Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment
Z PRAC KOMISJI SENACKICH
Na swym posiedzeniu Komisja Praw Człowieka i Praworządności przystąpiła do rozpatrywania ustawy o zmianie ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Na temat zapisów przyjętych w ustawie sejmowej wypowiadali się dyrektor Departamentu Świadczeń Rodzinnych w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Alina Wiśniewska oraz dyrektor w Urzędzie ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Tomasz Lis. Zapoznano się także z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.
Nowelizacja, uchwalona na podstawie projektu rządowego, zmierza do likwidacji Państwowego Funduszu Kombatantów - co związane jest z reformą finansów publicznych - i finansowania dotychczasowych zadań bezpośrednio z budżetu państwa oraz do zmiany zasad przyznawania pomocy dla kombatantów (środki przyznawał będzie kierownik Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, ale po uzyskaniu stanowiska właściwego kierownika ośrodka pomocy społecznej).
W posiedzeniu Komisji Praw Człowieka i Praworządności wzięli także udział senator Dorota Arciszewska-Mielewczyk oraz prezes Stowarzyszenia Gdynian Wysiedlonych Benedykt Wietrzykowski.
Senator D. Arciszewska-Mielewczyk reprezentuje grupę senatorów, która zgłosiła inicjatywę ustawodawczą dotyczącą projektu ustawy o zmianie ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego. W opinii wnioskodawców, ustawa o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego w obowiązującym kształcie pomija osoby, które były ofiarami represji okupanta w okresie od września 1939 roku do marca 1940 roku, i powoduje nierówność społeczną między obywatelami naszego kraju. Nierówność społeczna polega na tym, że osoby wysiedlone po marcu 1940 roku mają uprawnienia osoby represjonowanej, ponieważ przebywały w tzw. obozach przesiedleńczych, które powstały po utworzeniu przez okupanta Centrali Przesiedleńczej.
Ludność cywilna zamieszkująca do września 1939 roku tereny będące w obszarze II Rzeczypospolitej Polskiej została przymusowo wysiedlona - deportowana na tereny, które w wyniku agresji III Rzeszy Niemieckiej zostały wcielone i okupowane przez okupanta.
Ludność cywilna była wysiedlona bez określenia miejsca jej przeznaczenia, w warunkach niezgodnych z postanowieniami Konwencji Haskiej z 1907 roku dotyczącej praw, zwyczajów wojny lądowej oraz zachowania się okupanta na terytorium okupowanym.
Wrzesień 1939 r. - marzec 1940 r. to okres, kiedy to okupant, czyli III Rzesza Niemiecka, wysiedlając ludność cywilną, nie przestrzegał tej konwencji, ponieważ nie istniała Centrala Przesiedleńcza. Powstała ona w marcu 1940 r. i wypełniła zasady Regulaminu Konwencji Haskiej w art. 46, który mówi, jak okupant powinien się zachowywać względem ludności cywilnej.
Przedłożony przez grupę senatorów projekt dotyczy wysiedlonych gdynian i innych obywateli naszego kraju, których pominięto przy tworzeniu ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego.
W dyskusji nad ustawą o zmianie ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wątpliwości senatorów wzbudziły zapisy dotyczące opiniowania środków dla kombatantów przez właściwego kierownika ośrodka pomocy społecznej.
Po zapoznaniu się z rozpatrywaną nowelizacją sejmową senatorowie postanowili kontynuować prace nad ustawą na posiedzeniu 24 kwietnia br.
W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia Komisja Praw Człowieka i Praworządności rozpatrzyła sprawozdanie z działalności Centralnego Biura Antykorupcyjnego w okresie od 24 lipca do 31 grudnia 2006 r. Informacje na ten temat przedstawili szef i zastępca szefa CBA Mariusz Kamiński i Ernest Bejda.
Centralne Biuro Antykorupcyjne powstało na podstawie ustawy z 9 czerwca 2006 r. Możliwość pełnej działalności uzyskało z chwilą wejścia w życie stosownych rozporządzeń prezesa Rady Ministrów regulujących warunki i tryb działań operacyjnych. Były one wydawane od lipca do września 2006 r.
W okresie pierwszych pięciu miesięcy funkcjonowania CBA szczególny nacisk położono na jego organizację: pozyskiwanie kandydatów do służby i rozpoczęcie procesu ich szkolenia oraz wyposażenie funkcjonariuszy CBA w niezbędny sprzęt. Do ważnych zadań, których realizacja rozpoczęła się w 2006 r., należy też adaptacja budynku stanowiącego siedzibę CBA, a wcześniej będącego siedzibą Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej.
W ciągu tych pięciu miesięcy, dysponując stosunkowo niewielką grupą funkcjonariuszy i odpowiadając na oczekiwanie społeczne związane z funkcjonowaniem nowego podmiotu, podjęto działania analityczne i operacyjno-śledcze, z których dwa doprowadziły do zatrzymań. Prowadzono również pierwsze działania kontrolne. Były to cztery kontrole doraźne. Wiele ze spraw podjętych w roku 2006 jest kontynuowanych i należy się spodziewać, że część z nich może mieć swój finał w postępowaniu sądowym.
Podjęto też działania dotyczące kompleksowej koncepcji informatyzacji CBA, pozyskania własnych łączy internetowych i specjalistycznego wyposażenia komputerowego do celów analitycznych.
W celu osiągania lepszych wyników w prowadzonych postępowaniach w sprawach korupcyjnych szef CBA podpisał w 2006 r. umowy o współpracy z komendantem głównym Żandarmerii Wojskowej, szefem Biura Ochrony Rządu i holenderskim odpowiednikiem CBA - Rijksrecherche.
Podczas posiedzenia Komisji Praw Człowieka i Praworządności rozpatrzono także ustawę o zmianie ustawy o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów i ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.
W tej części posiedzenia udział wzięli przedstawiciele Kancelarii Prezydenta z Agnieszką Żałobką z Biura Prawa i Ustroju, Agencji Wywiadu, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Służby Wywiadu Wojskowego i Służby Kontrwywiadu Wojskowego, a także przedstawiciele Instytutu Pamięci Narodowej: wiceprezes Maria Dmochowska, dyrektor Biura Prawnego Krzysztof Zając i dyrektor Biura Lustracyjnego Jacek Wygoda.
Senatorowie pozytywnie ocenili rozpatrywaną nowelizację ustawy lustracyjnej, uchwaloną na podstawie projektu prezydenckiego. W głosowaniu postanowili zarekomendować Senatowi wprowadzenie 2 poprawek. Senatorowie zaproponowali inne zapisanie zasad dostępu do ściśle tajnych dokumentów przez przedstawicieli szefów służb i IPN. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Zbigniewa Romaszewskiego.
Rozpatrywana nowelizacja zakłada utajnianie informacji o służbie i pracy w organach bezpieczeństwa PRL osób podległych lustracji, a działających poza Polską na rzecz jej bezpieczeństwa. Według noweli, "osoby zobowiązane do złożenia oświadczenia lustracyjnego", które pełnią służbę w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego albo Służbie Wywiadu Wojskowego i Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, a pracują lub pracowały za granicą, zostaną zobligowane do niepodawania w jawnych dla wszystkich oświadczeniach lustracyjnych informacji o swej pracy lub służbie w organach bezpieczeństwa PRL. Informacje te będą obowiązane zamieścić w tajnych deklaracjach, składanych razem z oświadczeniami szefom poszczególnych służb, którzy powiadomią o nich premiera lub koordynatora ds. służb specjalnych - a deklaracje prześlą IPN. Takie osoby nie znajdą się też w katalogu funkcjonariuszy tajnych służb PRL, które ma publikować IPN. O tym, czy dana osoba złoży dwa oświadczenia, ma decydować premier lub koordynator. Zgodnie ze zmianą jawne będą dane o współpracy takich osób z tymi organami.
Osoby, które już wykonywały lub obecnie wykonują zadania za granicą, składały tajne deklaracje automatycznie - bez zgody premiera lub koordynatora. Osoby, które przez najbliższe dwa lata będą wyznaczane do takich zadań, będą mogły nie ujawniać danych dopiero po takiej zgodzie. Dostępu do tajnych deklaracji w IPN nie może mieć nikt oprócz osób wyznaczonych przez szefów służb specjalnych.
15 marca br. weszły w życie nowe zasady lustracji. Z 27 tys. do kilkuset tys. zwiększono liczbę osób, które muszą składać jawne dla wszystkich oświadczenia o ewentualnych związkach z tajnymi służbami PRL. Nowa ustawa obejmuje obowiązkiem złożenia oświadczenia lustracyjnego m.in. nielustrowanych dotychczas członków służby zagranicznej, dziennikarzy, naukowców.
