W dniach 20 i 21 czerwca 2007 r. odbyło się 35. posiedzenie Senatu. Obradom przewodniczyli: marszałek Bogdan Borusewicz oraz wicemarszałkowie - Ryszard Legutko, Maciej Płażyński, Krzysztof Putra i Marek Ziółkowski. Na sekretarzy posiedzenia wyznaczono senatorów Margaretę Budner i Romana Ludwiczuka; listę mówców prowadziła senator M. Budner.

Przyjęty przez Izbę porządek posiedzenia obejmował:

• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zasadach pokrywania kosztów powstałych u wytwórców w związku z przedterminowym rozwiązaniem umów długoterminowych sprzedaży mocy i energii elektrycznej,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo energetyczne,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo własności przemysłowej,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o opłacie skarbowej,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw,
• drugie czytanie projektu uchwały w sprawie stanowiska Senatu dotyczącego reformy traktatowej Unii Europejskiej,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Karnym,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o muzeach,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o jednostkach badawczo-rozwojowych,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich*,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt oraz ustawy o weterynaryjnej kontroli granicznej*,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych oraz niektórych innych ustaw*,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów*,
• drugie czytanie projektu uchwały o konieczności przyjęcia i wdrożenia strategii gospodarki wodnej w Polsce,
• wybór członka Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu,
• informacja Trybunału Konstytucyjnego o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału w 2006 r.,
• informacja Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu o działalności Instytutu Pamięci Narodowej w okresie od dnia 1 stycznia 2006 r. do dnia 31 grudnia 2006 r.

___________

* Ustawa zawiera przepisy mające na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej.

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 42. posiedzeniu, 24 maja br. Do Senatu przekazano ją 25 maja i tego samego dnia marszałek, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Gospodarki Narodowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Omawiając ustawę, sprawozdawca komisji senator Marian Miłek przypomniał, że w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku w podsektorze wytwarzania energii elektrycznej istniało duże zapotrzebowanie na kapitał inwestycyjny. Kapitału tego nie mógł wygenerować sam sektor ze względu na skalę potrzeb rzędu kilkunastu miliardów złotych. Wówczas zrodził się pomysł zawierania umów pomiędzy wytwórcami, czyli elektrowniami, a Polskimi Sieciami Elektroenergetycznymi, jedynym wówczas odbiorcą energii z elektrowni, na zakup przez PSE energii wyprodukowanej przez elektrownie w projektowanym bloku energii po cenie wyższej niż obowiązująca na rynku. Dla banków umowa taka stanowiła zabezpieczenie kredytów, które wytwórca zaciągnął na budowę bloków energetycznych. Mechanizm ten działał bardzo sprawnie i umożliwił modernizację lub budowę 40% krajowych mocy wytwórczych za ponad 20 miliardów zł, z czego blisko 70% stanowiły środki zewnętrzne, głównie kredyty bankowe zabezpieczone umowami długoterminowymi, zwanymi potocznie kontraktami długoterminowymi (KDT). Pozwalały one zwiększyć o 10% sprawność wytwarzania, dzięki czemu mniej paliwa pierwotnego potrzeba było do wytworzenia tej samej energii elektrycznej. O 40% zmniejszono emisję CO_2, o blisko 30% - tlenków azotu i o 60% emisję pyłów. Kontrakty długoterminowe spełniły zatem ogromnie ważną i pozytywną funkcję w rozwoju elektroenergetyki.

Odbyło się to jednak kosztem ograniczenia rynku. Do niedawna około 55% całej wytwarzanej energii sprzedawano w ramach kontraktów długoterminowych po cenach wyższych niż rynkowe, uwzględniających spłatę kredytów. Obecnie udział ten zmniejszył się do około 40%, ale jeżeli uwzględni się dodatkowy obowiązek zakupu energii wytworzonej w kogeneracji, szczególnie w kogeneracji wysokosprawnej, oraz ze źródeł odnawialnych, to okaże się, że na wolną grę cenową pozostaje niewielka część rynku.

Dotychczas PSE, kupując od wytwórców - elektrowni i elektrociepłowni objętych kontraktami długoterminowymi - energię po wyższej cenie, pozwalały wytwórcom na spłatę kolejnych rat kredytu zaciągniętego w bankach. Z kolei PSE sprzedają tę energię firmom dystrybucyjnym (do niedawna były to zakłady energetyczne, a obecnie są to koncerny takie, jak Enea, EnergiaPro itd.) i w cenie sprzedaży znajduje się część opłaty przeznaczona na pokrycie spłat kredytów. Oczywiście, tę część pokrywają odbiorcy końcowi w opłatach za energię elektryczną.

Przedstawiony mechanizm tworzenia środków przeznaczonych na spłatę kredytów zaciągniętych przez wytwórców w bankach pozwala zrozumieć, że wprowadzona ustawą zmiana rozpływu strumieni środków w całym systemie elektroenergetycznym nie powinna wpłynąć na zmianę ceny energii u odbiorcy końcowego. Po wprowadzeniu ustawy rozwiązującej kontrakty długoterminowe odbiorcy końcowi powinni płacić taką samą część opłaty przeznaczoną na pokrycie rat i odsetek kredytów, jaką płacą obecnie. Jest to ujęcie statystyczne. W wypadku poszczególnych odbiorców indywidualnych opłaty mogą w niewielkim stopniu się różnić, co wynika między innymi z metodyki sumowania deklarowanych obciążeń mocą wprowadzonej rozpatrywaną ustawą.

Przewiduje ona dobrowolne rozwiązanie przez obie strony, a więc wytwórcę i PSE, kontraktu długoterminowego, co będzie skutkować tym, że wytwórca wejdzie ze swoją energią na rynek i rozpocznie walkę o klienta. Ze względu na bliskie już zrównoważenie popytu na energię elektryczną i jej podaży, nie należy jednak liczyć na znaczącą obniżkę cen płaconych przez odbiorców końcowych.

Generowanie środków na pokrycie rat kredytów następuje u operatora systemu przesyłowego i bezpośrednio u operatorów systemów dystrybucyjnych, nazwanych w ustawie płatnikami opłaty przejściowej, czyli opłaty przeznaczonej w efekcie na pokrycie rat kredytów. Składa się ona z części kwoty, jaką odbiorcy otrzymują w rachunku za energię elektryczną. Ta część opłaty jest uwzględniona w taryfie obowiązującej dystrybutora i zatwierdzanej przez URE, a kalkulowana w zależności między innymi od mocy pobieranej przez odbiorców końcowych. Opłatę przejściową jej płatnicy, czyli operatorzy systemu dystrybucyjnego, przekazują operatorowi systemu przesyłowego na wydzielone konto. Operator systemu przesyłowego powołuje spółkę Zarządca Rozliczeń SA, do której przekazuje środki otrzymane od operatorów systemu dystrybucyjnego. Spółka Zarządca Rozliczeń SA przekazuje wytwórcy środki na pokrycie jego kosztów osieroconych.

Senator podkreślił, że przedstawiony model przepływu środków zawiera liczne wielkości, które mogą się zmieniać w sposób nieprzewidywalny, na przykład liczbę odbiorców, moc odbiorców, stopy procentowe, zysk przedsiębiorstwa energetycznego itd. Dlatego ustawa wprowadza mechanizm korekty kosztów osieroconych oraz aktualizuje na dany rok kalendarzowy stawkę opłaty przejściowej.

Ustawa zwiększa zakres kompetencji prezesa URE, który nie tylko nadzoruje przepływ środków, ale też podejmuje decyzje dotyczące ustalenia stawek, korekt itd.

Senator M. Miłek zaznaczył, że projekt ustawy, który został przekazany przez rząd do Sejmu, bardzo się różnił od tego, który przedłożono do rozpatrzenia na posiedzeniu Senatu. Zawierał on wiele rozwiązań, które wzbudzały kontrowersje nie tylko wśród wytwórców, ale również wśród związkowców i bankowców. Ze strony banków padały ostrzeżenia o możliwości postawienia zaciągniętych kredytów w stan natychmiastowej wymagalności. Było to związane między innymi z faktem, że zgodnie z projektem ustawy konsolidowane grupy energetyczne, głównie Polska Grupa Energetyczna oraz Energetyka Południe, nie miały otrzymać środków na pokrycie kosztów osieroconych, a więc grupy te po rozwiązaniu kontraktów długoterminowych powinny sobie radzić same. W tej sytuacji obawy banków były uzasadnione. W rozpatrywanej ustawie grupy energetyczne już są objęte mechanizmem pokrywania kosztów osieroconych.

Jak zaznaczył senator sprawozdawca, długo dyskutowano nad właściwym rozwiązaniem dla bloków zasilanych gazem, w wypadku których istnieje nie tylko jeden kontrakt na energię elektryczną, ale i drugi - na gaz, zawarty z PGNiG, i to w formie "płać i bierz". W dyskusji przedstawiono scenariusze szybkiego bankructwa tych elektrociepłowni, które musiałyby płacić za gaz zgodnie z umową, i to niezależnie od jego rzeczywistego poboru. Na etapie prac sejmowych rozwiązano również ten problem, obejmując ustawą także kontrakty gazowe.

Senator podkreślił, że prace nad rozwiązaniem kontraktów długoterminowych zintensyfikowano w ostatnim czasie. Spowodowane to zostało wszczęciem 2 marca 2006 r. przez Komisję Europejską oficjalnego postępowania w sprawie KDT jako niedozwolonej pomocy publicznej. Gdyby Komisja Europejska uznała KDT za niedozwoloną pomoc publiczną, skutki dla wytwórców stałyby się bardzo dotkliwe: musieliby oni zwracać środki otrzymane w ramach KDT za okres od przystąpienia Polski do Unii Europejskiej do chwili obecnej. Przyjęcie tej ustawy przez parlament będzie skutkowało automatycznym umorzeniem postępowania dotyczącego KDT przez Komisję Europejską, ale jednocześnie nastąpi pogorszenie warunków działalności branży energetycznej w zakresie inwestycji.

