W dniu 7 lutego bieżącego roku zwróciłam się w oświadczeniu z prośbą do Pani Premier o ujednolicenie wykładni rozliczania środków z funduszy strukturalnych. W związku z otrzymaną odpowiedzią z Ministerstwa Finansów pragnę przedstawić uwagi Krajowej Izby Gospodarczej, prosząc o ponowne ustosunkowanie się do opisywanych kwestii.

W akapicie czwartym strona 1 zapisano, że dla działań 1.1, 1.2, 1.3 SPO RZL i 2.3, 2.4, 2.5 ZPORR "jednym z rodzajów pomocy są szkolenia", a następnie odniesiono się do tej pomocy jako "nieodpłatnego świadczenia niepieniężnego". Faktycznie temat podatku dochodowego od przychodu beneficjentów ostatecznych, do których skierowana jest pomoc szkoleniowa, był już wielokrotnie dyskutowany. Tak jak napisano w piśmie, strona 2, przychody otrzymane w formie nieodpłatnych bądź częściowo odpłatnych świadczeń są zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych i od osób prawnych.

Problem, który sygnalizowała Krajowa Izba Gospodarcza, nie został jednak wyjaśniony.

W ramach działania 2.5 ZPORR beneficjenci ostateczni otrzymują nie tylko pomoc szkoleniową, ale też doradczą i finansową. Pomoc finansowa w postaci jednorazowej dotacji inwestycyjnej oraz wsparcia pomostowego realizowana jest poprzez przekazanie środków finansowych na pokrycie między innymi składek ZUS oraz kosztów związanych z rozpoczęciem działalności.

Wytyczne w zakresie dotacji inwestycyjnej nie wskazują jedynie na inwestycje - praktycznie oprócz zakupów środków trwałych i wyposażenia przedmiotem jednorazowej dotacji inwestycyjnej są też usługi, na przykład usługi remontowe i adaptacyjne, projekt strony www, reklama, oraz zakupy, które nie mogą być uznane za środki trwałe, takie jak: towary handlowe, surowce do produkcji, materiały eksploatacyjne, meble.

Zgodnie z pismem Ministerstwa Finansów z dnia 30 sierpnia 2006 (DD6-8213-8/06/DZ/412): "W przypadku otrzymania przez beneficjentów ostatecznych pomocy przeznaczonej na inwestycje wydatki poniesione na przedsięwzięcie objęte wsparciem finansowym nie są kosztami uzyskania przychodów (art. 16 ust. 1 pkt 1 lit. b i c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz art. 23 ust. 1 pkt 1 lit. b i c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), a otrzymane środki pomocowe jako zwrot tych wydatków nie będą przychodami". Takie wyjaśnienie obejmuje jednak tylko część pomocy, taką, która spełnia warunki: przedmiotem wsparcia są inwestycje, środki pomocowe otrzymane są jako zwrot (refundacja) poniesionych kosztów.

W przypadku działania 2.5 ZPORR nie zawsze można zatem skorzystać z tego zwolnienia podatkowego. Po pierwsze, nie zawsze przedmiotem dotacji są inwestycje, a po drugie, zgodnie z umową o udzielenie jednorazowej dotacji inwestycyjnej beneficjenci otrzymują 80% dotacji jako zaliczkę, z której następnie pokrywają koszty uwzględnione w harmonogramie wydatków. Do wyjaśnienia zatem pozostaje w dalszym ciągu sprawa podatku dochodowego od przychodów uzyskanych przez beneficjentów ostatecznych w ramach wsparcia finansowego z działania 2.5 ZPORR.

W akapicie trzecim na stronie 2 wyjaśnia się, że "Umowa zawarta pomiędzy beneficjentem końcowym (Instytucją Wdrażającą) a Projektodawcą jest (...) umową o świadczenie usługi (...). Za takim charakterem tej umowy przemawia jej treść. Umowa określa również warunki płatności za wykonanie programu (usług)". I dalej poprzez analizę rozporządzeń sformułowana została teza, że "podmiotów prowadzących szkolenia, będących ostatecznymi odbiorcami nie można uznać za beneficjentów udzielanej pomocy w ramach wskazanych działań dofinansowywanych ze środków, które otrzymał na ten cel beneficjent końcowy". Z taką argumentacją nie można się zgodzić.

Po pierwsze, już w słowniku EFS zapisano: "Beneficjent (projektodawca) - jednostka składająca wniosek do instytucji wdrażającej o dofinansowanie realizacji projektu". Po drugie, wszystkie umowy (ZPORR, RZL) nazywają stronę projektodawcy określeniem "zwany dalej beneficjentem". Po trzecie, tytuł umowy to "Umowa o dofinansowanie projektu w ramach (...)", a nie umowa o świadczenie usług. Po czwarte, przedmiot umowy scharakteryzowany jest jako, w przypadku SPO RZL, działanie 2.3 schemat "a": przyznanie środków finansowych na realizację projektu; a w przypadku ZPORR 2.5: przyznanie beneficjentowi na realizację projektu dofinansowania w formie dotacji. Środki te nie stanowią zapłaty za zrealizowaną usługę. Rozliczeniu podlegają jedynie koszty kwalifikowane uwzględnione w budżecie projektu, które faktycznie zostały wydatkowane. Nie ma możliwości wystawiania faktury przez beneficjenta (projektodawcę), na podstawie której można by rozliczać projekt i która zawierałaby na przykład zysk firmy. W przypadku umowy dotyczącej ZPORR wyraźnie nazwana została forma, jako dotacja. W dalszym ciągu do wyjaśnienia pozostaje kwestia podatku dochodowego od przychodów otrzymanych przez beneficjentów (projektodawców) na realizację projektów finansowanych w ramach SPO RZL czy ZPORR.

W akapicie drugim na stronie 3 wspomniane zostało, że w przypadku "beneficjentów środków pomocowych uzyskane w 2007 r. przychody pochodzące z dotacji rozwojowych będą wolne od podatku dochodowego (...), gdy środki te wypłacane będą przez agencje rządowe". Czy zatem na bazie tego przepisu środki otrzymane od 1 stycznia 2007 r. z Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości na realizację projektu w ramach działania SPO RZL, działanie 2.3 schemat "a", będą wolne od podatku dochodowego?

W związku z powyżej opisaną argumentacją proszę Panią Premier o ponowne rozważenie ujednolicenia wykładni rozliczania środków z funduszy strukturalnych oraz ustosunkowanie się do opisywanych kwestii.

Z wyrazami szacunku

Mirosława Nykiel
senator RP

Warszawa, 6 czerwca 2007 r.

Pan
Bogdan Borusewicz
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku,

W związku z przesłanym przy piśmie z dnia 9 maja 2007 r. ponownym oświadczeniem Pani Senator Mirosławy Nykiel, złożonym na 32 posiedzeniu Senatu w dniu 26 kwietnia 2007 r. dotyczącym stosowania prawa podatkowego do dochodów pochodzących ze środków pomocowych finansowanych z budżetu Unii Europejskiej oraz środków krajowych w ramach Działań 2.5 ZPORR i 2.3 SPO RZL, przedstawiam stanowisko w tych kwestiach.

W piśmie z dnia 23 marca 2007 r. (nr PK-0602-/HB/BM7-2274/07) zawierającym odpowiedź na oświadczenie Pani Senator z dnia 7 lutego br. przedstawiłem zasady stosowania przepisów dotyczących podatku dochodowego odnoszących się do dochodów poszczególnych podmiotów (podatników) uczestniczących w przedsięwzięciach finansowanych ze środków pomocowych w ramach programów SPO RZL i ZPORR.

Użyte w tym piśmie nazewnictwo podmiotów (beneficjent końcowy, ostateczny odbiorca) uczestniczących w przedsięwzięciu mającym na celu udzielenie pomocy podmiotowi (ostatecznemu beneficjentowi) wskazanemu w konkretnym Działaniu danego programu, a także ich charakterystyka i rola, jaką pełnią w realizacji przyjętego projektu, zostało oparte o przepisy zawarte w aktach prawnych UE, a także rozporządzeń stanowiących akry wykonawcze do ustawy o Narodowym Planie Rozwoju, a więc źródeł prawa, o których mowa w art. 87 ust. 1 Konstytucji.

Pragnę również poinformować Panią Senator, iż dotacjami są wydatki budżetu państwa przeznaczone na cele określone w art. 106 ust 2 ustawy o finansach publicznych, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2006 r. Katalog wydatków budżetu państwa uznawanych za dotacje nie obejmuje środków pomocowych finansowanych z funduszy strukturalnych i krajowych środków budżetowych.

W związku z tym, nie znajduję przesłanek prawnych uzasadniających stwierdzenie Pani Senator, iż nie podziela moich argumentów (w piśmie z dnia 23 marca 2007 r.) będących podstawą nieuznania za beneficjentów pomocy podmiotów prowadzących szkolenia w ramach programów operacyjnych ZPORR i SPO RZL.

Wskazać należy, iż skutki podatkowe dla podmiotów prowadzących szkolenia (np. w ramach Działania 2.3 SPO RZL) są neutralne. Otrzymane przez nich środki na finansowanie realizowanego projektu stanowiące ich przychody (art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i odpowiednio art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), są równoważone wydatkami sfinansowanymi z tych przychodów zaliczanymi do kosztów podatkowych zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i odpowiednio art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Programy operacyjne ZPORR i SPO RZL są jednymi z wielu programów objętych Narodowym Planem Rozwoju 2004-2006 (NPR). Projekty przyjęte do realizacji w ramach tych programów niezakończone do końca 2006 r. mogą być kontynuowane w bieżącym roku.

Pragnę wskazać, iż od dnia 29 grudnia 2006 r. weszły w życie przepisy ustawy z dnia 8 grudnia 2006 r. nowelizujące ustawę o finansach publicznych. Przepis przejściowy tej ustawy (art. 20) przewiduje, iż znowelizowane przepisy nie będą miały zastosowania do programów i projektów realizowanych w ramach Narodowego Planu Rozwoju 2004-2006.