Na zakończenie posiedzenia Komisji Praw Człowieka i Praworządności rozpatrzono "Informację o działalności Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w okresie 1 stycznia 2006 r. - 31 grudnia 2006 r.". Szczegółową informację na ten temat przedstawiła wiceprezes IPN M. Dmochowska oraz po. zastępcy dyrektora Biura Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów Rafał Leśkiewicz. Senatorowie przyjęli także do wiadomości informację o działalności rzecznika interesu publicznego w 2006 roku.
Na swym posiedzeniu zebrała się Komisja Rodziny i Polityki Społecznej w celu rozpatrzenia ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o podatku rolnym.
Na temat zapisów zawartych w nowelizacji, uchwalonej na podstawie projektu rządowego, wypowiadała się dyrektor Departamentu Świadczeń Rodzinnych w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Alina Wiśniewska. Przebieg prac sejmowych omówiła posłanka Anna Pakuła-Sacharczuk, głos zabrała także rzecznik praw dziecka Ewa Sowińska. Pozytywną opinię o ustawie przedstawiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.
Rozpatrywana nowelizacja reguluje kwestie związane z przyznawaniem świadczeń rodzinnych. Nowela przewiduje m.in., że w wypadku gdy niepełnoletnie dziecko, na które pobierane są świadczenia rodzinne, urodzi dziecko, rodzina nie traci prawa do tych świadczeń. Nowela daje też możliwość uzyskiwania dodatku z tytułu samotnego wychowywania dziecka w sytuacji, gdy sąd oddalił powództwo o zasądzenie alimentów od drugiego z rodziców, np. gdy drugi z rodziców jest niepełnosprawny.
W ustawie doprecyzowano kwestię dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego. Dodatek będzie przysługiwał raz w okresie zasiłkowym, a termin na złożenie wniosku o jego wypłatę zostanie ograniczony do 3 miesięcy.
Nowela rozszerza także zakres osób uprawnionych do jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka. Do zapomogi oprócz rodziców i opiekuna prawnego będzie uprawniony także opiekun faktyczny dziecka, tj. osoba rzeczywiście się nim opiekująca. Pod warunkiem że wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka.
Zaproponowano także wydłużenie okresu składania wniosku o jednorazową zapomogę z 3 do 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka dla opiekunów prawnych i faktycznych dziecka. Powyższe rozwiązania umożliwią osobom przysposabiającym dziecko ubieganie się o świadczenie, zwłaszcza w sytuacji, gdy przedłużają się procedury adopcyjne.
Nowelizacja rozszerza definicję szkoły wyższej o kolegium nauczycielskie, nauczycielskie kolegium języków obcych i kolegium pracowników służb społecznych, co pozwoli na przyznanie osobom uczącym się w tych instytucjach świadczeń rodzinnych.
Nowela mówi też, że do świadczeń rodzinnych mają prawo nie tylko cudzoziemcy z krajów UE, ale też ci obcokrajowcy, z którymi wiążą Polskę umowy o zabezpieczeniu społecznym, np. obywatele Szwajcarii.
W głosowaniu Komisja Rodziny i Polityki Społecznej postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 4 poprawek do ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o podatku rolnym. Dotyczyły one m.in. umieszczenia w słowniczku ustawy definicji ojca nieznanego. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Antoniego Szymańskiego.
* * *
Senatorowie z Komisji Zdrowia zapoznali się z informacją Ministerstwa Zdrowia dotyczącą sieci szpitali. Informację przedstawił wiceminister zdrowia Marek Ludwik Grabowski.
Jak poinformował, w maju br. do Sejmu ma trafić rządowy projekt ustawy o sieci szpitali. Zakłada on, że regionalne rady do spraw szpitali będą opiniowały dla ministra wnioski dyrektorów poszczególnych placówek o włączenie ich do sieci. Przy podejmowaniu decyzji minister będzie musiał też uwzględnić stanowisko Krajowej Rady ds. Szpitali.
Szpitale, które znajdą się w sieci, mają mieć gwarantowany kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia. Z kolei los tych, które znajdą się poza siecią, będzie zależał od ich organów prowadzących, czyli samorządów - wojewódzkiego i powiatowych. Szacuje się, że w efekcie powstania sieci około 10% szpitali zostanie zlikwidowanych, przekształconych lub sprywatyzowanych.
Projekt mówi, że regionalne rady ds. szpitali będą działały przy wojewodzie, i to on będzie powoływał i odwoływał ich członków na 5-letnie kadencje.
Zgodnie z projektem w składzie rad powinni znaleźć się przedstawiciele ministerstw: zdrowia, obrony narodowej, spraw wewnętrznych i administracji, a także: wojewody, marszałka, organizacji zrzeszających podmioty tworzące zakłady opieki zdrowotnej, jak również przedstawiciel dyrektora właściwego oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. Projekt określa wymagania, które muszą spełniać członkowie rad.
W opinii resortu zdrowia, w Polsce konieczne jest utworzenie nowej sieci, ponieważ obecna jest zdezaktualizowana i niedostosowana do potrzeb społeczeństwa. Według ministerstwa, struktura łóżek szpitalnych w wielu specjalnościach medycznych jest niewłaściwa: zbyt wiele jest placówek nastawionych na usługi ginekologiczno-położnicze i pediatryczne, a brakuje tych z zakresu onkologii i kardiologii, geriatrii, urologii oraz rehabilitacji. Resort zdrowia ocenia też, że placówki są źle zlokalizowane.
Ustawa ma pozwolić na stymulowanie procesu łączenia mniejszych, kilkudziesięciołóżkowych szpitali o znaczeniu lokalnym, a w określonych wypadkach - na zmiany profilu ich działalności. Według resortu zdrowia, racjonalna konsolidacja i przekształcenie infrastruktury będzie sprzyjało poprawie efektywności zarządzania szpitalami, racjonalizacji kosztów związanych z ich funkcjonowaniem, a w rezultacie pozytywnie wpłynie na poprawę ich sytuacji ekonomicznej.
Ustawa ma zacząć obowiązywać od stycznia 2008 r. Pierwsze wnioski o włączenie szpitali do sieci mają być zgłoszone do 31 maja 2008 r., a nowa sieć szpitali powinna zacząć obowiązywać od 2010 r.
W dyskusji senatorowie wyrażali obawy, że regionalne rady ds. szpitali - gdzie znajdą się m.in. przedstawiciele wojewodów - które po wejściu w życie ustawy o sieci szpitali będą wydawać dla ministra zdrowia opinię o tym, czy określona placówka powinna znaleźć się w sieci czy nie, mogą stać się zbyt upolitycznione.
Wiceszef Naczelnej Rady Lekarskiej Andrzej Włodarczyk wyraził obawę, że rady mogą stać się ciałami politycznymi. Jego zdaniem, w radach powinni znaleźć się przede wszystkim fachowcy związani z opieką medyczną. Podobny pogląd przedstawili senatorowie Władysław Sidorowicz i Michał Okła. W opinii senatora M. Okły, istnieje obawa, że rady staną się miejscami "szukania haków na to, by jakieś szpitale nie znalazły się w sieci". Jak stwierdził, nie wolno dopuścić do tego, by członkostwo w radzie stało się synekurą.
Wiceminister zdrowia M.L. Grabowski starał się zminimalizować te obawy. Jego zdaniem, w radach nie powinno być fachowców w postaci "konsultantów i ordynatorów, bo łatwo wpadniemy w pułapkę korupcyjną". Przypomniał, że zgodnie z projektem wydawane przez rady stanowiska dla ministra będą dodatkowo opiniowane przez partnerów społecznych, z którymi "każdy będzie się liczył".
Przeciwko stwierdzeniu, że obecność konsultantów krajowych i ordynatorów zwiększy korupcjogenność rad, zaprotestował wiceprezes A. Włodarczyk. Grabowski odparł na to, że został źle zrozumiany.
W drugiej części posiedzenia Komisji Zdrowia senatorowie zapoznali się z zagadnieniami dotyczącymi profilaktyki i leczenia raka jelita grubego. Na ten temat wypowiadali się przedstawiciele Centrum Onkologii w Warszawie: dyrektor - prof. Marek Nowacki i prof. Jarosław Reguła oraz Szymon Brużewicz z Polskiego Towarzystwa Zwalczania Raka.
