W dniach 10 i 11 kwietnia 2008 r. odbyło się 9. posiedzenie Senatu. Obradom przewodniczyli marszałek Bogdan Borusewicz oraz wicemarszałkowie - Krystyna Bochenek, Zbigniew Romaszewski i Marek Ziółkowski.

Porządek posiedzenia Izby obejmował:

• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Porozumienia o Europejskim Państwie Współpracującym między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Europejską Agencją Kosmiczną, podpisanego w Warszawie dnia 27 kwietnia 2007 r.,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks spółek handlowych,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji oraz niektórych innych ustaw,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o uczestnictwie pracowników w spółce powstałej w wyniku transgranicznego połączenia się spółek,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu
  w sprawach dotyczących pomocy publicznej oraz ustawy o podatkach
  i opłatach lokalnych,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o wypowiedzeniu Konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy Nr 45 dotyczącej zatrudniania kobiet przy pracach pod ziemią we wszelkiego rodzaju kopalniach, przyjętej w Genewie dnia 21 czerwca 1935 r.,
• sprawozdanie Rady Języka Polskiego o stanie ochrony języka polskiego w latach 2005-2006,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw,
• wybór przewodniczącego Komisji Obrony Narodowej,
• zmiany w składzie komisji senackich.

Przed przystąpieniem do posiedzenia senatorowie minutą ciszy i krótką modlitwą uczcili pamięć zmarłego 9 kwietnia br. senatora Andrzej Ostoi-Owsianego, działacza opozycji demokratycznej, posła na Sejm drugiej i senatora czwartej kadencji.

Nowelizacja ustawy medialnej, przyjęta przez Sejm w marcu br., przekazuje większość kompetencji Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, w tym przyznawanie koncesji, kontrolowanie nadawców (z wyjątkiem kontroli programowej), przyznawanie lub odbieranie statusu nadawcy społecznego, do Urzędu Komunikacji Elektronicznej.

Nowela zmienia też sposób wyłaniania i funkcjonowania członków KRRiT i ich liczebność oraz sposób wyłaniania członków zarządów i rad nadzorczych spółek radiofonii i telewizji publicznej. Ponadto ustawa wprowadza przesłanki odwołania prezesa UKE.

Senackie komisje Gospodarki Narodowej oraz Kultury i Środków Przekazu rekomendowały Izbie przyjęcie 33 poprawek do ustawy. Do nowelizacji zgłoszono też kilkanaście wniosków mniejszości, w tym o odrzucenie ustawy w całości.

Podczas debaty senatorowie PO podkreślali, że ustawa pozwoli odpolitycznić media publiczne dzięki temu, że wprowadza otwarte konkursy na członków zarządów i rad nadzorczych mediów publicznych oraz konieczność rekomendacji dla kandydatów do KRRiT. Wskazywali też, że nowelizacja zmierza do odebrania KRRiT kompetencji "superministerstwa" i pozostawienia jej konstytucyjnych funkcji kontrolnych.

Senatorowie PiS zarzucali, że ustawa to nic innego jak "skok na media", który ma je podporządkować nowemu układowi rządzącemu. Stwierdzili, że przekazanie kompetencji koncesyjnych z KRRiT do UKE oznacza uzależnienie mediów od rządu, przestrzegali też, że nowela zawiera "furtki pozwalające na przejmowanie i stopniowe uwłaszczanie się na majątku mediów publicznych".

Po dyskusji i głosowaniach Senat przyjął 33 poprawki do ustawy. Odrzucił jednocześnie liczne wnioski mniejszości, w tym o odrzucenie nowelizacji w całości. Większość wniosków mniejszości sprowadzała się do pozostawienia status quo, jeśli chodzi o obecne zasady wyboru, liczebność i kompetencje władz mediów publicznych oraz Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Odrzucono też wnioski mniejszości dotyczące pozostawienia obecnych zasad dotyczących uznawania za nadawcę społecznego czy wnioski, by KRRiT liczyła, jak dotąd, pięciu członków i była wybierana na dotychczasowych zasadach.

