Oświadczenie skierowane do wiceprezesa Rady Ministrów, ministra spraw wewnętrznych i administracji Ludwika Dorna, do głównego inspektora nadzoru budowlanego Marka Naglewskiego oraz do głównego inspektora ochrony środowiska Marka Haliniaka

Dnia 30 października 2006 r. trafiła do mnie, jako senatora z okręgu nr 7, skarga mieszkańców wsi Radawiec, gmina Radzyń Podlaski, w związku z decyzją z dnia 17 sierpnia 2006 r. wydaną panu Andrzejowi Kaczorkiewiczowi przez starostę Powiatu Radzyń Podlaski, dotyczącą pozwolenia na budowę chlewni na działkach o numerach ewidencyjnych 1697, 1698, 1699 i 1700 położonych w Radawcu. Skarga ta została podpisana przez sześćdziesięciu sześciu mieszkańców Radawca. Skarga jest poparta apelem sołtysa wsi Radawiec z dnia 11 października 2006 r. skierowanym do starosty radzyńskiego o podjęcie wszelkich działań zakazujących budowy chlewni, płyty gnojowej i zbiornika na ścieki na wyżej wymienionych działkach z uwagi na zagrożenie dla mieszkańców. Ze skargi tej wynika, iż mieszkańcy Radawca o budowie chlewni dowiedzieli się dopiero gdy koparka pojawiła się na placu budowy. Nie zostali oni powiadomieni, bezpośredni sąsiedzi rozpoczętej inwestycji nie byli zaś w ogóle pytani o zgodę w przedmiotowej sprawie, ani też nie byli stroną postępowania. Wcześniejsza decyzja lokalizacyjna budowy chlewni na tych samych działkach została uchylona, gdyż została ona wydana przez osobę nieuprawnioną, a bezpośredni sąsiedzi nie wyrazili zgody na tę budowę. Bez przeprowadzenia wywiadu środowiskowego ponownie wydano panu Andrzejowi Kaczorkiewiczowi pozwolenie na budowę chlewni w tym samym miejscu w dniu 17 sierpnia 2006 r., sygnatura akt AB 77351/297/200.

Kuriozalne jest, iż w dniu 13 lipca 2006 r. pan ten nie wyraził zgody na przeprowadzenie oględzin swojej posesji przy ulicy Kościuszki 41 w Radzyniu Podlaskim przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie - Delegaturę w Białej Podlaskiej, w związku z wniesioną interwencją dotyczącą uciążliwości hodowli trzody chlewnej prowadzonej na tej posesji. W związku z tym mieszkańcy Radawca słusznie obawiają się, iż znacznie większą uciążliwością będzie o wiele większa chlewnia wybudowana przez tego pana w ich bezpośrednim sąsiedztwie. Wieś Radawiec stanowi zwartą zabudowę domów mieszkalnych w odległości 2 km od Radzynia Podlaskiego, zaś chlewnia ma zostać wybudowana właśnie w środku tej zabudowy, akurat obok przystanku autobusowego, z którego dzieci odjeżdżają do szkoły. W domach tych mieszkają przeważnie młode rodziny z małymi dziećmi.

W tej sytuacji zainteresowani mieszkańcy wsi Radawiec złożyli do starosty powiatu radzyńskiego wniosek o wznowienie postępowania w sprawie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia panu Andrzejowi Kaczorkiewiczowi pozwolenia na budowę budynku inwentarskiego, płyty gnojowej, zbiornika na gnojówkę i zbiornika na ścieki sanitarne na wyżej wymienionych działkach. W związku z tym wnioskiem starosta powiatu radzyńskiego dnia 5 października 2006 r. wydał postanowienie o wznowieniu postępowania administracyjnego w przedmiotowej sprawie i wstrzymaniu wykonania decyzji nr 297/2006 z dnia 17 sierpnia 2006 r.