W art. 27 ustawy przedstawiono między innymi zasady obliczania kosztów osieroconych. Kluczem do ich obliczenia jest podany tam wzór, z którego wynika, że koszty osierocone zależą od wyniku finansowego wytwórcy. W uproszczeniu oznacza to, że wytwórca musi najpierw przeznaczyć zyski z działalności na opłacenie kredytów, a następnie pozostałą część jako koszty osierocone pokrywa ze środków otrzymanych od zarządcy rozliczeń.

Senator M. Miłek stwierdził, że konieczność przeznaczenia całego zysku na spłatę kredytu znacząco zmniejszy możliwości inwestowania w nowe moce i mechanizm ten, z punktu widzenia gromadzenia środków na odtwarzanie mocy, jest fatalny. W dyskusji, która odbyła się na posiedzeniu Komisji Gospodarki Narodowej, strona rządowa poinformowała jednak senatorów, że to jeden z warunków brzegowych narzuconych przez Komisję Europejską i trudno o tym dyskutować. Trzeba mieć jednak świadomość tego, że ustawa ogranicza nasze możliwości inwestycji w zakresie nowych mocy wytwórczych. Fakt ten powinien zmobilizować Ministerstwo Gospodarki do wygenerowania nowych mechanizmów proinwestycyjnych.

Senator poinformował, że w czasie dyskusji, jaka odbyła się na posiedzeniu komisji gospodarki, stwierdzono również, że art. 31 ustawy jest sprzeczny z przyjętą koncepcją konsolidacji grup energetycznych. Stwierdza się w nim, że koszty osierocone będą liczone oddzielnie dla każdego wytwórcy w grupie. Konsolidacja natomiast zakłada pełną integrację podmiotów w grupie i przewiduje, że pomiędzy podmiotami nastąpi tylko przepływ usług, a zysk będzie kreowany w jednym centrum zysku. W opinii senatora, trudno przewidzieć, jaki wpływ na tworzenie grupy będzie miał art. 31, ale na pewno opóźni on wywołanie efektu synergii, spowodowanego projektowaną faktyczną konsolidacją grupy.

Senator zaznaczył, że projekt ustawy, który przekazano z Sejmu, był niedopracowany, co wynikało między innymi z głębokich zmian merytorycznych, jakie wprowadzono w wyniku prac komisji sejmowej. Dlatego jeszcze przed formalnym posiedzeniem Komisji Gospodarki Narodowej trwały intensywne konsultacje ze stroną rządową oraz pośrednio ze stroną społeczną, dotyczące usunięcia pewnych niedoróbek. Efekt tych prac to trzydzieści sześć poprawek wniesionych za pośrednictwem Komisji Gospodarki Narodowej i przyjętych przez komisję.

Senator M. Miłek podkreślił, że ustawa o zasadach pokrywania kosztów powstałych u wytwórców w związku z przedterminowym rozwiązaniem umów długoterminowych sprzedaży mocy i energii elektrycznej jest bardzo złożoną i trudną regulacją. Jej obecny kształt, przedstawiony Izbie, jest wynikiem długich dyskusji i rozważnych kompromisów, które wypracowywano niemal do ostatniej chwili. W tej postaci uzyskała ona również akceptację Komisji Europejskiej.

W imieniu komisji senator sprawozdawca wniósł o przyjęcie ustawy z proponowanymi zmianami.

Poprawki do ustawy zgłosił także senator M. Miłek podczas dyskusji.

Proponowane zmiany w ustawie rozpatrzyła komisja senacka i przedstawiła sprawozdanie w tej sprawie.

Senat przegłosował poszczególne poprawki, po czym 92 głosami, przy 1 wstrzymującym się, podjął uchwałę:

Uchwała

Ustawa została uchwalona przez Sejm 15 czerwca i w tym samym dniu przekazana do Senatu. Marszałek, zgodnie z regulaminem, skierował ją do Komisji Gospodarki Narodowej. Komisja rozpatrzyła ustawę i przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Sprawozdawca komisji senator Władysław Mańkut zaznaczył, że ustawa, uchwalona przez Sejm z przedłożenia poselskiego, zawiera przepisy przejściowe. Mają one na celu zapewnienie ciągłości dotychczasowych umów pomiędzy funkcjonującymi obecnie zakładami energetycznymi a odbiorcami końcowymi energii elektrycznej w wyniku oddzielenia działalności dystrybucyjnej energii elektrycznej od innych działalności w tym obrocie i wytwarzania energii elektrycznej.

Senator przypomniał, iż uchwalona 10 kwietnia 1997 r. ustawa - Prawo energetyczne z późniejszymi zmianami przyjmuje rozwiązanie rozdzielenia dystrybucji energii elektrycznej od jej wytwarzania z dniem 1 lipca br., co spełnia wymogi dyrektywy 2003/54/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 26 czerwca 2003 r. Dyrektywa ta w art. 30 ust. 2 określa, iż państwa członkowskie Unii Europejskiej zasadę rozdziału wytwarzania od dystrybucji w ramach wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej mogły odroczyć do 1 lipca br.

Senator W. Mańkut poinformował, że Komisja Gospodarki Narodowej po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm ustawy o zmianie ustawy - Prawo energetyczne postanowiła rekomendować Izbie przyjęcie jej bez poprawek.

Senat w głosowaniu przychylił się do stanowiska komisji i jednomyślnie, 91 głosami, podjął uchwałę o przyjęciu ustawy bez poprawek.

Ustawa została uchwalona przez Sejm 24 maja br. i następnego dnia przekazana do Senatu. Marszałek, zgodnie z regulaminem, skierował ją do Komisji Nauki, Edukacji i Sportu oraz Komisji Gospodarki Narodowej. Komisje rozpatrzyły ustawę i przygotowały sprawozdania w tej sprawie.

Sprawozdanie Komisji Gospodarki Narodowej przedstawił senator Jerzy Szmit. Wskazał, że ustawa jest przedłożeniem rządowym i reguluje różne zakresy spraw dotyczące prawa własności przemysłowej, przede wszystkim procedury uznawania w Polsce skutków międzynarodowej rejestracji znaków towarowych w trybie porozumienia madryckiego o międzynarodowej rejestracji znaków z 14 kwietnia 1991 r. i protokołu do tego porozumienia z  27 czerwca. Umożliwia dokonywanie zgłoszeń przedmiotów własności przemysłowej w postaci elektronicznej, a także prowadzenie w tej postaci korespondencji w postępowaniu przed Urzędem Patentowym; określono w niej zasady i warunki dokonywania zgłoszeń oraz prowadzenia korespondencji drogą elektroniczną.

Ustawa wprowadza ograniczenia katalogu wytworów, którym przysługuje ochrona z tytułu prawa z rejestracji wzoru przemysłowego. Ochrona ta nie będzie przysługiwała wytworowi, który stanowi część składową wytworu złożonego, używaną do naprawy tego wytworu w taki sposób, aby przywrócić mu wygląd początkowy. Osoby trzecie będą mogły korzystać z takiego wytworu poprzez jego wytwarzanie, oferowanie, wprowadzanie do obrotu, import, eksport lub używanie wytworu, w którym wzór jest zawarty bądź zastosowany, lub poprzez składowanie takiego wytworu do takich celów. Dodany przepis art. 106¹ znajdzie zastosowanie również do praw rejestracji wzorów przemysłowych udzielonych przed dniem wejścia ustawy w życie.

Definicja ta opisuje tak zwaną klauzulę napraw, czyli bardzo istotną zmianę wprowadzaną tą ustawą. Chodzi o możliwość stosowania przy naprawie samochodów (dotyczy to bowiem przede wszystkim rynku samochodowego) części, które nie są opatrzone oryginalną metką producenta danego modelu samochodu. Zatem część nie musi mieć znaku towarowego, który przysługuje określonej marce, mogą być stosowane części pochodzące od innych producentów.

Ustawa prowadzi do wyeliminowania przepisów, w myśl których pierwszeństwo do uzyskania patentu, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji przysługuje także w razie wystawienia wynalazku, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego lub towaru oznaczonego znakiem towarowym na innej niż określona w art. 15 ust. 1 i art. 125 ust. 1 wystawie publicznej w Polsce, wskazanej przez prezesa Urzędu Patentowego w formie obwieszczenia w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".

Ustawa liberalizuje wymagania między innymi w odniesieniu do form zastrzeżeń patentowych. Stosować się ją będzie również do zgłoszeń wynalazków i wzorów użytkowych dokonywanych przed dniem wejścia w życie ustawy i wniosków nierozpatrzonych. Sprecyzowano także termin złożenia tłumaczeń dowodów pierwszeństwa i oświadczeń o podstawie korzystania z uprzedniego pierwszeństwa.

Ustawa zmierza też do wyeliminowania luk prawnych między innymi w zakresie przyznawania zgłoszeniu wydzielonemu daty zgłoszenia pierwotnego, warunków, jakie musi spełniać zgłoszenie wydzielone, oraz zasad korzystania z uprzedniego pierwszeństwa dla zgłoszenia wydzielonego, przepisów dotyczących unieważnienia patentu europejskiego, podstawy prawnej do odmowy uwzględniania uzupełnień i poprawek zgłoszeń znaków towarowych naruszających przepisy ustawy, podstawy prawnej pobierania opłat związanych z ochroną produktów leczniczych i produktów ochrony roślin na podstawie dodatkowego prawa ochronnego, możliwości wezwania wnioskodawcy do usunięcia braków formalnych w przypadku wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy.

Następuje również przedłużenie terminu zgłaszania przez osoby zainteresowane uwag co do okoliczności uniemożliwiających udzielenie praw wyłącznych na wynalazki. Uwagi będzie można zgłaszać do czasu wydania decyzji w sprawie udzielenia patentu.

Została także sformułowana podstawa prawna odmowy udzielenia prawa z rejestracji na wzór przemysłowy, jeżeli przedmiot zgłoszenia nie stanowi postaci wytworu lub jego części, a także gdy postać wytworu lub jego części w sposób oczywisty nie posiada cech nowości lub indywidualnego charakteru lub wytwór nie spełnia w sposób oczywisty wymagań, o których mowa w art. 102 ust. 3.

