W dniach 6 i 7 lutego 2008 r. odbyło się 5. posiedzenie Senatu. Obradom przewodniczyli marszałek Bogdan Borusewicz oraz wicemarszałkowie - Krystyna Bochenek i Zbigniew Romaszewski.

Porządek posiedzenia Izby obejmował:

• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o dokumentach paszportowych,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o izbach aptekarskich,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych oraz o zmianie ustawy o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o uruchamianiu środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej przeznaczonych na finansowanie wspólnej polityki rolnej,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o przenoszeniu praw emerytalnych urzędników Wspólnot Europejskich,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o nadaniu nowej nazwy Akademii Świętokrzyskiej im. Jana Kochanowskiego w Kielcach,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o nadaniu nowej nazwy Akademii Wychowania Fizycznego w Katowicach,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o nadaniu Akademii Medycznej w Warszawie nazwy "Warszawski Uniwersytet Medyczny",
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o nadaniu Akademii Medycznej im. prof. Feliksa Skubiszewskiego w Lublinie nazwy "Uniwersytet Medyczny w Lublinie",
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o nadaniu Akademii Medycznej w Białymstoku nazwy "Uniwersytet Medyczny w Białymstoku",
• drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o zasadach przekazywania zakładowych budynków mieszkalnych przez przedsiębiorstwa państwowe,
• drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych,
• drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
• drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz ustawy - Prawo o notariacie,
• drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny,
• drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw,
• drugie czytanie projektu uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Senatu,
• drugie czytanie projektu uchwały w sprawie ogłoszenia roku 2008 Rokiem Andrzeja i Olgi Małkowskich,
• wybór przewodniczącego Komisji Praw Człowieka i Praworządności,
• odwołanie sekretarzy Senatu,
• wybór sekretarzy Senatu,
• zmiany w składzie komisji senackich.

Nowelizacja ustawy ma na celu wdrożenie do prawa polskiego przepisów dyrektywy Rady Europy w sprawie minimalnych norm kwalifikacji i statusu obywateli państw trzecich i bezpaństwowców jako uchodźców lub jako osoby, które z innych względów potrzebują międzynarodowej ochrony, oraz zawartości przyznawanej pomocy, a także dyrektywy w sprawie ustanowienia minimalnych norm dotyczących procedur nadawania i cofania statusu uchodźcy w Państwach Członkowskich.

Zgodnie z nowelą, cudzoziemcowi, który nie spełnia warunków do nadania statusu uchodźcy, udziela się ochrony uzupełniającej w sytuacji, gdy powrót do jego kraju może go narazić na orzeczenie kary śmierci lub wykonanie egzekucji, tortury, nieludzkie traktowanie, poważne ryzyko dla życia i zdrowia, wynikające ze stosowania przemocy wobec ludności cywilnej.

W myśl nowelizacji, każdy wniosek o udzielenie ochrony organ administracji będzie traktował jak wniosek o nadanie statusu uchodźcy, jeżeli zaś w toku postępowania okaże się, że cudzoziemiec nie spełnia przesłanek do nadania tego statusu, badane będą przesłanki udzielenia innej ochronny, tj. ochrony uzupełniającej, a gdy i one nie istnieją - przesłanki uprawniające do ochrony w postaci pobytu tolerowanego.

W ustawie znalazł się także zapis o szczególnych regulacjach dotyczących doręczeń. Przyjęto, że pisma cudzoziemcom doręcza się przez kierownika ośrodka dla cudzoziemców za potwierdzeniem odbioru. W razie niemożności doręczenia pisma w ten sposób pozostawia się je u kierownika ośrodka przez 3 dni.

Przewidziano także możliwość zatrzymania, na wniosek szefa Urzędu ds. Cudzoziemców, cudzoziemca umieszczonego w ośrodku, gdy jego zachowanie zagraża bezpieczeństwu, zdrowiu lub życiu innych. Zdecydowano także o wydłużeniu okresu pobytu w ośrodku strzeżonym lub w areszcie z 30 do 60 dni.

Ustawę rozpatrzyły dwie komisje senackie - Praw Człowieka i Praworządności (zaproponowała przyjęcie 13 poprawek) oraz Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej (zaproponowała przyjęcie 16 poprawek). Oprócz poprawek o charakterze porządkowym lub doprecyzowującym najważniejsze z nich dotyczyły nałożenia na organ odmawiający udzielenia statutu uchodźcy obowiązku jedynie uprawdopodobnienia podżegania i współdziałania w popełnieniu zbrodni i przestępstw kryminalnych oraz doprecyzowania procedury wstrzymania wykonania decyzji o wydaleniu.

W wyniku głosowania Senat przyjął 20 poprawek do ustawy, w większości o charakterze technicznym i porządkującym. Za przyjęciem nowelizacji wraz z poprawkami głosowało 89 senatorów, nikt nie był przeciw, trzy osoby wstrzymały się od głosu.