Przyjęte przez Izbę poprawki stanowią m.in., że Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy TVP i Polskiego Radia, czyli minister skarbu państwa, będzie uprawnione do odwołania członka zarządu tych spółek w wypadku: zaistnienia okoliczności trwale uniemożliwiającej sprawowanie funkcji, działania na szkodę spółki potwierdzonego audytem oraz naruszenia przepisów o ograniczeniu działalności gospodarczej przez osoby publiczne.

Ponadto Senat opowiedział się za tym, by wyłączyć zarządy regionalnych spółek radiowych z konkursów, które na stanowiska we władzach pozostałych mediów publicznych organizować ma Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji. Zgodnie z poprawką w regionalnych rozgłośniach prezesa i członków zarządu, jak dotąd, powoływać i odwoływać mają rady nadzorcze. Będą one jednak musiały w tym celu rozpisać konkurs, a kandydaci na członków władz regionalnych spółek radiowych muszą wykazać się kompetencjami w zakresie zarządzania oraz znajomością radiofonii i telewizji.

Senat wzmocnił rolę krajowej rady przy wydawaniu i cofaniu koncesji radiowych i telewizyjnych. W obu tych wypadkach prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej będzie się musiał porozumieć z krajową radą, a nie jedynie zasięgać jej opinii, jak przewidywała nowelizacja w wersji sejmowej. Zdaniem wnioskodawców, wprowadzenie tych poprawek sprawi, że nie będzie można kwestionować zgodności nowelizacji z konstytucją.

Senackie poprawki zakładają ponadto, że prezesa UKE nie tylko powołuje, ale i odwołuje Sejm na wniosek premiera; niezbędna jest do tego zgoda Senatu.

Ponadto Senat wprowadził zmianę, która ma zagwarantować, że KRRiT rozpocznie działanie na mocy nowelizacji, nawet gdyby Sejm, Senat lub prezydent zwlekali z powołaniem nowych członków. Gdyby na przykład Sejm i Senat powołały członków, a prezydent zwlekał z tym aktem, to do czasu powołania przedstawicieli prezydenta w radzie byłoby pięciu członków z nowego rozdania (w myśl nowelizacji trzech członków powołuje Sejm, dwóch Senat i dwóch prezydent) oraz dwóch dotąd zasiadających w radzie prezydenckich członków KRRiT. W myśl tej poprawki kadencja nowej rady liczyć się będzie od dnia powołania ostatniego członka.

Senat nałożył też na KRRiT dodatkowe obowiązki. Zgodnie ze zmianą rada ma dbać o przestrzeganie przez nadawców praw autorskich twórców.

Poprawki Senatu pozwalają też prezesowi UKE skuteczniej reagować na naruszanie przez nadawców warunków koncesji. Zmiany eliminują bowiem przewidywany nowelizacją 30-dniowy termin, w którym nadawca miał mieć czas na zaniechanie naruszeń; zgodnie z nimi zaniechanie naruszeń powinno nastąpić, podobnie jak jest to obecnie, niezwłocznie po otrzymaniu wezwania.

Senat zmienił też zasady uzyskiwania obowiązkowych rekomendacji dla kandydatów na członków Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Znowelizowana ustawa przewidywała, że do ubiegania się o stanowisko w krajowej radzie niezbędne mają być co najmniej dwie rekomendacje udzielone przez uczelnie wyższe lub ogólnokrajowe stowarzyszenia twórców albo dziennikarzy.

Poprawka wprowadzona przez Senat mówi, że potrzebne będą dwie rekomendacje uniwersytetu lub uczelni artystycznej oraz rekomendacja stowarzyszenia twórców lub dziennikarzy.

Ustawę z poprawkami Senat przyjął 56 głosami, przy 32 przeciw i 2 wstrzymujących się od głosu.

