaby wyższa.

(Senator Dorota Arciszewska-Mielewczyk: Może pan kwotowo podać...)

Przepraszam?

(Senator Dorota Arciszewska-Mielewczyk: Może pan podać kwotę?)

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Pani senator ma pytanie. Tak?

(Senator Stanisław Bisztyga: To było moje pytanie, na które jeszcze nie uzyskałem odpowiedzi.)

(Senator Dorota Arciszewska-Mielewczyk: Dokładnie.)

Proszę bardzo, Panie Ministrze. Jak to się będzie kształtowało kwotowo? To było pytanie pana senatora Bisztygi.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów
Dominik Radziwiłł:

W związku z istnieniem części zmiennej i stałej trudno powiedzieć, jaka będzie konkretna kwota. Tak? Bo...

(Senator Dorota Arciszewska-Mielewczyk: Ale wiemy, że to będzie oszczędność.)

Tak.

(Senator Dorota Arciszewska-Mielewczyk: Aha. Skąd to wiemy, skoro...)

(Marszałek Bogdan Borusewicz: Pani Senator...)

Pani Senator, zakładamy...

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Pani Senator, ja proszę o niedyskutowanie w tej chwili.

(Senator Dorota Arciszewska-Mielewczyk: Takie odpowiedzi, Panie Marszałku...)

Ja to rozumiem, ale proszę nie dyskutować. Teraz zadajemy pytania i senatorowie czekają w kolejce do zadania pytań.

Dobrze, już dopuszczam do głosu pana senatora Cichosza, ale może najpierw sam zadam pytanie, powtórzę to, które wcześniej zadałem.

(Senator Lucjan Cichosz: Dziękuję bardzo, Panie Marszałku. Panie Ministrze...)

(Głos z sali: Pan marszałek zadaje pytanie.)

(Senator Lucjan Cichosz: Aha, przepraszam.)

Już dobrze.

Panie Ministrze, jest część stała i zmienna. Część stała - jak usłyszeliśmy od senatora sprawozdawcy - to są środki za wykonywanie pewnych obowiązków, które członek rady ma poza radą. W takim razie pytam, jakie obowiązki poza radą ma członek rady.

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Dominik Radziwiłł: Panie Marszałku...)

Może dopuszczę do głosu jeszcze dwóch senatorów, a potem pan odpowie. Dobrze?

Pan senator Cichosz, następnie pan senator Banaś.

Senator Lucjan Cichosz:

Dziękuję bardzo.

Panie Marszałku! Panie Ministrze!

Krótkie pytanie. Jak dzisiaj przedstawia się wynagrodzenie członków rady? Dziękuję bardzo.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Pan senator Banaś.

Senator Grzegorz Banaś:

Do tego pytania dołożyłbym takie pytanie. Ile było średnio w miesiącu posiedzeń w dotychczasowym trybie prac rady? Na ilu posiedzeniach rada proceduje? Pytam o średnią. Dziękuję.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Proszę bardzo, Panie Ministrze.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów
Dominik Radziwiłł:

Muszę od razu powiedzieć, że nie mam szczegółowych danych, żeby panom odpowiedzieć, ile razy, jak często spotyka się rada. Odbywa się to mniej więcej raz w miesiącu, taka jest średnia, ale w jakimś okresie prawdopodobnie może to wyglądać inaczej.

Pan marszałek pytał, jakie są inne obowiązki. Oczywiście osoby, które są delegowane przez różne instytucje do Rady Nadzorczej BFG, mają po prostu obowiązki w tych instytucjach, najczęściej są pracownikami tychże instytucji, czyli Narodowego Banku Polskiego, ZBP czy też Ministerstwa Finansów. To są inne obowiązki, które te osoby wykonują, a to jest niejako dodatkowe zajęcie.

(Marszałek Bogdan Borusewicz: Jeszcze pytania pana Cichosza.)

Nie mam... Możemy dostarczyć, to nie jest...

(Marszałek Bogdan Borusewicz: Nie, nie, chodzi o średnią wysokość...)

(Senator Lucjan Cichosz: To ja bym prosił o odpowiedź na piśmie, skoro pan minister nie jest w stanie teraz odpowiedzieć.)