Rozpatrywana nowelizacja ma na celu dostosowanie ustawy z 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty do uregulowań dyrektywy 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych w zakresie podejmowania i wykonywania zawodu lekarza i lekarza dentysty. Uwzględnia także członkostwo Bułgarii i Rumunii w Unii Europejskiej.

Przedmiotem nowelizacji są przepisy odnoszące się do procedury przyznawania prawa wykonywania zawodu lekarza i lekarza dentysty przez obywateli zarówno państw członkowskich Unii Europejskiej, jak i spoza Unii Europejskiej. Umożliwia ona również tym lekarzom złożenie lekarskiego oraz lekarsko-dentystycznego egzaminu państwowego w naszym kraju w języku, w jakim odbyli studia na kierunku lekarskim i lekarsko-dentystycznym.

Ustawa wprowadza też szereg innych zmian. Przeniesiono do niej część uregulowań dotyczących zasad odbywania specjalizacji, do tej pory zawartych w rozporządzeniu ministra zdrowia z 20 października 2005 r., wprowadzono zmiany dotyczące zasadniczego wynagrodzenia miesięcznego lekarzy odbywających specjalizację, dodano zmiany związane z prowadzeniem i udostępnianiem oraz przechowywaniem dokumentacji medycznej. W stosunku do lekarzy dentystów zniesiono zakaz indywidualnej praktyki i specjalistycznej praktyki wyłącznie w miejscu wezwania. Zrezygnowano również z obowiązku przechowywania dokumentacji lekarza i lekarza dentysty, który zmarł, przez odpowiednie izby lekarskie.

Ustawę rozpatrzyła Komisja Zdrowia i zaproponowała dwie poprawki o charakterze porządkująco-uściślającym, dotyczące państwowej komisji egzaminacyjnej oraz trybu jej powoływania i odwoływania.

W toku prac komisji duże kontrowersje wzbudziło uregulowanie ustawy nowelizującej mówiące o wysokości zasadniczego wynagrodzenia lekarzy odbywających specjalizację w ramach rezydentur. Rząd zaproponował, by było to nie mniej niż 70% średniego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku za ubiegły rok. Wniosek mniejszości opiewał na 100%, w toku prac komisji poparto jednak stronę rządową, pozostawiając 70%.

Senat w głosowaniach odrzucił wniosek mniejszości, a tym samym opowiedział się za przedłożeniem rządowym, by wynagrodzenie lekarzy rezydentów wynosiło nie mniej niż 70%.

Izba przyjęła natomiast trzy inne poprawki. Zdaniem Senatu, należy zapewnić większą samodzielność Naczelnej Radzie Lekarskiej w zakresie powoływania składu komisji egzaminacyjnej, potwierdzającej znajomość języka polskiego przez cudzoziemców, którzy ubiegają się o przyznanie prawa wykonywania zawodu lekarza albo lekarza dentysty. W skład tej komisji wchodzą lekarze, przy czym co najmniej jedna z osób zasiadających w komisji musi legitymować się wykształceniem wyższym uzyskanym na kierunku filologii polskiej. Senat, wprowadzając poprawkę do ustawy, wyeliminował ten obowiązek i wprowadził fakultatywność powoływania filologa do składu wyżej wymienionej komisji, decyzję zaś o celowości powoływania go do komisji egzaminacyjnej pozostawiono Naczelnej Radzie Lekarskiej, nie przesądzając o tym w ustawie.

Przyjmując następną poprawkę, Senat wprowadził uregulowanie respektujące zasadę hierarchii aktów prawnych oraz materii podlegającej regulacji ustawowej. Przenosząc bowiem do ustawy przepisy z aktu niższego, tj. rozporządzenia ministra zdrowia z 20 października 2005 r. w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów, i stanowiąc, kto może wchodzić w skład państwowej komisji egzaminacyjnej, przeprowadzającej państwowy egzamin specjalizacyjny, nie wskazano w ustawie podmiotu powołującego przewodniczącego oraz członków komisji.

Ustawę wraz z poprawkami przyjęto jednomyślnie, 90 głosami.

Ustawa reguluje tryb wprowadzania prefinansowania wydatków w ramach programu rozwoju obszarów wiejskich (PROW) w formie dotacji.

Prefinansowanie to środki przeznaczone na pokrycie wydatków ponoszonych w trakcie realizacji projektu w części, która będzie podlegała refundacji - zwrotowi ze środków Unii Europejskiej. Środki na prefinansowanie są udostępniane w formie oprocentowanych pożyczek, z wyjątkiem środków udostępnianych w formie nieoprocentowanych pożyczek dla państwowych jednostek budżetowych.

Celem nowelizacji było dostosowanie przepisów do regulacji zawartych w ustawie o finansach publicznych oraz określenie przepływów środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej. Środki pochodzące z unijnych programów stanowią dochody budżetu państwa.