W związku z toczącym się postępowaniem administracyjnym wnoszę o objęcie tego postępowania nadzorem, a w szczególności proszę o:

- zakończenie tego postępowania w sposób zgodny z przepisami prawa oraz interesami mieszkańców wskazujących na uciążliwości środowiskowe lokalizacji chlewni w ich bezpośrednim sąsiedztwie;

- potraktowanie mieszkańców jako stronę postępowania;

- rozbiórkę rozpoczętej chlewni i zmianę lokalizacji jej budowy do strefy ochronnej, gdzie istnieją już dwie chlewnie, gdyż inwestor posiada cztery większe działki, na których może budować chlewnie, które nie będą miały wpływu na pogorszenie warunków zamieszkania dwudziestu rodzin z Radawca;

- skontrolowanie poprawności proceduralnej i zgodności z prawem planu zagospodarowania przestrzennego gminy Radzyń Podlaski, co stanowi treść skargi złożonej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie;

- dokonanie przez służby ochrony środowiska skutecznej kontroli uciążliwości chlewni przy ulicy Kościuszki 41 dla mieszkańców Radzynia Podlaskiego.

Załatwienie wyżej wymienionych kwestii będzie miało znaczenie w profilaktyce poważnego konfliktu społecznego we wsi Radawiec w związku z decyzją lokalizacyjną inwestycji, dokonaną w sposób ignorujący konsensus społeczny z mieszkańcami tej wsi.

Z wyrazami szacunku

Adam Biela

Warszawa, dnia 11.01.2007 r.

Pan
Bogdan Borusewicz
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Dotyczy: pisma z dnia 16 listopada 2006 r. znak: BPS/DSK-043-743/06

Szanowny Panie Marszałku,

Odpowiadając na pismo Pana Marszałka z dnia 16 listopada 2006 r. znak: BPS/DSK-043-743/06 dotyczące oświadczenia senatora Adama Bieli na 21 posiedzeniu Senatu w dniu 9 listopada 2006 r., oraz w ślad za moim pismem z dnia 17 grudnia 2006 r. uprzejmie informuję o ustaleniach kontroli wykonanej w dniach 29 listopada i 21 grudnia 2006 r. przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie w fermie trzody chlewnej prowadzonej przez Pana Andrzeja K. przy ul. Kościuszki 41 w Radzyniu Podlaskim.

W trakcie kontroli wykonano pomiary zanieczyszczenia powietrza, a także dokonano oględzin posesji.

Wyniki analizy pobranych próbek powietrza wykazały, że zawartość zanieczyszczeń w badanych wskaźnikach: amoniak, merkaptany i siarkowodór są poniżej wartości odniesienia, wyrażone jako poziomy substancji w powietrzu, określone w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. z 2003 r., Nr 01, poz. 12). Kontrola stwierdziła natomiast następujące nieprawidłowości: nieprowadzenie ewidencji wody pobieranej do celów hodowlanych z własnej studni, nieprowadzenie ewidencji powstających odpadów opakowaniowych oraz nieprowadzenie selektywnej zbiórki odpadów.

W związku z tymi ustaleniami Pan Andrzej K. został pouczony o obowiązkach wynikających z wymagań ochrony środowiska oraz Lubelski WIOŚ wydał zarządzenie pokontrolne zobowiązujące do usunięcia stwierdzonych naruszeń, m.in. do zainstalowania wodomierza na ujęciu wody z własnej studni, założenia i prowadzenia ewidencji wytworzonych odpadów, prowadzenia selektywnej zbiórki odpadów oraz przekazywania zebranych odpadów jednostkom posiadającym wymagane zezwolenia.

Kontrola ponadto ustaliła, że w dniu 21 grudnia 2006 r. obsada fermy trzody chlewnej wynosiła 15,26 DJP - Dużych Jednostek Przeliczeniowych, co stanowi poniżej 39% wielkości określonej w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. Nr 257, poz. 2573 z późn. zm.). Przedmiotowa instalacja, ze względu na wielkość obsady, poniżej 40 DJP zwolniona jest z obowiązku posiadania pozwolenia na wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza, o którym mowa w art. 220 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (tj. Dz. U. z 2006 r. Nr 129, poz. 902) oraz z obowiązku zgłoszenia instalacji właściwemu organowi ochrony środowiska w rozumieniu art. 152 ww. ustawy.