Ustawa umożliwia również zmianę charakteru znaku towarowego. Wprowadza się zasadę, że pięcioletni okres nieprzerwanego używania zarejestrowanego znaku towarowego liczy się od dnia wydania decyzji o udzieleniu prawa ochronnego. Następuje też wyraźne wskazanie, że jedno zgłoszenie oznaczenia geograficznego może dotyczyć tylko jednego oznaczenia i tylko jednego towaru, doprecyzowuje się także kwestię dokumentacji zgłoszeniowej.

Ustawa umożliwia Urzędowi Patentowemu wzywanie ubiegających się o zwolnienie z części opłaty za zgłoszenie wynalazku lub wzoru użytkowego do złożenia oświadczenia o stanie rodzinnym i majątkowym osób pozostających z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym. Ustawa uzależnia wydanie dokumentów stwierdzających udzielenie prawa wyłącznego od uiszczenia opłaty przewidzianej nowelizowaną ustawą. Wskazuje też, że rejestr patentowy zawiera również wpisy o stanie prawnym udzielonych dodatkowych praw ochronnych oraz wyodrębnioną część obejmującą wpisy patentów europejskich. Następuje uregulowanie kwestii treści wniosku o dokonanie wpisu do rejestru oraz procedury ich rozpatrywania.

Katalog spraw rozstrzyganych przez Urząd Patentowy w trybie postępowania spornego został rozszerzony o: unieważnienie patentu europejskiego udzielonego w trybie określonym w konwencji o patencie europejskim, udzielenie licencji przymusowej na korzystanie z wynalazku, na który udzielono patentu w tym trybie, unieważnienie uznania na terytorium Polski ochrony międzynarodowego znaku towarowego oraz stwierdzenie wygaśnięcia takiej ochrony na terytorium Polski.

Ustawa uzupełnia wymogi stawiane ekspertom Urzędu Patentowego o konieczność posiadania odpowiedniego do zakresu zadań poświadczenia bezpieczeństwa upoważniającego do dostępu do informacji niejawnych.

Ustawa mówi też o rezygnacji z udziału czynnika społecznego w składzie kolegium orzekającego zgodnie z art. 7. W postępowaniach spornych wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie ustawy sprawy rozpatrywane będą przez kolegium orzekające w składzie określonym według przepisów dotychczasowych, a przedstawicielom organizacji, o których mowa w art. 9 ustawy nowelizowanej, wyznaczonym do orzekania w tych sprawach, przysługiwać będą uprawnienia według dotychczasowych przepisów.

Kolejna, bardzo istotna zmiana to objęcie ochroną karnoprawną zarejestrowanych znaków towarowych. W dotychczasowej praktyce, wspartej między innymi wyrokiem Sądu Najwyższego, ściganie osób naruszających zarejestrowane znaki towarowe poprzez używanie ich w sposób nieprawny było praktycznie niemożliwe. Ustawa wreszcie to umożliwia, zgłoszone wartości będą więc chronione.

Generalnie zmiany wprowadzane w ustawie w pewnym zakresie mają dostosować nasze rozwiązania do rozwiązań europejskich, wspierają też pracę Urzędu Patentowego i regulują niektóre prawa go dotyczące.

Senator sprawozdawca podkreślił, że w Sejmie przez kilka miesięcy trwała intensywna praca nad ustawą, wykonano wiele ekspertyz. Zgłaszano wiele uwag, wiele środowisk występowało najpierw do Sejmu, a potem również do Senatu, do komisji senackiej, zgłaszano zastrzeżenia, uwagi czy poparcie. Większość dotyczyła klauzuli napraw. Jest to rzecz niezmiernie istotna, toczyła się w tej sprawie dyskusja. Z jednej strony są przedstawiciele markowych firm samochodowych, które odbierają zmiany wprowadzane w ustawie jako zagrożenie dla swojego funkcjonowania. Z drugiej strony jest interes konsumenta - jak oczekują wnioskodawcy, wprowadzenie tej ustawy w życie doprowadzi do obniżenia kosztów napraw samochodów, szczególnie tych, które uległy wypadkom. I to jest, jeżeli chodzi o klauzulę napraw, główny cel wprowadzenia regulacji.

Senator zaznaczył, że w trakcie prac komisji biuro legislacyjne zgłosiło sześć poprawek, część z nich została zaakceptowana przez komisję. Miały one charakter przede wszystkim legislacyjny, doprecyzowujący. Komisja zgłosiła też poprawkę bardzo istotną dla funkcjonowania klauzuli napraw.

Senator J. Szmit w imieniu komisji wniósł o przyjęcie ustawy z poprawkami.

Sprawozdanie Komisji Nauki, Edukacji i Sportu przedstawił senator Piotr Wach. Poinformował, że również w trakcie posiedzenia komisji nauki klauzula napraw była głównym przedmiotem dyskusji. Zastrzeżenia co do wprowadzenia tej klauzuli są dwojakiego rodzaju.

Jeden - to zastrzeżenia formalne, chodzi przede wszystkim o dodanie tego podczas drugiego czytania. Poza tym obejmuje swoim działaniem przeszłość, czyli działa wstecz, a przez to narusza prawa nabyte. Są też wątpliwości, czy nie narusza prawa własności.

Komisja nauki, podobnie jak komisja gospodarki, zaproponowała poprawkę, która likwiduje działalność wsteczną ustawy.

Drugą sprawą dyskutowaną podczas obrad komisji było meritum ustawy, a mianowicie, czy dobre i korzystne dla naszego kraju i dla naszych producentów jest to, że tego typu poprawka została zaproponowana. Podczas posiedzenia komisji wypowiadał się dyrektor Polskiego Związku Przemysłu Motoryzacyjnego, przedstawiał zastrzeżenia dotyczące zagrożenia bezpieczeństwa z powodu zużycia części nieoryginalnych, utraty zaufania inwestorów, dla których Polska jest atrakcyjnym miejscem inwestowania, możliwości częściowej utraty miejsc pracy przez legalnych producentów części zamiennych, którzy są poprzez umowy związani z producentami głównymi. Komisja tych obaw nie podzieliła i jeżeli chodzi o art. 106¹, który wprowadza klauzulę napraw, nie zaproponowała żadnej poprawki.

Senator P. Wach poinformował, że ostatecznie Komisja Nauki, Edukacji i Sportu wprowadziła i przegłosowała zmiany identyczne z zaproponowanymi przez Komisję Gospodarki Narodowej oraz dodała poprawkę różnicującą vacatio legis.

W imieniu komisji senator sprawozdawca wniósł o przyjęcie ustawy z proponowanymi zmianami.

Przedstawione propozycje rozpatrzyły dwie komisje senackie i przedstawiły sprawozdanie w tej sprawie.

Senat przegłosował poszczególne poprawki, po czym 90 głosami, przy 1 wstrzymującym się, podjął uchwałę:

Uchwała

Ustawa została uchwalona przez Sejm 13 czerwca br. i następnego dnia przekazana do Senatu. Marszałek skierował ją do Komisji Gospodarki Narodowej, a ta rozpatrzyła ustawę i przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Na posiedzeniu plenarnym Izby przedstawił je senator Andrzej Łuczycki. Senator przypomniał, że rozpatrywana nowelizacja ustawy o zmianie opłaty skarbowej dotyczy znaków skarbowych będących dotychczas w użytkowaniu. Ponieważ okazało się, że znaków skarbowych pozostało dosyć dużo i stanowią problem dla podmiotów, które je mają, rząd wyszedł z inicjatywą przedłużenia ważności znaków skarbowych do 31 grudnia 2008 r.

Komisja natomiast zaproponowała poprawkę skracającą okres obowiązywania tych znaków do 2007 r.

Mniejszość Komisji Gospodarki Narodowej wniosła o przyjęcie wersji rządowej.

Zgodnie z regulaminem w pierwszej kolejności głosowano nad wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek. Senat jednomyślnie, 91 głosami, zaakceptował ten wniosek i podjął uchwałę o przyjęciu ustawy bez poprawek.

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 42. posiedzeniu, 24 maja br. Następnego dnia przekazano ją do Senatu. Marszałek, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Zdrowia oraz do Komisji Gospodarki Narodowej. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały wspólne sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawiła je senator Janina Fetlińska. Jak zaznaczyła, posiedzenia połączonych komisji odbywały się z udziałem sekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia Bolesława Piechy, dyrektora Departamentu Prawnego Władysława Puzonia, wiceprezesa Narodowego Funduszu Zdrowia Jacka Grabowskiego oraz przedstawicieli strony społecznej, między innymi Polskiej Izby Ubezpieczeń.

Omawiając ustawę, senator zaznaczyła, że będąca projektem rządowym nowelizacja reguluje kwestie pokrywania kosztów leczenia ponoszonych przez podmioty zobowiązane do finansowania świadczeń opieki zdrowotnej - czyli przez Narodowy Fundusz Zdrowia i Ministerstwo Zdrowia - jeżeli powodem udzielenia świadczenia jest wyrządzenie poszkodowanemu przez sprawcę szkody w rozumieniu art. 415 kodeksu cywilnego, czyli popełnienia czynu niedozwolonego - deliktu.

W rozpatrywanym zakresie szkoda będzie polegała na uszkodzeniu ciała lub wywołaniu rozstroju zdrowia. W tym wypadku, zgodnie z art. 444 §1 kodeksu cywilnego, naprawienie szkody obejmuje wszystkie wynikłe z tego powodu koszty, a na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeśli poszkodowany stał się inwalidą - także na koszty przezawodowienia.

Podstawową zasadą odpowiedzialności deliktowej jest zobowiązanie podmiotu odpowiedzialnego za szkodę wyrządzoną czynem niedozwolonym do jej naprawienia. Podstawową funkcją odpowiedzialności deliktowej jest funkcja kompensacyjna, a także, z powodu rozwoju różnych form ubezpieczeń OC, funkcja gwarancyjno-repartycyjna.

Przez umowę ubezpieczenia OC z posiadaczem pojazdu mechanicznego zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody materialne i niematerialne wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczeniowa.