* * *
W pierwszym punkcie porządku dziennego posiedzenia Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej rozpatrywano ustawę o zmianie ustawy - Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw.
W imieniu rządu stanowisko w sprawie ustawy uchwalonej przez Sejm na podstawie projektu wniesionego przez Radę Ministrów przedstawiła podsekretarz stanu w Ministerstwie Budownictwa Elżbieta Janiszewska-Kuropatwa. Przebieg prac sejmowych omówiła posłanka sprawozdawczyni Anna Paluch. Ponadto na temat rozpatrywanej nowelizacji wypowiadali się zastępca generalnego inspektora nadzoru budowlanego Robert Dziwiński oraz Krzysztof Klinke z Ministerstwa Budownictwa. Uwagi szczegółowe zgłosiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.
Rozpatrywana nowela zmierza do zwiększenia bezpieczeństwa budynków, zwłaszcza wielkopowierzchniowych, w których organizowane są imprezy masowe. Ustawa przewiduje, że właściciele lub zarządcy budynków dodatkowo będą musieli sprawdzać, czy nie ma zalegającego śniegu i oblodzenia. Obecne przepisy mówią o obowiązku kontroli stanu technicznego. Obiekty o powierzchni dachu większej niż 1 tys. m kw. mają być kontrolowane dwukrotnie w ciągu roku - przed i po zimie. Za niedopełnienie tych obowiązków będzie grozić co najmniej tysiąc złotych grzywny lub kara więzienia. Jeśli inspektor budowlany stwierdzi, że budynek zagraża bezpieczeństwu, będzie to oznaczało jego zamknięcie do czasu usunięcia nieprawidłowości.
W głosowaniu Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 12 poprawek do ustawy o zmianie ustawy - Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw. Na sprawozdawcę stanowisko komisji w tej sprawie wybrano senatora Ryszarda Ciecierskiego.
Komisja opowiedziała się m.in. za powołaniem 100 okręgowych inspektoratów nadzoru budowlanego w miejsce obecnych 378 powiatowych inspektoratów. Senatorowie chcą, by zmiana obowiązywała od 1 października br. Inspektoraty okręgowe mają być bardziej niezależne i działać sprawniej. Nadal będą funkcjonować wojewódzkie inspektoraty nadzoru budowlanego.
Kolejna zmiana dotyczyła utworzenia 300 nowych etatów w okręgowych inspektoratach. W 2007 r. miałoby powstać 150 nowych miejsc pracy i tyle samo rok później. W budżecie na 2007 r. na zmiany organizacyjne w inspektoratach zapisano 8 mln zł.
W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy o krajowym systemie ekozarządzania i audytu (EMAS). W dyskusji nie wzbudziła ona żadnych kontrowersji i w głosowaniu Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej postanowiła zaproponować Senatowi przyjęcie jej bez poprawek. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Czesława Żelichowskiego.
W tej części posiedzenia na temat zapisów przyjętych przez Sejm wypowiadał się wicedyrektor Sławomir Gutowski z Ministerstwa Środowiska. Senackie biuro legislacyjne stwierdziło, ze ustawa nie budzi żadnych zastrzeżeń o charakterze legislacyjnym.
* * *
Podczas posiedzenia Komisji Praw Człowieka i Praworządności kontynuowano rozpatrywanie ustawy o zmianie ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Pierwsze posiedzenie w tej sprawie odbyło się 18 kwietnia br.
Po wysłuchaniu wyjaśnień udzielonych przez kierownika Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Janusza Krupskiego oraz dyrektora w tym urzędzie Tomasza Lisa w głosowaniu Komisja Praw Człowieka i Praworządności postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 2 poprawek do rozpatrywanej nowelizacji. Zmierzały one do wykreślenia zapisów dotyczących współdziałania Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych z kierownikiem właściwego ze względu na miejsce zamieszkania ośrodka pomocy społecznej. Komisja uznała to za uwłaczające osobom zasłużonym dla Rzeczypospolitej. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wyznaczono senatora Kosmę Złotowskiego.
W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia senatorowie rozważali podjęcie inicjatywy ustawodawczej w sprawie ustawy o zmianie ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego. Senatorowie zapoznali się z ideą tego projektu, zgłoszonego przez grupę senatorów na posiedzeniu 18 kwietnia. Przedłożony projekt dotyczy wysiedlonych gdynian i innych obywateli naszego kraju, których pominięto przy tworzeniu ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego.
W dyskusji stwierdzano, ze należy oszacować koszty oraz liczbę osób, których dotyczyłaby proponowana ustawa. Kierownik Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych zapewnił, że urząd przygotowuje nową ustawę o kombatantach, w której zostaną uwzględnione nowe grupy osób, jak np. gdynianie.
W trzecim punkcie porządku dziennego rozważono podjęcie inicjatywy ustawodawczej dotyczącej projektu ustawy o zmianie ustawy o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów i ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Dotyczyć ona miała umieszczenia w oświadczeniach lustracyjnej dodatkowej rubryki określającej sprawowaną funkcję. Taką propozycję zgłosili podczas posiedzenia 18 kwietnia br. przedstawiciele Instytutu Pamięci Narodowej.
W dyskusji nad ewentualną nowelizacją ustawy lustracyjnej na taką potrzebę wskazywali prezes IPN Janusz Kurtyka, dyrektor Biura Lustracyjnego Jacek Wygoda oraz dyrektor Biura Prawnego Krzysztof Zając.
Senatorowie pytali, dlaczego proponowanej zmiany nie zgłoszono na etapie prac sejmowych nad ostatnią nowelizacją ustawy lustracyjnej. Po uzyskaniu wyjaśnień senatorowie postanowili wstrzymać się z pracami nad nowelizacją do czasu wydania orzeczenia przez Trybunał Konstytucyjny, spodziewanego w maju br.
Następnie senatorowie przystąpili do rozpatrywania ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji oraz niektórych innych ustaw.
W tej części posiedzenia udział wzięli m.in. wiceminister sprawiedliwości Andrzej Duda, poseł sprawozdawca Adam Rogacki, wiceprezes Krajowej Rady Komorniczej Andrzej Kulągowski, mecenas Jerzy Bańka ze Związku Banków Polskich. Uwagi szczegółowe przedstawiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.
W dyskusji wiceprezes A. Kulągowski stwierdził, że propozycje zmian zawarte w nowelizacji ustawy o komornikach sądowych i egzekucji są zbyt radykalne i nieprecyzyjne, a koncepcja zmian nie jest do końca przemyślana. Jego zdaniem, spowodują one więcej szkód niż pożytku dla systemu sprawiedliwości w Polsce.
W opinii wiceministra A. Dudy, dotychczasowy model egzekucji jest niedoskonały i budzi wątpliwości.
Rozpatrywana nowelizacja zakłada wzrost liczby komorników oraz zwiększenie nadzoru nad nimi. Przygotowana przez resort sprawiedliwości nowela odchodzi od zasady, że w jednym rewirze może być tylko jeden komornik. Zgodnie z projektem, minister sprawiedliwości i prezesi sądów rejonowych będą mieli obowiązek prowadzenia aktualizowanych na bieżąco wykazów komorników sądowych.
Nowelizacja ma też uprościć procedury przy zasięganiu przez komornika informacji na temat dłużnika i skrócenie tego terminu do 7 dni. Dotychczas trwało to od 3 do 9 miesięcy. Nowela zakłada też, że asesura komornicza musi trwać przynajmniej dwa lata, a nie jak obecnie - rok.
Wiceprezes Krajowej Rady Komorniczej proponował, by powrócić do rozmów nad kształtem ustawy. "To nie będzie dobry pomysł, jeśli wejdzie ona w życie. Poprawienie jej nie jest ani wielkim problemem w sensie merytorycznym, ani czasowym. Jest to tylko kwestia dopracowania pewnych niewielkich szczegółów" - podkreślił A. Kulągowski.
Wiceminister sprawiedliwości powiedział, że spodziewał się takiej krytyki ze strony komorników. "Wprowadzamy projekt, który bez wątpienia doprowadzi do konkurencji na rynku komorniczym" - dodał. "Oczywistą sprawą jest, że mamy ten sam problem, z jakim spotykamy się w odniesieniu do korporacji radcowskich i adwokackich. W momencie, w którym słyszą, że ma pojawić się konkurencja, jest ogromny protest" - powiedział wiceminister A. Duda. Jak dodał, zmiana ustawy ma doprowadzić do poprawienia sytuacji obywateli, a nie komorników. Jest to poważna reforma rynku egzekucji w Polsce, który działa w sposób fatalny i który krzywdzi wszystkich.