Tak jest, oczywiście.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

To na te pytania dwóch panów senatorów, pana senatora Banasia i pana senatora Cichosza, poprosimy o odpowiedź na piśmie.

Pan senator Wojciechowski zgłasza się do zadania pytania. Tak? Wcześniej zgłaszały się pani senator Arciszewska i pani senator Rotnicka. Potem pan senator Wojciechowski.

Proszę.

Senator
Dorota Arciszewska-Mielewczyk:

Dziękuję, Panie Marszałku.

Panie Ministrze, może chociaż na takie pytanie pan odpowie. Jakie są podstawowe obowiązki członków rady Bankowego Funduszu Gwarancyjnego? Niech pan przypomni sobie, jakie są ich obowiązki oprócz tego, że zasiadają w innych gremiach, które pan wymienił.

I mimo wszystko wracam do poprzedniego pytania. Jak nie może pan teraz na nie odpowiedzieć, to poproszę o informację na piśmie. Proszę mi przedstawić zestawienie obecnego stanu płac, ich wysokości i kosztu dla budżetu, wraz z liczbą posiedzeń rady, jakie do tej pory się odbyły. Skoro państwo zmieniacie coś na coś lepszego, udoskonalacie, to chyba czynicie to na podstawie jakiejś wiedzy. Jeżeli pan tej wiedzy nie posiada, to jest mi bardzo przykro.

(Marszałek Bogdan Borusewicz: Pani Senator, było już pytanie...)

Chodzi mi o porównanie tego do obecnie proponowanych rozwiązań ustawowych, też zawierających kwoty. Chciałabym wiedzieć, z czego wynika ta różnica na korzyść państwa rozwiązania, jeżeli pan mówi o jakichkolwiek oszczędnościach. No ja z pana wypowiedzi nijak takiego wniosku nie mogę wyciągnąć, nie mogę...

(Marszałek Bogdan Borusewicz: Pani Senator, pytanie już było.)

O jaki procent czy o jakie kwoty zmniejszy się ten koszt? Bardzo proszę o odpowiedź. A jak pan nie może odpowiedzieć, to może ktoś z ministerstwa udzieli mi odpowiedzi.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Pani Senator, zadała pani już pytanie. Jeśli pan minister nie będzie mógł odpowiedzieć na nie teraz, to udzieli odpowiedzi na piśmie.

Pani senator Rotnicka, proszę bardzo.

Senator Jadwiga Rotnicka:

Dziękuję, Panie Marszałku.

Panie Ministrze, w pańskich wypowiedziach właściwie nie mogę się doszukać odpowiedzi. Wobec tego chciałabym zapytać, czy obowiązki członka rady sprawowane poza radą, tak jak pan tłumaczy, należy rozumieć jako obowiązki służbowe wykonywane w miejscu pracy i w związku z tym ta stała część za posiedzenia w radach jest ekwiwalentem utraconych możliwości zarobkowych, bo nie można wówczas wykonywać w pełni obowiązków w miejscu pracy. Jeżeli by tak było, to rozumiem. Ale sądzę, że jest to normalna pensja, czyli normalne wynagrodzenie z miejsca pracy, plus nadal jakaś część stała, o której nic nie wiemy. A pan nie potrafi nam powiedzieć, co to są za obowiązki poza samymi obowiązkami rady. Tego chciałabym się dowiedzieć. Dziękuję.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Pan senator Wojciechowski.

Senator Grzegorz Wojciechowski:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!

Dwa poprzednie pytania były praktycznie identyczne, a moje będzie bardzo podobne. Ale może zadam je troszeczkę inaczej. Chodzi mi o to, czy członek rady... Jak rozumiem, członek rady musi przygotować się do posiedzenia dzień wcześniej, nie wiem, dwa dni wcześniej, zresztą to nie ma znaczenia, a po posiedzeniu musi złożyć jakieś sprawozdanie czy wykonać jakieś inne czynności. Mnie chodzi o jego obowiązki, które nie dotyczą posiedzenia. Jakie to są obowiązki i ile ich jest? Czy pan minister mógłby podać taką informację? Dziękuję bardzo.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję bardzo.

Proszę bardzo, Panie Ministrze.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów
Dominik Radziwiłł:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Tak jak w przypadku poprzednich pytań, zadanych przez panów senatorów Cichosza i Banasia, przedstawimy odpowiedź na piśmie wraz z porównaniem kosztów.