Jeżeli w związku z zaistnieniem zdarzeń powodujących powstanie szkody zachodzi potrzeba udzielenia świadczeń opieki zdrowotnej, które generują koszty i w konsekwencji prowadzą do uszczuplenia środków podmiotu zobowiązanego do sfinansowania tych świadczeń, należy uznać, że podmiot ten ponosi w rezultacie stratę majątkową, a odpowiedzialność za szkodę spoczywa na sprawcy szkody. Podmiotowi w zakresie, w jakim pokrył szkodę lub jest zobowiązany do jej pokrycia, powinno przysługiwać względem sprawcy szkody roszczenie regresowe.

Nowelizacja wprowadza do systemu prawnego dwa nowe rozwiązania, to jest roszczenie regresowe i opłatę ryczałtową.

Roszczenie regresowe przysługuje podmiotowi zobowiązanemu do finansowania świadczeń ze środków publicznych. Przedmiotem roszczenia jest zwrot poniesionych kosztów świadczeń opieki zdrowotnej wobec osoby, która popełniła przestępstwo stwierdzone prawomocnym wyrokiem, skutkujące koniecznością udzielenia świadczeń opieki zdrowotnej przez ten podmiot. Roszczenie regresowe ma stworzyć po stronie podmiotu zobowiązanego do finansowania świadczeń ze środków publicznych legitymację czynną do wytoczenia sprawcy szkody stosownego powództwa. Dotychczasowy brak wyraźnej podstawy prawnej w tym zakresie powodował oddalanie powództw przez sądy.

Opłata ryczałtowa, ustanowiona w art. 2 pkt 1 noweli, jest przekazywana do Narodowego Funduszu Zdrowia przez zakłady ubezpieczeń wykonujące na terenie Rzeczypospolitej Polskiej działalność w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych.

Opłata ryczałtowa stanowi iloczyn wielkości zbioru - wielkości zbioru, a nie przypisu - składek brutto za dany miesiąc z tytułu umów obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych oraz wskaźnika ustalonego w drodze rozporządzenia ministra właściwego do spraw zdrowia. Ze środków pochodzących z opłat ryczałtowych będą następnie pokrywane koszty udzielania świadczeń opieki zdrowotnej stanowiących następstwo zdarzeń zaistniałych w związku z ruchem pojazdów mechanicznych, pod warunkiem że zachodzą jednocześnie przesłanki uzasadniające odpowiedzialność posiadacza pojazdu mechanicznego. Zgodnie z odrębnymi przepisami ma on obowiązek zawarcia umowy OC posiadaczy pojazdów mechanicznych.

Opłata ryczałtowa i roszczenia regresowe stanowią dwie najważniejsze zmiany. Pozostałe elementy nowelizowanej ustawy mają charakter doprecyzowujący i uściślający dokonane rozwiązania.

Senator J. Fetlińska wskazała, że ustawa spowoduje przede wszystkim zwiększenie dochodów sektora publicznego, ale będzie to wynikało właśnie z przywrócenia zasady odpowiedzialności sprawcy, a właściwie zakładu ubezpieczeniowego, za szkody wyrządzone czynem niedozwolonym. Zwiększenie dochodów sektora publicznego będzie zatem wynikiem kompensacji przez sprawców deliktów - zakłady ubezpieczeń - kosztów ponoszonych dotychczas przez płatnika publicznego. Uwolnione w ten sposób dodatkowe środki Narodowego Funduszu Zdrowia będzie można przeznaczyć na finansowanie pozostałych świadczeń opieki zdrowotnej, co zwiększy dostępność do opieki zdrowotnej.

Dzięki proponowanemu rozwiązaniu przekazywana przez zakład ubezpieczeń opłata ryczałtowa będzie stanowiła dla zakładu ubezpieczeniowego koszty uzyskania przychodu. Może to uszczuplić dochody budżetowe, obliczano, że nawet w granicach 90 milionów zł.

Regulacja ta może wpływać także na rynek pracy - może nastąpić wzrost zatrudnienia w podmiotach, które dochodzić będą roszczeń wobec sprawców szkód lub zakładów ubezpieczeniowych.

Świadczeniodawcy natomiast, niezależnie od środków finansowych określonych w kontrakcie z Narodowym Funduszem Zdrowia, otrzymają dodatkowe środki z utworzonej rezerwy na pokrycie kosztów świadczeń, o których mowa, z ubezpieczeń komunikacyjnych. Pozwoli to na zwiększenie ogólnej liczby świadczeń przez świadczeniodawców i zwiększenie dostępności opieki zdrowotnej. Świadczeniodawcy będą zobowiązani do sprawozdawania wymienionych kosztów z użyciem klasyfikacji ICD-10.

Senator zaznaczyła, że przedstawione rozwiązania nie powinny skutkować podniesieniem przez zakłady ubezpieczeń składek z tytułu polis obowiązkowych ubezpieczeń OC. Nie zmieniają się bowiem zakres odpowiedzialności zakładów ani  czynniki powodujące wzrost szkodowości. Ewentualne podniesienie przez zakłady ubezpieczeń wysokości składek może jednak wynikać z chęci skompensowania strat wynikających z konieczności przekazywania ryczałtu. Oblicza się, że te dochody wynoszą około 5,6-5,8 miliarda zł, z tego koszty to około 3,5 miliarda zł, czyli ponad 2 miliardy zł stanowi zysk zakładów. Z tego zaś wynika, że około 600-800 milionów zł, które właściwie są wyliczane poprzez ekstrapolację, byłoby rocznie użyte na finansowanie świadczeń z wypadków komunikacyjnych. To jednak pokazuje, że sporo jeszcze zysków pozostaje w rękach zakładów.

Senator poinformowała, ze w toku dyskusji na posiedzeniu komisji sformułowano i przyjęto 3 poprawki.

W imieniu połączonych komisji Zdrowia i Gospodarki Narodowej senator J. Fetlińska wniosła o przyjęcie ustawy z przedstawionymi poprawkami.

Podczas dyskusji nad ustawą senator Andrzej Łuczycki zgłosił wniosek o jej odrzucenie w całości.

Przedstawione propozycje rozpatrzyła komisja senacka. Komisja poparła wniosek o wprowadzenie poprawek do ustawy.

Zgodnie z regulaminem najpierw głosowano nad wnioskiem o odrzucenie ustawy (Izba 51 głosami, przy 34 za i 5 wstrzymujących się, odrzuciła ten wniosek), następnie przegłosowano poszczególne poprawki, po czym Izba 54 głosami, przy 30 przeciw i 8 wstrzymujących się, podjęła uchwałę:

Uchwała

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 43. posiedzeniu, 15 czerwca br., i tego samego dnia przekazana do Senatu. Marszałek, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Rodziny i Polityki Społecznej oraz Komisji Gospodarki Narodowej. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Sprawozdanie Komisji Gospodarki Narodowej przedstawił senator Jerzy Szmit. Jak podkreślił, ustawa uchwalona przez Sejm jest niezmiernie istotna, dotyka bardzo ważnego aspektu działalności gospodarczej, mianowicie kosztów prowadzenia działalności gospodarczej, kosztów pracy. Przypomniał, że przez wiele lat w Polsce w licznych wystąpieniach różnych środowisk podnoszony był problem bardzo wysokich kosztów pracy, hamujących rozwój gospodarki. Nowelizacja wychodzi naprzeciw postulatom, aby ograniczyć koszty pracy. Jednocześnie w wyniku jej uchwalenia wzrosną dochody pracownicze, wzrosną dochody osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, osób wykonujących pracę nakładczą, członków spółdzielni, zleceniobiorców, posłów i senatorów, stypendystów sportowych, słuchaczy Krajowej Szkoły Administracji Publicznej, osób wykonujących odpłatnie pracę na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania, osób współpracujących ze zleceniobiorcami, funkcjonariuszy Służby Celnej, poborowych odbywających służbę zastępczą.

Proponowane zmiany polegają na obniżeniu składek na ubezpieczenie rentowe. Docelowo, od 1 stycznia 2008 r., proponuje się obniżenie stawki procentowej podstawy wymiaru składki rentowej o siedem punktów procentowych - z 13% do 6%. Zmniejszenie obciążeń z tytułu obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie rentowe proponuje się wprowadzić dwuetapowo. Od 1 lipca br. zakłada się obniżenie składek rentowych o trzy punkty procentowe, to jest z 13% do 10%, przy czym w br. zmniejszenie składki rentowej o trzy punkty dotyczyłoby wyłącznie tej części składki, która jest opłacana ze środków pracowników. Zatem od lipca br. pracownicza część składki rentowej zostałaby obniżona z 6,5% do 3,5% podstawy wymiaru, a pracodawca opłacałby nadal część składki rentowej w niezmienionej wysokości, to jest 6,5% podstawy wymiaru. Od 1 stycznia 2008 r. nastąpiłoby obniżenie stopy procentowej składek rentowych o dalsze cztery punkty procentowe, czyli obniżka z 10% do 6% podstawy wymiaru. Zakłada się, że od 1 stycznia 2008 r. część składki pracodawcy zostanie obniżona o dwa punkty procentowe, z 6,5% do 4,5%, a składka pracownicza zostanie obniżona o kolejne dwa punkty procentowe, to jest z 3,5% do 1,5% podstawy wymiaru.

Senator sprawozdawca zaznaczył, że w czasie prac komisji postawiono wiele pytań dotyczących przede wszystkim skutków ustawy dla budżetu. Na te pytania udzielono odpowiedzi. Po wyjaśnieniach i po dyskusji komisja postanowiła rekomendować Izbie przyjęcie ustawy bez poprawek.

Sprawozdanie Komisji Rodziny i Polityki Społecznej przedstawiła senator Ewa Tomaszewska. Poinformowała że komisja rozpatrzyła ustawę i postanowiła rekomendować Izbie jej odrzucenie.

W opinii komisji, projektowane w ustawie obniżenie wpływów ze składki rentowej i skutek dla budżetu będą oznaczać wielką presję na obniżanie wysokości i liczby przyznawanych świadczeń rentowych. Korzyści natomiast będą niewielkie. Obniżenie kosztów pracy - pozorne. Koszt pracy bowiem to wynagrodzenie pracownika i pochodne, i podatki, czyli to, co otrzymuje pracownik - część w wynagrodzeniu do dyspozycji od razu, część w postaci świadczeń realizowanych w przyszłości. Jeśli stanie się on osobą niepełnosprawną, będzie to renta, jeśli dożyje wieku emerytalnego - emerytura. To też jest więc część jego zarobku, choć odłożona w czasie, jej obniżenie zatem - a obniżenie składki może do tego prowadzić - będzie dokonywane kosztem pracownika.