W dyskusji propozycję zmian zgłosił przedstawiciel Związku Banków Polskich J. Bańka, senatorowie Piotr Ł.J. Andrzejewski i Jerzy Szmit. W związku z tym decyzję w sprawie ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji oraz niektórych innych ustaw przełożono do 26 kwietnia br., tak by ze zmianami proponowanymi w toku dyskusji mógł się zapoznać resort sprawiedliwości, a senackie biuro legislacyjne mogło je opracować.
Na zakończenie posiedzenia Komisji Praw Człowieka i Praworządności rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw.
Senatorowie wysłuchali opinii o ustawie, które przedstawili prezes Urzędu ds. Repatriacji i Cudzoziemców Piotr Stachańczyk, wicedyrektor Departamentu Polityki Migracyjnej w MSWiA Monika Prus, Magdalena Kmok i Bartłomiej Tokarz z Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka oraz Agnieszka Jasiukiewicz ze Stowarzyszenia Interwencji Prawnej. Swoje uwagi przedstawiło senackie biuro legislacyjne.
Rozpatrywana nowela zmierza do zmiany systemu państwowej polityki migracyjnej i dostosowuje polskie przepisy do norm unijnych. Przewiduje ona m.in. przeniesienie spraw związanych z repatriacją i obywatelstwem z likwidowanego Urzędu ds. Repatriacji i Cudzoziemców (URIC) do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Kompetencje prezesa URIC przejmie szef Urzędu ds. Cudzoziemców.
Uchwalone zmiany to pierwszy etap przebudowy polskiego systemu migracyjno-azylowego. Rozważana jest m.in. likwidacja Rady do spraw Uchodźców. Ewentualne decyzje w tej sprawie zostały jednak odłożone do czasu zakończenia obecnej kadencji rady, co nastąpi 27 stycznia 2009 r.
Nowela dostosowuje też polskie prawo dotyczące cudzoziemców do norm UE. Chodzi m.in. o przekształcenie dotychczasowych wiz wjazdowych w wizy pobytowe krótkoterminowe.
W głosowaniu Komisja Praw Człowieka i Praworządności opowiedziała się za wprowadzeniem 14 poprawek do ustawy o zmianie o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Janusza Kubiaka.
* * *
W pierwszym punkcie porządku dziennego posiedzenia Komisji Gospodarki Narodowej rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów i ustawy o państwowym zasobie kadrowym i wysokich stanowiskach państwowych.
Na temat zapisów przyjętych w rozpatrywanej nowelizacji wypowiadały się wicedyrektor Biura Prawa i Ustroju w Kancelarii Prezydenta RP Agnieszka Żałobka oraz dyrektor Departamentu Prawnego w Urzędzie Ochrony Konkurencji i Konsumentów Małgorzata Krasnodębska-Tomkiel. Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu stwierdziło, że ustawa nie budzi zastrzeżeń legislacyjnych.
Sejmowa nowela zmierza do zmiany trybu powoływania prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. W obowiązującym stanie prawnym, zgodnie z ustawą z 16 lutego br. o ochronie konkurencji i konsumentów, prezes jest powoływany przez prezesa Rady Ministrów na 5-letnią kadencję, po wcześniejszym przeprowadzeniu postępowania konkursowego. Opiniowana ustawa wprowadza rozwiązanie, w myśl którego prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów będzie powoływany przez prezesa Rady Ministrów spośród osób należących do państwowego zasobu kadrowego.
Rozpatrywaną nowelizację uchwalono na podstawie projektu prezydenckiego, do którego Sejm nie wprowadził żadnych zmian.
W głosowaniu Komisja Gospodarki Narodowej postanowiła zarekomendować Senatowi przyjęcie bez poprawek ustawy o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów i ustawy o państwowym zasobie kadrowym i wysokich stanowiskach państwowych. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wyznaczono senatora Tadeusza Maćkałę.
W drugim punkcie porządku dziennego przystąpiono do rozpatrywania ustawy o zmianie ustawy o rzemiośle.
Opinie o rozpatrywanej nowelizacji sejmowej, uchwalonej na podstawie projektu poselskiego, przedstawili wiceminister gospodarki Marcin Korolec, poseł Michał Wójcik, prezes i wiceprezes Izby Rzemieślniczej w Rybniku Andrzej Korbasiewicz i Tadeusz Śpiewok, Piotr Jaworski z Krajowej Izby Gospodarczej, dyrektor Lubelskiej Izby Rzemieślniczej Andrzej Zuziak. Szereg uwag szczegółowych zgłosiło senackie biuro legislacyjne.
Znowelizowana ustawa zakłada obowiązek posiadania kwalifikacji do wykonywania zawodów rzemieślniczych oraz rozszerza definicję rzemieślnika. Do tej pory klienci korzystający z usług rzemieślników nie mieli żadnej gwarancji, że osoba, z którą zawierają umowę, ma stosowne wykształcenie i kwalifikacje.
Dla osób, które wykonują zawód rzemieślnika, a nie posiadają odpowiednich kwalifikacji, nowelizacja przewiduje trzyletni okres przejściowy na ich uzupełnienie. Nie będzie to dotyczyło osób, które ukończyły 50. rok życia i co najmniej 10 lat wykonywały swój zawód.
Nowelizacja ustawy wprowadza także listę zawodów rzemieślniczych, zapewni konsumentom ochronę przed nadużyciami. Znosi też dotychczasowy zapis o tym, że za rzemieślnika może być uznana osoba zatrudniająca do 50 osób.
Nowela przywraca nadawanie przez ministra kultury - na wniosek Związku Rzemiosła Polskiego - tytułu honorowego mistrza rzemiosła artystycznego. Nie będzie się to wiązało z dodatkowymi gratyfikacjami; chodzi tylko o podniesienie prestiżu branży artystycznej. Przewiduje również dobrowolne zrzeszanie się w organizacje rzemieślnicze. Osoba, która nie będzie chciała należeć do takiej organizacji, będzie określana jako przedsiębiorca.
Nowe przepisy dotyczą 27 izb rzemieślniczych w Polsce, zrzeszonych w Związku Rzemiosła Polskiego, oraz 483 cechów zrzeszonych w tych izbach.
W dyskusji nad ustawą o zmianie ustawy o rzemiośle zgłoszono propozycje poprawek, wymagających dalszego opracowania przez senackie biuro legislacyjne. Na wniosek przewodniczącego obradom senatora Marka Waszkowiaka postanowiono przełożyć prace nad nowelizacją do następnego posiedzenia komisji, 25 kwietnia br.
Na zakończenie posiedzenia Komisji Gospodarki Narodowej senatorowie zapoznali się z informacją Polskich Sieci Elektroenergetycznych o kontraktach długoterminowych i ich roli w energetyce, przedstawioną przez wiceprezesa Zarządu PSE Pawła Urbańskiego.
Następnie przeprowadzono dyskusję z udziałem przedstawicieli Polskich Sieci Energetycznych i Ministerstwa Gospodarki. Zabrali w niej głos: senatorowie Marek Waszkowiak, Lesław Podkański, Jarosław Chmielewski i Marian Miłek oraz wiceprezes P. Urbański, doradca prezesa PSE Andrzej Wysokiński, doradca w PSE Andrzej Nehrebecki oraz wicedyrektor Departamentu Energetyki w Ministerstwie Gospodarki Jan Bogolubow.
W opinii wiceprezesa P. Urbańskiego, kontrakty długoterminowe nie są zagrożeniem dla rozwoju konkurencji na rynku energii w Polsce. Jego zdaniem, istnieją inne zagrożenia i bariery, które uniemożliwiają jej rozwój. Niemniej jednak z powodu nierozwiązania kwestii kontraktów długoterminowych w 2006 r. Komisja Europejska wszczęła postępowanie wobec Polski, stawiając zarzut udzielania niedozwolonej pomocy publicznej.
Obecnie Polskie Sieci Energetyczne uczestniczą aktywnie w pracach nad rządowym projektem ustawy o zasadach pokrywania kosztów powstałych u wytwórców w związku z przedterminowym rozwiązaniem umów długoterminowych sprzedaży mocy i energii elektrycznej.
Wiceprezes PSE stwierdził, iż kontrakty długoterminowe w początkowym okresie ich funkcjonowania odegrały pozytywną rolę w sfinansowaniu inwestycji w moce wytwórcze. Opłata wyrównawcza, która funkcjonuje w obrębie kontraktów długoterminowych, jest bardzo korzystna dla wytwórców energii. Istnieje zatem obawa, iż wytwórcy będą unikali stosowania się do postanowień projektowanej ustawy.