Konwencja Międzynarodowej Organizacji Pracy nr 45 dotycząca zatrudniania kobiet przy pracach pod ziemią we wszelkiego rodzaju kopalniach, przyjęta w Genewie 21 czerwca 1935 r., została przez Polskę ratyfikowana 23 maja 1957 r.

Konwencja wprowadza zakaz zatrudniania kobiet przy pracach pod powierzchnią ziemi w kopalniach, z wyłączeniem kobiet zajmujących stanowiska kierownicze, zatrudnionych w służbach sanitarnych, skierowanych do odbycia praktyki w czasie studiów oraz pracujących pod ziemią dorywczo i nie wykonujących tam pracy fizycznej.

Potrzeba wypowiedzenia przez Polskę konwencji nr 45 wynika z wyroku Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-203/03 Komisja przeciwko Austrii. Trybunał stwierdził w uzasadnieniu do wyroku, że obowiązki nakładane konwencją MOP na państwa - strony pozostają w sprzeczności z art. 2 i 3 Dyrektywy 76/207/EWG z 9 lutego 1976 r. w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania kobiet i mężczyzn w zakresie dostępu do zatrudnienia, kształcenia i awansu zawodowego oraz warunków pracy. Stosowanie zasady równego traktowania oznacza na potrzeby dyrektywy, że nie może istnieć żadna bezpośrednia ani pośrednia dyskryminacja ze względu na płeć w sektorze prywatnym ani publicznym, w szczególności w odniesieniu do warunków zatrudnienia i pracy, włączając w to wynagrodzenie.

Według Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, powszechny zakaz pracy kobiet w przemyśle górniczym pod ziemią przekracza granicę ustanowionego Dyrektywą 76/207/EWG dozwolonego różnicowania sytuacji kobiet i mężczyzn w zatrudnieniu.

Zgodnie z art. 307 Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Europejską, państwa członkowskie są obowiązane zastosować wszelkie środki w celu wyeliminowania niezgodności prawa krajowego z prawem wspólnotowym. Do takich środków należy w szczególności konieczność wypowiedzenia umów międzynarodowych pozostających w sprzeczności z unijnym porządkiem prawnym.

Konwencja MOP z 1935 roku została ratyfikowana przez 97 państw, jednak spośród nich 13 państw ją wypowiedziało. Wśród 16 państw UE związanych konwencją sześć już ją wypowiedziało, a osiem zgłosiło chęć jej wypowiedzenia.

Na posiedzeniu plenarnym Izby przedstawiciel resortu pracy i polityki społecznej, uzasadniając konieczność wypowiedzenia konwencji genewskiej z 1935 r., podkreślił, że ówczesne warunki pracy w kopalniach odbiegały od tych w XXI wieku i że dziś konwencja ta jest przestarzała i nie spełnia wymogów równouprawnienia kobiet i mężczyzn w zakresie dostępu do zatrudnienia. Nie uchylając przepisów dotyczących zakazu pracy kobiet pod ziemią w kopalniach, Polska naraża się na postępowanie o naruszenie prawa UE i w konsekwencji - na dotkliwe kary finansowe.

Senat po dyskusji i głosowaniu wyraził zgodę na wypowiedzenie przez Polskę konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy, dotyczący pracy kobiet pod ziemią. Za wypowiedzeniem konwencji było 72 senatorów, przeciw 11, a 5 wstrzymało się od głosu.

W swym sprawozdaniu Rada Języka Polskiego stwierdziła, że zachodzi potrzeba zmodyfikowania przez Ministerstwo Edukacji Narodowej procedury kwalifikowania podręczników do użytku szkolnego. Należałoby przede wszystkim uszczegółowić kryteria oceny podręczników - merytoryczne, dydaktyczne, językowe. Zadaniem rzeczoznawcy dydaktycznego i językowego byłoby nie tylko wytknięcie autorowi błędów i nieścisłości, ale też ocena stopnia czytelności, komunikatywności tekstu podręcznika, i to zarówno komponentu informacyjnego, jak i operacyjnego: poleceń, pytań, ćwiczeń. I to jest zadanie Rady Języka Polskiego.