Wobec tego do przychodów (dochodów) podatników podatku dochodowego, którzy je uzyskają po 1 stycznia 2007 r. ze środków pomocowych finansowanych z funduszy strukturalnych oraz współfinansujących środków krajowych, w związku z realizowanymi programami lub projektami objętymi NPR, urzędowe wyjaśnienia stosowania przepisów podatkowych do tych przychodów, zawarte w piśmie Ministra Finansów z dnia 30 sierpnia 2006 r, (Nr DD 6-8213-8/067DZ/412), będą nadal aktualne, bowiem te środki wsparcia finansowego nie będą uznawane za dotacje.

Urzędowa interpretacja przepisów dotyczących podatku dochodowego, a także wyjaśnienia zawarte w odpowiedzi na poprzednie oświadczenie Pani Senator (pismo z dnia 23 marca 2007 r.) mają zastosowanie do uzyskanych w 2007 r. przychodów (dochodów) pochodzących ze środków pomocowych przeznaczonych na finansowanie kontynuowanych projektów w ramach Schematu "a" Działania 2.3 SPO RZL, a także do wsparcia pomostowego otrzymywanego w ramach Działania 2.5 ZPORR, objętych NPR 2004-2006.

W ramach Działania 2.5 ZPORR osoby fizyczne spełniające określane kryteria beneficjenta ostatecznego i po zarejestrowaniu działalności gospodarczej są uprawnieni do korzystania z pomocy w formie wsparcia pomostowego oraz jednorazowej pomocy na rozwój inwestycyjny firmy (mikroprzedsiębiorstwa).

Środki pomocowe otrzymane przez beneficjentów ostatecznych w formie wsparcia pomostowego, które jest przeznaczone na wspomaganie bieżącej działalności mikroprzedsiębiorstwa w początkowym okresie jego funkcjonowania, stanowią ich przychody stosownie do postanowień art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Natomiast wydatki sfinansowane z tych przychodów będą zaliczane do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przy zastosowaniu wskazanych wyżej przepisów, skutki podatkowe dla mikroprzedsiębiorców (beneficjentów ostatecznych) będą neutralne, bowiem przychody z otrzymanego wsparcia pomostowego zostaną zrównoważone wydatkami (stanowiącymi koszt podatkowy) sfinansowanymi z tych przychodów.

Jednocześnie pragnę poinformować, iż w 2007 r. za dotacje rozwojowe uznawane są tylko środki pomocowe przeznaczone na finansowanie programów operacyjnych, o których mowa w ustawie o zasadach prowadzenia polityki rozwoju.

Z poważaniem

Z upoważnienia Ministra Finansów

PODSEKRETARZ STANU

Jacek Dominik

Szanowna Pani Minister!

Przygotowany przez Ministerstwo projekt ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej prowadzi do likwidacji Ośrodka Zamiejscowego w Częstochowie Izby Skarbowej w Katowicach.

Likwidacja ośrodka zamiejscowego w Częstochowie wiązać się będzie z szeregiem niedogodności dla pracowników, przedsiębiorców oraz mieszkańców miasta Częstochowy i spowoduje pomniejszenie rangi miasta, które po wprowadzeniu nowego podziału administracyjnego utraciło status miasta wojewódzkiego.

Przeniesienie ośrodka do odległych od Częstochowy Katowic spowoduje znaczne utrudnienia w obsłudze petentów, którymi są podatnicy prywatni blisko dwustupięćdziesięciotysięcznego miasta a także podmioty gospodarcze, których na tym terenie funkcjonuje około dwudziestu pięciu tysięcy. Konsekwencją tych utrudnień będzie niechęć inwestorów do podejmowania działalności w tak, do tej pory, dynamicznie rozwijającym się mieście, posiadającym ogromny potencjał, który tym samym zostanie zmarnowany.

W ośrodku zamiejscowym w Częstochowie zatrudnionych jest siedemdziesiąt osób, które w wyniku jego likwidacji stracą pracę bądź będą zmuszone codziennie dojeżdżać, pokonując odległość około 100 km. A utworzenie nowych miejsc pracy w Katowicach spowoduje dodatkowe koszty, których można uniknąć.

W związku z powyższym, wspierając stanowisko Rady Miasta Częstochowy, apeluję o znalezienie takiego rozwiązania, które umożliwiłoby dalsze funkcjonowanie Oddziału Zamiejscowego w Częstochowie Izby Skarbowej w Katowicach bądź jej odpowiednika, co pozwoli uniknąć niekorzystnych konsekwencji. Proszę o odpowiedź, czy jest to możliwe.

Z wyrazami szacunku

Jarosław Lasecki
Senator RP

Warszawa, 20 lipca 2007 r.

Pan
Bogdan Borusewicz
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku

W związku z pismem nr BPS/DSK-043-406/07 z dnia 2 lipca 2007 r. przekazującym oświadczenie senatora Jarosława Laseckiego złożone podczas 35 posiedzenia Senatu RP w dniu 21 czerwca 2007 r. w sprawie skutków wprowadzenia w życie planowanej reformy administracji skarbowej, uprzejmie przedstawiam następujące wyjaśnienia.

Podstawową przesłanką zakładanej reformy jest utworzenie jednolitej administracji skarbowej, która będzie realizować zadania wykonywane obecnie przez administrację podatkową (dyrektorów izb skarbowych, naczelników urzędów skarbowych i obsługujących ich urzędów) oraz Służbę Celną (Szefa Służby Celnej, dyrektorów izb celnych, naczelników urzędów celnych oraz obsługujące ich urzędy).

Utworzenie jednolitej służby skarbowej będzie prowadzić do podniesienia poziomu merytorycznego pracowników KAS, co spowoduje zmniejszenie liczby wydawanych wadliwych decyzji i przyczyni się do podniesienia poziomu świadczonych usług. Wszczęty proces zmian wzmocni również usługową funkcję urzędów i doprowadzi do traktowania podatnika (przedsiębiorcy) jako klienta, któremu należy ułatwić dobrowolne i prawidłowe wypełnianie obowiązków przewidzianych dla niego w odpowiednich przepisach.

Jednym z działań, które zagwarantują właściwą realizację założonych celów będzie odpowiednio zorganizowana struktura i sieć terenowych jednostek organizacyjnych KAS utworzonych na podstawie jednolitych dla całego kraju kryteriów. Pragnę zapewnić Pana Marszałka, że zgłoszony przez senatora Jarosława Laseckiego oraz poparty społecznym i ekonomicznym uzasadnieniem postulat utrzymania w Częstochowie jednostki organizacyjnej KAS, pełniącej funkcję organu II instancji, będzie rozważony w trakcie prowadzonych w Ministerstwie Finansów prac, które aktualnie koncentrują się na przygotowywaniu międzyresortowej konferencji uzgodnieniowej oraz nad ostateczną redakcją aktów wykonawczych, w tym też określających strukturę terenową jednostek organizacyjnych KAS.

Z upoważnienia Ministra Finansów

PODSEKRETARZ STANU

Marian Banaś

Szanowna Pani Minister!

Na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 9 maja 1996 r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora (Dz.U. Nr 221 z 2003 r., pozycja 2199 z późniejszymi zmianami) zwracamy się o udzielenie informacji oraz o ewentualną interwencję w przedstawionej sprawie.

Sprawą zainteresował nas kaliski związek zawodowy skarbowców przy Izbie Skarbowej w Poznaniu Ośrodku Zamiejscowym w Kaliszu.

Sprawa dotyczy planowanej reformy służb skarbowych i celnych, prowadzonej w oparciu o ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej, będącą w chwili obecnej na etapie projektu.

W tej sprawie zwracamy się do Pani Minister z ekonomicznym i społecznym uzasadnieniem utworzenia w Kaliszu jednej z dwóch planowanych w województwie wielkopolskim izb administracji skarbowej, obejmującej swym zakresem działania region południowej Wielkopolski.

W naszym głębokim przekonaniu istnieje szereg przesłanek, które przemawiają za podjęciem decyzji o utworzeniu izby administracji skarbowej dla południowej Wielkopolski w Kaliszu.

Jedną z nich jest na pewno przesłanka ekonomiczna. Budynek, w którym obecnie funkcjonuje ośrodek zamiejscowy w Kaliszu, jest własnością Skarbu Państwa, a budynek Izby Skarbowej w Poznaniu na ulicy Przemysłowej użytkowany jest na podstawie umowy najmu.

Powierzchnia całkowita budynku w Kaliszu przy ulicy Fabrycznej wynosi 2 tysiące 229 m², a koszt utrzymania całego budynku w skali miesiąca wynosi 14 tysięcy 620 zł.

Powierzchnia wynajmowanego przez Izbę Skarbową w Poznaniu budynku na ulicy Przemysłowej jest porównywalna, a koszt w skali miesiąca, obejmujący tylko opłaty za wynajem i ochronę (bez energii elektrycznej, wody i innych kosztów), w 2007 r. wynosi 96 tysięcy 900 zł.

Z porównania tych danych płyną oczywiste wnioski do ekonomicznych przesłanek, przemawiających za podjęciem decyzji o utworzeniu izby administracji skarbowej w Kaliszu.

Utworzenie dwóch izb skarbowych w Poznaniu znacznie utrudni kontakt podatników z urzędem, tym samym pogorszy się dostęp do świadczonych usług. Oznaczać to będzie trud codziennych dojazdów, a dla Skarbu Państwa koszty, choćby takie, jak stworzenie miejsc pracy szeregowych pracowników.

Jesteśmy przekonani, że powyższe argumenty, zarówno ekonomiczne jak i społeczne, przemawiają za utworzeniem izby administracji skarbowej w Kaliszu.

Osobiście nie widzimy potrzeby przenoszenia izby administracji skarbowej do Poznania, co więcej, postulaty kaliskiego związku zawodowych skarbowców są w pełni uzasadnione.

Z wyrazami szacunku

Mirosław Adamczak
Bogdan Lisiecki

Warszawa, 20 lipca 2007 r.

Pan
Bogdan Borusewicz
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku

W związku z pismem nr BPS/DSK-043-405/07 z dnia 2 lipca 2007 r. przekazującym oświadczenie złożone przez senatorów: Mirosława Adamczaka i Bogdana Lisieckiego podczas 35 posiedzenia Senatu RP w dniu 21 czerwca 2007 r. w sprawie utworzenia w Kaliszu Izby Administracji Skarbowej, uprzejmie przedstawiam następujące wyjaśnienia.