Jednocześnie informuję, że z pisma Burmistrza Miasta Radzyń Podlaski z dnia 14 grudnia 2006 r., stanowiącego odpowiedź na wystąpienie WIOŚ w Lublinie wynika, że zgodnie z aktualnym "Regulaminem utrzymania porządku i czystości w terenie miasta Radzyń Podlaski", przyjętym uchwałą Nr XLVII/291/2006 Rady Miasta Radzyń Podlaski z dnia 28 września 2006 r. w sprawie obowiązków osób utrzymujących zwierzęta, na terenie miasta Radzyń Podlaski dopuszcza się utrzymanie zwierząt gospodarskich w gospodarstwach rolnych, w rozumieniu ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2006 r. Nr 136, poz. 969 z późn. zm.) oraz działów specjalnych produkcji rolnej, w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

Ustalenia Lubelskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska wykazały więc, że przedmiotowa działalność regulowana jest przepisami ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tj. Dz. U. z 2005 r. Nr 236, poz. 2008 z późn. zm.). Kontrola przestrzegania tych przepisów należy do Burmistrza Miasta Radzyń Podlaski.

Informuję uprzejmie, że stwierdzone naruszenia nie wypełniały przesłanek obligujących Lubelskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska do wstrzymania, w trybie art.364 ww. ustawy Poś, prowadzonej przez Pana Andrzeja K. działalności przy ul. Kościuszki 41 w Radzyniu Podlaskim.

Z poważaniem

Marek Haliniak

Oświadczenie skierowane do minister pracy i polityki społecznej Anny Kalaty oraz do głównego inspektora pracy Bożeny Borys-Szopy

Do mojego biura zgłosił się pan Janusz Kulik, który jest byłym pracownikiem KWK "Siemianowice" - ZG "Rozalia", obecnie przebywającym na emeryturze.

Według świadectwa pracy pan Kulik rozpoczął pracę 10 maja 1979 r. Jednak już po kilku latach pracy wystąpiły nieprawidłowości w wyliczeniu stażu pracy pana Kulika, co miało wpływ na wielkość dodatków przysługujących między innymi z Karty Górnika. Pan Kulik wielokrotnie interweniował w tej sprawie, jednak był zbywany przez kierownictwo zakładu pracy. Informowano go ponadto, iż nieścisłości na drukach listy płac nie będą miały znaczenia w momencie nabycia praw do emerytury.

Z przedstawionych nam przez pana Kulika oryginałów dokumentów - listy płac, świadectwa pracy - wynika, że istniały duże nieścisłości związane ze stażem pracy pana Kulika. Według listy płac z 1986 r. staż pracy, który był podstawą do obliczenia wynagrodzenia pana Kulika, wynosił cztery lata, a od stycznia 1987 r. - pięć lat, podczas gdy według świadectwa pracy staż pracy powinien wynosić odpowiednio siedem i osiem lat. W kolejnych latach sytuacja ze stażem pana Kulika stawała się coraz bardziej dziwna i zagmatwana.

W czerwcu 1990 r. staż pracy określono na pięć lat, czyli taki sam okres jak w 1987 r., by w lipcu tegoż roku podnieść go nagle do czternastu lat i zwiększyć w listopadzie do piętnastu lat. W styczniu 1994 r. staż pracy zmniejszył się do ośmiu lat, w lutym wzrósł do szesnastu lat, w kwietniu - do osiemnastu lat, by w sierpniu tego samego roku zakończyć wzrost na dziewiętnastu latach.

W dniu 27 stycznia 2004 r. pan Janusz Kulik otrzymał decyzję z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Oddziału w Chorzowie o przyznaniu emerytury - sygnatura akt KGEU 06211593/20. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto wynagrodzenie, które stanowiło podstawę wymiaru składek z dziesięciu lat kalendarzowych, to jest od stycznia 1985 r. do grudnia 1994 r.

Przyznana emerytura okazała się niższa niż emerytury współpracowników pana Kulika wykonujących tę samą pracę i ze stażem identycznym z tym, jaki ma pan Kulik.

Po otrzymaniu decyzji pan Kulik interweniował w oddziale ZUS w Chorzowie, gdzie został poinformowany, iż ZUS posługuje się dokumentami przedstawionymi przez pracodawcę. Następnie w sprawie zaniżonego i błędnie naliczanego stażu pracy na drukach listy płac pan Kulik zwrócił się do Biura Likwidacyjnego Kopalni KWK "Siemianowice" w Michałkowicach, gdzie potwierdzono, iż wystąpił błąd na drukach, jednak powiedziano, że pracownicy biura likwidacyjnego nie są w stanie uczynić czegokolwiek w tej sprawie. Kolejnym krokiem pana Kulika było zwrócenie się w tej sprawie do Sądu Pracy w Katowicach, gdzie dowiedział się, że ta sprawa jest już przedawniona.

