Oświadczenie złożone
przez senatora Mirosława Adamczaka
Oświadczenie skierowane do minister pracy i polityki społecznej Anny Kalaty
Na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 9 maja 1996 r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora (DzU Nr 221, poz. 2199 z późn. zmianami) zwracam się do Pani Minister o udzielenie mi informacji na temat stanu zaawansowania prac nad projektem ustawy umożliwiającej osobom niespełniającym wszystkich warunków koniecznych do przejścia na wcześniejszą emeryturę przejście na tak zwaną emeryturę pomostową.
Sprawa, w której chciałbym zwrócić się do Pani Minister z prośbą o informację, dotyczy grupy osób o dużym stażu pracy, które nie spełniają potrzebnego do uzyskania świadczenia emerytalnego warunku osiągnięcia odpowiedniego wieku.
Według informacji podawanych przez serwis internetowy Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej możliwość skorzystania z emerytury pomostowej będzie przysługiwała ubezpieczonym urodzonym po 31 grudnia 1948 r., które były zatrudnione w szczególnych warunkach lub wykonywały pracę o szczególnym charakterze, a które nie będą mogły skorzystać z możliwości przejścia na wcześniejszą emeryturę do dnia 31 grudnia 2007 r. W założeniach do projektu ustawy przewiduje się również, na obecnym etapie prac, że emerytury pomostowe będą przysługiwały osobom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, które nie mają minimalnego wieku emerytalnego, a warunki pracy są niewskazane dla kontynuowania pracy. Niemniej jednak niezależnie od stażu pracy także i w wypadku ubiegania się o emeryturę pomostową nadal utrzymany będzie parytet osiągniętego wieku w wymiarze sześćdziesięciu lat dla mężczyzn i pięćdziesięciu pięciu lat dla kobiet.
Chciałbym w tym oświadczeniu zwrócić uwagę na grupę osób, które nie osiągnęły tego wieku, a które przepracowały ponad trzydzieści pięć, a nawet czterdzieści lat w swojej dotychczasowej karierze zawodowej. Takie osoby często mają już zrujnowane zdrowie albo są w na tyle złym stanie zdrowia, że nie mają większych szans na odnalezienie się na rynku pracy, ale nie kwalifikują się do uzyskania renty z tytułu niezdolności do pracy. Takich osób trafia do mojego biura senatorskiego w ostatnim czasie wiele, a obecny stan prawny sprawia, że nie jestem w stanie zaproponować im żadnego rozwiązania ich trudnej sytuacji życiowej.
Planowane zmiany w zakresie przyznawania uprawnień do emerytury pomostowej mogą być pomocne w zapewnieniu tym osobom godnego życia do czasu osiągnięcia wieku emerytalnego przewidzianego przepisami o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jednakże próg wiekowy określony odpowiednio na sześćdziesiąt i pięćdziesiąt pięć lat jest w wielu wypadkach zbyt wysoki. Po prostu grupa osób, które rozpoczęły swoją karierę zawodową w wieku piętnastu lub szesnastu lat i zakończyły ją w wieku ponad pięćdziesięciu lat jest na tyle znacząca, że nie sposób nie wziąć jej pod uwagę przy tworzeniu założeń do nowych przepisów o emeryturach pomostowych. W ich wypadku określanie jakiejś górnej granicy wieku, jaki uprawniałby do uzyskania tymczasowego świadczenia emerytalnego, jest głęboko niesprawiedliwe i krzywdzące, i nie uwzględnia kilkudziesięciu lat pracy, kiedy nie tylko płacili składki emerytalne, ale także wnieśli swoją pracą znaczący wkład w rozwój tego kraju.
Mając to na uwadze chciałbym zasugerować, by przy okazji prac nad przyszłą ustawą o emeryturach pomostowych uwzględnić tę grupę osób i dla nich - ludzi, których kariera zawodowa zamyka się w trzydziestu pięciu i czterdziestu latach pracy - nie stosować warunku osiągnięcia wieku sześćdziesięciu i pięćdziesięciu pięciu lat życia. Zdaję sobie doskonale sprawę z kosztów wprowadzenia tego typu uregulowań i konsekwencji dla budżetu państwa. Wiem też, że w Polsce tylko niespełna 60% populacji to ludzie pracujący zawodowo. Ale w moim głębokim przekonaniu powinniśmy brać pod uwagę również względy społeczne. Nie można nie zauważyć faktu, że ci ludzie zapracowali przez tak wiele lat w wystarczającym stopniu na swoją emeryturę i w pełni zasługują na to, by nie byli pozbawieni środków do życia, by mogli spędzić ostatnie swoje lata w godny sposób.
W związku z tym prosiłbym o rozważenie możliwości uwzględnienia mojej propozycji w toku przygotowywania nowych uregulowań w zakresie emerytur pomostowych oraz skalkulowanie, jakie byłyby finansowe możliwości wprowadzenia ich w życie.
Z wyrazami szacunku
Franciszek Mirosław Adamczak
senator Rzeczypospolitej Polskiej