Ewentualna podwyżka płacy dla pracownika będzie dotyczyć przede wszystkim osób o wysokich zarobkach - ci zyskają najwięcej. Dlatego komisja uznała to rozwiązanie za mało solidarne, w rzeczywistości prowadzące do wzrostu rozwarstwienia dochodów. Zarazem stanowić będzie ono pretekst do blokowania podwyżek przez pracodawców.

W opinii senator, jeśli rzeczywiście budżet państwa dysponuje dziś wolną kwotą 3,5 miliarda zł, a na rok przyszły będzie to 20 miliardów do wykorzystania, to bardziej racjonalne wydaje się zużycie tych środków na politykę prorodzinną. Będzie to działanie nakierowane na przyczynę, a nie na skutek, jeśli chodzi o wydolność systemu emerytalnego, ale także działanie pozytywne dla rozwoju gospodarczego.

Można też spożytkować te środki na działania naprawcze systemu ochrony zdrowia czy rozwój nauki, a nie na łatanie skutków destabilizacji systemu rentowego.

O wadze omawianego zagadnienia świadczy fakt, że wpływy ze składek do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych stanowią około 40% wpływów do budżetu państwa, a wydatki Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na sfinansowanie należnych świadczeń ubezpieczeniowych to niemal 50% wydatków budżetu państwa. To oznacza, że państwo dysponuje zbyt nikłymi środkami, by móc efektywnie zapobiec problemom finansowym Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W tej sytuacji komisja podjęła decyzję o odrzuceniu ustawy.

Poprawki do ustawy zgłosili natomiast senatorowie podczas dyskusji.

Wszystkie propozycje rozpatrzyły dwie komisje senackie. Komisje poparły wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Zgodnie z regulaminem najpierw głosowano nad wnioskiem o odrzucenie ustawy (Izba 88 głosami, przy 1 za i 3 wstrzymujących się, odrzuciła ten wniosek). Następnie poddano pod głosowanie wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek. Izba 88 głosami, przy 3 przeciw i 1 wstrzymującym się, zaakceptowała ten wniosek i podjęła uchwałę o przyjęciu ustawy bez poprawek.

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 42. posiedzeniu, 24 maja br., i następnego dnia przekazana do Senatu. Marszałek skierował ją do Komisji Praw Człowieka i Praworządności. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Sprawozdawca komisji senator Janusz Kubiak stwierdził, że naprawa polskiego wymiaru sprawiedliwości ma dla funkcjonowania państwa istotne znaczenie. Doświadczenia ostatnich lat stosowania ustawy z 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych wskazują bowiem na potrzebę weryfikacji i korekty obowiązującej regulacji, przy jednoczesnym utrzymaniu i wzmocnieniu zasad ustrojowych i przyjętego modelu funkcjonowania sądownictwa. Względy te zadecydowały o wprowadzeniu szeregu zmian, które pozwalają na elastyczniejsze kształtowanie struktury sądownictwa oraz dostosowanie działalności organów sądów i samorządów do realizacji zadań wymiaru sprawiedliwości. W świetle dotychczasowej praktyki konieczne stało się także podniesienie statusu sędziów sądów rejonowych i sądów okręgowych, których wysiłkiem rozpoznawana jest zdecydowana większość spraw.

Nadanie sądownictwu i sędziom rangi koniecznej w demokratycznym państwie prawa wymaga, oprócz zmian o charakterze strukturalnym, także korekt obowiązujących procedur dotyczących: powoływania prezesów sądów, opiniowania kandydatów na stanowiska sędziowskie, trybu powoływania i odwoływania dyrektorów sądów i kierowników finansowych w sądach rejonowych; a także wprowadzenia kompleksowych rozwiązań odnoszących się do instytucji referendarza sądowego.

Nowelizacja przewiduje także istotne w stosunku do obecnie obowiązujących regulacji zmiany w zakresie procedury uzyskiwania zezwolenia na pociągnięcie sędziego do odpowiedzialności karnej. Proponowane w tym zakresie zmiany służyć mają usprawnieniu postępowania oraz wyłączeniu możliwości odmawiania udzielenia zezwolenia na pociągnięcie sędziego do odpowiedzialności karnej w sytuacji, gdy zebrane dowody uzasadniają podejrzenie popełnienia przez niego przestępstwa.

Omawiając ustawę, senator sprawozdawca wskazał, że projektowany akt ma realizować następujące cele.

Jeżeli chodzi o model organizacyjny sądownictwa, projekt wprowadza zmiany mające na celu uelastycznienie struktury wydziałów ksiąg wieczystych, wydziałów pracy i ubezpieczeń społecznych oraz sądów grodzkich. Projektowane przepisy zmierzają do rozszerzenia kompetencji ministra sprawiedliwości w zakresie służącym realizacji efektywnego wykorzystywania kadr w ramach danej jednostki organizacyjnej. Mają one na celu przede wszystkim stworzenie możliwości odstąpienia od zasady tworzenia wydziałów określonej kategorii we wszystkich sądach rejonowych mimo przeciwwskazań o charakterze organizacyjnym.

Obecne przepisy ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz przepisy aktów wykonawczych do niej nie wskazują wyraźnie organu uprawnionego w jednostkach sądownictwa powszechnego do wykonywania zadań związanych z kontrolą finansową, audytem wewnętrznym oraz gospodarowaniem mieniem Skarbu Państwa. Dodanie do art. 21 ustawy poszczególnych paragrafów pozwoli na uniknięcie wszelkich wątpliwości w tym zakresie.

Najistotniejszą zmianą jest podporządkowanie audytora wewnętrznego dyrektorowi sądu w obszarach pozostających w jego kompetencji. Przyjęte rozwiązanie wynika wprost z definicji audytu oraz jego celów. Audyt wewnętrzny ani nie jest kontrolą finansową, ani nie spełnia jej zadań. Stanowi natomiast niezależne, obiektywne działanie doradcze zaprojektowane w celu poprawy efektywności procesów inwestycyjnych i usprawnienia działań oraz poprawy skuteczności w zakresie zarządzania ryzykiem. Audyt stanowi również bezcenną informację dla organizacji przy realizacji kolejnych zadań o podobnym lub zbliżonym zakresie. Wnosi zatem wartość dodatkową przez zmniejszenie wydatków dla osiągnięcia zakładanych celów. Zatem w obszarach, które należą do wyłącznej kompetencji dyrektora sądu jako jednego z organów sądu, zasadnym rozwiązaniem jest bezpośrednie podporządkowanie audytu temu organowi.

Kolejne zmiany ustawy pozwolą ministrowi na ustanowienie dyrektora sądu okręgowego dysponentem trzeciego stopnia dla sądu rejonowego znajdującego się na obszarze danego sądu, w którym nie został powołany kierownik finansowy. Wprowadzenie przedmiotowej zmiany pozwoli na uniknięcie konieczności tworzenia w sądach rejonowych o małej liczbie sędziów, gdzie nie powołano kierownika finansowego, służb finansowo-księgowych i przyczyni się do powstania oszczędności w tym zakresie.

Kolejna propozycja zmiany jest rezultatem przyjętego założenia, którego celem będzie doprowadzenie do przejrzystych zasad naboru na stanowiska dyrektora sądu apelacyjnego i okręgowego oraz kierownika finansowego. Przepisy określają jego kwalifikacje, zasady konkursu, sposób jego organizacji oraz tryb przedstawienia takiej osoby ministrowi i jej powoływania.

Następna propozycja dotyczy umożliwienia kierowania jednostką w sytuacji zakończenia kadencji prezesa lub zdarzeń losowych. Dążąc do usprawnienia działalności administracji sądowej, wprowadzono w projekcie regulację, zgodnie z którą w razie niepowołania prezesa sądu jego funkcję sprawuje wiceprezes, a w sądzie, w którym powołano więcej niż jednego wiceprezesa, funkcję prezesa wykonuje wiceprezes wyznaczony przez ministra sprawiedliwości, a jeśli wiceprezes nie został powołany - wyznaczony przez ministra sędzia tego lub przełożonego sądu.

Następną zmianą jest urealnienie kompetencji prezesa sądu w zakresie odnoszącym się do ustalenia podziału czynności. Następuje to nie tylko przez przekazanie prezesowi uprawnień do przedstawiania kolegium projektu podziału czynności, ale także przyznanie prezesowi uprawnień do decydowania o jego kształcie, zasadach zastępowania sędziów oraz zasadach przydziału spraw poszczególnym sędziom, przy czym kolegium pozostawia się kompetencję opiniodawczą. Jednocześnie, mając na uwadze dotychczasowe doświadczenia oraz zwiększenie sprawności działania tego organu, proponuje się wyłączenie ze składu kolegiów sądów okręgowych przedstawicieli sądów rejonowych. Kolegium nie jest organem samorządu sędziowskiego, lecz organem danego sądu. Z tego powodu już obecnie w kolegium sądu apelacyjnego zasiadają tylko i wyłącznie sędziowie sądu apelacyjnego, natomiast w kolegium sądu okręgowego zasiadają zarówno sędziowie sądu rejonowego, jak i sądu okręgowego.

Istotną kwestią dotyczącą prawidłowej realizacji zasady kadencyjności jest wprowadzenie ograniczenia również w stosunku do prezesów i wiceprezesów. Nie znajduje uzasadnienia dotychczasowe rozwiązanie, pozwalające niejednokrotnie na wieloletnie kierowanie sądem rejonowym przez dane osoby. W efekcie czteroletnia kadencyjność prezesa i wiceprezesa została ograniczona przez wprowadzenie możliwości powołania tylko na dwie kadencje.