Wiceprezes P. Urbański zasugerował, że nie warto uchwalać ustawy dotyczącej rozwiązania kontraktów długoterminowych przed podjęciem decyzji w tej sprawie przez Komisję Europejską. Znacznie korzystniejsze byłoby posiadanie przygotowanego projektu ustawy i uchwalenie go dopiero w sytuacji negatywnej decyzji Komisji Europejskiej wobec Polski.
Senator M. Miłek zauważył, iż zgodnie z projektem ustawy grupy wytwórców energii pionowo zintegrowane zostaną pozbawione rekompensat z tytułu rozwiązania kontraktów długoterminowych. Spowoduje to, iż w ramach swoich grup będą zmierzały do podniesienia opłat za energię dla odbiorców końcowych. W praktyce grupy wytwórców energii pionowo zintegrowane zostaną wyłączone z rynku. Innym problemem jest finansowanie inwestycji w branży energetycznej. Jaka w tej kwestii będzie reakcja banków po rozwiązaniu kontraktów długoterminowych? Przecież zawarły one umowy cywilnoprawne i nie będą chciały ponosić strat. Senator M. Miłek podkreślił, że należałoby negocjować z Komisją Europejską, aby uznała, że kontrakty, długoterminowe w energetyce polskiej nie są formą pomocy publicznej państwa.
A. Nehrebecki z Polskich Sieci Energetycznych stwierdził, że na rozwiązaniu kontraktów długoterminowych straci budżet państwa i odbiorcy. Inwestorzy zagraniczni mają przecież zawarte z rządem RP umowy. Nie będą więc chcieli tracić na rozwiązaniu kontraktów długoterminowych mając gwarancje rządowe.
Wicedyrektor J. Bogolubow z Ministerstwa Gospodarki nie zgodził się z twierdzeniem, iż kontrakty długoterminowe nie mają wpływu na rynek energii w Polsce. Stwierdził, że są one realną barierą w rozwoju rynku, ponieważ podmioty związane kontraktami długoterminowymi mają zagwarantowany zysk. Z pewnością kontrakty długoterminowe zawierają elementy pomocy publicznej. Nie można czekać na decyzję Komisji Europejskiej, gdyż może ona zapaść nawet jutro. Obecnie trwają rozmowy z komisją. Decyzja, jaka zapadnie w tej sprawie, będzie prawdopodobnie częściowo akceptowała kontrakty długoterminowe, ale równocześnie zostaną zgłoszone zastrzeżenia, iż są one pewnego rodzaju formą pomocy publicznej. Możliwe, iż decyzja Komisji Europejskiej będzie zawierała klauzule gwarantujące podmiotom rozwiązującym kontrakty długoterminowe, iż nie będą one dotknięte roszczeniami o zwrot środków dotychczas im przekazanych. Metodologia zastosowana w projekcie ustawy o rozwiązaniu kontraktów długoterminowych jest zgodna z zaleceniami Komisji Europejskiej - pomoc publiczna może być udzielana tylko w pewnych określonych kwotach. Ministerstwo Gospodarki jest przeciwnikiem pozostawienia w projekcie ustawy tzw. składnika wyrównawczego. Może to spowodować, iż żaden z podmiotów związanych kontraktami długoterminowymi nie zechce przystąpić do ustaleń ustawy.
Ważnym problemem jest też rozwiązanie kontraktów długoterminowych w gazownictwie, gdyż grozi nam podniesienie przez podmioty wytwórcze w tej branży cen nawet o kilkaset procent.
Wiceprezes PSE P. Urbański stwierdził, że jeśli kontrakty długoterminowe znikną, to pojawią się inne ich formy, ponieważ inwestycje w branży energetycznej są wyjątkowo kapitałochłonne. Umowy takie nadal będą obecne, ale podpisywane już w oparciu o zasady rynkowe. Według wiceprezesa, wysokie wypłaty rekompensat podmiotom rozwiązującym kontrakty długoterminowe miałyby być gwarancją niepodnoszenia cen dla odbiorców końcowych.
Wicedyrektor J. Bogolubow jeszcze raz podkreślił, iż rząd RP nie zgadza się z Komisją Europejską, że kontrakty długoterminowe stanowią niedozwoloną pomoc publiczną. Ustawa w sprawie rozwiązania kontraktów długoterminowych musi być jednak uchwalona, w przeciwnym razie zostanie wydana negatywna decyzja Komisji Europejskiej, a w konsekwencji nastąpią procesy sądowe. Urzędnicy nie mogą zajmować się regulacją rynku, bo nie jest to ich rolą. Zapowiedział, że w najbliższym czasie odbędzie się spotkanie przedstawicieli Ministerstwa Gospodarki z Komisją Gospodarki Narodowej w celu zaprezentowania ustawy dotyczącej rozwiązania kontraktów długoterminowych.
Podsumowując obrady, senator M. Waszkowiak podziękował wszystkim gościom za przybycie i przybliżenie członkom Komisji Gospodarki Narodowej niektórych aspektów problematyki rozwiązania kontraktów długoterminowych.
* * *
Na swym posiedzeniu zebrała się Komisja Kultury i Środków Przekazu w celu zapoznania się z propozycjami zmian ustawowych zmierzających do zwiększenia skuteczności pobierania opłat abonamentowych. Z prośbą w tej sprawie zwrócił się do komisji marszałek Bogdan Borusewicz.
W posiedzeniu wzięli udział członek Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji Witold Kołodziejski, dyrektorzy Departamentu Ekonomicznego i Prawnego w KRRiT Jacek Kuffel i Rafał Karczmarczuk, członek Zarządu TVP SA Piotr Farfał, dyrektor Biura Finansów i Restrukturyzacji w TVP SA Piotr Dmochowski-Lipski oraz dyrektor Biura Ekonomicznego w Polskim Radiu Krzysztof Klimaszewski.
Podczas posiedzenia propozycje zmian ustawowych zmierzających do zwiększenia skuteczności pobierania opłat abonamentowych za używanie odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych przedstawiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.
Jak stwierdzono w przedstawionej opinii, dotychczasowe opłaty abonamentowe mają charakter podatku od majątku, przedmiotem opodatkowania jest fakt posiadania (używania) telewizora lub radioodbiornika bez względu na ich wartość, analogicznie jak to ma miejsce w wypadku podatku od środków transportowych lub podatku od posiadania psów. W związku z tym należy, jak się wydaje, uznać te opłaty za należności podatkowe i obarczyć obowiązkiem ich pobierania oraz kontrolą wykonywania obowiązku ich uiszczania - urzędy skarbowe, które mają do tego odpowiednie instrumenty proceduralne oraz odpowiednie kadry. Opłaty te stanowiłyby dochód wyodrębnionego państwowego funduszu celowego, będącego w dyspozycji Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, albo - tak jak w obecnym stanie prawnym - wyodrębnionego rachunku KRRiTV. Do ich pobierania miałyby zastosowanie przepisy ustawy - Ordynacja podatkowa oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Przedmiotem opodatkowania byłoby, tak jak dotychczas, posiadanie (używanie) odbiornika radiofonicznego i telewizyjnego. Należałoby postulować wyraźne wskazanie w ustawie, iż odbiornikiem radiofonicznym albo telewizyjnym jest każde urządzenie techniczne dostosowane do odbioru programu (wyposażone w tuner radiowy lub telewizyjny), tak aby obowiązek uiszczania opłat abonamentowych dotyczył najszerszego katalogu nowoczesnych urządzeń (np. komputer zawierający tuner rtv). Obecnie KRRiTV uważa, iż charakteru odbiornika nie mają np. urządzenia wielofunkcyjne (takie jak: komputery, telefony komórkowe), ponieważ ich głównym przeznaczeniem nie jest odbiór programów radiowych i telewizyjnych.
Podczas posiedzenia Komisji Kultury i Środków Przekazu W. Kołodziejski poinformował, że w maju br. ma być gotowy projekt nowelizacji ustawy, która pozwoli urzędom skarbowym egzekwować opłaty abonamentowe.
W Polsce obecnie jedynie 44% gospodarstw domowych opłaca abonament. Obowiązuje ustawa z 2005 r., która, ze względu na lukę prawną, uniemożliwia urzędom skarbowym egzekwowanie tej opłaty.