Podstawową przesłanką zakładanej reformy jest utworzenie jednolitej administracji skarbowej, która będzie realizować zadania wykonywane obecnie przez administrację podatkową (dyrektorów izb skarbowych, naczelników urzędów skarbowych i obsługujących ich urzędów) oraz Służbę Celną (Szefa Służby Celnej, dyrektorów izb celnych, naczelników urzędów celnych oraz obsługujące ich urzędy).

Utworzenie jednolitej służby skarbowej będzie prowadzić do podniesienia poziomu merytorycznego pracowników KAS, co spowoduje zmniejszenie liczby wydawanych wadliwych decyzji i przyczyni się do podniesienia poziomu świadczonych usług. Wszczęty proces zmian wzmocni również usługową funkcję urzędów i doprowadzi do traktowania podatnika (przedsiębiorcy) jako klienta, któremu należy ułatwić dobrowolne i prawidłowe wypełnianie obowiązków przewidzianych dla niego w odpowiednich przepisach.

Jednym z działań, które zagwarantują właściwą realizację założonych celów będzie odpowiednio zorganizowana struktura i sieć terenowych jednostek organizacyjnych KAS utworzonych na podstawie jednolitych dla całego kraju kryteriów.

Jednocześnie uprzejmie informuję, iż prowadzone w Ministerstwie Finansów prace nad wdrożeniem reformy administracji skarbowej koncentrują się aktualnie na przygotowaniach do międzyresortowej konferencji uzgodnieniowej oraz nad ostateczną redakcją aktów wykonawczych, w tym też nad strukturą terenową jednostek organizacyjnych KAS. Pragnę zapewnić Pana Marszałka, że zgłoszony przez senatorów: Mirosława Adamczaka i Bogdana Lisieckiego oraz poparty społecznym i ekonomicznym uzasadnieniem postulat utworzenia w Kaliszu Izby Administracji Skarbowej będzie brany pod uwagę podczas opracowywania struktury terenowej nowej administracji skarbowej.

Z upoważnienia Ministra Finansów

PODSEKRETARZ STANU

Marian Banaś

Z niepokojem przysłuchuję się wypowiedziom polityków szczebla wojewódzkiego i rządowego, sugerujących przesunięcie części środków finansowych, przeznaczonych na rozwój województw Polski wschodniej, do województw organizujących EURO 2012.

Także podczas pobytu w maju bieżącego roku Pani Minister Rozwoju Regionalnego Grażyny Gęsickiej na Warmii i Mazurach media regionalne głośno alarmowały o możliwości wstrzymania modernizacji kluczowej dla województwa warmińsko-mazurskiego drogi krajowej nr 16. Środki na przebudowę drogi otrzymaliby organizatorzy mistrzostw piłkarskich!

Wyrażam zdziwienie, że w ten sposób kwestionuje się i podważa naczelną ideę solidarności europejskiej. Fundusze europejskie utworzono, by zwiększać spójność ekonomiczną i społeczną Unii. Środki unijne powinny być kierowane do tych regionów, które bez zewnętrznej pomocy finansowej nie są w stanie samodzielnie dołączyć do grona wysoce rozwiniętych województw.

W imieniu własnym i reprezentowanego przeze mnie Stowarzyszenia Samorządowego "Szesnastka" protestuję przeciw temu, by wysokorozwinięte gospodarczo i cywilizacyjnie regiony Polski odbierały środki na rozwój województw Polski wschodniej. Jakiekolwiek opóźnianie inwestycji infrastrukturalnych i technicznych w najuboższych województwach musi budzić zdecydowany sprzeciw i opór społeczny.

Apeluję do Pana Premiera o publiczne zadeklarowanie, iż nie jest możliwe przesunięcie jakichkolwiek środków wcześniej przeznaczonych na rozwój województw Polski wschodniej na rzecz organizacji EURO 2012.

Z poważaniem

Ryszard Górecki
senator RP

Warszawa, 20 lipca 2007 r.

Pan
Bogdan Borusewicz
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku,

W odpowiedzi na pismo z dnia 2 lipca 2007 r., znak: BDS/DSK-043-403/07, przekazujące oświadczenie złożone przez Senatora Ryszarda Góreckiego podczas 35. posiedzenia Senatu RP w dniu 21 czerwca 2007 r., w którym Pan Senator wyraża zaniepokojenie pojawiającymi się postulatami dotyczącymi przekazania części środków finansowych przeznaczonych na rozwój województw Polski Wschodniej do województw organizujących EURO 2012, uprzejmie informuję co następuje.

Odnosząc się do kwestii modernizacji drogi krajowej nr 16, pragnę zauważyć, iż Rząd nie przewiduje wprowadzania zmian do wcześniej ustalonego harmonogramu inwestycji planowanych do realizacji w ciągu ww. drogi, zgodnie z którym w najbliższych latach przewiduje się m.in. budowę kilku obwodnic, które będą realizowane w ramach PO Rozwój Polski Wschodniej. Ze środków ww. Programu dokończona zostanie m.in. budowa obwodnicy Ełku, powstanie zachodnia obwodnica Mrągowa, wschodnia obwodnica Olsztyna, a ponadto - na drodze krajowej nr 15 - obwodnica Nowego Miasta Lubawskiego i Lubawy. W dalszej perspektywie planuje się kompleksową przebudowę całego ciągu drogi krajowej nr 16. Aktualnie w PO Infrastruktura i Środowisko na liście zadań rezerwowych znajduje się przebudowa drogi krajowej nr 16 na odcinku Olsztyn-Augustów oraz budowa południowej obwodnicy Olsztyna.

Z poważaniem

PODSEKRETARZ STANU

z up. Tomasz Nowakowski

Szanowny Panie Ministrze!

Chciałbym przybliżyć Panu projekt systemu Polskich Czeków Turystycznych, PCT, który, moim zdaniem, pozytywnie wpłynie na zwiększenie zainteresowania Polaków wypoczynkiem, spowoduje korzystanie z usług uzdrowiskowych w szerszym zakresie oraz spędzanie wakacji w kraju. Równocześnie projekt ten, wzorem sprawdzonych rozwiązań zagranicznych, ma szansę doprowadzić do ożywienia i rozwoju krajowego rynku turystycznego.

System PCT wzorowany jest na rozwiązaniach przyjętych w innych państwach europejskich - Francja, Węgry, Szwajcaria - gdzie bon, czek, jako forma finansowania wypoczynku krajowego funkcjonuje już od wielu lat. We Francji od 1982 r., na Węgrzech od 1998 r., w Szwajcarii od 1992 r.

System PCT ma być formą finansowania usług turystycznych, wypoczynku wakacyjnego, w tym leczniczego i sanatoryjnego, także dzieci i młodzieży, oraz sposobem na ożywienie gospodarki poprzez rozwój usług turystycznych.

Główne założenia prawno-finansowe systemu PCT:

- PCT jest imiennym znakiem legitymacyjnym stwierdzającym obowiązek świadczenia usługi turystycznej na terenie kraju na rzecz posiadacza PCT przez podmiot, z którym dystrybutor PCT zawarł umowę o świadczenie tej usługi.

- PCT nie będą podlegać wymianie na gotówkę. Osobie realizującej PCT nie będzie przysługiwać prawo otrzymania reszty w gotówce. PCT będą posiadać termin ważności, po upływie którego nie można będzie nimi dokonywać płatności. Planuje się, że PCT ważny będzie trzydzieści sześć miesięcy od daty emisji.

- PCT mogą być wykorzystywane wyłącznie na terenie kraju.

- System PCT jest finansowany ze środków socjalnych zgromadzonych u pracodawców. PCT mogą być również finansowane przez pracodawcę z innych środków, na przykład z zysku, a także przez państwo i samorządy ze środków pozostających w dyspozycji ich jednostek organizacyjnych.

- System PCT jest zwolniony ze składek na ZUS, na przykład do wysokości kwoty 150% najniższego wynagrodzenia.

- Na podstawie analizy w innych krajach należy przyjąć, że fundamentalnym warunkiem uruchomienia systemu PCT jest zwolnienie podatkowe. Przyjmuje się, że kwota na zakup PCT byłaby wolna od podatku dochodowego od osób fizycznych, na przykład do wysokości kwoty 150% najniższego wynagrodzenia.

Założenia organizacyjne systemu PCT:

- Wyłącznym dystrybutorem PCT będzie Polska Agencja Rozwoju Turystyki SA, spółka zależna, w której PCT ma 98% kapitału podstawowego. Do zadań dystrybutora należeć będzie organizacja sieci usługodawców - uzdrowiska, branża turystyczna, transport, gastronomia, usługi kulturalne, sport i rekreacja - czyli zawieranie umów o świadczenie usług turystycznych, a ponadto między innymi prowadzenie działalności rozliczeniowej i lokacyjnej środków ze sprzedaży PCT.

- Dystrybutor przejmie od emitenta do dystrybucji określoną liczbę czeków, a następnie sprzedaje PCT pracodawcom oraz uprawnionym instytucjom, które rozdzielać je będą wśród swoich pracowników oraz osób uprawnionych. Osoby imiennie uprawnione do korzystania z czeków będą płacić PCT za usługi turystyczne określonym usługodawcom działającym na rynku turystycznym i paraturystycznym, z którymi dystrybutor zawarł umowy o usługi turystyczne. Usługodawcy, po realizacji usługi, będą przesyłali PCT do dystrybutora, który rozliczy i wypłaci środki należne za zrealizowane PCT.

- Nadzór nad systemem PCT będzie realizowany przez Ministerstwo Gospodarki.

Niebagatelną korzyścią jest również fakt, iż system PCT stwarza możliwość wykorzystania go jako narzędzia w kreowaniu polityki socjalnej państwa za pośrednictwem dysponentów środków na cele socjalne - agendy rządowe, jak na przykład Ministerstwo Edukacji Narodowej, samorządowe, jak na przykład ośrodki pomocy społecznej, przedsiębiorcy. Istnieje na przykład możliwość zastąpienia dotacji dla podmiotów organizujących wypoczynek dzieci i młodzieży imiennymi czekami przekazywanymi uprawnionym, co dawałoby większy wybór form i możliwości wypoczynku.