Nowela ustawy wprowadziła możliwość udzielania pożyczek agencjom płatniczym na prefinansowanie wydatków realizowanych z Europejskiego Funduszu Rolnego (EFRG) oraz Europejskiego Funduszu Rolniczego Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW).

W Polsce agencjami płatniczymi są: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) oraz Agencja Rynku Rolnego (ARR).

Ustawę rozpatrzyła Komisja Rolnictwa i Ochrony Środowiska. Komisja rekomendowała Izbie przyjęcie ustawy z 7 poprawkami, zmierzającymi do wyeliminowania wątpliwości interpretacyjnych, zapewnienia spójności przepisów oraz prawidłowego zastosowania zasad techniki prawodawczej.

Senat w głosowaniach zaakceptował wszystkie poprawki, a następnie jednomyślnie, 90 głosami, przyjął ustawę wraz z tymi zmianami.

Celem ustawy jest wdrożenie do polskiego systemu prawa postanowień dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie minimalnych wymagań bezpieczeństwa dla tuneli w transeuropejskiej sieci drogowej.

W celu implementacji tej dyrektywy w ustawie z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych wprowadzono rozdział 2a - Zarządzanie tunelami położonymi w transeuropejskiej sieci drogowej. Dodawane przepisy stanowią, że zarządzanie tunelem położonym w transeuropejskiej sieci drogowej, będącym na etapie projektowania, budowy lub w użytkowaniu, o długości powyżej 500 m należy do zarządcy drogi, jeżeli umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej. W ustawie określono też obowiązki zarządzającego. Nadzór nad zapewnieniem bezpieczeństwa tunelu powierzono wojewodzie, ustawa określa jego podstawowe zadania w tym zakresie.

W myśl ustawy, zarządzający tunelem, w uzgodnieniu z wojewodą, powoływać będzie urzędnika zabezpieczenia. Osoba sprawująca tę funkcję będzie niezależna w zakresie wykonywanych obowiązków i będzie mogła wykonywać swoje zadania w odniesieniu do kilku tuneli położonych na obszarze działania zarządzającego tunelem. Do obowiązków takiej osoby będą należały m.in.: koordynacja współpracy zarządzającego tunelem ze służbami ratowniczymi i Policją, udział w przygotowaniu planów bezpieczeństwa, udział w planowaniu, wdrażaniu i ocenie działań podejmowanych w razie wypadku lub w razie katastrofy budowlanej, wspólna ze służbami ratowniczymi i Policją ocena ćwiczeń, sporządzanie sprawozdania zawierającego wnioski z przeprowadzonych ćwiczeń oraz wnioski dotyczące oceny stanu bezpieczeństwa tunelu, wydawanie opinii w sprawach oddawania tunelu do użytkowania, kontrola prawidłowości utrzymania tuneli.

Ustawodawca określił także zasady sporządzania dokumentacji bezpieczeństwa, zasady organizacji ćwiczeń okresowych. Przewidział też tryb uzyskiwania odstępstw od wymagań zawartych w przepisach techniczno-budowlanych, dotyczących warunków bezpieczeństwa w tunelu, w wypadku możliwości zastosowania nowatorskich rozwiązań technicznych o wyższych parametrach bezpieczeństwa.

Ustawę rozpatrzyły Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisja Gospodarki Narodowej i rekomendowały Izbie przyjęcie jej z poprawkami. Celem tych poprawek było wyeliminowanie wątpliwości interpretacyjnych oraz zapewnienie konsekwencji terminologicznej w tekście ustawy. Ponadto Komisja Gospodarki Narodowej zaproponowała przepis przejściowy, określający sposób obliczenia pierwszego okresu objętego sprawozdaniem przekazywanym generalnemu dyrektorowi dróg krajowych i autostrad oraz Komisji Europejskiej.

Senat przegłosował poszczególne poprawki, a następnie jednomyślnie, 91 głosami, podjął uchwałę w sprawie przyjęcia ustawy ze zmianami.

Przyjęte przez Izbę poprawki m.in. eliminują wątpliwości interpretacyjne w zakresie przepisów dotyczących ćwiczeń dla pracowników zarządzającego tunelem, służb ratowniczych i Policji.

Kolejne poprawki wiążą się z dodawanym art. 24g ust. 1 i 2, gdzie określono obowiązki podmiotów w związku z koniecznością przekazania Komisji Europejskiej informacji określonych w dyrektywie. Określając terminy realizacji obowiązków, posłużono się pojęciem "okresu objętego sprawozdaniem", nie wskazując jednoznacznie, co przez to należy rozumieć. Aby uniknąć w przyszłości wątpliwości interpretacyjnych, Senat jednoznacznie wskazał, kiedy rozpocznie się pierwszy okres sprawozdawczy. Zdaniem Izby, precyzyjne określenie dyspozycji normy prawnej jest ważne nie tylko z punktu widzenia podmiotu, który będzie zobowiązany do podjęcia określonych działań na podstawie ustawy, ale również z punktu widzenia funkcjonalności przepisu. Mając to na uwadze oraz kierując się stanowiskiem rządu w tej kwestii, Senat uznał, że początkiem pierwszego okresu objętego sprawozdaniem, o którym mowa w art. 24g ust. 1 i 2, powinien być dzień, w którym rozpocznie się użytkowanie pierwszego w Rzeczypospolitej Polskiej tunelu położonego w transeuropejskiej sieci drogowej.