Dlatego proszę o odpowiedź na następujące pytania: W jaki sposób pan Kulik może uzyskać świadczenie emerytalne w pełnej należnej mu wielkości z racji przepracowanych lat? Czy Zakład Ubezpieczeń Społecznych może dokonać ponownego przeliczenia dochodów na podstawie oryginalnych dokumentów dostarczonych przez pana Kulika, w tym między innymi druków listy płac z tamtego okresu? Czy Państwowa Inspekcja Pracy może przeprowadzić kontrolę dokumentacji prowadzonej przez KWK "Siemianowice" - ZG "Rozalia" odnośnie do nieprawidłowości w wyliczaniu wynagrodzeń?

Bronisław Korfanty
senator RP

Warszawa, dnia 15.01.2007 r.

Pan
Ryszard Legutko
Wicemarszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku,

Odpowiadając na pismo Pana Marszałka z dnia 20 grudnia 2006 r. (BPS/DSK-043-815/06) dotyczące oświadczenia złożonego przez senatora Bronisława Korfantego podczas 23. posiedzenia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 14 grudnia 2006 roku, uprzejmie informuję, że sprawa Pana Janusza K. została przekazana zgodnie z właściwością do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Zgodnie z art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 marca 1981 roku o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz. U. z 2001 roku, nr 124 poz. 1362 ze zm.) do zadań Państwowej Inspekcji Pracy należy nadzór i kontrola przestrzegania przez pracodawców prawa pracy, natomiast kwestia ustalania uprawnień do świadczeń i ubezpieczeń społecznych oraz ewentualnego ponownego ustalenia prawa lub zobowiązania na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu w przypadku przedłożenia nowych dowodów należy do właściwości Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (art. 83 ust. 1 pkt 4, art. 83a ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, (Dz. U. nr 137, poz. 887 ze zm.), art. 112 i art. 114 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 roku, nr 39, poz. 353).

Łączę wyrazy szacunku

Roman Giedrojć

Warszawa, 17.01.2007 r.

Pan
Bogdan Borusewicz
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku,

Odpowiadając na przesłane przy piśmie z dnia 20 grudnia 2006 r. znak: BPS/DSK-043-795/06 oświadczenie złożone przez Senatora Bronisława Korfantego na 23 posiedzeniu Senatu w dniu 14 grudnia 2006 r. w części sprawy dotyczącej dokumentowania okresów zatrudnienia oraz wynagrodzenia, dochodu przy ustalaniu wysokości emerytury lub ponownego ustalenia wysokości tego świadczenia w związku ze sprawą Pana Janusza K., byłego pracownika KWK "Siemianowice" ZG "Rozalia" obecnie przebywającego na emeryturze uprzejmie wyjaśniam, co następuje:

Świadczenia pieniężne, jak przykładowo emerytura lub renta z tytułu niezdolności do pracy, wynikające z powszechnego systemu emerytalno-rentowego uregulowanego przepisami ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 z późn. zm.) na zasadach i w wysokości określonych w wymienionych przepisach przysługują osobom podlegającym obowiązkowo lub dobrowolnie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

Przepisami wskazanej ustawy określono, że podstawę emerytury stanowi przeciętna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne lub na ubezpieczenie społeczne w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę.

Na wniosek ubezpieczonego podstawę wymiaru emerytury może stanowić przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenie emerytalne w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu.

Przy ustalaniu uprawnień do emerytury jak również ustalaniu wysokości tego świadczenia uwzględniane są okresy składkowe i nieskładkowe. Z tym, że okresy nieskładkowe uwzględnia się w wymiarze nie przekraczającym jednej trzeciej udowodnionych okresów składkowych.

Na wysokość emerytury składają się dwie części:

- pierwsza, jednakowa dla wszystkich ubezpieczonych wynosząca 24% kwoty bazowej (tzw. część socjalna),

- druga uzależniona od wysokości indywidualnych zarobków oraz od długości okresów składkowych (liczonych po 1,3% podstawy wymiaru za każdy rok) i okresów nieskładkowych (liczonych po 0,7% podstawy wymiaru za każdy rok).

Z powyższego wynika generalna zasada obowiązująca w systemie emerytalno-rentowym, zgodnie z którą wysokość indywidualnej emerytury uzależniona jest od indywidualnej długości stażu pracy i indywidualnej wysokości wynagrodzenia uzyskiwanego w czasie aktywności zawodowej, a z nim związanej wysokości składki płaconej na ubezpieczenie społeczne.

W celu ustalenia wysokości indywidualnej emerytury lub ponownego obliczenia wysokości tego świadczenia zgodnie z przepisami ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. z 1983 r. Nr 10, poz. 49 z późn. zm.) osoba zainteresowana zobowiązana jest przedłożyć w organie rentowym środki dowodowe stwierdzające okresy zatrudnienia oraz wysokość osiąganego zarobku lub dochodu.

Środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia, są pisemne zaświadczenia zakładów pracy wydane na podstawie posiadanych dokumentów oraz legitymacja ubezpieczeniowa zawierająca odpowiednie wpisy tj. datę rozpoczęcia i zakończenia pracy, rodzaj wykonywanej pracy, pieczątkę zakładu pracy, podpis i pieczątkę służbową pracodawcy lub upoważnionego pracownika, bądź uznanie tych okresów orzeczeniem sądu.

Do potwierdzenia okresów zatrudnienia mogą służyć także takie dowody jak legitymacja służbowa, umowa o pracę, wpisy w dowodach osobistych, pisma kierowane przez zakłady pracy do pracownika w czasie trwania zatrudnienia na przykład o powołaniu, mianowaniu, angażowaniu, zwolnieniu, wyróżnieniu, udzielenia urlopu jeżeli na ich podstawie można ustalić okres zatrudnienia.

Okresy zatrudnienia mogą być udowodnione zeznaniami świadków, gdy zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczeń zakładu pracy. Zeznania świadków przedstawia osoba ubiegająca się o przyznanie świadczenia.

Dokumentem potwierdzającym wysokość wynagrodzeń wymaganym do ustalenia wymiaru świadczeń emerytalno-rentowych jest zaświadczenie wystawione przez pracodawcę na druku wg wzoru określonego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (aktualnie druk ZUS Rp 7) lub legitymacja ubezpieczeniowa, zawierająca odpowiednie wpisy o okresach zatrudnienia i osiąganych w tych okresach wynagrodzeniach.

Obowiązuje generalna zasada, zgodnie z którą zaświadczenie stwierdzające wysokość osiąganych wynagrodzeń lub dochodu powinno być wystawione przez pracodawcę lub prawnego następcę pracodawcy na podstawie dokumentacji płacowej.

Zakłady pracy do końca 1990 r. nie były zobowiązane do przechowywania dokumentacji płacowej przed 1980 r. dłużej niż przez okres 12 lat. Dokumentację płacową, jako nie archiwalną zakład pracy niszczył. Niektóre zakłady pracy, jednak nie niszczyły tej dokumentacji, w związku z tym zachowała się ona do chwili obecnej.

Przepisami rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 15 stycznia 1991 r. w sprawie zasad prowadzenia rachunkowości (Dz. U. z 1991 r. nr 10, poz. 31) uregulowano, że okres przechowywania list płac, kart zbiorowych płac lub innych dokumentów, na podstawie których można ustalić podstawę wymiaru świadczeń emerytalno-rentowych jest uzależniony od okresów przewidzianych w przepisach emerytalno-rentowych. Od dnia wejścia w życie przepisów wymienionego rozporządzenia tj. od dnia 1 stycznia 1991 r. archiwa państwowe nie wydają zezwoleń na likwidację dokumentacji płacowej zakładów pracy przed upływem 50 lat okresu przechowywania.

Regulacjami powołanej ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych zostało określone, że płatnik składek jest zobowiązany przechowywać listy płac, karty wynagrodzeń albo inne dowody na podstawie, których następuje ustalenie podstawy wymiaru emerytury lub renty przez okres 50 lat od dnia zakończenia przez ubezpieczonego pracy u danego płatnika.

Jeżeli jednak dokumentacja płacowa nie istnieje, to zaświadczenie o wysokości osiągniętych wynagrodzeń może być wydane na podstawie danych zawartych w aktach osobowych pracownika, w oparciu o dane zawarte przykładowo w umowie o pracę, pismach o powołaniu, mianowaniu oraz w innych pismach, określających wynagrodzenie danej osoby.