W opinii W. Kołodziejskiego, należy szybko przeprowadzić nowelizację, tak by już od przyszłego roku urzędy skarbowe mogły zająć się egzekucją abonamentu. Zaznaczył, że taka nowelizacja poprawi ściągalność, ale jedynie wśród gospodarstw domowych, które mają już zarejestrowane odbiorniki, a tych jest 9 mln (na 13,5 mln istniejących gospodarstw domowych). Spośród 3,5 mln podmiotów gospodarczych abonament opłaca jedynie 100 tys. podmiotów (dane KRRiTV na koniec 2006 r.). Cztery i pół miliona gospodarstw nadal pozostaje poza zasięgiem obecnie obowiązującej ustawy abonamentowej. Dlatego potrzebna jest nowa ustawa, która określiłaby, kto ma płacić abonament i jak ma to robić. Jest to jednak zadanie na przyszłość, gdyż najwcześniej da się to zrobić w 2009 r. Dlatego na razie trzeba przygotować tzw. małą nowelizację.
W nowej ustawie całkowicie miałyby się zmienić zasady pobierania abonamentu. Wśród rozważanych wariantów jest m.in.: potraktowanie abonamentu jako należności podatkowej, uiszczanej przy składaniu zeznań podatkowych PIT lub CIT oraz tzw. opłata od gniazdka, czyli abonament opłacany przez każdego odbiorcę prądu. Prace nad ustawą prowadzi KRRiTV w porozumieniu z Ministerstwem Kultury.
* * *
Na swym posiedzeniu Komisja Spraw Unii Europejskiej, w trybie art. 3 ustawy z 11 marca 2004 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej, zapoznała się z informacją dla Sejmu i Senatu o udziale Rzeczpospolitej Polskiej w pracach Unii Europejskiej w okresie lipiec - grudzień 2006 r. (podczas prezydencji fińskiej). Informację przedstawił sekretarz stanu w Urzędzie Komitetu Integracji Europejskiej Daniel Pawłowiec.
Jak poinformował, rząd pozytywnie ocenia prezydencję fińską. Zależało nam przede wszystkim na sfinalizowaniu przygotowań UE do rozszerzenia o Bułgarię i Rumunię. Oczekiwaliśmy także zwiększenia wysiłków na rzecz zapewnienia przejrzystości prac i instytucji wspólnotowych oraz działań sprzyjających rozwojowi gospodarczemu na terenie Unii, szczególnie tych związanych z innowacyjnością. Polska opowiadała się również za wypracowaniem nowych ram prawnych w stosunkach UE - Rosja, szczególnie jeśli chodzi o obszar wolnego handlu, wspólnej polityki bezpieczeństwa, współpracy energetycznej i inwestycji. Rządowi zależało też na osiągnięciu w Unii konsensusu w sprawie wspólnotowych regulacji dotyczących napojów spirytusowych.
Najbardziej istotne decyzje, jakie zapadły podczas prezydencji fińskiej z inicjatywy lub przy udziale Polski, to m.in. zgoda państw członkowskich co do konieczności ściślejszej współpracy między Unią a Rosją (oraz innymi krajami tranzytowymi i producentami energii) w kwestii polityki energetycznej.
KE podjęła się pośrednictwa w sporze handlowym między naszym krajem a Moskwą, stwierdzając, że rosyjskie embargo nie jest merytorycznie uzasadnione.
Następnie D. Pawłowiec omówił roczną strategię polityczną Komisji Europejskiej na rok 2008. Ta informacja również została przedstawiona w trybie art. 3 ustawy o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej.
Na zakończenie posiedzenia Komisja Spraw Unii Europejskiej, zgodnie z ustawą z 11 marca 2004 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej, zaopiniowała następujące projekty aktów prawnych UE.
Rozpatrzenie w trybie art. 6 ustawy
Resort wiodący: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Referent: senator Edmund Wittbrodt.
Przedstawiciel rządu: podsekretarz stanu Jan Krzysztof Ardanowski.
Komisja Spraw Unii Europejskiej rozpatrzyła projekt rozporządzenia Rady i postanowiła nie wnosić uwag.
- wnioski przekazane w trybie art. 6: COM(2007) 076, 090, 093, 097, 098, 104, 105, 108, 110, 111, 113, 114, 115, 117, 119, 129, 134, 137, 138, 139, 154, 156, 159, 166.
* * *
Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska oraz Komisji Ustawodawczej przeprowadzono pierwsze czytanie zgłoszonego przez grupę senatorów projektu uchwały o konieczności przyjęcia i wdrożenia strategii gospodarki wodnej w Polsce.
W imieniu wnioskodawców - grupy senatorów, projekt przedstawił i uzasadnił senator Roman Wierzbicki. W dyskusji zmiany o charakterze redakcyjnym zaproponował senator Janusz Gałkowski.
Po rozpatrzeniu projektu uchwały przedstawionego przez wnioskodawców połączone komisje wniosły o wprowadzenie do niego poprawki, zgodnie z którą treść uchwały otrzymała następujące brzmienie:
"Senat Rzeczypospolitej Polskiej uważa za niezbędne zagwarantowanie Polakom i polskiej gospodarce trwałego dostępu do wody właściwej jakości, dlatego stwierdza konieczność przyjęcia strategii gospodarki wodnej. Woda jest integralną częścią środowiska, podstawą życia, a prawidłowa gospodarka wodna jest nieodłącznym elementem obecnego i przyszłego zrównoważonego rozwoju państwa.
Strategia powinna zatem zawierać rozwiązania służące: poprawie ochrony wód pod względem ilościowym i jakościowym, ochronie ekosystemów wodnych oraz bezpośrednio od nich zależnych terenów podmokłych i ekosystemów lądowych, a także wspieraniu właściwego wykorzystywania zasobów wodnych i rozwojowi nowych sposobów korzystania z nich. Regulacja taka powinna jednocześnie sprzyjać rozwiązywaniu problemów związanych z wodami transgranicznymi oraz zmierzać do obniżenia stopnia zagrożenia powodziami i suszami. Przewidziane rozwiązania powinny umożliwiać osiągnięcie pozytywnych skutków gospodarczych i społecznych, przede wszystkim w sferze zatrudnienia - narzędzia wdrażane w ramach strategii gospodarki wodnej mogą bowiem przysłużyć się zmniejszaniu poziomu bezrobocia.
Konieczne jest określenie przewidywanej łącznej kwoty niezbędnych nakładów - rzeczowych i finansowych - oraz źródeł ich finansowania, a także zaplanowanie rozdziału wydatków na poszczególne lata wdrażania strategii. Pożądane jest również, by w ramach gospodarki wodnej wprowadzone zostały nowe mechanizmy finansowe z uwzględnieniem systemu handlu zanieczyszczeniami zorganizowanego w układzie zlewni hydrologicznych.
Problemy gospodarki wodnej muszą być ujmowane kompleksowo. Szczególnie sprawy związane z zapobieganiem powodziom i walką z nimi powinny być ściśle powiązane z planowaniem przestrzennym. Niezbędne staje się również zbudowanie jednolitych systemów informacyjnych i informatycznych dotyczących gospodarki wodnej.
Senat Rzeczypospolitej Polskiej zwraca się z apelem do rządu, instytucji oraz stowarzyszeń i organizacji związanych z gospodarką wodną, w tym do pozarządowych organizacji proekologicznych, o konstruktywną współpracę i pilne przygotowanie strategii gospodarki wodnej. Tylko wspólne działanie może zapewnić przyszłym pokoleniom trwały dostęp do odpowiednich zasobów wodnych.
Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej <<Monitor Polski>>.".
W drugim punkcie porządku dziennego wspólnego posiedzenia Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska oraz Komisji Ustawodawczej przystąpiono do pierwszego czytania zgłoszonego przez Komisję Rolnictwa i Ochrony Środowiska projektu ustawy o zmianie ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego oraz ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa.
W imieniu wnioskodawcy - Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska - projekt omówił i uzasadnił senator Jerzy Chróścikowski.
Opinie na temat projektu przedstawili sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Henryk Kowalczyk oraz Andrzej Andryszak i Sławomir Tracz z Agencji Nieruchomości Rolnych.