Zakładane korzyści z wdrożenia systemu PCT.

Dla pracownika: stworzenie możliwości wypoczynku oraz korzystania z usług uzdrowiskowych osobom o niskich dochodach; dodatkowe źródło finansowania profilaktyki zdrowotnej; nowy sposób na wykorzystanie istniejących środków z zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych oraz z innych źródeł będących w dyspozycji pracodawców; dostęp do zweryfikowanej i skatalogowanej sieci usług turystycznych i okołoturystycznych; możliwość korzystania z atrakcyjnych ofert turystycznych przygotowanych specjalnie dla posiadaczy PCT, na przykład pakietowane usługi.

Dla gospodarki polskiej: efektywniejsze wykorzystanie środków przeznaczonych na wypoczynek dzieci i młodzieży; restrukturyzacja gospodarcza regionów atrakcyjnych turystycznie, a dotkniętych obecnie zwiększonym bezrobociem i gorszą niż przeciętna sytuacją ekonomiczną w regionach; rozwój obszarów wiejskich poprzez rozwój agroturystyki; zmniejszenie bezrobocia w regionach atrakcyjnych turystycznie; rozwój małej i średniej przedsiębiorczości na rynku usług turystycznych i tym samym powstawanie nowych miejsc pracy; wzrost popytu wewnętrznego na usługi turystyczne na terenie kraju; rozszerzenie dystrybucji krajowych usług turystycznych oraz przedłużenie sezonu turystycznego; wzrost inwestycji w sektorze turystyki i wykreowanie produktów turystycznych oraz marek turystycznych; zwiększenie turystyki przyjazdowej w wyniku zaoferowania produktów i usług turystycznych o wyższej jakości i bardziej atrakcyjnych; aktywizacja zawodowa społeczeństwa i zwiększenie zatrudnienia w turystyce oraz branżach okołoturystycznych; przyspieszenie tempa wzrostu PKB średnio o około 0,2% rocznie; stworzenie około trzydziestu tysięcy miejsc pracy w okresie pięciu lat funkcjonowania systemu; zwiększenie wpływów budżetowych - CIT, PIT, VAT - ze względu na przesunięcie popytu do turystyki jako sektora o wysokim udziale wartości dodanej; poprawa bilansu płatniczego kraju.

Dla potrzeb pokazania skutków makroekonomicznych projektu PCT Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową przeprowadził symulację, w której pokazał efekt w pełni działającego systemu w pierwszym roku działalności. Wnioski z tego badania jednoznacznie pokazują, iż po wprowadzeniu systemu występują dwa efekty w zakresie popytu krajowego.

Po pierwsze, przesunięcie popytu z "pozaturystycznej części gospodarki" do szeroko rozumianej turystyki. System będzie wpływał na zmiany w strukturze popytu krajowego. Część środków z ZFŚS, która do tej pory wydawana była na produkty sektorów niezwiązanych z turystyką, zostanie przesunięta do działalności turystycznych, w efekcie część popytu zostanie przeniesiona z dóbr konsumpcyjnych do usług turystycznych.

Po drugie, zwiększenie popytu w wyniku zmniejszenia liczby wyjazdów zagranicznych, zwiększenia wydatków towarzyszących turystyce, zmniejszenia wydatków konsumpcyjnych, w tym z importu, w wyniku ograniczenia zakresu bonów towarowych.

Na zakończenie chciałbym szczególnie podkreślić, iż oprócz zmiany struktury nastąpi także zwiększenie popytu krajowego. Stanie się tak, gdy część osób, które wcześniej korzystały z turystyki zagranicznej, zachęcona atrakcyjnością finansowych bonów zdecyduje się na wypoczynek w kraju. Oznacza to, że popyt, który do tej pory był realizowany za granicą, będzie częściowo realizowany w kraju. Ponadto większe natężenie turystyki w Polsce przyczyni się do wzrostu wydatków towarzyszących turystyce oraz spowoduje dodatkowe inwestycje w turystykę. Przełoży się to na zwiększenie zatrudnienia w gospodarce oraz zwiększenie wpływów do budżetu.

Z poważaniem

Jarosław Chmielewski
senator RP

Warszawa, 20 lipca 2007 r.

Pan
Bogdan Borusewicz
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku

Przedkładam Panu Marszałkowi stanowisko do oświadczenia złożonego przez Pana Senatora Jarosława Chmielewskiego podczas 35 posiedzenia Senatu w dniu 21 czerwca 2007 r. przesłanego pismem z dnia 2 lipca 2007 r. znak BPS/DSK-043-421/07, w sprawie projektu systemu Polskich Czeków Turystycznych (PCT).

Na wstępie chciałbym uprzejmie podziękować Panu Senatorowi za zainteresowanie problematyką turystyczną i przedstawienie propozycji rozwiązań, które mogą pozytywnie wpłynąć na zwiększenie zainteresowania Polaków wypoczynkiem w kraju.

Projekt systemu Polskich Czeków Turystycznych nie jest projektem nowym. Jak wynika z dokumentacji posiadanej przez Ministerstwo Gospodarki, dyskusja nad wprowadzeniem systemu Polskich Czeków (czy wcześniej bonów) Turystycznych rozpoczęła się już w 2002 roku.

Wspomniany system PCT byłby oparty na trzech głównych filarach:

1) byłby formą finansowania usług turystycznych tylko na terenie kraju;

2) finansowany byłby głównie ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS);

3) podstawowym warunkiem uruchomienia systemu byłyby zwolnienia podatkowe przy korzystaniu z PCT (zwolnienie z podatku dochodowego od osób fizycznych do wysokości kwoty 150 % najniższego wynagrodzenia oraz zwolnienie ze składki ZUS do wysokości kwoty 150 % najniższego wynagrodzenia).

Jednym z głównych celów wprowadzenia PCT, w zamyśle projektodawców, jest znalezienie sposobu finansowania krajowych usług turystycznych, poprzez skierowanie na ten cel części środków socjalnych.

Należy jednak pamiętać, że zapisy w ustawie o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych, pozwalające pracownikom korzystać z usług świadczonych przez pracodawcę na rzecz różnych form wypoczynku - pod warunkiem że są one świadczone wyłącznie w kraju - zostały przez Trybunał Konstytucyjny zakwestionowane (wyrok z dnia 28 marca 2007 r., Dz. U. Nr 69, poz. 467) jako niezgodne z Konstytucją RP i naruszające zasadę równości wobec prawa.

Jednym z sugerowanych skutków wprowadzenia omawianego systemu czeków miałoby być zmniejszenie dynamiki wyjazdów zagranicznych na korzyść rozwoju turystyki krajowej. Nie jest to jednak oczywiste - trzeba bowiem pamiętać, że o wyborze usług turystycznych za granicą decyduje przede wszystkim ilość środków własnych turysty. Należy sądzić, że osoby wybierające wypoczynek za granicą należą do grupy zamożniejszej i stąd nie są głównym adresatem systemu PCT.

Trzeba również mieć na uwadze fakt, iż wprowadzenie systemu może zmniejszyć swobodę w zarządzaniu środkami ZFŚS. Z dostępnych materiałów nie wynika, czy system zastąpi tzw. "wczasy pod gruszą", czy też będzie ofertą równoległą.

W pierwszym przypadku należy zaznaczyć, że jednym z istotnych elementów, stanowiących o atrakcyjności "wczasów pod gruszą" jest to, że uzyskane z tego tytułu środki finansowe pracownicy mogą w praktyce przeznaczyć na dowolny cel - ma to znaczenie przede wszystkim dla gorzej sytuowanych pracowników. Proponowany system nie obejmuje też członków rodziny pracownika (w każdym razie nie ma o tym informacji). W związku z powyższym z dużym prawdopodobieństwem można przyjąć, że pracowników nie będzie stać na wyjazd wakacyjny (czeki, zgodnie z założeniem, miałyby być imienne) wraz z rodziną. W drugim przypadku zachowane byłoby prawo do wyboru dokonywanego przez pracownika. Ze względu jednak na słabą kondycję finansową społeczeństwa, konieczne jest postawienie pytania - czy system zyska akceptację społeczną?

Niezależnie od powyższego, nie ulega wątpliwości, iż realizacja wspomnianego systemu spowoduje określone skutki finansowe dla budżetu państwa:

• koszty związane z organizacją systemu,
• zmniejszenie wpływów z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych (nie tylko przez pierwsze lata wdrażania systemu ale przez cały okres funkcjonowania systemu),
• spadek wpływów podatkowych od części funduszy socjalnych już wykorzystywanych na sfinansowanie wypoczynku pracowników i innych osób uprawnionych.

Osobną kwestią jest problem zwolnień podatkowych. Zwolnienia podatkowe wymagają nie tylko zmian legislacyjnych w niektórych aktach prawnych i w związku z tym szczegółowej analizy oceny skutków regulacji, ale także przeorientowania polityki finansowej Państwa. Dlatego w tym zakresie niezbędne jest stanowisko i opinia Ministerstwa Finansów.

Jak wynika z założeń systemu, zasadniczą kwestią warunkującą powodzenie wprowadzenia systemu czeków jest zainteresowanie pracowników, a przede wszystkim pracodawców zmianą świadczeń urlopowych na czeki turystyczne w skali całego kraju. Jednak poza ulgą podatkową koncepcja wdrożenia rozbudowanego systemu czeków nie wydaje się znajdować dostatecznych przesłanek z punktu widzenia zarówno pracownika jak i pracodawcy.

Dla pracodawcy system czeków w praktyce oznacza dodatkowe koszty związane z obsługą czeków (m.in. wypełnienie dokumentów, informowanie o osobach, którym wydano czeki oraz prowizje przy zakupie czeków).

Dla pracownika oznaczać będzie narzucanie mu wybranych usługodawców na terenie kraju, z którymi dystrybutor czeków zawarł umowy o świadczenie usług turystycznych.