A teraz podstawowe obowiązki. Chciałbym powiedzieć, że osoby, które zasiadają w radzie, mają też inne obowiązki, niezwiązane z radą, i czasem ze względu na te obowiązki mogą nie móc wziąć udziału w posiedzeniu rady. Co do obowiązków czy prac, które oni wykonują nie na posiedzeniu rady... No oczywiście jest tak, że te osoby przygotowują się na posiedzenia. Praca w radzie nadzorczej tak jak w jakiejkolwiek innej instytucji nie polega wyłącznie na braniu udziału w obradach rady nadzorczej. Dochodzi do tego przygotowanie materiałów, pomysłów itd. przed posiedzeniem rady. Stąd jest ta część stała, która zakłada możliwość wykorzystania kompetencji osób, które tam zasiadają.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Panie Ministrze.

Proszę bardzo, Panie Senatorze.

Senator Grzegorz Wojciechowski:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!

Jak rozumiem, przygotowanie się do posiedzenia jest związane z udziałem w danym posiedzeniu. No jest tu pewien związek. Jeżeli ktoś nie bierze udziału w posiedzeniu, to nie przygotowuje się do niego. Myślę, że część przygotowania się do posiedzenia, branie udziału w posiedzeniu i sprawozdanie, że tak powiem, po posiedzeniu powinny być związane z samym posiedzeniem, a nie z częścią stałą. Samym honorem i różnymi innymi...

(Marszałek Bogdan Borusewicz: Panie Senatorze, proszę o pytanie.)

Właśnie je zadałem.

(Marszałek Bogdan Borusewicz: Nie, to nie było pytanie, tylko oświadczenie.)

Panie Marszałku, mnie chodzi o to, dlaczego część dotycząca przygotowania nie jest związana zdaniem pana ministra z posiedzeniem rady, tylko związana jest z czymś stałym. Skoro ktoś nie bierze udziału w posiedzeniu, to nie przygotowuje się do niego. Dziękuję bardzo.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Proszę bardzo, Panie Ministrze.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów
Dominik Radziwiłł:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Senatorze!

Przygotowania nie muszą dotyczyć konkretnego posiedzenia rady. Poszczególni członkowie rady nadzorczej mają różne zadania, oni przygotowują po prostu pewne analizy na rzecz instytucji. A więc to nie jest związane z konkretnym posiedzeniem rady, tylko ogólnie z pracą w radzie.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Więcej chętnych do zadawania pytań nie widzę.

Dziękuję, Panie Ministrze.

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Dominik Radziwiłł: Dziękuję, Panie Marszałku.)

Otwieram dyskusję.

Przypominam o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców. Przemówienie senatora w dyskusji nie może trwać dłużej niż dziesięć minut. Podpisane wnioski o charakterze legislacyjnym senatorowie składają do marszałka Senatu do momentu zamknięcia dyskusji.

Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.

Dla porządku informuję, że pan senator Stanisław Karczewski złożył swoje przemówienie do protokołu.

Zamykam dyskusję.

Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu trzeciego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw.

Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 903, a sprawozdania komisji w drukach nr 903A i 903B.

Proszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki Narodowej, pana senatora Stanisława Jurcewicza, o przedstawienie sprawozdania komisji.

Senator Stanisław Jurcewicz:

Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.

Panie Ministrze! Wysoka Izbo!

W imieniu Komisji Gospodarki Narodowej mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie na temat uchwalonej przez Sejm w dniu 11 czerwca 2010 r. ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw.

Komisja zapoznała się z ustawą na swoim posiedzeniu w dniu 1 lipca 2010 r. Ustawa ma na celu realizację wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 3 czerwca 2008 r., stwierdzającego niezgodność art. 130a ust. 10 i art. 130a ust. 11 pkt 3 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej.

Nadmienić należy, że prace legislacyjne nad wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego stwierdzającego niezgodność art. 130a ust. 10 ustawy - Prawo o ruchu drogowym z konstytucją prowadził także Senat, który na trzydziestym piątym posiedzeniu w dniu 19 czerwca 2009 r. uchwalił oraz przekazał do Sejmu własny projekt ustawy. Ale projekt ten był ograniczony wyłącznie do kwestii związanej z usunięciem stanu niekonstytucyjności.