Celem nowelizacji ustawy o rachunkowości jest wdrożenie do polskiego porządku prawnego postanowień dyrektywy 2006/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 14 czerwca 2006 r. zmieniającej dyrektywy Rady 78/660/EWG w sprawie rocznych sprawozdań finansowych niektórych rodzajów spółek, 83/349/EWG w sprawie skonsolidowanych sprawozdań finansowych, 86/635/EWG w sprawie rocznych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych banków i innych instytucji finansowych oraz 91/674/EWG w sprawie rocznych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych zakładów ubezpieczeń. Ponadto nowelizacja zmierza do uwzględnienia w przepisach ustawy nowelizowanej aktualnych realiów gospodarczych i synchronizuje przepisy ustawy nowelizowanej z innymi ustawami. Celem tej ustawy jest także zwiększenie efektywności dotychczas obowiązujących przepisów oraz ułatwienie ich stosowania.

Ustawę rozpatrzyła Komisja Gospodarki Narodowej. Podczas prac komisji przyjęto 13 poprawek. Znaczna ich część dotyczyła konieczności wyeliminowania możliwych wątpliwości interpretacyjnych, jednoznacznego wskazania przepisów, do których się odsyła, a także techniki prawodawczej.

Zmiany w ustawie zaproponowali tez senatorowie podczas dyskusji na posiedzeniu plenarnym.

W wyniku kolejnych głosowań Izba przyjęła 17 poprawek do ustawy, w większości doprecyzowujących, eliminujących wątpliwości interpretacyjne i dostosowujących dotychczasowe przepisy ustawy o rachunkowości do nowych regulacji.

Ustawę wraz z poprawkami Izba przyjęła jednomyślnie, 89 głosami.

Uchwalona przez Sejm ustawa o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej ma na celu wdrożenie części przepisów dyrektywy 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych. Dyrektywa ta transponuje dotychczasowe uregulowania zawarte w dyrektywach dotyczących uznawania kwalifikacji. Wprowadza również nowe rozwiązania, do których należą między innymi przepisy dotyczące świadczenia usług transgranicznych.

Zgodnie z tą regulacją obywatele krajów UE będą mogli łatwiej podejmować pracę w Polsce.

Senat wprowadził kilka poprawek do ustawy o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej. Większość poprawek ma charakter redakcyjny i porządkowy.

Wśród poprawek merytorycznych zaproponowanych przez senatorów znalazła się rozszerzająca katalog dokumentów potwierdzających dane osobowe ubiegającego się o uznanie jego kwalifikacji, w stosunku do których nie będzie wymagane tłumaczenie na język polski.

Ustawa zastępuje dotychczas obowiązujące ustawy: o zasadach uznawania nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji do wykonywania zawodów regulowanych oraz o zasadach uznawania nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji do podejmowania lub wykonywania niektórych działalności.

Nowe przepisy mają do minimum ograniczyć formalności jeśli chodzi o czasowe i okazjonalne podejmowanie pracy przez obywateli krajów UE; znoszą także wymóg odbywania w takich wypadkach staży adaptacyjnych i testów kwalifikacyjnych.

Zgodnie z ustawą ministrem koordynującym uznawanie kwalifikacji w zawodach regulowanych (np. zawód lekarza, farmaceuty czy architekta) oraz podejmującym działania mające na celu udostępnianie informacji o uznawaniu tych kwalifikacji został minister nauki i szkolnictwa wyższego; dotychczas sprawy te były w gestii kilku ministrów. Zgodnie z jedną z poprawek Senatu, minister nauki będzie mógł wyznaczyć koordynatora, który się tym zajmie.

Senat, niemal jednogłośnie, wyraził zgodę na zmiany nazw pięciu uczelni.

Zgodnie z jedną z uchwał Izby Akademia Wychowania Fizycznego w Katowicach zyskała za patrona wybitnego polskiego alpinistę i himalaistę - będzie nosiła nazwę: "Akademia Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki w Katowicach".

Senatorowie podjęli też uchwałę, zgodnie z którą Akademia Świętokrzyska im. Jana Kochanowskiego w Kielcach przemianowana zostaje na Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy Jana Kochanowskiego w Kielcach.