W opinii wnioskodawców, struktura agrarna polskiego rolnictwa charakteryzuje się znaczną liczbą gospodarstw rolnych (blisko 2 mln o powierzchni powyżej 1 ha), silnym rozdrobnieniem, niewielkim udziałem gospodarstw średnich i większych obszarowo (aż 80% gospodarstw ma powierzchnię mniejszą niż 10 ha, użytkują one 40% użytków rolnych). Tylko 1% gospodarstw ma powierzchnię powyżej 50 ha i użytkują one 16% użytków rolnych. Średnia powierzchnia gospodarstwa indywidualnego o powierzchni powyżej 1 ha w Polsce, według danych spisu rolnego w 2002 r., wynosiła 8,33 ha, a w układzie wojewódzkim - od 3,92 ha w województwie małopolskim do 18,74 ha w warmińsko-mazurskim. Obecna struktura obszarowa wskazuje na konieczność powiększania przede wszystkim gospodarstw kilku- i kilkunastohektarowych, co ma na celu m.in. zapewnienie możliwości utrzymania się z pracy w rolnictwie właścicielom i ich rodzinom.
Zdaniem wnioskodawców, określone w nowelizowanej ustawie wymogi, których spełnienie pozwala uznać osobę fizyczną za rolnika indywidualnego, są zbyt ogólne. Dowodem na to jest uczestnictwo w przetargach ograniczonych organizowanych przez Agencję Nieruchomości Rolnych dla rolników indywidualnych osób, które wprawdzie spełniają formalnie ustawowe kryteria, nie są jednak w rzeczywistości związane z rolnictwem. Zgodnie z literalnym brzmieniem przepisów powołanej ustawy każda osoba mająca co najmniej wykształcenie średnie, niekoniecznie rolnicze, spełnia wymóg posiadania wykształcenia rolniczego, spełnia też wymóg zamieszkiwania w gminie, na obszarze której położona jest nabywana nieruchomość, jeśli chociażby na dzień przed przetargiem została zameldowana i wydzierżawiła w tym samym czasie nieruchomości rolne od miejscowych rolników. W świetle obowiązujących przepisów ustawy nie ma więc przeszkód, aby grunty rolne były nabywane przez przedsiębiorcze osoby niebędące rolnikami, chociażby dla otrzymywania dopłat lub w celach spekulacyjnych.
Z powyższych względów celowe jest wprowadzenie ograniczeń w postaci wymogu 3-letniego zameldowania na terenie gminy, gdzie leży gospodarstwo, oraz ponowne zdefiniowanie kwalifikacji rolniczych, wyłączające możliwość uznania za rolnika osoby niemającej nic wspólnego z rolnictwem, ale legitymującej się wykształceniem wyższym lub średnim w jakiejkolwiek dziedzinie, a także doprecyzowanie pojęcia "osobiste prowadzenie gospodarstwa rolnego". Najistotniejszymi przesłankami świadczącymi o osobistym prowadzeniu gospodarstwa powinna być praca w swoim gospodarstwie rolnym oraz podejmowanie wszelkich decyzji związanych z jego prowadzeniem.
Zmiana proponowana w ustawie o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa ma na celu ujednolicenie preferencji dla rolników indywidualnych powiększających gospodarstwo rodzinne, wprowadzonych ustawą o kształtowaniu ustroju rolnego, przy nabywaniu nieruchomości zasobu w przetargach ograniczonych.
Zgodnie z art. 6 ust.1 pkt. 1 agencja realizuje zadania m.in. w zakresie tworzenia gospodarstw rodzinnych. Jednak dotychczas zadanie to nie było wspierane instrumentem ułatwiającym nabywanie ziemi przez osoby tworzące takie gospodarstwa, zwłaszcza przez młodych rolników. Uzasadnione byłoby więc wprowadzenie możliwości organizowania przez agencję przetargów ograniczonych dla takich osób. Wprowadzenie przedmiotowego zapisu byłoby uzasadnione pod warunkiem jednoczesnej zmiany definicji kwalifikacji rolniczych w ustawie o kształtowaniu stroju rolnego.
Wobec preferowania przez agencję powiększania i tworzenia gospodarstw rodzinnych również byli pracownicy zlikwidowanych państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej powinni tworzyć takie gospodarstwa w ramach przetargów ograniczonych.
Możliwość ułatwiania nabywania ziemi byłym pracownikom zlikwidowanych ppgr współdziałającym w formie spółki jest tak samo uzasadniona jak wspieranie nabywania przez byłych pracowników zlikwidowanych ppgr występujących jako osoby fizyczne. W dotychczasowym brzmieniu ustawy określa się, że w przetargu ograniczonym uczestniczyć mogą spółki utworzone przez takich pracowników. Tymczasem nie powinno być istotne, kto tworzył w przeszłości spółkę, lecz kto obecnie jest jej udziałowcem.
Projektowana ustawa nie pociągnie za sobą istotnych skutków finansowych dla budżetu państwa.
Do przedstawionego projektu zgłoszono 2 poprawki, które komisja poparła w głosowaniu i projekt wraz z nimi zarekomenduje w drugim czytaniu. Na sprawozdawcę wybrano senatora J. Chróścikowskiego.
Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Gospodarki Narodowej, Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej przystąpiono do pierwszego czytania zgłoszonego przez grupę senatorów projektu ustawy o potwierdzeniu wygaśnięcia praw rzeczowych na nieruchomościach, które weszły w granice Rzeczypospolitej Polskiej po II wojnie światowej oraz zmianie ustawy - Przepisy wprowadzające kodeks cywilny oraz ustawy o księgach wieczystych i hipotece.
Rozpatrywany projekt w imieniu wnioskodawców omówili i uzasadnili senatorowie Piotr Ł.J. Andrzejewski i Dorota Arciszewska-Mielewczyk.
Projekt zmierza do uregulowania problemu niemieckich roszczeń o mienie w Polsce. Dotyczy on potwierdzenia wygaśnięcia praw rzeczowych na nieruchomościach, które weszły w granice Rzeczpospolitej Polskiej po II wojnie światowej.
Rozpatrywany projekt zakłada, że do 31 marca 2008 r. starostowie złożą w sądach wnioski o sprawdzenie ksiąg wieczystych nieruchomości położonych na ziemiach odzyskanych i na terenie Wolnego Miasta Gdańska. W wypadkach, gdy w księgach tych znajdą się zapisy o niemieckich przedwojennych właścicielach, zostaną one zmienione na Skarb Państwa. Chodzi o to, aby te - niezgodne z istniejącym stanem prawnym wpisy - nie pozwalały nikomu z byłych właścicieli powoływać się dziś na nie i stosować zasadę domniemania wiarygodności ksiąg wieczystych. Proponowane przepisy mówią o tym, że działania starostów będą podlegać wojewodom, którzy co kwartał będą składać sprawozdania ministrowi odpowiadającemu za sprawy budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej oraz ministrowi skarbu państwa.
W opinii senator D. Arciszewskiej-Mielewczyk, sprawa załatwienia kwestii roszczeń niemieckich jest ważna, ponieważ byli właściciele nieruchomości w Polsce lub ich spadkobiercy coraz częściej składają pozwy przeciwko polskiemu Skarbowi Państwa o ich zwrot lub rekompensatę.
Podczas posiedzenia opinie o projekcie senatorskim przedstawili wiceminister sprawiedliwości Andrzej Duda oraz dyrektor Departamentu Prawno-Traktatowego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Marek Madej.
W wyniku dyskusji senatorowie postanowili kontynuować prace nad projektem ustawy o potwierdzeniu wygaśnięcia praw rzeczowych na nieruchomościach, które weszły w granice Rzeczypospolitej Polskiej po II Wojnie Światowej oraz zmianie ustawy - Przepisy wprowadzające kodeks cywilny oraz ustawy o księgach wieczystych i hipotece, a także zwrócić się o opinie prawne w tej sprawie do ekspertów.
* * *
Podczas posiedzenia Komisji Spraw Zagranicznych przyjęto projekt uchwały Senatu w rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja 1791 roku.
Uchwałę o identycznej treści 19 kwietnia br. przyjął Sejm litewski; stanie się ona wspólnym dokumentem parlamentów Polski i Litwy na wspólnym uroczystym zgromadzeniu posłów i senatorów RP zsynchronizowanym z posiedzeniem Seimasu Republiki Litewskiej. Obrady będą odbywać się równocześnie w Warszawie, w sali obrad Senatu, i w Wilnie, w sali Seimasu. Transmitować je będzie TVP oraz telewizja litewska.
W wniesionym przez komisję projekcie uchwały napisano: "Uroczyście obchodząc rocznicę Ustawy Rządowej przyjętej przez Sejm Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego w dniu 3 maja 1791 r. oraz mając w pamięci Zaręczenie Wzajemne z 20 października 1791 r., składamy hołd Polakom i Litwinom, twórcom Konstytucji 3 Maja, testamentu Rzeczypospolitej Obojga Narodów, zbudowanej wokół praw i swobód obywatelskich, tolerancji, wolności wyznania, pokoju i opartej na zasadach równości współpracy pomiędzy dwoma europejskimi państwami.