Podstawową zasadą ustroju sądów jest prawo sędziów do samorządności ale uczestnictwo sędziów różnych szczebli w samorządzie sędziowskim nie może być jednakowe. Prawidłowa realizacja zasad samorządności wymaga bowiem stworzenia warunków do realizacji zadań z punktu widzenia całego okręgu. Zachowanie dotychczasowego parytetu ilościowego zarówno sędziów sądów okręgowych, jak i sądów rejonowych uniemożliwia osiągnięcie celu. Był parytet 2/3, a proponuje się parytet 1/2. Chodzi o to, aby silne ośrodki rejonowe nie wprowadzały destrukcji w odniesieniu do sądu okręgowego.

W celu wzmocnienia działalności nadzoru nad działalnością administracyjną sądów rozszerzono uprawnienia nadzorcze prezesów sądów wyższego rzędu nad prezesami sądów niższego rzędu o możliwość zwrócenia uwagi na piśmie, co w obecnej regulacji przysługiwało wyłącznie ministrowi sprawiedliwości. Prezesowi w obecnej regulacji przysługiwało to prawo w odniesieniu do sędziów. Ustawa przewiduje, że po pięciu latach takie wytknięcie uchybienia będzie usuwane z akt sędziego. Zgodnie z art. 91 okres, po którym podwyższa się wynagrodzenie sędziego do wysokości stawki pierwszej awansowej, wydłuża się o trzy lata w razie wytknięcia.

Kolejną kwestią jest wprowadzenie zmiany z uwagi na uznanie przez Trybunał Konstytucyjny niezgodności z konstytucją rozwiązania funkcjonującego w art. 50 §3 ustawy o ustroju sądów powszechnych, w którym nie przewiduje się zażalenia na postanowienie o zamianie kary porządkowej grzywny na karę pozbawienia wolności. Proponowana jest zmiana zgodna z orzeczeniem trybunału.

Następuje również stopniowe zwiększenie kompetencji referendarzy sądowych i rozbudowa kadry asystentów sędziów. Ma to na celu zwiększenie możliwości ochrony prawnej i jej wykonywania przez te służby w sądownictwie. Zawarte w projekcie ustawy zmiany obejmują modyfikację w postaci skrócenia okresu awansu płacowego na stanowisku sędziowskim z siedmiu do pięciu lat; kształtują zasadę, że wynagrodzenie zasadnicze w stawce podstawowej dla stanowiska wyższego nie może być niższe niż 120% stawki podstawowej dla stanowiska bezpośrednio niższego; wprowadzają stawki awansowe dla długoletnich sędziów sądów rejonowych i sądów okręgowych. Sędziowie sądów okręgowych i sędziowie sądów apelacyjnych po piętnastu latach pracy będą otrzymywali awanse finansowe z mocy prawa niezależnie od tego, czy takie stanowisko będzie czy nie, choćby nadal sprawowali czynności sędziego sądu niższego.

Kolejna zmiana związana jest z koniecznością wprowadzenia korekt w procedurze uzyskiwania informacji o kandydacie ubiegającym się o stanowisko sędziego. Nie będzie już tego wykonywała policja, lecz komendant komendy wojewódzkiej Policji.

Zmiana dotyczy również delegowania sędziów poza miejsce pełnienia służby ze względu na interes wymiaru sprawiedliwości. Jest delegowanie do innego sądu czy do Ministerstwa Sprawiedliwości zarówno za zgodą sędziego, jak i bez zgody. W związku z pełnieniem tej służby wprowadza się dodatkowe uposażenie przez ten okres.

Do projektu wprowadza się zmiany dotyczące uprawnień związanych z postępowaniem immunitetowym. Wprowadza się możliwość zatrzymania w ramach postępowania i rozpoznania wniosku, jeżeli sędzia może być pociągnięty do odpowiedzialności za zbrodnię lub występek zagrożone karą co najmniej ośmiu lat.

Jeżeli sędziego zatrzymano na gorącym uczynku, istnieje możliwość odsunięcia go od wykonywania obowiązków.

Podobne zmiany jak w odniesieniu do sądownictwa zostały dokonane również w ustawie o prokuraturze. Wprowadzono też drobne zmiany do jeszcze innych regulacji, między innymi ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa, ustawy o pracownikach sądu i prokuratury oraz ustawy o ochronie danych osobowych.

Senator J. Kubiak poinformował, że Komisja Praw Człowieka i Praworządności wprowadziła do projektu przekazanego przez Sejm dwie zmiany, i w imieniu komisji wniósł o przyjęcie ustawy wraz z tymi poprawkami.

Podczas dyskusji nad ustawą zgłoszono propozycje poprawek, a także wniosek o jej odrzucenie w całości.

Przedstawione propozycje rozpatrzyła komisja senacka. Komisja poparła część poprawek.

Zgodnie z regulaminem najpierw głosowano nad wnioskiem o odrzucenie ustawy (Izba 55 głosami, przy 34 za i 3 wstrzymujących się, odrzuciła ten wniosek), następnie przegłosowano poszczególne poprawki, po czym Izba 55 głosami, przy 34 przeciw i 3 wstrzymujących się, podjęła uchwałę:

Uchwała

Projekt tej uchwały okolicznościowej został wniesiony przez senatora Andrzeja Mazurkiewicza. Marszałek 20 czerwca br., zgodnie z art. 79 ust. 1, w związku z art. 84 ust. 3 Regulaminu Senatu, skierował projekt uchwały do rozpatrzenia w pierwszym czytaniu do Komisji Ustawodawczej, Komisji Spraw Unii Europejskiej oraz Komisji Spraw Zagranicznych. Pierwsze czytanie projektu uchwały zostało przeprowadzone na wspólnym posiedzeniu komisji, 20 czerwca. Zgodnie z art. 84 ust. 3 Regulaminu Senatu marszałek zdecydował o skróceniu terminów, o których mowa w art. 80 ust. 1. Komisje po rozpatrzeniu projektu uchwały przygotowały wspólne sprawozdanie w tej sprawie.

Zgodnie z art. 84b ust. 1 Regulaminu Senatu drugie czytanie projektu uchwały okolicznościowej obejmuje: przedstawienie Senatowi sprawozdania komisji o projekcie uchwały okolicznościowej przez sprawozdawcę komisji oraz wniosków mniejszości komisji przez sprawozdawców mniejszości komisji, przeprowadzenie dyskusji i głosowanie.

Sprawozdanie Komisji Ustawodawczej, Komisji Spraw Unii Europejskiej oraz Komisji Spraw Zagranicznych przedstawił senator A. Mazurkiewicz. Jak poinformował, na posiedzeniu połączonych komisji, pomimo sporów dotyczących tekstu, dominowało powszechne przekonanie o konieczności wspólnego, rozsądnego zastanowienia się nad polskim stanowiskiem, nad wsparciem strony rządowej w negocjacjach na szczycie Unii Europejskiej i przedstawienia Izbie projektu, który byłby możliwy do zaakceptowania przez wszystkie ugrupowania zasiadające w Senacie.

W wyniku tej dyskusji sformułowano trzy odrębne projekty uchwał. Pierwszy, tj. poprawka senatora Piotra Ł.J. Andrzejewskiego, nie spotkał się z akceptacją komisji, a dwie następne poprawki, wspólna poprawka trzech połączonych komisji oraz poprawka senatora Pawła Michalaka, zostały zaakceptowane. Różnica między poprawkami drugą i trzecią wynika z tego, że w poprawce senatora P. Michalaka dodano zdanie, które podkreśla, iż zmiany powinny uwzględniać równowagę decyzji państw członkowskich Unii Europejskiej w zakresie ich dotyczącym jako podmiotów prawa międzynarodowego.

Senator sprawozdawca poinformował, że trzy połączone komisje postanowiły poddać te rozwiązania pod głosowanie Senatu, uważając, że to Izba powinna zająć ostateczne stanowisko w tej sprawie.

Po dyskusji Senat przegłosował poszczególne poprawki, a następnie 68 głosami, przy 6 wstrzymujących się, podjął uchwałę:

Uchwała

Ustawa, uchwalona przez Sejm 24 maja br., 25 maja została przekazana do Senatu. Marszałek skierował ją do Komisji Praw Człowieka i Praworządności. Komisja rozpatrzyła ustawę i przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Sprawozdawca komisji senator Kosma Złotowski zaznaczył, że rozpatrywany projekt nowelizacji wynika z implementacji przepisów decyzji Rady Europejskiej z 2005 r. Chodzi o uproszczenie i przyspieszenie wzajemnej pomocy prawnej w sprawach karnych pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej w zakresie wymiany informacji zawartych w krajowych rejestrach karnych.

Senator poinformował, że komisja zasadniczo akceptuje projekt ustawy, ale proponuje wprowadzenie do niej 5 poprawek, głównie o charakterze precyzującym, legislacyjnym.

Senat poddał poprawki pod głosowanie, a następnie jednomyślnie, 92 głosami, podjął uchwałę:

Uchwała

Ustawa, uchwalona przez Sejm na 42. posiedzeniu, 24 maja br., do Senatu została przekazana 25 maja. Marszałek skierował ją do Komisji Kultury i Środków Przekazu, która rozpatrzyła ustawę i przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

W imieniu komisji przedstawił je senator Michał Wojtczak. Wyjaśnił, że ustawa wprowadza kilka zmian doprecyzowujących, dostosowujących funkcjonowanie muzeów do współczesnych wymogów. Między innymi zmienia czy uściśla definicję muzeum w taki sposób, aby odpowiadała ona wyzwaniom czasu i nowoczesnej roli, jaką muzea powinny odgrywać. Doprecyzowuje także zadania stojące przed muzeami w chwili obecnej, reguluje kwestie dotyczące muzeów niemających osobowości prawnej z różnych względów, między innymi na przykład muzeów uniwersyteckich czy przyuczelnianych. Ustawa reguluje także kwestie statusu prawnego muzeów będących dopiero w trakcie organizacji, a także sprawy dotyczące zwrotu kosztów podróży i pobytu członkom rad muzealnych, którzy do danej placówki na posiedzenia docierają z różnych części kraju. Ponadto rozszerza kompetencje dyrektorów muzeów, między innymi w sprawach dotyczących zwolnienia z opłat za korzystanie z muzeów, czy też decydowania o wypożyczaniu bądź przekazywaniu poza placówkę obiektów muzealnych. Ustawa w sposób jednoznaczny reguluje kwestię jednego dnia w tygodniu całkowicie wolnego od opłat za wstęp do muzeów na wystawy stałe.