Nowe nazwy - uniwersytetów medycznych - zyskały także trzy akademie medyczne. Akademia Medyczna w Warszawie nosić będzie nazwę: "Warszawski Uniwersytet Medyczny"; Akademia Medyczna im. prof. Feliksa Skubiszewskiego w Lublinie - "Uniwersytet Medyczny w Lublinie"; Akademia Medyczna w Białymstoku - "Uniwersytet Medyczny w Białymstoku".

Ustawa stanowi wykonanie obowiązku dostosowania systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 28 listopada 2006 r., stwierdzającego niezgodność art. 5 ust. 1 ustawy o zasadach przekazywania zakładowych budynków mieszkalnych przez przedsiębiorstwa państwowe oraz - pośrednio - art. 40a ust. 10 ustawy o lasach.

Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności z konstytucją art. 5 ust. 1 ustawy o zasadach przekazywania zakładowych budynków mieszkalnych przez przedsiębiorstwa państwowe w zakresie, w jakim na podstawie art. 40a ust. 10 ustawy o lasach stosuje się go do roszczenia o zawarcie umowy przekazania nieodpłatnie gminie lokalu łącznie z gruntami i przynależnościami niezbędnymi do korzystania z lokalu.

Nowelizacja uchyla art. 5 przedmiotowej ustawy. Dzięki temu przekazywanie nieruchomości przez przedsiębiorstwa państwowe i spółki będzie się odbywać na zasadach ogólnych, czyli wymagać zawarcia umowy w formie aktu notarialnego. W ten sposób zostaje zachowana zasada równorzędności stron zawierających umowę, chroniony jest również interes majątkowy gminy, która w konkretnej sytuacji będzie mogła odmówić zawarcia umowy, na warunkach określonych w ustawie.

Projekt ustawy rozpatrzyły dwie komisje senackie - Gospodarki Narodowej oraz Ustawodawcza; obie wniosły o przyjęcie projektowanej regulacji bez poprawek.

Senat 85 głosami, przy 1 wstrzymującym się, podjął uchwałę w sprawie wniesienia do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy o zasadach przekazywania zakładowych budynków mieszkalnych przez przedsiębiorstwa państwowe.

Z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych pracownik mógłby otrzymać dofinansowanie do wypoczynku nie tylko w kraju, ale także za granicą - to założenie projektu nowelizacji ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, które Senat skierował do Sejmu.

Inicjatywa senacka ma związek z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z marca ub.r. Trybunał orzekł wówczas, że przepisy pozwalające na dopłaty do wypoczynku pracowników wyłącznie do wczasów w kraju są niezgodne z konstytucją.

Trybunał podzielił stanowisko rzecznika praw obywatelskich, że prowadzi to do znacznego "ograniczenia wolnego wyboru miejsca spędzania wypoczynku przez pracowników objętych zakładowym funduszem świadczeń socjalnych".

Przyjęta przez Senat ustawa stanowi wykonanie obowiązku dostosowania systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 29 listopada 2006 r., stwierdzającego niezgodność przepisu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z konstytucją. Przepis zakwestionowany przez trybunał wprowadza zróżnicowane podatników - poszkodowanych, którzy wystąpili do sądu o odszkodowanie i - ze względu na przebieg sprawy - uzyskali wyrok albo zawarli ugodę sądową. Zdaniem trybunału, sposób zakończenia sprawy sądowej nie może być uznany za cechę prawnie relewantną, która może mieć wpływ na zakres obciążenia obowiązkiem podatkowym. "O ile można by było dopuścić ukształtowanie przepisów podatkowych w taki sposób, że różnicowałyby sytuację poszkodowanych w zależności od charakteru odpowiedzialności odszkodowawczej (ex delicto - ex contractu), od rodzaju szkody (majątkowa - niemajątkowa), od osoby uprawnionego (bezpośrednio, pośrednio poszkodowany), o tyle trudno uznać, by prawnie doniosłym kryterium zróżnicowania mógł być rodzaj tytułu egzekucyjnego, na podstawie którego egzekwuje się odszkodowanie. Zróżnicowanie sytuacji poszkodowanych w zależności od tego, czy otrzymali odszkodowanie na podstawie wyroku sądowego, czy też ugody sądowej, nie znajduje uzasadnienia" - napisano w wyroku.

Senacka ustawa dodaje do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zastrzeżenie, iż wolne od podatku dochodowego są odszkodowania wynikające z zawartych ugód sądowych. Dotyczy to odszkodowań, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

Nowelizacja jest konsekwencją wydania przez Trybunał Konstytucyjny w marcu 2005 r. wyroku, w którym zakwestionował przepisy art. 179 kodeksu cywilnego. Trybunał, po skardze trzech gmin, stwierdził, że brzmienie tego artykułu jest niezgodne z art. 2 i 165 konstytucji.

