3 lipca br. we wsi Gontivka (dawniej Serby) koło Winnicy, na Ukrainie (Podole), odbyła się uroczystość odsłonięcia tablicy upamiętniającej Joachima Wołoszynowskiego (1870-1945), przedwojennego posła i senatora. W uroczystości wzięli udział najwyżsi przedstawiciele władz administracji regionalnej, spółdzielcy, mieszkańcy wsi. Przedstawiciel Kancelarii Senatu odczytał uroczysty adres szefa Kancelarii Senatu minister Ewy Polkowskiej. Gospodarzem uroczystości był Wasyl Podolan, przewodniczący Zarządu Winnickiego Obwodowego Związku Spożywców, fundatora tablicy. Zamontowano ją na gmachu miejscowej szkoły. W szkolnej izbie tradycji przygotowano dwie gabloty z informacjami biograficznymi na temat Wołoszynowskich.

Joachim Wołoszynowski pochodził z polskiej rodziny ziemiańskiej, posiadającej niewielki majątek Serby. Od dziecka mówił po polsku i ukraińsku. Kształcił się m.in. w gimnazjum jezuitów w Chyrowie. W wieku 21 lat odziedziczył po zmarłym ojcu Serby i musiał tam samodzielnie gospodarować. Wkrótce zainteresował się spółdzielczością. Nabyta wiedza pozwoliła mu na popularyzowanie idei spółdzielczości nie tylko w najbliższej okolicy, ale praktycznie na znacznej części Podola. Od 1906 r. redagował pierwsze ukraińskie czasopismo spółdzielcze. Na jego łamach zamieszczano materiały nie tylko na temat działalności gospodarczej, ale także rubryki zajmujące się popularyzacją kultury ukraińskiej, w tym literatury i generalnie - języka ukraińskiego. Z inicjatywy Wołoszynowskiego w 1908 r. został zwołany pierwszy zjazd przedstawicieli wiejskich stowarzyszeń spożywców, stowarzyszeń kredytowych i rolniczych.

W latach 1917-1919 jego działalność społeczna i wydawnicza, prowadzona głównie w Kijowie, była skierowana na wspieraniu ruchu wyzwoleńczego o niepodległość Ukrainy i Polski.

Po wojnie polsko-bolszewickiej pracował jako dyrektor Zrzeszenia Samorządów Powiatowych w Warszawie. W latach 1928-1930 był posłem na Sejm RP. W latach 1930-1932 pracował jako naczelnik wydziału samorządowego w wołyńskim urzędzie wojewódzkim. Od 1932 r. organizował spółdzielnie rejonowe na Wołyniu, m.in. współzakładał polsko-ukraiński związek spółdzielczy "Hurt". Żywił nadzieję, że wspólne działanie Ukraińców i Polaków w jednej, apolitycznej organizacji gospodarczej przyczyni się do budowy zaufania między tymi dwiema nacjami. W latach 1935-1938 był senatorem RP. W czasie okupacji hitlerowskiej mieszkał w Warszawie. Po powstaniu, już jako bardzo schorowany człowiek, trafił do Krakowa, gdzie zmarł 11 stycznia 1945 r.

Autor jego obszernej biografii, Walery Rekrut (przewodniczący obwodowego komitetu związków zawodowych pracowników spółdzielni spożywców obwodu winnickiego), w jednej ze swoich publikacji napisał o Wołoszynowskim, "że jego konsekwentna praca spółdzielcza i oddanie we wprowadzaniu idei spółdzielczości na Ukrainie i wśród narodu ukraińskiego daje mu prawo do zajęcia czołowego miejsca w grupie wybitnych założycieli ukraińskiego ruchu spółdzielczego. Polski patriota, szczery ukrainofil, krzewiciel miłości i szacunku do chłopa, wielki znawca kultury ukraińskiej, szczególnie Podola, gdzie się urodził, dorastał, zdobył uznanie i zademonstrował swój talent spółdzielcy, literata i działacza społecznego, może i powinien być szanowany przez naród i kraj, dla dobra którego poświęcił znaczną część swojego życia".

W 2008 r. Walery Rekrut zamierza zakończyć prace nad przygotowaniem do druku "Dzieł zebranych" Wołoszynowskiego. Znajdą się tam m.in. jego prace publicystyczne, przemówienia wygłoszone w Sejmie i Senacie, a także dokonane przez niego liczne przekłady polskiej literatury na język ukraiński, np. twórczości Marii Konopnickiej. Planuje się, że publikacja będzie miała streszczenie w językach polskim i angielskim.

* * *

9 lipca br. w gmachu Senatu otwarto wystawę "Władysław Anders: żołnierz - polityk - patriota". Ekspozycja, przygotowana przez Muzeum Wojska Polskiego w Białymstoku, składa się z 20 plansz poświęconych kolejnym etapom życia Generała. Napisy na planszach sporządzono w językach polskim, angielskim i łotewskim, wystawę prezentowano bowiem również w Rydze, gdzie Władysław Anders studiował na politechnice.

Dwie dodatkowe plansze, wykonane przez Pocztę Polską, prezentują okolicznościową pocztówkę i znaczki.

Przygotowanie ekspozycji wiąże się z uchwaleniem przez Senat roku 2007 Rokiem Generała Władysława Andersa.

* * *

W dniach 12-13 maja br. roku w Dębe pod Warszawą odbył się VII Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ RI "Solidarność", który zgodnie ze statutem związku zwołała Krajowa Komisja Rewizyjna.

Podczas zjazdu wybrano nowe władze związku, a także dokonano zmian w statucie. Przewodniczącym NSZZ RI "Solidarność" został senator Jerzy Chróścikowski. Wybrano również dziesięciu członków Rady Krajowej oraz pięciu członków Krajowej Komisji Rewizyjnej.