Obecna ustawa, pochodząca z przedłożenia rządowego, zakłada nowelizację ustaw mającą na  celu wprowadzenie stosowania przepisów o ruchu drogowego na wybranych drogach wewnętrznych, położonych w nowo utworzonych oznakowanych strefach ruchu w zakresie koniecznym dla uniknięcia zagrożenia bezpieczeństwa uczestnika ruchu. Ustawa będzie stosowana na drogach innych niż publiczne, oznakowane jako strefy ruchu i strefy zamieszkania. Celem ustawy jest także doprecyzowanie przepisów dotyczących usuwania pojazdów na koszt właściciela. Projekt zakłada ponadto zmiany mające na celu zapewnienie pełnej realizacji obowiązków nakładanych przez Unię Europejską na państwa członkowskie, związanych z koniecznością przekazywania do komisji informacji o emisji CO₂ pojazdów po raz pierwszy zarejestrowanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Są to obowiązki nałożone rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady Europy z dnia 23 kwietnia 2009 r., określające normę emisji dla nowych samochodów osobowych w ramach zintegrowanego podejścia Wspólnoty na rzecz zmniejszenia emisji CO₂ z lekkich pojazdów dostawczych. Chciałbym także poinformować, że niniejsza ustawa zawiera w swojej treści postulat osób niepełnosprawnych. Dotyczy on tego, żeby pojazd, który nie stoi zgodnie z prawem o ruchu drogowym, w szczególności taki, który zajmuje miejsce przeznaczone dla osób niepełnosprawnych, może być na koszt jego właściciela usunięty. Były to trzy najistotniejsze grupy spraw wymienionych w ustawie.

Na posiedzeniu Komisji Gospodarki Narodowej zostały przedstawione opinie przez Biuro Legislacyjne. Przedstawiono osiem uwag, inna grupa zmian zawierała pięć poprawek o charakterze techniczno-redakcyjnym. Jeżeli chodzi o ten zakres, to trzy z pięciu poprawek proponowanych przez Biuro Legislacyjne Senatu uzyskały akceptację ministerstwa i one zostały przyjęte. Nie wszystkie z pozostałych ośmiu zostały przyjęte. Chcę nadmienić, że poprawka, która była poddana bardzo głębokiej analizie związanej z wykonaniem wyroku Trybunału Konstytucyjnego i była podnoszona na posiedzeniu, nie uzyskała poparcia komisji. Sprawa dotyczyła kosztów usunięcia pojazdu, jego przechowywania, oszacowania oraz sprzedaży. Poprawka miała na celu usunięcie dysproporcji pomiędzy założonym przez ustawodawcę celem a użytymi środkami. Chodziło o to, że różnica między kwotą uzyskaną ze sprzedaży a kosztami usunięcia pojazdu zgodnie z poprawką, która miała być wniesiona, powinna być zwrócona temuż właścicielowi. Nie uzyskało to poparcia, zatem w konsekwencji przez Komisję Gospodarki Narodowej zostało przyjęte siedem poprawek. Część poprawek była redakcyjno-techniczna, ale były też poprawki merytoryczne, które są zawarte w punktach załączonych do opinii, do sprawozdania komisji, na przykład w punkcie pierwszym czy piątym.

W ustawie ograniczono także możliwość - mówię to, bo takie pytania padały - ustalania maksymalnej wysokości opłat pobieranych przez powiat. Kompetencją rady powiatu jest określenie stawki za te czynności, ale istnieje pewne ograniczenie. To ograniczenie polega na tym, że maksymalną stawkę przyjmuje co roku minister finansów i rada powiatu nie może wyjść poza taką maksymalną stawkę. Będzie to określane zgodnie z pewnymi danymi, które zostaną uzyskane także na podstawie niniejszej ustawy.

To by były w mojej ocenie najistotniejsze kwestie. Proszę o przyjęcie siedmiu poprawek, które są załączone do projektu uchwały. Dziękuję za uwagę.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Proszę sprawozdawcę Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, pana senatora Bogdana Paszkowskiego, o przedstawienie sprawozdania komisji.

Senator Bohdan Paszkowski:

Panie Marszałku! Szanowna Izbo!

Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej rozpatrywała tę ustawę, uchwaloną przez Sejm 11 czerwca bieżącego roku, czyli ustawę o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw, 1 lipca bieżącego roku.

Wezmę pod uwagę to, co powiedział już mój kolega i nie będę powtarzać, jakie są tutaj podstawowe kierunki zmian ustawy - Prawo o ruchu drogowym i innych ustaw. Mogę tylko powiedzieć, że skoro tworzy się, powiedzmy, nową kategorię dróg, te strefy ruchu, a zgodnie z przyjętym założeniem w tych strefach ruchu będą stosowane w zasadzie wszystkie przepisy odnośnie do poruszania się po drogach, to w związku z tym dokonuje się również zmian chociażby w kodeksie wykroczeń czy też w kodeksie karnym, tak aby wykroczenia lub przestępstwa, które mogą być popełniane na drogach publicznych, miały też swoje odzwierciedlenie w tych strefach ruchu. Trzeba także pamiętać, co jest jakby istotą wykonania wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Do czasu wejścia w życie wyroku Trybunału Konstytucyjnego zasadą było to, że te usuwane z dróg publicznych samochody przechodziły na własność Skarbu Państwa na mocy samej ustawy; wystarczyło, że w przeciągu, powiedzmy, sześciu miesięcy ten samochód stał na parkingu i że mimo starań władz samorządowych w tym zakresie właściciel tego samochodu nie odbierał. Zostało to przez Trybunał Konstytucyjny zakwestionowane; uznał on, że przejęcie na własność Skarbu Państwa takiego składnika majątkowego w postaci samochodu nie może się odbywać na podstawie działań z mocy ustawy. Uznano, że ochrona własności wymaga, by to przejęcie opierało się jednak, w tym zakresie formalnym, o wyrok sądowy. I stąd też ta zmiana. Mianowicie to sąd ma orzekać o przepadku takiego składnika majątkowego. I w związku z tym jest również dokonywana zmiana w kodeksie cywilnym; wprowadza się tam nowy oddział w zakresie przepadku tego samochodu.

Jeżeli chodzi o poprawki, to z mojego porównania wynika, że poprawki, które proponuje nasza komisja, są tożsame z poprawkami komisji gospodarki, stąd też czuję się zwolniony ze szczegółowego ich omawiania, przynajmniej na tym etapie.

W związku z tym wnoszę w imieniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej o przyjęcie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw, tej ustawy zmienionej przez Sejm w dniu 11 czerwca 2010 r., łącznie z tymi poprawkami, które są zawarte w druku senackim nr 903B. Dziękuję.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatorów sprawozdawców.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Widzę, że tak.

Pan senator Muchocki.

(Głos z sali: Muchacki.)

Muchacki, przepraszam.

Proszę bardzo.

Senator Rafał Muchacki:

Dziękuję, Panie Marszałku.

Mam pytanie do wielce szanownego pana senatora Stanisława Jurcewicza, a w zasadzie dwa pytania, Panie Senatorze.

Zakładamy taką sytuację, że jest orzeczenie przepadku pojazdu dokonane przez sąd i dochodzi do sprzedaży tego pojazdu. Czy właściciel zostanie obciążony nieopłaconymi kosztami? To jest jedna sprawa.

Druga sprawa dotyczy tego, co pan powiedział, mam tu pewne wątpliwości. Pan mówił o odrzuceniu tej poprawki dotyczącej zwrócenia nadwyżki ze sprzedaży po potrąceniu kosztów. Czy to w pana odczuciu nie jest w pewien sposób niesprawiedliwe? Jednak czyjś ten samochód był, został spieniężony, wszystko zostało opłacone, a tej nadwyżki temu właścicielowi się nie oddaje. Dziękuję bardzo.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję bardzo.

Teraz pan senator Kowalski zadaje pytanie.

Senator Sławomir Kowalski:

Dziękuję bardzo.

Ja mam pytanie do pana senatora Paszkowskiego. Czy zarządca drogi wewnętrznej czy osiedlowej ma obowiązek konsultacji prawidłowości oznakowania tych dróg? Jeżeli tak, to gdzie? Dziękuję.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Pan senator Knosala.

Senator Ryszard Knosala:

Dziękuję, Panie Marszałku.