Inną ważną przesłanką powodzenia wprowadzenia PCT jest zainteresowanie usługodawców wspomnianym systemem. Istnieje niebezpieczeństwo, iż przedsiębiorstwa uczestniczące w systemie PCT będą narażone na zmniejszenie swojej płynności finansowej (zamrożenie środków finansowych w okresie od przyjęcia czeku do jego wymiany) i ponoszenie dodatkowych kosztów (prowizja związana z kupnem czeku). Powyższe może stanowić istotny powód, wpływający na poziom zainteresowania uczestniczeniem w PCT.

Podsumowując należy stwierdzić, iż:

- zaproponowany system stanowi pewien rodzaj przymusu, polegający na korzystaniu z wypoczynku krajowego organizowanego przez wytypowanych przedsiębiorców,

- wprowadzenie nowej ulgi podatkowej spowoduje, że tylko wybrani przedsiębiorcy byliby głównymi beneficjentami korzyści z jakich zrezygnuje budżet państwa,

- system generuje dodatkowe koszty dla budżetu państwa w postaci dotacji.

Przedstawione założenia do projektu PCT nie przekonują, że wprowadzenie systemu będzie miało korzystny wpływ na rozwój gospodarki turystycznej, a także, że spełni on swoje cele społeczne (aktywizacja społeczna turystyki krajowej oraz otworzenie możliwości realizowania wyjazdów turystycznych dla uboższej grupy społecznej).

Zdając sobie sprawę, że ożywienie i rozwój krajowego rynku turystycznego może być istotnym impulsem dynamizującym rozwój ekonomiczno-społeczny kraju, Ministerstwo Gospodarki pracuje nad alternatywnym systemem wspierania rozwoju turystyki krajowej.

Z poważaniem

MINISTER

z up. Elżbieta Wilczyńska

PODSEKRETARZ STANU

Zbliża się szczyt sezonu urlopowego i, tak jak w latach poprzednich, ogromny niepokój budzi coraz większa liczba firm turystycznych niewywiązujących się z zawartych z klientami umów, a następnie ogłaszających bankructwo. Niewątpliwie zaostrzenie wymogów stawianych organizatorom i pośrednikom turystycznym w ustawie o usługach turystycznych oraz doprecyzowanie jej postanowień zapewni większe bezpieczeństwo osobom korzystającym z usług świadczonych przez biura podróży i pośredników turystycznych.

Dlatego też, mając na uwadze powyższe argumenty, prosimy Pana Ministra o rozważenie możliwości wprowadzenia w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych (DzU 04.223.2268 ze zmianami) następujących zmian:

- wprowadzenie indywidualnych imiennych ubezpieczeń dla każdego uczestnika imprezy turystycznej, co w przypadku niewywiązania się przedsiębiorcy z umowy lub jego bankructwa w czasie trwania imprezy w pełni zabezpieczy interesy klientów indywidualnych;

- doprecyzowanie zapisów art. 5 ust. 1 ustawy tak, aby jednoznacznie wskazywały one na obowiązek posiadania kwalifikacji określonych w art. 6 ust. 1 ustawy przez osoby kierujące przedsiębiorstwem na podstawie odrębnych przepisów (członkowie zarządów spółek, dyrektorzy), ponieważ obecny zapis - na co zwrócił uwagę również państwa Departament Turystyki - powoduje wiele nadużyć w tym zakresie (udzielanie pełnomocnictw, rezygnacja z ustawowych uprawnień), co w konsekwencji stwarza zagrożenie dla osób korzystających z usług tych przedsiębiorstw; w załączeniu - Państwa opinia z dnia 12 kwietnia 2007 r.;

- wprowadzenie obowiązku potwierdzenia kwalifikacji wymaganych w art. 6 ust. 1 ustawy już na etapie zgłoszenia do rejestru organizatorów i pośredników turystycznych, a także zaostrzenie sankcji za nieprzestrzeganie przepisów ustawy, co znacznie ograniczy dotychczasowy proceder;

- wprowadzenie obligatoryjnej kontroli sprawowanej przez Ministerstwo Gospodarki z tytułu nadzoru, ponieważ obecne zapisy dotyczące kontroli sprawowanej przez urzędy marszałkowskie nie sprawdzają się, co potwierdzają liczne przypadki bankructw i upadłości firm turystycznych, które przy rzetelnej kontroli i nadzorze nie powinny mieć miejsca.

Ze względu na, z jednej strony, wciąż liczne przypadki nadużywania bądź łamania prawa przez organizatorów i pośredników turystycznych oraz, z drugiej strony, na rosnącą sprzedaż usług turystycznych, poruszona przez nas sprawa ma bardzo duże znaczenie społeczne, a proponowane zmiany są oczekiwane i uzasadnione.

Z poważaniem

Andrzej Jaroch
Mieczysław Szyszka

Warszawa, 20 lipca 2007 r.

Pan
Bogdan Borusewicz
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku!

Przedkładam Panu Marszałkowi stanowisko do oświadczenia złożonego przez Pana Senatora Andrzeja Jarocha i Pana Senatora Mieczysława Szyszkę na 35 posiedzeniu Senatu w dniu 21 czerwca 2007 r. znak BPS/DSK-043-422/07 w sprawie zaostrzenia wymogów stawianych organizatorom i pośrednikom turystycznym w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 223, poz. 2268 z późn. zm.).

Na wstępie chciałbym serdecznie podziękować Panom Senatorom za zainteresowanie problematyką turystyczną i przedstawienie propozycji rozwiązań mających na celu podniesienie poziomu bezpieczeństwa turystów korzystających z oferty turystycznej w Polsce.

Propozycje zmian w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. zgłoszone przez Panów Senatorów bardzo dobrze wpisują się w prace prowadzone przez Ministerstwo Gospodarki, zmierzające do wprowadzenia zmian w przedmiotowej ustawie.

Mając na uwadze fakt, iż ustawa o usługach turystycznych obowiązuje od 10 lat, występuje konieczność dostosowania przedmiotowej regulacji do dynamicznie zmieniającego się rynku usług turystycznych, tak aby pogodzić wysokie standardy ochrony konsumenta usług turystycznych z harmonijnym rozwojem podmiotów świadczących usługi turystyczne.

W celu oceny funkcjonowania ustawy o usługach turystycznych, a także w celu określenia obszarów wymagających ewentualnej interwencji, Ministerstwo Gospodarki rozpoczęło konsultacje ze środowiskiem turystycznym. Przeprowadzono ankietę na temat oceny funkcjonowania ustawy oraz odbyto dyskusje na forum branży turystycznej na temat kierunków zmian w ustawie o usługach turystycznych.

W oparciu o spotkania konsultacyjne ze środowiskiem turystycznym, odpowiedzi na ankietę dotyczącą funkcjonowania ustawy o usługach turystycznych, analizę zgłoszonych uwag oraz problemów i wątpliwości wynikających ze stosowania przepisów ustawy o usługach turystycznych, określono kilka obszarów w ustawie o usługach turystycznych, które wymagają interwencji. Ze względu na przedmiot oświadczenia złożonego przez Panów Senatorów, które dotyczy prowadzenia działalności gospodarczej przez organizatorów turystyki, pośredników turystycznych i agentów turystycznych poniżej zostały przytoczone tylko zagadnienia dotyczące tego obszaru:

♦ świadczenie usług turystycznych przez podmioty nie będące przedsiębiorcami, a w szczególności organizowanie imprez turystycznych przez takie podmioty;

♦ funkcjonowanie systemu zabezpieczeń finansowych;

♦ system ewidencjonowania agentów turystycznych;

♦ poprawa systemu kontroli podmiotów świadczących usługi turystyczne.

Należy podkreślić, iż głównymi celami planowanej nowelizacji ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych jest:

♦ poprawa konkurencyjności krajowych podmiotów świadczących usługi turystyczne;

♦ wzmocnienie ochrony interesów konsumentów usług turystycznych zwłaszcza w sytuacji niewykonania zobowiązań umownych przez podmiot świadczący usługi turystyczne;

♦ poprawa systemu kontroli podmiotów świadczących usługi turystyczne;

♦ zmniejszenie ilości przepisów zbyt rygorystycznych;

♦ rezygnacja z przepisów przestarzałych, zbędnych;

♦ wyeliminowanie wątpliwości interpretacyjnych i niespójności z przepisami innych ustaw.

Odnosząc się szczegółowo do przedstawionych przez Panów propozycji należy podnieść co następuje:

1) indywidualne imienne ubezpieczenia dla każdego uczestnika imprezy turystycznej na wypadek niewywiązania się przedsiębiorcy z umowy w związku z niewypłacalnością;

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych przedsiębiorca wykonujący działalność gospodarczą w zakresie organizowania imprez turystycznych oraz pośredniczenia na zlecenie klientów w zawieraniu umów o świadczenie usług turystycznych jest obowiązany zawrzeć umowę ubezpieczenia na rzecz klientów w zakresie pokrycia kosztów powrotu klienta do kraju, w wypadku gdy organizator turystyki lub pośrednik turystyczny wbrew obowiązkowi nie zapewnia tego powrotu, a także na pokrycie zwrotu wpłat wniesionych przez klientów w razie niewykonania zobowiązań umownych. Ten rodzaj ubezpieczenia jest szczegółowo uregulowany przez rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 lutego 2005 r. w sprawie ubezpieczenia na rzecz klientów w związku z działalnością wykonywaną przez organizatorów turystyki i pośredników turystycznych (Dz. U. Nr 32, poz. 281). Szczegółowa konstrukcja przedmiotowego ubezpieczenia w stu procentach zabezpiecza interesy poszczególnych klientów, ponieważ minimalna suma gwarancyjna na rzecz jednego klienta z tytułu umowy ubezpieczenia zawsze musi stanowić równowartość ceny imprezy turystycznej.

Dlatego też zgłoszona przez Panów Senatorów propozycja prowadziłaby do powielania już funkcjonującego rozwiązania.

Niezależnie od opisanej powyżej, bardzo korzystnej dla klientów, formy zabezpieczenia finansowego, ustawa o usługach turystycznych wprowadziła alternatywną formę zabezpieczenia w postaci gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej. To właśnie ta forma zabezpieczenia jest mniej korzystna dla klientów. W przypadkach, w których należało uruchamiać zabezpieczenie finansowe w formie gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej, suma gwarancyjna nie wystarczała w pełni na zwrot wpłat wniesionych przez klientów.

Dlatego też rozważane jest uzupełnienie zabezpieczenia w formie gwarancji bankowej i ubezpieczeniowej o dodatkowe zabezpieczenie w postaci Rezerwowego Funduszu Ochrony Konsumenta. Przynależność do Funduszu wiązałaby się z możliwością posiadania przez organizatora turystyki i pośrednika turystycznego niższej gwarancji bankowej. W przypadku braku przynależności do Funduszu organizator turystyki byłby zobowiązany posiadać znacznie wyższą niż obecnie gwarancję lub ubezpieczenie na rzecz klienta. Środki z Funduszu byłyby wykorzystywane w sytuacji gdy posiadana przez organizatora turystyki gwarancja bankowa lub ubezpieczeniowa nie była wystarczająca na zwrot wszystkich wpłat wniesionych przez klientów w razie niewykonania zobowiązań umownych. Wprowadzenie Rezerwowego Funduszu Ochrony Konsumenta wymaga wprowadzenia zmian w ustawie o usługach turystycznych.

Do czasu uruchomienia ww. Funduszu Ministerstwo Gospodarki zaproponowało Ministerstwu Finansów dokonanie zmian w obecnie obowiązującym rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 14 lutego 2005 r. w sprawie minimalnej wysokości sumy gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej wymaganej w związku z działalnością wykonywaną przez organizatorów turystyki i pośredników turystycznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 32, poz.279), poprzez podniesienie wysokości sum gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej. Wspomniane propozycje nie wymagają nowelizacji ustawy o usługach turystycznych i w związku z powyższym mogą być wdrożone już od nowego roku. Obecnie trwa analiza, do jakiej wysokości należy podnieść wspomniane gwarancje bankowe lub ubezpieczeniowe aby zwiększyć bezpieczeństwo turystów.

2) Doprecyzowanie art. 5 ust. 1 ustawy o usługach turystycznych tak, aby jednoznacznie wskazywał obowiązek posiadania kwalifikacji określonych w art. 6 ust. 1 ustawy.

Wskazywany przez Panów Senatorów przepis wyraźnie wskazuje, iż jednym z warunków prowadzenia działalności organizatora turystyki lub pośrednika turystycznego jest posiadanie odpowiedniego wykształcenia i praktyki i bez spełnienia tych wymagań działalność nie może być wykonywana.

Natomiast wskazywany przez Panów Senatorów problem jest szerszy i dotyczy przedsiębiorców działających w formie spółek prawa handlowego i ich zarządów, gdzie zgodnie zarówno z ustawą o swobodzie działalności gospodarczej jak i z ustawą o usługach turystycznych nie ma wymogu, aby to członkowie zarządu spółki spełniali wymagania dotyczące wykształcenia i praktyki. Wystarczy, iż spółka zatrudni, jako osobę wskazaną do kierowania działalnością przedsiębiorstwa osobę, która spełnia wymagania ustawy o usługach turystycznych. Taka sytuacja prowadzi do stanu, w którym organizator turystyki działający w formie spółki prawa handlowego, który otrzymuje zakaz prowadzenia działalności przez okres 3 lat, może zgodnie z prawem, założyć nową spółkę i od razu, jako nowa firma, ponownie podjąć prowadzenie działalności gospodarczej. Sankcja zakazu prowadzenia działalności przez okres 3 lat nie dotyczy bowiem nowo powstałej spółki prawa handlowego. Takie sytuacje nie są możliwe w przypadku przedsiębiorców będących osobami fizycznymi.

Rozważane są zmiany w zakresie art. 5 ww. ustawy, które uniemożliwiłyby stosowanie powyższych praktyk.

3) Wprowadzenie obowiązku potwierdzania kwalifikacji wymaganych w art. 6 ust. 1 ustawy o usługach turystycznych już na etapie zgłoszenia do rejestru organizatorów i pośredników turystycznych.

Przyjęcie tej propozycji pozostawałoby w sprzeczności z art. 65 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1807 z późn. zm.), zgodnie z którym organ prowadzący, na podstawie przepisów regulujących daną działalność gospodarczą, rejestr działalności regulowanej dokonuje wpisu na wniosek przedsiębiorcy, po złożeniu przez przedsiębiorcę oświadczenia o spełnieniu warunków wymaganych do wykonywania tej działalności. Wpisu do rejestru dokonuje się na podstawie oświadczenia przedsiębiorcy i nie ma możliwości dokonywania kontroli (uprzedniej) dokumentów podczas składania wniosku. Kontrola taka jest możliwa dopiero po wpisaniu przedsiębiorcy do rejestru działalności regulowanej.

Ponadto dodatkowe zaostrzanie warunków podejmowania działalności organizatora turystyki/pośrednika turystycznego stałoby w sprzeczności z wymaganiami, jakie nałożono na kraje członkowski w drodze dyrektywy 2006/123 o usługach na rynku wewnętrznym, zmierzającej do upraszczania warunków i procedur związanych ze świadczeniem usług we wspólnocie europejskiej.

4) Wprowadzenie obligatoryjnej kontroli organizatorów turystyki i pośredników turystycznych sprawowanej przez Ministerstwo Gospodarki.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o usługach turystycznych Minister Gospodarki, jako minister właściwy ds. turystyki, posiada uprawnienia kontrolne w stosunku do organizatorów turystyki i pośredników turystycznych. W razie stwierdzenia przez ministra właściwego ds. turystyki w wyniku kontroli uchybień w sposobie wykonywania działalności gospodarczej, występuje on do marszałka województwa o podjecie stosownych działań.

Proponowana przez Panów Senatorów centralizacja uprawnień kontrolnych nie rozwiązuje przedstawianego problemu, szczególnie wobec faktu, iż aktualnie zarejestrowanych jest w Polsce ponad 2600 organizatorów turystyki i pośredników turystycznych. Obowiązujący system delegowania uprawnień kontrolnych na szczebel samorządu województwa jest uzasadniony ze względu na fakt, iż to marszałkowie województw właściwi ze względu na siedzibę przedsiębiorców dokonują wpisów do rejestrów działalności regulowanej organizatorów turystyki i pośredników turystycznych. Należy ponadto podkreślić, iż w aktualnym stanie prawnym tylko marszałkowie województw posiadają kompetencje do stosowania sankcji w postaci wykreślenia z rejestru działalności regulowanej organizatorów turystyki pośredników turystycznych, a także zakazu prowadzenia przez nich działalności gospodarczej.

Z poważaniem

Piotr Woźniak

Szanowna Pani Minister!

Kieruję do Pani Minister oświadczenie w sprawie interpretacji §8 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 listopada 2005 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu dokonywania refundacji ze środków Funduszu Pracy kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego, przyznawania bezrobotnemu środków na podjęcie działalności gospodarczej oraz form zabezpieczenia zwrotu otrzymanych środków (DzU nr 236, poz. 2002, zwanego dalej rozporządzeniem), wydanego na podstawie art. 46 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia w instytucjach rynku pracy (DzU nr 99, poz. 1001, zwanej dalej ustawą).

Rozporządzenie w §8 stanowi, że formami zabezpieczenia zwrotu przez podmiot refundacji kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy oraz zwrotu przez bezrobotnego środków otrzymanych na podjęcie działalności gospodarczej może być: poręczenie, weksel z poręczeniem wekslowym (aval), gwarancja bankowa, zastaw na prawach lub rzeczach, blokada rachunku bankowego albo akt notarialny o poddaniu się egzekucji przez dłużnika. Wydaje się więc, że strony mają swobodę w ustaleniu formy zabezpieczenia przyznanych środków. Jest to jednak swoboda w dużym stopniu ograniczana chociażby przez praktykę Powiatowego Urzędu Pracy w Gdyni, który narzuca bezrobotnym określoną formę zabezpieczenia. W §2 regulaminu przyznawania bezrobotnemu jednorazowo środków na podjęcie działalności gospodarczej, który znajduje się na stronie internetowej PUP w Gdyni, można odnaleźć zapis, że bezrobotnym proponowane są następujące formy zabezpieczenia spłaty należności w przypadku wypowiedzenia umowy: poręczenie osoby zatrudnionej, prowadzącej działalność gospodarczą, posiadającej prawo do emerytury lub renty stałej bądź blokada środków na rachunku bankowym.

W związku z powyższym zwracam się z uprzejmą prośbą o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:

Po pierwsze, kto jest uprawniony do wskazywania odpowiedniej formy zabezpieczenia zwrotu środków?

Po drugie, czy praktyka PUP w Gdyni, ograniczająca de facto wybór określony w rozporządzeniu, jest właściwa w świetle obowiązujących przepisów ustawy i rozporządzenia?

Po trzecie, jeśli uzna Pani Minister, że urząd pracy jest jedyną właściwą stroną umowy uprawnioną do wskazywania formy zabezpieczenia spośród wskazanych w rozporządzeniu, to proszę o wskazanie podstawy prawnej tego uznania.

Z poważaniem

Dorota Arciszewska-Mielewczyk
senator RP

Warszawa, 23.07.2007 r.

Pan
Ryszard Legutko
Wicemarszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku,

W związku z przekazanym przy piśmie z dnia 2 lipca 2007 r. znak: BPS/DSK-043-430/07 oświadczeniem złożonym przez Panią Senator Dorotę Arciszewską-Mielewczyk podczas 35. posiedzenia Senatu RP w dniu 21 czerwca 2007 r. w sprawie interpretacji przepisów rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 listopada 2005 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu dokonywania refundacji ze środków Funduszu Pracy kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego, przyznawania bezrobotnemu środków na podjęcie działalności gospodarczej oraz form zabezpieczenia zwrotu otrzymanych środków, uprzejmie informuję:

Zgodnie z art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. Nr 99, poz. 1001 z późn. zm.) - starosta ze środków Funduszu Pracy może zrefundować podmiotowi prowadzącemu działalność gospodarczą koszty wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego oraz przyznać bezrobotnemu jednorazowo środki na podjęcie działalności gospodarczej, w wysokości określonej w umowie, nie wyższej jednak niż 5-krotnej wysokości przeciętnego wynagrodzenia.

Warunki i tryb przyznawania refundacji kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego oraz środków na podjęcie działalności gospodarczej zostały określone w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 listopada 2005 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu dokonywania refundacji ze środków Funduszu Pracy kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego, przyznawania bezrobotnemu środków na podjęcie działalności gospodarczej oraz form zabezpieczenia zwrotu otrzymanych środków (Dz. U. Nr 236, poz. 2002 z późn. zm.).

Jednym z warunków przyznawania w/w środków jest przedstawienie przez wnioskodawcę propozycji stosownego zabezpieczenia ew. zwrotu przyznanych środków z Funduszu Pracy. Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 11 oraz § 5 ust. 2 pkt 5 cyt. rozporządzenia wnioskodawca powinien przedstawić proponowaną formę zabezpieczenia zwrotu środków, o której mowa w § 8 w/w rozporządzenia. Natomiast stosownie do § 8 rozporządzenia formami zabezpieczenia zwrotu przez podmiot refundacji kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy bezrobotnego oraz środków otrzymanych na podjęcie działalności gospodarczej, może być poręczenie, weksel z poręczeniem wekslowym (aval), gwarancja bankowa, zastaw na prawach lub rzeczach, blokada rachunku bankowego albo akt notarialny o poddaniu się egzekucji przez dłużnika.

Z uwagi na powyższe brzmienie § 8 rozporządzenia należy przyjąć obowiązywanie katalogu zamkniętego form zabezpieczeń wskazanych w tym uregulowaniu. Przepis ten stwarza zatem możliwość proponowania przez wnioskodawcę formę zabezpieczenia wskazanego w tym katalogu. Natomiast przy uwzględnianiu wnioskowanego zabezpieczenia wiele zależy od starostów (powiatowych urzędów pracy) upoważnionych do udzielania środków z Funduszu Pracy i oceny wiarygodności proponowanych przez wnioskodawców form zabezpieczenia.

Zgodnie z § 7 ust. 1 w/w rozporządzenia przyznanie środków na podjęcie działalności gospodarczej jest dokonywane na podstawie umowy zawartej przez starostę z bezrobotnym na piśmie pod rygorem nieważności i po spełnieniu przez bezrobotnego warunków w niej określonych. Przy zawieraniu umów cywilnoprawnych o przyznanie środków z Funduszu Pracy na podjęcie działalności gospodarczej starosta może stosować regulamin. Przepisy Kodeksu cywilnego określają, że wzorzec to m. innymi ogólne warunki umów, wzory umów, regulaminy. Treść regulaminu ustalonego przez jedną ze stron wiąże drugą stronę i nie może pozostawać w sprzeczności z przepisami omawianego rozporządzenia, stanowiącego podstawę jego wydania.

Przyjęcie przez Powiatowy Urząd Pracy w Gdyni w § 2 regulaminu przyznawania bezrobotnym jednorazowo środków na podjęcie działalności gospodarczej zapisu, z którego wynika, że bezrobotnym proponowane są następujące formy zabezpieczenia spłaty należności w przypadku wypowiedzenia umowy: poręczenie osoby zatrudnionej, prowadzącej działalność gospodarczą, posiadającej prawo do emerytury lub renty stałej bądź blokada środków na rachunku bankowym, ogranicza możliwość korzystania przez bezrobotnych ze środków Funduszu Pracy na podjęcie działalności gospodarczej.

Mając na uwadze, że przyznawanie środków Funduszu Pracy na podejmowanie przez bezrobotnych działalności gospodarczej nie jest obligatoryjne, a także to, że starostowie są odpowiedzialni za właściwe wydatkowanie środków publicznych, uważam jednak, że wprowadzenie w regulaminie warunków uniemożliwiających aktywizację zawodową bezrobotnych, nie powinno mieć miejsca.

Wobec powyższego Powiatowy Urząd Pracy w Gdyni powinien dokonać zmiany w regulaminie przyznawania bezrobotnym środków na podjęcie działalności gospodarczej w zakresie proponowanych form zabezpieczenia spłaty należności w przypadku wypowiedzenia umowy i dopuścić możliwość wyboru przez wnioskodawcę każdej formy zabezpieczenia, o której mowa w § 8 przedmiotowego rozporządzenia. Natomiast ostateczna decyzja co do uwzględnienia proponowanej przez bezrobotnego formy zabezpieczenia przyznanych środków, na podstawie przedłożonej dokumentacji, należy do starosty.

Dziękując Pani Senator za zasygnalizowanie powyższej sprawy, uprzejmie informuję, że Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej wystąpi do Prezydenta Miasta Gdyni o wprowadzenie stosownych zmian w omawianym regulaminie Powiatowego Urzędu Pracy w Gdyni.

Z poważaniem

MINISTER PRACY

I POLITYKI SPOŁECZNEJ

Anna Kalata

W związku z podjętą 1 czerwca 2007 r. decyzją o przebiegu drogi ekspresowej S-8 trasą Wrocław - Syców - Kępno - Piotrków Trybunalski - Warszawa zwracam się z prośbą o wyjaśnienie wątpliwości mieszkańców mojego okręgu wyborczego co do prawdziwości uzasadnienia i bezstronności GDDKiA.

W uzasadnieniu głównym argumentem jest stanowisko Komisji Europejskiej w sprawie finansowania drogi ekspresowej S-8. Moje wątpliwości budzi przede wszystkim pytanie zadane Komisji Europejskiej przez GDDKiA. Było ono tak sformułowane, iż mogło potwierdzić tylko założoną tezę o przebiegu S-8 przez Piotrków.

W planach zagospodarowania przestrzennego gmin powiatów: sieradzkiego, zduńskowolskiego, łaskiego, pabianickiego od dziewiętnastu lat zarezerwowany jest korytarz dla tej drogi. Dlaczego nie próbowano naprawić bezprawnego działania urzędników, którzy do Brukseli podali wariant piotrkowski?

Wątpliwości te są wsparte przez wypowiedzi pani komisarz Danuty Huebner i eurodeputowanego Jacka Saryusza-Wolskiego, którzy twierdzą, że są możliwe zmiany korytarza TEN-T. Podobnie napisał Pan Minister w odpowiedzi z dnia 9 maja 2007 r. na moje oświadczenie senatorskie.

Chciałbym się dowiedzieć, jak zbadano prognozy rozwoju ruchu tranzytowego, rzekomo znacznie większego w przebiegu piotrkowskim. We wspomnianej odpowiedzi napisał Pan, iż średniodobowy ruch w 2005 r. w Bełchatowie wynosił dziesięć tysięcy trzysta czterdzieści dziewięć pojazdów, a w Łasku siedemnaście tysięcy sześćset osiemdziesiąt. W tej sytuacji nie ma się co dziwić, iż kierowcy samochodów ciężarowych wolą jechać przez Bełchatów.

W uzasadnieniu GDDKiA pisze o wydłużonym i nienaturalnym przebiegu trasy przez Sieradz.

Chciałbym się dowiedzieć, jaka jest długość trasy w obydwu przebiegach i dlaczego przebieg sieradzki jest nienaturalny.

Innym argumentem jest kolizja z obszarem Natury 2000 (dolina rzeki Grabi). We wspomnianej wcześniej Pańskiej odpowiedzi jest napisane, że "żaden z wariantów nie koliduje z obszarami Natury 2000". Potwierdza to pismo wojewódzkiego konserwatora przyrody z Łodzi (pismo nr SR.V.6640/50/2007) z dnia 4 czerwca 2007 r., który pisze, iż dolina rzeki Grabi nie jest wymieniana jako obszar projektowany do włączenia do Europejskiej Sieci Ekologicznej "Natura 2000".

W dniu 24 października 2005 r. w Sieradzu odbyło się spotkanie w sprawie budowy trasy ekspresowej S-8, podczas którego przedstawiciel GDDKiA Pan Grzegorz Obara, który wskazał na ogromne znaczenie trasy ekspresowej S-8 dla regionu i nawiązał do kwestii jej ekonomicznego uzasadnienia i efektywności, zwrócił uwagę na ekonomiczną opłacalność trasy. Jak podkreślił, realizacja trasy jest realna i opłacalna, stopa zwrotu drogi S-8 jest porównywalna z autostradą A-2 i w chwili obecnej właściwe jest przystąpienie do dalszych etapów realizowania i finansowania inwestycji. Wypowiedź ta dotyczyła oczywiście wariantu łódzkiego.

Byłbym bardzo wdzięczny Panu Ministrowi, gdybym uzyskał wyjaśnienie, co ważnego zmieniło poglądy tych samych pracowników GDDKiA w ciągu roku, kiedy zaczęto udowadniać, iż wariant piotrkowski jest korzystniejszy, zaprzeczając wcześniejszym wieloletnim pracom dokumentacyjnym.

Andrzej Owczarek

Warszawa, dnia 24 lipca 2007 r.

Pan
Ryszard Legutko
Wicemarszałek Senatu

Szanowny Panie Marszałku!

W nawiązaniu do oświadczenia złożonego przez senatora Pana Andrzeja Owczarka na 35 posiedzeniu Senatu w dniu 21 czerwca 2007 r., przekazanego przy piśmie Pana Marszałka z dnia 2 lipca 2007 r., znak: BPS/DSK-043-414/07, dotyczącego przebiegu drogi ekspresowej S-8, uprzejmie przedstawiam następujące informacje.

W świetle powyższego, mając na uwadze stanowisko Komisji Europejskiej oraz fakt, że budowa drogi S-8 pochłonie kilka miliardów złotych, należy zgodzić się z argumentacją Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, że nie ma realnej możliwości sfinansowania jej w podobnej wysokości z innego unijnego funduszu.

Aktualnie, po upływie trzech lat od uzyskania członkostwa Polski w Unii Europejskiej, Ministerstwo Transportu uważa za celowe dokonanie ponownego przeglądu sieci TEN-T pod kątem dostosowania jej do optymalnych możliwości uzyskania finansowania z funduszy UE dostępnych dla Polski w perspektywach finansowych 2007-2013 oraz 2014-2020. W tym celu w Ministerstwie Transportu został powołany Zespół do spraw przygotowania propozycji modyfikacji wspólnotowych wytycznych dotyczących rozwoju sieci TEN-T. Prace Zespołu dotyczą szeroko zakrojonej analizy istniejącej sieci pod kątem zidentyfikowania konieczności dokonania ewentualnych korekt jej przebiegu. Zespół podjął prace w 2006 roku. Kwestia przebiegu drogi krajowej S-8 jest również przedmiotem analiz Zespołu. Planuje się, że prace zespołu zostaną zakończone w 2008 r., zatem najprawdopodobniej podjęcie z Komisją Europejską ewentualnych negocjacji w sprawie modyfikacji sieci TEN-T w Polsce nastąpi dopiero w 2009 roku.

• autostrada A-1: Toruń - Włocławek - Stryków - Piotrków Trybunalski - Częstochowa,

• autostrada A-2: Stryków - Wiskitki - Konotopa,

• ekspresowa S-8: Syców - Walichnowy - A1,

• ekspresowa S-8: Piotrków Trybunalski - Mszczonów - Warszawa,

• ekspresowa S-11: obwodnica Kępna,

• ekspresowa S-12: Piotrków Trybunalski - Radom,

• ekspresowa S-14: zachodnia obwodnica Łodzi,

• ekspresowa S-74: Sulejów - Kielce.

W przypadku wariantu łódzkiego przewidziano również budowę obwodnic kilku miejscowości:

• obwodnica Sieradza (w ciągu drogi kraj. nr 12),

• obwodnica Wielunia (w ciągu drogi krajowej nr 8),

• obwodnica Osjakowa (w ciągu drogi krajowej nr 8),

• obwodnica Bełchatowa (w ciągu drogi krajowej nr 8).

Niezależnie od powyższego GDDKiA zleciła opracowanie analiz ruchowych dla wariantów drogi ekspresowej S-8 na odcinku autostrada A-1 - Walichnowy do Biura projektowego DHV Polska Sp. z o.o. Wnioski z analizy funkcjonalno-ruchowej potwierdziły wyniki uzyskane w opracowaniach Biura Studiów i wskazują na wybór dla przebiegu S-8 wariantu południowego.

Równocześnie wychodząc naprzeciw oczekiwaniom władz samorządowych z województwa łódzkiego pragnę zapewnić, że niezależnie od zarekomendowanego przebiegu trasy S-8, GDDKiA została zobowiązana do przygotowania planu modernizacji dróg łączących planowany przebieg drogi S-8 z Łodzią. Modernizacja ta obejmuje budowę obwodnic Sieradza, Zduńskiej Woli, Łaska i Pabianic w ciągu drogi krajowej nr 14.

Przekazując powyższe wyjaśnienia, wyrażam nadzieję, że zawierają one wyczerpującą odpowiedź na pytania zawarte w oświadczeniu Pana Senatora.

Z poważaniem

Jerzy Polaczek

Szanowny Panie Ministrze!

W Polsce jest wiele ustaw i rozporządzeń, które obligują do dostosowania obiektów dla osób niepełnosprawnych, jednak najważniejszym aktem w tej materii jest prawo budowlane, które weszło w życie w styczniu 1995 r. W odniesieniu do nowych budynków nakazuje ono bowiem takie projektowanie i budowanie, aby zapewniały dostęp osobom niepełnosprawnym, szczególnie tym poruszającym się na wózkach inwalidzkich.

Istnieje przepis, który w odniesieniu do nowych wielorodzinnych budynków mieszkalnych niewyposażonych w windy nie nakłada obowiązku dostosowania ich wnętrz dla osób niepełnosprawnych. Znajduje się on w rozporządzeniu ministra infrastruktury - akcie wykonawczym do prawa budowlanego - w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Stwierdza się w nim, że w budynkach tych należy jedynie: "zapewnić możliwość wykonania pochylni lub zainstalowania odpowiednich urządzeń technicznych, umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym do mieszkań położonych na parterze" - §55.1. Ten zapis powoduje, że budynki mieszkalne pozostają dla osób niepełnosprawnych niedostępne, mimo że prawo budowlane w nadrzędnym przepisie obliguje przy budowie nowych obiektów do zapewnienia niezbędnych warunków do korzystania z nich przez osoby niepełnosprawne - prawo budowlane art. 5 ust. 1 pkt 3.

Chciałbym zwrócić uwagę na następną nieprawidłowość. A mianowicie, w tym samym rozporządzeniu ministra infrastruktury znajduje się inny przepis, który dyskryminuje osoby niepełnosprawne. Mówi się w nim, że wymaganie dostępności dla osób niepełnosprawnych nie dotyczy budynków w zakładach karnych, poprawczych, w aresztach śledczych i schroniskach dla nieletnich oraz: "budynków w zakładach pracy, niebędących zakładami pracy chronionej". A przecież cała polityka społeczna zmierza do tego, aby osoby niepełnosprawne w pełni uczestniczyły nie tylko w życiu społecznym, ale i zawodowym.

Wiem od osób niepełnosprawnych, które bardzo interesują się tą problematyką, że w praktyce wygląda to tak, że projekt dostosowania jakiegoś obiektu użyteczności publicznej dla osób niepełnosprawnych jest dobrze opracowany, ale już w trakcie budowy zostaje zaniechany albo wykonany w wersji oszczędniejszej lub po prostu wykonany z błędami. Nierzadko już na etapie powstawania projektu inwestorzy piszą oświadczenie, że zainstalują windę czy podnośniki w późniejszym czasie. To jeden z najczęstszych powodów tego, że niektóre nowo oddane obiekty, a także budynki starsze, dopiero niedawno zmodernizowane, są dalej niedostępne dla osób niepełnosprawnych.

W związku z powyższym proszę o odpowiedź na pytanie: w jaki sposób Ministerstwo Budownictwa planuje rozwiązać ten problem i pomóc osobom niepełnosprawnym w pełnym uczestnictwie w życiu społecznym i zawodowym?

Z poważaniem

Roman Ludwiczuk
senator RP

Warszawa, dnia 24 lipca 2007 r.

Pan
Ryszard Legutko
Wicemarszałek Senatu RP

Szanowny Panie Marszałku!

W związku z oświadczeniem złożonym przez Pana Senatora Romana Ludwiczuka na 35 posiedzeniu Senatu w dniu 21 czerwca 2007 r. skierowanym do Ministra Budownictwa uprzejmie wyjaśniam.

Potwierdzam, że zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jednolity - Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 z późn. zm.) wszystkie obiekty użyteczności publicznej i mieszkaniowego budownictwa wielorodzinnego powinny być projektowane i budowane w sposób określony w przepisach techniczno-budowlanych spełniając warunki niezbędne do korzystania przez osoby niepełnosprawne, w szczególności poruszające się na wózkach inwalidzkich.

Natomiast, jeśli chodzi o sprawę wyposażenia i aranżacji wnętrz pomieszczeń dostosowanych do korzystania przez osoby niepełnosprawne zależy to od inwencji użytkownika i dlatego nie jest normowana w/w ustawą.

Jednocześnie wyjaśniam, że nieaktualnym jest uregulowanie fakultatywne w brzmieniu "zapewnić możliwość wykonania pochylni lub zainstalowania odpowiednich urządzeń" wg przepisów § 55 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2002 r. Nr 75, poz. 690), gdyż nowelizacją tego rozporządzenia dokonaną w kwietniu 2004 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 109, poz. 1156), która weszła w życie 27 maja 2004 r., przepisy § 55 rozporządzenia zostały skorygowane i istnieje wymóg, iż "należy wykonać pochylnię lub zainstalować odpowiednie urządzenie techniczne umożliwiające dostęp osobom niepełnosprawnym".

Jeśli chodzi o dostępność dla osób niepełnosprawnych do zakładów karnych, poprawczych, aresztów śledczych i schronisk dla nieletnich, § 16 ust. 2 omawianego wyżej rozporządzenia stwierdza, że przepisy nie dotyczą w/w budynków, ponieważ w stosunku do tych obiektów obowiązują przepisy odrębne.

Różne praktyki inwestorów stosowane do omijania Prawa budowlanego z natury rzeczy są sprawdzane przez organy administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego. Jednakże, to do obowiązków inwestora należy opracowanie projektu budowlanego, spełniającego m.in. niezbędne warunki do korzystania z obiektu użyteczności publicznej i mieszkaniowego budownictwa wielorodzinnego przez osoby niepełnosprawne. Ponadto, również na projektancie spoczywa obowiązek zapewnienia sprawdzenia projektu architektoniczno-budowlanego pod względem zgodności z przepisami, w tym techniczno budowlanymi a więc również w zakresie spełnienia wymagań dostosowania obiektu dla potrzeb osób niepełnosprawnych.

Projekt budowlany, przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę lub decyzji o zatwierdzeniu projektu, podlega sprawdzeniu przez właściwy organ pod względem jego kompletności, wymaganych opinii, uzgodnień i sprawdzeń.

Zgodnie z art. 59a ust. 2 pkt 2f ustawy Prawo budowlane, właściwy organ nadzoru budowlanego przeprowadza w obiekcie podlegającym obowiązkowej kontroli budowy sprawdzenie "zapewnienia warunków niezbędnych do korzystania z tego obiektu przez osoby niepełnosprawne, w szczególności poruszające się na wózkach inwalidzkich - w stosunku do obiektu użyteczności publicznej i budynku mieszkalnego wielorodzinnego". Zatem, jeśli zaistniałyby fakty niedopełnienia takiego obowiązku powinny być zgłaszane do właściwego organu wyższego stopnia np. w stosunku do powiatowego inspektora nadzoru budowlanego do wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego lub przy bezskutecznym działaniu do Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego.

Pragnę zapewnić Pana Marszałka, że dołożę wszelkich starań by uregulowania tworzonego aktualnie nowego prawa budowlanego i aktów wykonawczych wyeliminowały całkowicie możliwość zaistnienia wzmiankowanych faktów.

Łączę wyrazy szacunku

MINISTER BUDOWNICTWA

Andrzej Aumiller