Konstytucja 3 Maja połączyła chrześcijańskie tradycje Europy i wartości Oświecenia, umożliwiła powstanie i przetrwanie przez okres zaborów, niewoli i okupacji nowoczesnych narodów polskiego i litewskiego. Wartości zawarte w pierwszej pisanej konstytucji w Europie - wolność wyznania, równość wobec prawa, tolerancja, podział władzy, rządy oparte na woli narodu - stały się fundamentem rozwoju społeczeństwa obywatelskiego w naszych państwach.
Konstytucja 3 Maja 1791 r. zabezpieczyła dziedzictwo wspólnego, powstałego na drodze pokojowej państwa, wkrótce potem brutalnie zniszczonego. Po upływie ponad 200 lat, nawiązujemy do konstytucyjnych idei przodków, dziś jako pełnoprawni i solidarni członkowie Unii Europejskiej i Traktatu Północnoatlantyckiego. Jedność Europy, przystąpienie Litwy i Polski do Sojuszu Północnoatlantyckiego oraz Unii Europejskiej jest spełnieniem przesłania Rzeczypospolitej Obojga Narodów, prawdziwie pokojowego, demokratycznego i praworządnego państwa na naszym kontynencie. Przes³anie to by³o inspiracj± dla walki Solidarno¶ci i Sajūdisu, walki o odrodzenie wolnych Rzeczypospolitej Polskiej i Republiki Litewskiej.
Utrwalanie niepodległości narodów wolnego świata wymaga konsekwentnych działań na rzecz wolności i demokracji. Dzisiejszym zadaniem jest połączenie wysiłków podczas rozwiązywania bieżących problemów naszych państw, Europy i świata. Osiągamy nasze wspólne cele, rozwijając stosunki dwustronne i współpracę w Unii Europejskiej. Staramy się dzielić doświadczeniami z innymi krajami w Europie, pragnąc umacniać wolność i demokrację. Tym samym uważamy, że dzieło integracji Europy nie będzie zakończone, jeżeli nie przystąpią do niego narody, których europejskie powołanie jest naszym wspólnym zobowiązaniem.
Pozostajemy wierni przekonaniu naszych ojców, że wolność narodów, pokój i demokracja pozostaną najwyższymi wartościami także dla przyszłych pokoleń. Wierność ideom zawartym w pierwszej pisanej konstytucji w Europie oznacza i dziś współodpowiedzialność za przyszłość zjednoczonej i silnej Europy".
Ustalono, że w dalszych pracach nad projektem uchwały Komisję Spraw Zagranicznych reprezentować będzie wicemarszałek Marek Ziółkowski.
* * *
Odbyło się wspólne posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych i Komisji Ustawodawczej, podczas którego przeprowadzono pierwsze czytanie projektu uchwały w rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja 1791 roku. Projekt wniosła Komisja Spraw Zagranicznych.
W głosowaniu połączone komisje poparły przedstawiony projekt i wniosły o przyjęcie go bez poprawek. Na sprawozdawcę podczas drugiego czytania projektu wybrano wicemarszałka Marka Ziółkowskiego.
Na swym posiedzeniu Komisja Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą rozpatrzyła i zaopiniowała następujące wnioski o dotacje z budżetu Kancelarii Senatu na wykonanie zadań państwowych na opiekę nad Polonią i Polakami za granicą:
Komisja Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą przychyliła się do opinii Zespołu Finansów Polonijnych odrzucającej 5 wniosków nie wypełniających wymogów formalnoprawnych.
* * *
Podczas posiedzenia Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o podatku rolnym.
Przyjęcie ustawy uchwalonej na podstawie projektu rządowego rekomendowała senatorom wiceminister pracy i polityki społecznej Joanna Kluzik-Rostkowska, wyjaśnień udzielała także dyrektor Departamentu Świadczeń Rodzinnych w tym resorcie Alina Wiśniewska. Przebieg prac sejmowych omówiła posłanka Anna Pakuła-Sacharczuk. Pozytywną opinię o ustawie przedstawiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.
W głosowaniu Komisja Rolnictwa i Ochrony Środowiska postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 1 poprawki, dotyczącej wydłużenia z 3 do 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka terminu składania wniosku o wypłatę jednorazowej zapomogi. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Jerzego Chróścikowskiego.
* * *
Podczas posiedzenia Komisji Gospodarki Narodowej kontynuowano rozpatrywanie ustawy o zmianie ustawy o rzemiośle.
Senatorowie przystąpili do głosowania wniosków zgłoszonych na poprzednim posiedzeniu w tej sprawie, 24 kwietnia br.
Pierwszy pod głosowanie poddano wniosek senator Mirosławy Nykiel. Nie uzyskał on poparcia większości komisji i zostanie przedstawiony jako wniosek mniejszości.
Po tym głosowaniu komisja zakończyła obrady i postanowiła kontynuować rozpatrywanie ustawy o zmianie ustawy o rzemiośle na kolejnym posiedzeniu, na początku maja br.
* * *
Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej zebrała się w celu rozpatrzenia ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw.
Przyjęcie ustawy uchwalonej na podstawie projektu rządowego rekomendował senatorom wiceminister spraw wewnętrznych i administracji Wiesław Tarka, któremu towarzyszyła wicedyrektor departamentu w tym resorcie Monika Prus. Swoją opinię o sejmowej nowelizacji przedstawił Bartłomiej Tokarz z Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka. Uwagi szczegółowe zgłosiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.
W głosowaniu Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 13 poprawek do ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw, analogicznych do propozycji senackiego biura legislacyjnego. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wyznaczono senatora Andrzeja Jarocha.
* * *
Posiedzenie Komisji Obrony Narodowej zwołano w celu rozpatrzenia ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie niektórych innych ustaw.
W imieniu rządu przyjęcie ustawy rekomendował senatorom wiceminister obrony narodowej Bogusław Winid, któremu towarzyszyli przedstawiciele Dowództwa Operacyjnego oraz departamentów: Prawnego, Spraw Socjalnych, Wychowania i Promocji Obronności w resorcie obrony. Propozycję wprowadzenia zmiany do ustawie zgłosił przedstawiciel Departamentu Systemu Obronnego w Biurze Bezpieczeństwa Narodowego. Swoją opinię przedstawiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.
Rozpatrywana nowela przewiduje m.in. utworzenie nowego rodzaju sił zbrojnych - Wojsk Specjalnych przeznaczonych do działań w misjach pokojowych i humanitarnych, ustawowe umocowanie Dowództwa Operacyjnego Sił Zbrojnych odpowiedzialnego za działania operacyjne na terenie kraju, utworzenie Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych odpowiedzialnego za logistykę i zarządzanie obroną terytorialną oraz wspieranie działań polskich oddziałów podczas misji poza granicami kraju.
W głosowaniu Komisja Obrony Narodowej postanowiła zarekomendować Senatowi wprowadzenie 7 poprawek do ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Dotyczą one m.in. wydłużenia vacatio legis ustawy oraz dodania w art. 1 w pkt 2, w art. 13a w ust. 4 po pkt 2 punktu w brzmieniu: "...) szkolenie podległych związków organizacyjnych i jednostek wojskowych;". Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Ludwika Zalewskiego.
* * *
Senatorowie z Komisji Praw Człowieka i Praworządności kontynuowali rozpatrywanie ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji oraz niektórych innych ustaw. Pierwsze posiedzenie w tej sprawie odbyło się 24 kwietnia br., zgłoszono wówczas szereg propozycji zmian.
Podczas posiedzenia szczegółowo omówiono i przeanalizowano proponowane zmiany, a następnie poddano je pod głosowanie.
Na temat zgłoszonych wniosków wypowiadali się wiceminister sprawiedliwości Andrzej Duda oraz sędziowie: Tomasz Moniuszko, Kazimierz Orłowski i Jacek Saramaga z tego resortu, wiceprezes Krajowej Rady Komorniczej Andrzej Kulągowski i dyrektor biura w tej radzie Iwona Karpiuk-Suchecka, a także mecenas Jerzy Bańka ze Związku Banków Polskich.
W przyjętym stanowisku Komisja Praw Człowieka i Praworządności postanowiła zaproponować wprowadzenie 17 poprawek do ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji oraz niektórych innych ustaw. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Aleksandra Bentkowskiego.
Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment