Szanowny Panie Ministrze!

Działając na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 9 maja 1996 r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora, DzU z 2003 r. nr 221, poz. 2199 z późn. zmianami, zwracam się do Pana Premiera o przedstawienie mi możliwości zmian w przyjętym na lata 2007-2013 przez Radę Ministrów projekcie Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Problem, który sygnalizowałem już w swoim wystąpieniu z dnia 18 sierpnia 2006 r., skierowanym do ministra rolnictwa, dotyczy zmiany od 2007 r. warunków, jakie muszą spełniać rolnicy ubiegający się o przyznanie im rent strukturalnych.

Według udzielonej mi przez marszałka Senatu pismem z dnia 28 września 2006 r. odpowiedzi (sygn. pisma PA ws-070-54/06) na moje wcześniejsze wystąpienie w tej sprawie w nowym okresie programowania, to jest od 2007 r., uprawnionym do złożenia wniosku będzie producent rolny, który posiada gospodarstwo rolne - i przekazuje je swojemu następcy - o powierzchni co najmniej 3 ha. Wyjątkiem są województwa małopolskie, podkarpackie, śląskie i świętokrzyskie, gdzie pozostawiono wymóg obowiązujący w trakcie realizacji poprzedniego programu, to jest dotyczący przekazania gospodarstwa o powierzchni co najmniej 1 ha powierzchni. Łagodniejsze kryteria przyznano województwom, w których występuje największe rozdrobnienie gospodarstw indywidualnych o powierzchni powyżej 1 ha, jednocześnie jednak odebrano - z niezrozumiałych względów - prawo do uzyskania renty strukturalnej rzeszy rolników w innych województwach. Od połowy ubiegłego roku, kiedy to decyzją prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wstrzymano przyjmowanie nowych wniosków o przyznanie rent strukturalnych, zgłaszają się do mnie rolnicy gospodarujący na niewielkich gospodarstwach, którzy, nie posiadając prawnych możliwości otrzymania świadczenia emerytalnego z KRUS, zostali od 2007 r. pozbawieni także możliwości starania się o renty strukturalne. Nie mam większych zastrzeżeń do innych zmian, jakie wprowadzono od roku 2007, takich jak obowiązek przekazania gospodarstwa rolnego następcy w sposób trwały, zmiana powierzchni minimalnej przekazywanego gospodarstwa rolnego jest jednak, co twierdzę z pełnym przekonaniem, ewidentnie krzywdząca dla znacznej część posiadaczy drobnych gospodarstw rolnych, którym odebrano jedną z możliwości przekazania gospodarstwa rolnego następcom.

Warto w tym miejscu zauważyć, iż ograniczenia odnośnie do powierzchni gospodarstw przekazywanych następcom nie są wymagane, według moich informacji, przez prawo unijne. Art. 23 rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 z dnia 20 września 2005 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, EFRROW (DzU UE L z dnia 21 października 2005 r.) nie wprowadza tak rygorystycznego wymogu dla osób przekazujących gospodarstwa rolne. W art. 23 ust. 2 przywołanego aktu prawnego wymieniono następujące wymogi dla rolnika ubiegającego się o rentę strukturalną. Po pierwsze, ma nie mniej niż pięćdziesiąt pięć lat, ale nie jest jeszcze w normalnym wieku emerytalnym w momencie przekazania lub ma nie więcej niż dziesięć lat mniej niż wymagane dla normalnego wieku emerytalnego w danym państwie członkowskim w momencie przekazania. Po drugie, zaprzestaje ostatecznie wszelkiej komercyjnej działalności rolniczej. Po trzecie, prowadził działalność rolniczą przez dziesięć lat poprzedzających przekazanie. I to wszystkie ograniczenia. Nie widzę powodu, dla którego mamy dzielić polskich rolników, przynajmniej od względem dostępu do rent strukturalnych, na równych i równiejszych, na takich, którym dzięki temu, że zamieszkują na obszarze kilku wybranych województw, dano możliwość uzyskania renty strukturalnej poprzez przekazanie jednohektarowego gospodarstwa rolnego, i takich, którym narzucono większe wymogi do spełnienia, uniemożliwiając im przekazanie gospodarstwa następcom. Takie podejście do sprawy rent strukturalnych jest, jak już wspomniałem, głęboko niesprawiedliwe i wymaga pilnej zmiany planowanych uregulowań.

Chciałbym zwrócić też uwagę, że liczba rent strukturalnych w latach 2007-2013 zgodnie z uzyskanymi przeze mnie informacjami będzie ograniczona kwotą 787 milionów 600 tysięcy euro. W przypadku poprzedniego programu, na lata 2004-2006, było to około 500 milionów euro, więc kwoty w przeliczeniu na poszczególne lata są zbliżone. Nie ma więc, moim zdaniem, racjonalnej potrzeby aż tak poważnego ograniczania liczby rolników, którym wcześniej dano prawo do ubiegania się o renty strukturalne.

Mając to na uwadze, chciałbym prosić Pana Premiera, by wziął pod rozwagę możliwość pozostania, w wypadku wymogu minimalnej powierzchni gospodarstw rolnych przekazywanych następcom, przy dotychczasowych uregulowaniach, dając prawo do renty strukturalnej posiadaczom drobnych gospodarstw rolnych nie tylko w kilku wybranych województwach, w małopolskim, podkarpackim, śląskim i świętokrzyskim, ale i tym gospodarującym w innych częściach kraju.

Z wyrazami szacunku
Mirosław Adamczak
senator Rzeczypospolitej Polskiej