Artykuł 179 kodeksu cywilnego, w zaskarżonym brzmieniu, regulował kwestie tzw. zrzeczenia się nieruchomości. Stanowił, że właściciel może się zrzec nieruchomości, wymaga to formy aktu notarialnego, a gmina, na której terenie leży ta nieruchomość, jest zobowiązana przejąć tę własność. Gmina ponosiła również odpowiedzialność za obciążenia znajdujące się na tej nieruchomości.

Trybunał Konstytucyjny uznał, że regulacja zawarta w  art. 179 narusza zasadę, iż Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, a to z uwagi na fakt, że poprzez taką regulację przepis powodował nierówność podmiotów w obrocie cywilnoprawnym. W tym obszarze publicznoprawnym gmina nie występowała bowiem jako przedstawiciel władzy, były to stosunki z zakresu obrotu cywilnoprawnego. W ramach tego zarzutu podnoszono również kwestię złych sformułowań w przedmiotowym artykule, jeżeli chodzi o zakres odpowiedzialności za zobowiązania ciążące na nieruchomości, której zrzekał się właściciel. Ponadto Trybunał Konstytucyjny określił, iż taka konstrukcja art. 179 narusza art. 165 konstytucji, który przyznaje przymiot osobowości prawnej gminom, czy też jednostkom samorządu terytorialnego. Ponadto artykuł ten określa, że tym jednostkom przysługują prawo własności i inne prawa majątkowe, a w obrocie cywilnoprawnym gminy są samodzielne i z tego tytułu przysługuje im ochrona sądowa.

Uchwalona przez Senat nowelizacja określa, jeżeli chodzi o kwestie zrzeczenia się własności nieruchomości, że nie jest to prawo bezwzględne właściciela, lecz tylko prawo uzależnione od zgody starosty. Przyjęto również, że podmiotem, który może przejąć nieruchomość, jest Skarb Państwa. Określone zostały także zasady odpowiedzialności Skarbu Państwa za obciążenia wynikające z przejmowania nieruchomości.

Przyjęty przez Senat projekt nowelizacji kodeksu karnego dotyczy przepisu o znieważeniu funkcjonariuszy publicznych. Przepis ten w październiku 2006 r. zakwestionował Trybunał Konstytucyjny.

Trybunał orzekł wówczas, że przepis nakazujący prokuraturze ściganie znieważenia funkcjonariusza publicznego, które miało miejsce poza czasem wykonywania przez niego obowiązków służbowych, jest sprzeczny z konstytucją.

Artykuł 226 § 1 kk mówi: "kto znieważa funkcjonariusza publicznego albo osobę do pomocy mu przybraną podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku".

Trybunał Konstytucyjny zauważył, że formuła "podczas lub w związku" powoduje, iż odpowiedzialność karną ponosi się zarówno za znieważenie funkcjonariusza podczas i w związku z pełnieniem przez niego obowiązków służbowych, jak i tylko podczas ich pełnienia, ale nie w związku z nimi oraz także tylko w związku z zakresem tych obowiązków, ale nie w czasie ich wykonywania. Trybunał uznał, że redakcja tego artykułu kodeksu jest wadliwa.

Inicjatywa senacka dostosowuje zapisy kodeksu karnego do wytycznych trybunału. Wprowadza w art. 226 § 1 zamiast dotychczasowej formuły "podczas lub w związku" zapis "podczas i w związku".

Podczas dyskusji nad nowelizacją senatorowie wskazywali, że przepisy powinny właściwie chronić funkcjonariuszy publicznych takich jak policjanci czy strażnicy miejscy, których działalność może być paraliżowana przez ubliżanie im w czasie pełnienia służby.

Proponowana ustawa stanowi wykonanie obowiązku dostosowania systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z marca ub.r., stwierdzającego niezgodność z konstytucją art. 136 ust.  ustawy z  12 października 1990 r. o Straży Granicznej, art. 135f ust. 1 pkt 4 ustawy z  6 kwietnia 1990 r. o Policji i art. 70 ust. 1 ustawy z 24 lipca 1999 r. o Służbie Celnej.

Zaskarżone do trybunału przepisy dotyczyły reprezentowania funkcjonariuszy Straży Granicznej, Policji oraz Służby Celnej w postępowaniach dyscyplinarnych przez podmioty występujące w roli ich obrońców.

Zgodnie z treścią art. 136a ust. 2 ustawy o Straży Granicznej obrońcą w postępowaniu dyscyplinarnym może być wyłącznie wskazany przez obwinionego funkcjonariusz Straży Granicznej. W art. 135f ust. 1 pkt 4 ustawy o Policji zawarto podobną regulację - obwinionemu pozostawiono jedynie prawo do ustanowienia obrońcy, za jego zgodą, spośród policjantów. Z kolei na podstawie art. 70 ust. 1 ustawy o Służbie Celnej obwiniony ma prawo do korzystania z pomocy obrońcy wybranego przez siebie spośród funkcjonariuszy celnych. Istotą tych regulacji było ograniczenie kręgu podmiotów, spośród których obwiniony w postępowaniu dyscyplinarnym miał prawo wybrać obrońcę, wyłącznie do funkcjonariuszy danej służby.