Sprawozdanie podczas posiedzenia plenarnego Izby przedstawił przewodniczący rady prof. Andrzej Markowski z Uniwersytetu Warszawskiego.

Rada co dwa lata przedstawia parlamentowi raport o stanie ochrony języka. W tegorocznym raporcie językoznawcy zajęli się problematyką podręczników szkolnych. Przeanalizowano książki przeznaczone dla różnych poziomów nauczania różnych przedmiotów, w tym podręczniki do nauki religii w szkole.

Autorzy raportu zwrócili uwagę, że język podręczników szkolnych jest często niedostosowany do poziomu uczniów, a w tekstach zdarzają się błędy językowe - gramatyczne, stylistyczne, ortograficzne i interpunkcyjne. Jak podkreślił w prof. A. Markowski, problemem jest też to, że język niektórych podręczników jest zbyt skomplikowany i niedostosowany do wieku i możliwości percepcyjnych uczniów.

Jako przykłady błędów gramatycznych czy leksykalnych przewodniczący rady podał zdarzające się w polskich podręcznikach sformułowania: "choroba Heine-Medina" zamiast "choroba Heinego-Medina", "lasy są w stanie spełniać rolę czyściciela powietrza" zamiast "lasy mogą być środowiskiem oczyszczającym powietrze" i brak odmiany nazwiska Kolbe.

Jak wynika z raportu, w podręcznikach zdarza się też stosowanie tytułów zawierających zbyt wyszukane metafory np. "W hipermarkecie idei" czy "Etykieta z cerami na łokciach".

Prof. A. Markowski przytoczył także przykłady zdań, które w sposób niezamierzony przez autora podręcznika brzmią śmiesznie: "podczas wyścigów gęsto sypał się trup koński i ludzki"; "funkcję hetery podkreślał jej strój roboczy - nagość".

"Zwracamy uwagę, że od autorów podręczników oczekuje się nie tylko rzetelnej wiedzy merytorycznej i kompetencji dydaktycznej, ale także kompetencji językowej, gwarantującej poprawność i komunikatywność przekazu treści w książce dla ucznia" - mówił A. Markowski. Jego zdaniem, należy uszczegółowić kryteria merytoryczne, dydaktyczne i językowe oceny podręczników.

"Podręczniki powinni pisać autorzy dobrze zorientowani w fazach rozwoju językowego ucznia, mający dłuższy kontakt ze szkołą i znający zasady postępowania dydaktycznego. Można by postulować, żeby podręczniki powstawały w zespołach, w których skład wchodziliby znawcy danej dziedziny wiedzy, dydaktycy oraz psycholingwiści jako konsultanci i doradcy" - powiedział prof. A. Markowski.

Tematem kolejnego raportu Rady Języka Polskiego będzie język urzędowy.

Nowelizacja m.in. dostosowuje przepisy ustawy do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z października ub. roku. Trybunał orzekł wtedy, że przywileje dla kobiet przy ustalaniu prawa do wcześniejszej emerytury kobiet i mężczyzn naruszają zasadę równości.

Zgodnie z dotychczasowym przepisem kobieta mogła nabyć prawo do wcześniejszej emerytury, jeżeli osiągnęła 55. rok życia i miała co najmniej 30-letni okres składkowy i nieskładkowy, albo osiągnęła 55. rok życia, miała co najmniej 20-letni okres składkowy i nieskładkowy oraz została uznana za całkowicie niezdolną do pracy. Mężczyzna zaś nabywał prawo do tego świadczenia tylko wówczas, gdy ukończył 60. rok życia, miał 25-letni okres składkowy i nieskładkowy oraz został uznany za całkowicie niezdolnego do pracy.