Senator M. Wojtczak poinformował, że Komisja Kultury i Środków Przekazu przyjęła tylko jedną poprawkę, o charakterze legislacyjnym, i z tą poprawką komisja rekomenduje Izbie ustawę.

Poprawkę zgłoszono także podczas dyskusji.

Propozycje zmian w ustawie rozpatrzyła komisja senacka. Komisja poparła jedną poprawkę.

Senat przegłosował poszczególne poprawki, a następnie 90 głosami, przy 1 wstrzymującym się, podjął uchwałę:

Uchwała

Ustawa, uchwalona przez Sejm na 42. posiedzeniu, 24 maja br., do Senatu została przekazana 25 maja. Marszałek, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Nauki, Edukacji i Sportu. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Sprawozdanie Komisji Gospodarki Narodowej przedstawił senator Władysław Mańkut. Wyjaśnił, że jej zasadniczym celem jest usprawnienie procesu przekształceń jednostek badawczo-rozwojowych oraz poszerzenie zakresu nadzoru sprawowanego przez właściwych ministrów nad podległymi im jednostkami.

Ustawa przewiduje uregulowanie spraw majątkowych - najpilniejszych i najważniejszych dla ich funkcjonowania, zmienia przepis określający zadania jednostek badawczo-rozwojowych, wprowadza też możliwość prowadzenia przez jednostki badawczo-rozwojowe działalności gospodarczej. Zmiana art. 7 powoduje, iż jednostki badawczo-rozwojowe nie będą mogły przekształcać się w przedsiębiorstwa państwowe, a przekształcenia, jakim mogą podlegać, to procesy komercjalizacji i prywatyzacji zgodnie z ustawą z 12 maja 2005 r. o komercjalizacji i prywatyzacji. Konsekwencją zaproponowanych zmian w art. 7 jest możliwość ogłoszenia upadłości jednostki badawczo-rozwojowej, która prowadzi działalność gospodarczą i nie jest jednostką związaną z systemem ochrony zdrowia.

Senator zaznaczył, że szereg zmian przyjętych przez Sejm w obszarze nowelizowanej ustawy potwierdza, iż istotą działalności jednostek badawczo-rozwojowych jest to, że ich stałą działalność powinno cechować pozyskiwanie nowej wiedzy i wykorzystywanie jej w praktyce. Ustawa nie podlega uzgodnieniom w zakresie regulacji prawa unijnego.

Senator W. Mańkut poinformował, że Komisja Gospodarki Narodowej, po wnikliwej analizie znowelizowanej przez Sejm ustawy o jednostkach badawczo-rozwojowych, postanowiła przedłożyć Senatowi 5 poprawek z prośbą o ich przyjęcie.

Sprawozdanie Komisji Nauki, Edukacji i Sportu przedstawił senator Kazimierz Wiatr. Senator podkreślił, że obecnie w Polsce funkcjonuje sto osiemdziesiąt pięć jednostek badawczo-rozwojowych, w których jest zatrudnionych około dwudziestu czterech tysięcy osób, w tym dwanaście tysięcy osiemset osób związanych ściśle z działalnością badawczo-rozwojową. Liczba tych jednostek jest u nas wyjątkowo duża, na świecie nie ma państw, które miałyby aż tak wiele jednostek o podobnym charakterze. Stąd wynika konieczność zmian, polegających głównie na konsolidacji tych jednostek oraz ich konkurencji z innymi jednostkami badawczo-rozwojowymi, które pojawiają się w sektorze prywatnym zarówno w małych przedsiębiorstwach, jak i w przedsiębiorstwach globalnych funkcjonujących na terenie naszego państwa.

Rozpatrywana nowelizacja stanowi pewien krok w tym procesie. Ma na celu usunięcie podstawowych mankamentów, wzmocnienie nadzoru, w szczególności wykorzystanie niektórych wskazówek z raportu Najwyższej Izby Kontroli, i poprzez te działania przygotowanie jednostek badawczo-rozwojowych do przyszłych zmian, a także umożliwienie im wykazania własnej inicjatywy w tym zakresie.

Senator K. Wiatr poinformował, że Komisja Nauki, Edukacji i Sportu przyjęła 10 poprawek do ustawy, i w imieniu komisji wniósł o ich uchwalenie.

Zmiany w ustawie zaproponowali także senatorowie podczas dyskusji.

Wszystkie propozycje rozpatrzyły dwie komisje senackie. Komisje poparły 12 spośród 13 zgłoszonych ogółem poprawek.

Poszczególne poprawki poddano pod głosowanie, po czym Izba 65 głosami, przy 10 przeciw i 17 wstrzymujących się, podjęła uchwałę:

Uchwała

Ustawa, uchwalona przez Sejm na 42. posiedzeniu, 24 maja br., do Senatu została przekazana 25 maja. Marszałek, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Sprawozdawca komisji senator Henryk Górski wyjaśnił, że celem ustawy jest dostosowanie regulacji do zmian wynikających z wejścia w życie nowych przepisów wspólnotowych odnoszących się do obszaru rolnictwa oraz dopracowanie rozwiązań obecnie obowiązujących.

Ustawa reguluje sprawy z zakresu hodowli oraz zachowania zasobów genetycznych, oceny i wartości użytkowej i hodowlanej zwierząt gospodarskich, prowadzenia ksiąg hodowlanych i rejestrów, jak również kwestie nadzoru nad hodowlą i rozrodem zwierząt. Jej zakres przedmiotowy obejmuje zatem sprawy dotychczas regulowane uchylaną ustawą z  20 sierpnia 1997 r. o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich.

Do głównych zmian wprowadzanych nowelizacją należą: ustawowe umocowanie Krajowego Centrum Hodowli Zwierząt jako państwowej jednostki budżetowej; upoważnienie podmiotów dokonujących oceny wartości użytkowej lub hodowlanej zwierząt gospodarskich do opracowywania zakresu metodyki prowadzenia tej oceny z jednoczesnym obowiązkiem informowania ministra właściwego do spraw rolnictwa o zamiarze dokonania zmian w zakresie lub metodyce prowadzenia oceny; upoważnienie podmiotów prowadzących ocenę wartości użytkowej do określenia sposobu oznakowania i identyfikacji zwierząt gospodarskich nieobjętych przepisami ustawy o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt; rezygnacja z wydawania zezwoleń na prowadzenie działalności w zakresie pozyskiwania, konserwowania, przechowywania i dostarczania komórek jajowych lub zarodków; doprecyzowanie wymagań w stosunku do osób, które wykonują zabiegi sztucznego unasienniania; doprecyzowanie zasad prowadzenia szkoleń w zakresie sztucznego unasienniania jako działalności podlegającej kontroli ministra rolnictwa.

Senator poinformował, że komisja rolnictwa postanowiła zaproponować 5 poprawek do ustawy, i w imieniu komisji wniósł o ich przyjęcie.

Dalsze zmiany w ustawie zaproponowali senatorowie podczas dyskusji.

Propozycje te rozpatrzyła komisja senacka. Komisja poparła wszystkie poprawki.

Poszczególne poprawki poddano pod głosowanie, a następnie Izba 90 głosami, przy 2 wstrzymujących się, podjęła uchwałę:

Uchwała

Ustawa, uchwalona przez Sejm na 42. posiedzeniu, 24 maja br., do Senatu została przekazana 25 maja. Marszałek, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawił je senator Józef Łyczak. Wyjaśnił, że projekt nowelizacji dotyczy wprowadzenia nowych rozwiązań mających na celu szybkie dostosowanie prawa polskiego do zmieniających się postanowień i rozwiązań ustawodawstwa wspólnotowego w zakresie zwalczania chorób zakaźnych. Chodzi przede wszystkim o możliwość stosowania środków wynikających z decyzji Komisji Europejskiej w większym niż dotychczas zakresie.

Ustawa dodaje do obowiązującej regulacji przepisy dotyczące wymagań weterynaryjnych podczas przemieszczania w celach niehandlowych zwierząt cyrkowych, dokonuje też merytorycznej modyfikacji obowiązujących przepisów, w tym przepisów dotyczących zadań i kompetencji organów właściwych w sprawach przez nią regulowanych.

Senator J. Łyczak poinformował, że Komisja Rolnictwa i Ochrony Środowiska jednogłośnie przyjęła 7 poprawek do ustawy, i w jej imieniu wniósł o uchwalenie proponowanych zmian.

Senat przegłosował poszczególne zmiany, a następnie jednomyślnie, 92 głosami, podjął uchwałę:

Uchwała

Ustawa została uchwalona przez Sejm na 42. posiedzeniu, 15 czerwca br., i w tym samym dniu przekazana do Senatu. Marszałek, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawił je senator Jerzy Chróścikowski, który poinformował, że na posiedzeniu komisji szeroko dyskutowano nad przedmiotową ustawą i po dogłębnej analizie, na prośbę ministerstwa, postanowiono wnieść ten punkt do dzisiejszego porządku obrad, aby wprowadzić tę ustawę w trybie pilnym, nie zgłaszając nawet żadnych poprawek. Jeżeli bowiem ustawa wejdzie w życie przed 1 lipca, to rolnicy będą mogli składać wnioski na podział kwoty rezerwy mlecznej, a ustawa pozwoli to sprawnie organizacyjnie przeprowadzić.

Senator sprawozdawca wyjaśnił, że ustawa wprowadza dodatkowe instrumenty, takie jak przyznanie rolnikom możliwości skorzystania ze środków, które uchwalone są w rezerwie celowej w budżecie, przeznaczonych na możliwość przejścia rolników odchodzących z produkcji mleka na chów opasów, co pozwoli uzyskać rekompensatę. To rozwiązanie jest więc bardzo korzystne i ma na celu umożliwienie rolnikom skorzystanie z tych środków.

W imieniu komisji senator J. Chróścikowski wniósł o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Senat w głosowaniu podzielił to stanowisko i 90 głosami, przy 2 wstrzymujących się, podjął uchwałę o przyjęciu ustawy bez poprawek.