Skarżący te przepisy rzecznik praw obywatelskich wyraził przypuszczenie, że odebranie funkcjonariuszom uprawnienia do ustanowienia obrońcą w postępowaniu dyscyplinarnym adwokata czy radcy prawnego uniemożliwiałoby realizowanie istotnego elementu prawa do obrony zagwarantowanego każdemu w art. 42 ust. 2 konstytucji. Konstytucja określa podstawowe zasady odpowiedzialności karnej, w tym prawo do obrony. Zgodnie z art. 42 ust. 2 każdy, przeciwko komu prowadzone jest postępowanie karne, ma prawo do obrony we wszystkich stadiach postępowania, w szczególności może wybrać obrońcę lub na zasadach określonych w ustawie korzystać z obrońcy z urzędu.

Zakwestionowane przepisy ustaw o Straży Granicznej, Policji i Służbie Celnej przyznają obwinionym w postępowaniu dyscyplinarnym prawo do wyboru obrońcy, jednocześnie jednak ograniczają możliwość wyboru wyłącznie do funkcjonariuszy danej służby. W opinii trybunału, taka regulacja budzi zastrzeżenia co do formalnego wymiaru prawa do obrony. Obrona powierzona funkcjonariuszowi Straży Granicznej, policjantowi lub funkcjonariuszowi Służby Celnej, nawet przy dołożeniu przez nich najwyższej staranności, nie gwarantuje należytego poziomu obrony obwinionego, który to poziom w większym stopniu zapewnić może zawodowy prawnik. Ponadto czynności związane z obroną funkcjonariusz wykonuje obok swoich obowiązków podstawowych, wynikających z charakteru służby, nie przestając być jednocześnie funkcjonariuszem usytuowanym w określonej strukturze, w warunkach podległości służbowej, mającym naturalne dla każdego aspiracje zawodowe. Nieprofesjonalny pełnomocnik nie będzie w stanie zapewnić należytej obrony chociażby dlatego, że z ewentualnym przełożonym dyscyplinarnym łączy go stosunek podległości służbowej.

Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, rozwiązań przyjętych w zaskarżonych przepisach nie można bronić, powołując się na specyfikę tak zwanych służb mundurowych. W wypadku tych służb, tak jak w innych wypadkach, ograniczenie praw jednostki musi mieć odpowiednie uzasadnienie - być proporcjonalne.

W celu wykonania wyroku Trybunału Konstytucyjnego w przyjętej przez Senat nowelizacji proponuje się, aby w zakwestionowanych przez trybunał przepisach poszerzyć krąg osób, spośród których obwiniony w postępowaniu dyscyplinarnym może wybrać obrońcę.

Senator Piotr Zientarski, sprawozdawca Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich, przedstawił projekt uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Senatu. Polegała ona na skreśleniu z regulaminu art. 8 ust. 1 pkt 19a, mówiącego o tym, że marszałek Senatu powołuje i odwołuje zastępcę szefa Kancelarii Senatu po zasięgnięciu opinii szefa Kancelarii Senatu.

Zdaniem projektodawców, ten przepis jest niepotrzebny, ponieważ funkcja zastępcy szefa Kancelarii Senatu nie jest niezbędna do właściwego funkcjonowania Senatu.

Senator przypomniał, że poprawka ustanawiająca funkcję zastępcy szefa kancelarii została wprowadzona 9 listopada 2005 r., do tego zaś momentu funkcja ta nie występowała w Regulaminie Senatu. Proponowana zmiana oznacza powrót do poprzedniego brzmienia regulaminu.

Senat 51 głosami, przy 35 przeciw i 2 wstrzymujących się, zaakceptował proponowaną zmianę i podjął uchwałę w sprawie zmiany Regulaminu Senatu.

Projekt tej uchwały okolicznościowej został wniesiony przez senatora Adama Massalskiego.

W podjętej jednomyślnie, 85 głosami, uchwale zapisano, iż Senat Rzeczypospolitej Polskiej ogłasza rok 2008 Rokiem Andrzeja i Olgi Małkowskich, dwojga wybitnych twórców polskiego harcerstwa.

Utworzone przez nich harcerstwo powstało na podstawie ideałów i z wykorzystaniem metodyki skautingu oraz w wyniku dążeń niepodległościowych, przygotowujących młodzież - przez wychowanie etyczno-moralne, rozwój sprawności fizycznej i szkolenie wojskowe - do walki o niepodległą Polskę.

Andrzej Małkowski, wybitny instruktor i wychowawca, działacz młodzieżowych organizacji niepodległościowych i abstynenckich, przeniósł na grunt polski zasady i ideały skautingu oraz zaadaptował je do polskich warunków poprzez uczynienie podstawami wychowawczymi harcerstwa służbę Bogu, Polsce i bliźnim. Był organizatorem pierwszych drużyn harcerzy, członkiem pierwszej Komendy Skautowej i redaktorem "Skauta", pierwszego polskiego pisma skautowego. Zginął w 1919 r. na tonącym statku, którym płynął do Odessy z misją wojskową.