Znowelizowane przepisy stanowią, że mężczyzna może również ubiegać się o wcześniejszą emeryturę, jeśli osiągnął 60. rok życia i ma co najmniej 35-letni okres składkowy i nieskładkowy (w tym wypadku nie jest wymagane uznanie całkowitej niezdolności do pracy).

Nowelizacja ponadto wydłuża do 10 lat okres, w jakim płatnik może dochodzić od ZUS zwrotu nienależnie opłaconych składek. Do tej pory okres ten wynosił pięć lat, gdy tymczasem - jak argumentowali pomysłodawcy nowelizacji - ZUS mógł dochodzić od płatników nieopłaconych składek przez 10 lat.

Inną wprowadzoną w nowelizacji zmianą jest sprecyzowanie sposobu informowania przez ZUS o hipotetycznej wysokości przyszłej emerytury osób ubezpieczonych. Dotychczas ZUS informował o hipotetycznej wysokości przyszłej emerytury jedynie na podstawie dotychczasowego stanu konta ubezpieczonego. Sejm jednomyślnie przyjął poprawkę, która zobowiązuje ZUS do podawania zarówno kwoty ustalonej według dotychczasowego stanu konta, jak i kwoty szacowanej na podstawie przyszłych wpływów.

Za przyjęciem ustawy głosowało 87 senatorów, jeden wstrzymał się od głosu.

Na przewodniczącego senackiej Komisji Obrony Narodowej wybrano senatora Macieja Klimę. Zastąpił zmarłego w marcu br. senatora Andrzeja Mazurkiewicza.

Za wyborem głosowało 85 senatorów, dwóch było przeciw, a trzech wstrzymało się od głosu.

Senator M. Klima urodził się urodził się 25 stycznia 1959 r. w Staniątkach, w województwie małopolskim.

W 1987 r. ukończył studia na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Krakowie. W roku 1996 uzyskał specjalizację drugiego stopnia z chorób wewnętrznych.

W latach 1988-1989 pracował w Zakładzie Opieki Zdrowotnej w Krakowie-Podgórzu. W 1989 r. pracował w Szpitalu Uniwersyteckim w Krakowie, a następnie do 1998 r. w Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego. W latach 1998-2006 ponownie pracował w szpitalu uniwersyteckim.

W 2006 r. był dyrektorem Małopolskiego Centrum Zdrowia Publicznego w Krakowie. W latach 2006-2007 pełnił funkcję wojewody małopolskiego.

Należy do Polskiego Związku Łowieckiego. Jest członkiem Prawa i Sprawiedliwości. Żonaty, ma jedno dziecko.

• ustawę o ratyfikacji Porozumienia o Europejskim Państwie Współpracującym między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Europejską Agencją Kosmiczną, podpisanego w Warszawie dnia 27 kwietnia 2007 r.

• ustawy o zmianie ustawy - Kodeks spółek handlowych,

• ustawy o uczestnictwie pracowników w spółce powstałej w wyniku transgranicznego połączenia się spółek,

• ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej oraz ustawy o podatkach i opłatach lokalnych,

Senat odwołał senatora Pawła Klimowicza z Komisji Spraw Zagranicznych oraz wybrał go do Komisji Zdrowia.

Oświadczenia złożyli senatorowie: Krzysztof Kwiatkowski, Marek Konopka, Zbigniew Cichoń, Maciej Grubski, Krzysztof Zaremba, Grażyna Sztark, Stanisław Iwan, Czesław Ryszka, Norbert Krajczy, Kazimierz Kleina, Janina Fetlińska, Andrzej Person, Andrzej Grzyb, Waldemar Kraska, Jan Wyrowiński, Józef Bergier, Piotr Zientarski, Bohdan Paszkowski, Przemysław Błaszczyk, Bronisław Korfanty, Grzegorz Wojciechowski, Stanisław Bisztyga, Małgorzata Adamczak, Henryk Woźniak, Janusz Sepioł, Piotr Gruszczyński, Tadeusz Skorupa, Eryk Smulewicz, Kazimierz Jaworski, Piotr Kaleta.