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 43. posiedzeniu, 15 czerwca br. Tego samego dnia trafiła do Senatu i również tego dnia marszałek, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Sprawozdawca komisji senator Paweł Michalak przypomniał, że rozpatrywany akt to rządowy projekt ustawy, przekazany w trybie pilnym, ponieważ 12 lipca br. mija termin i zaczyna obowiązywać regulacja unijna. Ustawa stanowi implementację prawa Unii Europejskiej, mającego na celu stworzenie kompleksowego systemu kontrolowania międzynarodowego przesyłania odpadów, i to zarówno w celu odzysku, jak i ich unieszkodliwiania.

Senator sprawozdawca wyraził uznanie dla pracy posłów, którzy bardzo wnikliwie zajęli się tą ustawą - podczas prac komisji poselskiej zgłoszono sto jeden poprawek, z czego większość przyjęto. Dlatego można mieć nadzieję, że ustawa oprócz celów, jakie stawiała przed nią Komisja Europejska, spełni też nasze oczekiwania i - dotychczas do nas przywożone - miliony ton śmieci z krajów Unii Europejskiej nie będą trafiały na nasze wysypiska.

Omawiając ustawę, senator sprawozdawca zaznaczył, że organem odpowiedzialnym jest główny inspektor ochrony środowiska, ale współdziała on także ze Służbą Celną, Strażą Graniczną, Inspekcją Transportu Drogowego, jak również z wojewódzkim inspektorem ochrony środowiska, marszałkiem, wójtem, burmistrzem czy prezydentem. Te organy stwierdzają też naruszenie przepisów ochrony środowiska lub gospodarki odpadami. Fakt tego naruszenia jest ważny, ponieważ znacznie zaostrzono kary za nielegalne odbieranie i wysyłanie odpadów oraz ich transport.

Ponadto wprowadzono obligatoryjnie gwarancje finansowe dla przemieszczania odpadów.

Minister do spraw ochrony środowiska rozporządzeniem określi odpady szkodliwe, których przywóz jest zabroniony.

Istotnym elementem jest też kwestia przemieszczania tych odpadów. W procesie akcesyjnym Polska wywalczyła okres przejściowy do 2012 r. Okazuje się, że akurat w tym obszarze nie był on potrzebny, a nawet utrudnił, bo wydłużył, pewne procedury. W przedmiotowej ustawie znalazło się rozwiązanie tej trudności - dodatkowy instrument zezwolenia wstępnego, które upraszcza procedury.

Senator P. Michalak poinformował, że komisja proponowała przyjęcie ustawy bez poprawek, niemniej jednak musi się spotkać ponownie, w ustawie bowiem jest błąd co do odwołania do artykułów. Dlatego senator zgłosił stosowną poprawkę do art. 34, usuwającą to uchybienie.

Przedstawione wnioski rozpatrzyła komisja senacka. Komisja poparła wniosek o wprowadzenie poprawki do ustawy.

Zgodnie z regulaminem Senat w pierwszej kolejności przegłosował wniosek o przyjęcie ustawy bez zmian (został on 64 głosami, przy 3 za i 25 wstrzymujących się, odrzucony), następnie poddano pod głosowanie poprawkę, po czym Izba jednomyślnie, 92 głosami, podjęła uchwałę:

Uchwała

Projekt uchwały okolicznościowej o konieczności przyjęcia i wdrożenia strategii gospodarki wodnej w Polsce został wniesiony przez grupę senatorów. Marszałek 26 marca skierował ten projekt do rozpatrzenia w pierwszym czytaniu do Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska. Pierwsze czytanie projektu uchwały zostało przeprowadzone na wspólnym posiedzeniu komisji, 24 kwietnia br. Komisje przygotowały wspólne sprawozdanie.

Zgodnie z regulaminem Izby drugie czytanie projektu uchwały okolicznościowej obejmuje: przedstawienie Senatowi sprawozdania komisji o projekcie uchwały przez sprawozdawcę komisji oraz wniosków mniejszości komisji przez sprawozdawców mniejszości komisji, przeprowadzenie dyskusji oraz głosowanie.

Sprawozdanie Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska przedstawił senator Roman Wierzbicki. Jak stwierdził, projektodawcy, uwzględniając i doceniając dotychczasowe rozwiązania, zawarte w przyjętej przez Radę Ministrów 13 września 2005 r. i obecnie aktualizowanej strategii gospodarki wodnej, uważają, że konieczne jest bardziej kompleksowe uregulowanie stosunków wodnych w Polsce. Tylko bowiem kompleksowe uregulowanie, uwzględniające wszystkie aspekty całościowej ochrony zasobów wodnych i właściwego ich zagospodarowania, pozwoli ustrzec kraj przed katastrofalnymi skutkami zmniejszania się zasobów wodnych w Polsce. Musimy zdobyć się na taki wysiłek, aby w sposób celowy i zaplanowany w ciągu kilkunastu, a może kilkudziesięciu lat doprowadzić do maksymalnego zabezpieczenia i wykorzystania wszystkich posiadanych zasobów wodnych. Będzie to możliwe, jeśli większość posiadanych środków finansowych skierujemy na tworzenie nowego programu organizacyjno-inwestycyjnego, w wyniku czego nastąpi systematyczne zmniejszanie ilości środków finansowych przeznaczanych na likwidację szkód spowodowanych powodziami lub suszami. Ponadto przyjęcie i wdrożenie proponowanej uchwały przyczyni się do rozwoju gospodarki i zmniejszenia bezrobocia. Trzeba też mieć na uwadze, że obecnie jest dogodny moment na realizację tego projektu z uwagi na możliwość korzystania ze środków unijnych.

Senator sprawozdawca poinformował, że połączone komisje odniosły się pozytywnie do przedłożonego im projektu uchwały, postanowiły jednak, większością głosów, wnieść do niego stosowną poprawkę.

Pierwotny projekt zakładał przygotowanie przez rząd projektu ustawy regulującej całościowo ten program, połączone komisje natomiast przychyliły się do opinii, że proponowana forma prawna, mająca na celu uchwalenie ustawy w sprawie strategii gospodarki wodnej, nie jest możliwa do zastosowania w polskim porządku prawnym w wypadku dokumentów o charakterze planistyczno-strategicznym.

Zgodnie z Regulaminem Senatu przeprowadzono głosowanie nad poprawką, po czym 90 głosami, przy 1 przeciw i 1 wstrzymującym się, podjęto uchwałę:

Uchwała

Zgodnie z art. 15 ust. 3 pkt 2 ustawy z 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Senat wybiera dwóch spośród jedenastu członków kolegium na siedmioletnią kadencję.

Senat na 33. posiedzeniu, 10 maja br., wybrał tylko jednego członka. Na kolejnym posiedzeniu, 1 czerwca, Izba nie wybrała drugiego członka Kolegium IPN. W związku z powyższym senatorom przysługiwało prawo ponownego zgłaszania kandydatów w terminie siedmiu dni od daty głosowania. Termin ten upłynął 8 czerwca br.

Przewodniczący posiedzeniu wicemarszałek Marek Ziółkowski poinformował, że zgodnie z Regulaminem Senatu do 8 czerwca na członka Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej zgłoszono następujących kandydatów: Andrzeja Friszkego, Piotra Gacha i Teofila Wojciechowskiego.

Wicemarszałek poinformował ponadto, że zgłoszeni kandydaci spełniają kryteria dotyczące członków Kolegium IPN wynikające z ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu oraz złożyli oświadczenie lustracyjne zgodnie z ustawą z 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów.

12 czerwca br. marszałek Senatu skierował do Komisji Praw Człowieka i Praworządności wnioski dotyczące przedstawionych kandydatur. Komisja przeprowadziła 19 czerwca przesłuchania i przygotowała sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawiła je senator Anna Kurska. Jak poinformowała, komisja rozpatrzyła wnioski w sprawie przedstawionych kandydatów i stwierdziła, że zostały one złożone w prawidłowym trybie. Wszyscy zgłoszeni kandydaci zostali zaopiniowani pozytywnie.

Po wystąpieniu senator A. Kurskiej kandydaci odpowiadali na pytania senatorów.

Następnie Izba przystąpiła do głosowania tajnego nad wyborem członka Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.

W jego wyniku Senat 49 głosami (wymagana bezwzględna większość wynosiła 47 głosów) dokonał wyboru członka Kolegium IPN i podjął uchwałę:

Uchwała

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym Trybunał Konstytucyjny informuje Sejm i Senat o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego.

Marszałek Senatu informację otrzymaną od prezesa Trybunału Konstytucyjnego skierował do Komisji Praw Człowieka i Praworządności. Komisja na posiedzeniu 29 maja br. zapoznała się z informacją przedstawioną przez prezesa Trybunału Konstytucyjnego i poinformowała o tym marszałka Senatu.

Na posiedzeniu plenarnym Izby informację przedstawił prezes Trybunału Konstytucyjnego Jerzy Stępień.

Prezes trybunału odpowiadał także na pytania senatorów.

Przewodniczący posiedzeniu wicemarszałek Ryszard Legutko stwierdził, że Senat zapoznał się z przedstawioną informacją.

Zgodnie z art. 24 ust. 1 ustawy z  18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu prezes Instytutu Pamięci Narodowej składa Sejmowi i Senatowi raz w roku informację o działalności instytutu.

Marszałek Senatu, zgodnie z art. 8 ust. 1 pkt 10 Regulaminu Senatu, informację otrzymaną od prezesa Instytutu Pamięci Narodowej skierował do Komisji Praw Człowieka i Praworządności. Komisja na posiedzeniu 18 kwietnia br. zapoznała się z informacją przedstawioną przez prezesa Instytutu Pamięci Narodowej i poinformowała o tym marszałka Senatu.

Na posiedzeniu plenarnym Izby informację przedstawił prezes Instytutu Pamięci Narodowej Janusz Kurtyka.

Prezes instytutu odpowiadał także na pytania senatorów.

Przewodniczący posiedzeniu marszałek Bogdan Borusewicz stwierdził, że Senat zapoznał się z przedstawioną informacją.