Olga Małkowska, z domu Drahonowska, żona Andrzeja, była organizatorką pierwszych drużyn harcerek. Całe życie poświęciła harcerskiej służbie. Była nauczycielką, wybitną instruktorką, wychowawczynią wielu pokoleń instruktorek harcerskich, działaczek światowego skautingu żeńskiego. W latach II wojny światowej, przebywając w Wielkiej Brytanii, była członkinią władz ZHP na wychodźstwie, działaczką organizacji polonijnych. Szczególnie dużo czasu poświęcała placówkom opiekuńczo-wychowawczym. Do kraju powróciła w 1961 r. i tu zmarła w roku 1979, w Zakopanem.

Obchody roku Małkowskich mają objąć m.in. specjalną sesję naukową w Senacie, wystawę poświęconą Małkowskim, ekspozycję na terenie warszawskich Łazienek oraz konkursy literackie dla młodzieży.

Senator Zbigniew Szaleniec, sprawozdawca Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich, przedstawił wniosek w sprawie wyboru przewodniczącego Komisji Praw Człowieka i Praworządności. Senator sprawozdawca rekomendował na tę funkcję senatora Stanisława Piotrowicza.

Przypomniał, że senator S. Piotrowicz jest absolwentem Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1978 r. złożył egzamin prokuratorski i od tego czasu aż do 2005 r. pełnił różne funkcje: był prokuratorem w prokuraturze, najpierw rejonowej w Dębicy, później wojewódzkiej, a następnie okręgowej w Krośnie. W czasie stanu wojennego odmówił prowadzenia śledztw o charakterze politycznym. Od 2005 r. do 2007 r. był członkiem Krajowej Rady Sądownictwa, a od czerwca do listopada 2007 r. - sekretarzem stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Sprawował mandat senatora VI kadencji i w tym czasie pełnił funkcję zastępcy przewodniczącego Komisji Ustawodawczej.

Senat w głosowaniu tajnym, 72 głosami, przy 3 przeciw i 6 wstrzymujących się, powziął uchwałę w sprawie wyboru senatora S. Piotrowicza na przewodniczącego Komisji Praw Człowieka i Praworządności.

• ustawa o zmianie ustawy o dokumentach paszportowych,
• ustawa o zmianie ustawy o izbach aptekarskich,
• ustawa o zmianie ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych oraz o zmianie ustawy o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt,
• ustawa o przenoszeniu praw emerytalnych urzędników Wspólnot Europejskich.

• senatorów Dorotę Arciszewską-Mielewczyk i Andrzeja Mazurkiewicza z funkcji sekretarzy Senatu.

• senatorów Witolda Idczaka i Tadeusza Gruszkę na sekretarzy Senatu.

Senat odwołał:

• senatora Józefa Bergiera z Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich,
• senatora Zbigniewa Cichonia z Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich,
• senatora Marka Rockiego z Komisji Gospodarki Narodowej,
• senatora Jana Rulewskiego z Komisji Nauki, Edukacji i Sportu,
• senatora Kazimierza Wiatra z Komisji Kultury i Środków Przekazu.

Senat wybrał:

• senatora Józefa Bergiera do Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą,
• senatora Zbigniewa Cichonia do Komisji Praw Człowieka i Praworządności,
• senatora Jana Rulewskiego do Komisji Praw Człowieka i Praworządności,
• senatora Jana Wyrowińskiego do Komisji Praw Człowieka i Praworządności.

Oświadczenia złożyli senatorowie: Zdzisław Pupa, Wojciech Skurkiewicz, Sławomir Sadowski, Marek Konopka, Tadeusz Gruszka, Maciej Grubski, Waldemar Kraska, Grażyna Sztark, Małgorzata Adamczak, Norbert Krajczy, Tomasz Misiak, Przemysław Błaszczyk, Barbara Borys-Damięcka, Dorota Arciszewska-Mielewczyk, Jan Wyrowiński, Krzysztof Piesiewicz, Grzegorz Banaś, Ryszard Bender, Roman Ludwiczuk, Ireneusz Niewiarowski, Piotr Zientarski, Władysław Ortyl, Krystyna Bochenek, Antoni Motyczka, Czesław Ryszka, Stanisław Jurcewicz, Janina Fetlińska, Andrzej Szewiński, Marian Cichosz, Andrzej Grzyb, Piotr Kaleta, Eryk Smulewicz, Marek Trzciński, Tadeusz Skorupa, Stanisław Jurcewicz, Stanisław Karczewski, Henryk Woźniak, Andrzej Person, Wiesław Dobkowski, Bohdan Paszkowski, Grzegorz Wojciechowski.