Najpierw zadam pytanie panu senatorowi Paszkowskiemu. Dotyczy ono pojazdu, jakim jest rower. Jakie względy uzasadniają przyjęcie tak nieproporcjonalnie wysokich maksymalnych stawek opłat za rower? Chodzi o to, że w przypadku pojazdu jest 440 zł, roweru zaś - 100 zł. Koszt parkowania dziennego to 33 zł za pojazd, za samochód, i 15 zł za rower. Wiąże się z tym drugie pytanie: w jaki sposób będzie możliwe ustalenie właściciela odholowanego roweru? Bo przecież trzeba będzie go powiadomić, że odholowano mu rower. Trzecie pytanie: czy w ogóle było jakieś uzasadnienie tego, aby te rowery odholowywać, skoro podjęto taką decyzję? Chciałbym jeszcze zauważyć, że istnieje niebezpieczeństwo, iż w wielu przypadkach koszty odholowania i przechowywania przez kilka dni roweru mogą się okazać wyższe niż jego wartość. Wystarczy, że tak powiem, parę dni plus te 100 zł i okaże się, że przeciętny używany rower będzie tańszy. Nie wspomnę już o przepadku mienia, tego roweru, bo cała procedura starosty powiatu będzie droższa niż przepadek mienia. Dziękuję bardzo.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Proszę bardzo.

Senator Stanisław Jurcewicz:

Postaram się odpowiedzieć na pytanie pana senatora Muchackiego. Jeżeli chodzi o koszty, w ustawie jest pewna procedura. Polega ona między innymi na tym, że w przypadku, kiedy w trakcie procedury zgłosi się właściciel, musi on ponieść koszty do tego momentu. Pozostałe oczywiście... Procedura jest wtedy wstrzymana. Co prawda na posiedzeniu komisji nie poddano szczegółowej analizie sprawy kosztów nieopłaconych, ale w mojej ocenie pozostałe koszty, oprócz terminu wprowadzenia w życie ustawy, ponieważ są w przepisach przejściowych pewne elementy ustawy, które wchodzą w życie po dwunastu miesiącach, a niektóre po dwudziestu czterech... Ustawa wchodzi w życie po czternastu dniach, ale są też przepisy ustawy, które wejdą w życie później. Nowe sprawy podlegają tej ustawie, zaś wcześniej rozpoczęte procedury... W przypadku tych pojazdów, które nie znajdą właściciela, koszty pokrywa Skarb Państwa. Moim zdaniem, oprócz tych szczególnych przypadków, wszystkie koszty ponosi właściciel, ale o doprecyzowanie proszę ministerstwo.

Teraz będzie mój komentarz, bardzo krótki. Zasadę... Przeczytam dokładnie, aby posłużyć się terminem, który został użyty przez Biuro Legislacyjne. Dotyczy to zgodności z konstytucyjnymi zasadami proporcjonalności oraz ochrony własności. Temat ten był podnoszony. Pytał pan o mój komentarz. Powiem tak: komisja nie podzieliła stanowiska Biura Legislacyjnego. Na pytanie, czy nie zostanie to zaskarżone, odpowiedziałbym tak: jeśli chodzi o to, czy ponownie nie zostanie to zaskarżone do trybunału na podstawie... to powiem szczerze, że nie mam pewności. Komisja jednak podjęła decyzję, aby, że tak powiem, tego argumentu jako poprawki nie wnosić, Panie Senatorze. Taka jest moja odpowiedź. Dziękuję bardzo.

(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Zbigniew Romaszewski)

Wicemarszałek
Zbigniew Romaszewski:

Dziękuję bardzo.

Pan senator Dajczak.

Proszę bardzo.

(Senator Władysław Dajczak: Nie, bo jeszcze pan Paszkowski musi odpowiedzieć.)

(Senator Bohdan Paszkowski: Tak, tak. Jeszcze ja muszę odpowiedzieć na dwa pytania, które zostały zadane.)

Aha, dalszy ciąg. Przepraszam bardzo.

Proszę.

Senator Bohdan Paszkowski:

Odpowiadając na pytanie pana senatora Kowalskiego, przyznam, że ta kwestia nie była omawiana na posiedzeniu komisji. Przepisy prawa o ruchu drogowym stwierdzają, że zarządzanie ruchem należy do podmiotu, który jest uprawniony. W zależności od kategorii drogi mogą to być różne podmioty. Z uwagi na to, że na przykład to mogą być drogi gminne, publiczne, wojewódzkie itd., jest odpowiedni podmiot zarządzający. W tym zakresie będą obowiązywać ogólnie obowiązujące przepisy. Jeżeli one będą wymagać pewnych uzgodnień, to w odpowiednim zakresie zapewne takie uzgodnienia będą dokonywane. No, tutaj nie ma jakby szczegółowej regulacji. To być może jest na etapie... w innych przepisach ustawowych, ale nie tych, które dotyczą tej zmiany, lub też będzie wynikać z odpowiednich rozporządzeń w tym zakresie.

Wrócę do pytania senatora Knosali odnośnie do stawek, tego, czy one są proporcjonalne i adekwatne, jeśli chodzi o rower czy motorower. Trzeba pamiętać o tym, że stawki, które są w ustawie i które ewentualnie będą zmieniane poprzez powszechnie obowiązujące przepisy, są stawkami maksymalnymi - to jest górna granica - zaś rada powiatu corocznie będzie ustalała te stawki. Myślę, że - biorąc pod uwagę pewną racjonalność, dyskusję, która będzie się przewijała na posiedzeniu rady powiatu - stawki ustalane na terenie danego powiatu będą adekwatne, odpowiednio przystosowane i do przedmiotu, i do warunków faktycznych panujących w poszczególnych powiatach. Trzeba też pamiętać, że z tej ustawy nie wynika to, iż w zasadzie koszty związane z usuwaniem i ewentualnie później przepadkiem takiego roweru mają być w pełni pokryte ze sprzedaży tego składnika majątkowego. To również może mieć charakter pewnej kary dla osoby, która w sposób zagrażający bezpieczeństwu i porządkowi na drogach pozostawia pojazdy i po prostu nie interesuje się nimi. Tak trzeba odpowiedzieć. A więc, jak już powiedziałem, to są stawki maksymalne. Przyznam, że na posiedzeniu komisji nie odnosiliśmy się do poszczególnych kwot, które są zaproponowane w ustawie.

(Senator Ryszard Knosala: Przepraszam, ja ad vocem. Jedno zasadnicze pytanie: jak my zidentyfikujemy osobę, właściciela? Roweru oczywiście.)

Aa, roweru. Oczywiście nieco inna jest sytuacja w przypadku pojazdów typu samochód, bo są ewidencje, rejestracje itd. Ale w życiu nie jest tak, że tylko na podstawie wiedzy urzędowej można ustalić właściciela danego przedmiotu. W tym wypadku strażnicy miejscy będą musieli się wykazać, powiedzmy, również innymi umiejętnościami, żeby ustalić właściciela. No, wyobrażam sobie, że rower nawet może być ukradziony i później gdzieś porzucony i teoretycznie poprzez działania policji lub straży miejskiej jest możliwe... Sam poszkodowany, właściciel, może - chociażby za pośrednictwem biura rzeczy znalezionych - dowiedzieć się, że jest ten rower. Tak że będą różne okoliczności z tym związane. Oczywiście faktem jest, że w przypadku rowerów sytuacja będzie trochę trudniejsza, bo poprzez na przykład ewidencję pojazdów tak prosto nie dotrze się do właściciela.

Wicemarszałek
Zbigniew Romaszewski:

Proszę bardzo, pan senator Dajczak... A nie, przepraszam bardzo.

Proszę bardzo.

Senator Stanisław Jurcewicz:

Chciałbym jeszcze to uzupełnić. A propos dużej ciekawości dotyczącej sprawy rowerów chciałbym powiedzieć, że z materiałów i wypowiedzi podsekretarza stanu wynika, że będzie pewna procedura odnosząca się do rowerów. Są bowiem gminy, które rejestrują, ale jako rzecz znalezioną. Podlega to wtedy zupełnie innej procedurze. Myślę, że w takich kategoriach, jeśli chodzi o rower, który wzbudza tyle ciekawości, jest to duże uproszczenie. Chcę też dodać, że na poziomie prac sejmowych stawki zostały obniżone. A więc szczęśliwi będą ci, którzy niewiele będą musieli zapłacić, jeżeli w ogóle upomną się o rower. Dziękuję.

Wicemarszałek
Zbigniew Romaszewski:

Dziękuję bardzo.

Pan senator Dajczak.

Proszę bardzo.

Senator Władysław Dajczak:

Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.

Ja może skieruję do pana senatora Paszkowskiego prośbę o doprecyzowanie odpowiedzi, bo ona nie bardzo koresponduje z tym, co usłyszałem na posiedzeniu komisji, jeśli chodzi o oznakowanie dróg wewnętrznych. Pan senator powiedział, że to będzie w jakiś sposób konsultowane, ale z tego, co ja słyszałem, to nie będzie konsultowane - zarządca drogi ma to po prostu wykonać. Wprowadza się też jakieś kary, jeśli źle to zrobi. Jakie to są kary, jak zarządca będzie karany za złe oznakowanie drogi i przez kogo?

I drugie pytanie. W nowej ustawie zaproponowany został termin, skrócony z sześciu miesięcy do trzech, chodzi o okres przetrzymywania samochodu. I tak, można będzie się pozbyć tego samochodu w okresie trzech miesięcy. W jaki sposób była uzasadniana taka decyzja? Może na razie tylko te dwa pytania.

Senator Bohdan Paszkowski:

Odpowiadając na te pytania, ja nie powiedziałem, że to będzie konsultowane, tylko powiedziałem, że ewentualnie będą stosowane przepisy powszechnie obowiązujące w tym zakresie. Trzeba jednak pamiętać, jak jest zdefiniowana tutaj, w tej zmienianej ustawie, strefa ruchu. Jest to obszar obejmujący co najmniej jedną drogę wewnętrzną, na który wjazdy i wyjazdy oznaczone są odpowiednimi znakami drogowymi, a więc istotne jest to, że musi być oznaczenie wjazdu i wyjazdu, czyli początku i końca strefy ruchu. Jeśli chodzi o karę, o ile jest... Na zarządcach takich terenów spoczywa obowiązek dostosowania oznakowania, zresztą rozciągnięty w czasie, bo przepisy ustawy w tym zakresie wejdą w życie, o ile dobrze pamiętam, po dwudziestu czterech miesiącach od dnia wejścia w życie ustawy, i tam jest, wydaje mi się, przewidziana kara dla zarządcy, który nie dostosuje oznakowania w tej strefie ruchu, w wysokości bodajże 500 zł. Tak więc kara jest przewidziana.

Drugie pytanie. Rzeczywiście w tych zakwestionowanych przez Trybunał Konstytucyjny przepisach zasada była taka, że jeżeli samochód w ciągu sześciu miesięcy nie zostanie odebrany z parkingu strzeżonego, to wtedy starosta jest uprawniony do wystąpienia, powiedzmy, o... W zasadzie w ustawie była mowa o tym, że taki samochód przechodzi z mocy prawa na rzecz Skarbu Państwa, czyli wystąpienie nawet nie jest potrzebne, to może być jakaś decyzja, ale ona będzie miała charakter deklaratoryjny, a nie tworzący prawo. W tej chwili proponuje się, biorąc pod uwagę wyrok Trybunału Konstytucyjnego, żeby okres przetrzymywania samochodu został skrócony do trzech miesięcy. Ale trzeba pamiętać, że dopiero po tych trzech miesiącach można będzie wystąpić do sądu. Trzeba też uwzględnić, że to potrwa przez pewien czas, bo najpierw te sprawy będą pewnie czekały na rozpatrzenie, a później będzie cała ta procedura rozpatrzeniowa. Ponadto w samym uzasadnieniu projektu rządowego jest zapis, z którym oczywiście można i nawet trzeba się zgodzić, że na kwestie związane z ustaleniem właściciela danego pojazdu okres trzech miesięcy jest w zasadzie wystarczający. A uprzednio przewidziany w przepisach okres sześciomiesięczny generował tylko dodatkowe koszty, bo czynności mające na celu ustalenie właściciela ograniczały się, powiedzmy, do pierwszego miesiąca, chyba że wystąpiły jakieś nadzwyczajne okoliczności, przepadek następował natomiast dopiero po sześciu miesiącach i to generowało koszty. Myślę, że utrzymywanie okresu sześciomiesięcznego w dalszym ciągu nie ma żadnego uzasadnienia. Dziękuję.

 

 

 

---