Przy ustalaniu podstawy wymiaru świadczeń z dokumentacji zastępczej obowiązuje ścisła zasada uwzględniania tylko takich składników wynagrodzenia określonego w aktach osobowych, które przysługiwały bezwarunkowo w czasie trwania zatrudnienia jako stałe składniki w określonej wysokości - przykładowo wynagrodzenie zasadnicze, stałe dodatki określone kwotowo.

Inne składniki wynagrodzenia - premie, nagrody, czy dodatki mogą być uwzględnione tylko wówczas, jeżeli zachowana dokumentacja wskazuje niewątpliwie na ich faktyczną wypłatę w określonej wysokości, od której została odprowadzona składka na ubezpieczenie społeczne.

Nie mogą być uwzględnione premie, nagrody czy dodatki określone w dokumentacji osobowej pracownika jako składki wynagrodzenia przysługujące warunkowo, przykładowo uzależnione od wykonania planu produkcyjnego lub uznaniowe i wypłacane w zmiennych wysokościach - w razie braku dokumentów potwierdzających ich wypłatę i wysokość.

W przypadkach, gdy w aktach osobowych pracownika wynagrodzenie określone jest stawką godzinową - dopuszczalne jest ustalenie wynagrodzenia, stanowiącego podstawę wymiaru świadczenia tylko wówczas, jeżeli zachowały się dane dotyczące ilości godzin, jaką pracownik faktycznie przepracował w danym okresie na określonym stanowisku (dziennie, tygodniowo, miesięcznie).

W razie, gdy zainteresowany nie ma możliwości uzyskania wymaganych dowodów (zaświadczenie pracodawcy lub legitymacja ubezpieczeniowa) możliwe jest przyjęcie dokumentacji płacowej sporządzonej przez archiwa lub uwierzytelnionej kopii sporządzonej przez inne instytucje przechowujące dokumentację danego zakładu pracy bądź prywatnego przechowawcę.

Do ustalenia podstawy wymiaru z takiej dokumentacji może być przyjęte wynagrodzenie i inne składniki, co do których nie ma wątpliwości, iż były wypłacane i podlegały składce na ubezpieczenie społeczne.

Wysokości wynagrodzenia lub dochodu, które ma stanowić podstawę wymiaru emerytury nie można udowodnić zeznaniami świadków.

Decyzje w sprawie ustalenia wysokości indywidualnej emerytury lub ponownego jej ustalenia na podstawie dokumentowanego wniosku podejmują oddziały Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w miejscu zamieszkania osoby zainteresowanej.

Na wniosek osoby zainteresowanej wysokość emerytury ulega ponownemu ustaleniu przez organ rentowy, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawnione okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczenia lub na jego wysokość.

Osobie zainteresowanej od decyzji organu rentowego przysługuje prawo odwołania na drodze sądowej do sądu okręgowego - sądu pracy i ubezpieczeń społecznych i sądu apelacyjnego.

Jeżeli chodzi o sprawę Pana Janusza K., byłego pracownika KWK "Siemianowice" ZG "Rozalia" obecnie przebywającego na emeryturze, to pragnę uprzejmie poinformować, iż sprawa ta celem jej zbadania i przedstawienia stanowiska została przesłana na ręce Pani Aleksandry Wiktorow Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

W związku z powyższym uprzejmie wyjaśniam, iż odpowiedź w sprawie Pana Janusza K. zostanie udzielona niezwłocznie po otrzymaniu stanowiska Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Z poważaniem

MINISTER PRACY

I POLITYKI SPOŁECZNEJ

Anna Kalata

W związku z kolejną interwencją skierowaną do mojego biura senatorskiego w Bielsku-Białej przez Stowarzyszenie Urodzonych w Niewoli Niemieckiej, w sprawie odmowy w terenowych oddziałach ZUS zaliczania okresu podlegania określonym represjom przy ustalaniu prawa do emerytury lub renty, zwracam się z prośbą do Szanownej Pani Minister o wyjaśnienie następujących zagadnień.

Proszę o wskazanie, jaki dokument należy przedstawić organowi rentowemu - oprócz imiennej decyzji Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych o przyznaniu świadczeń pieniężnych przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przymusowej przez III Rzeszę i ZSRR, decyzji konkretnie określającej liczbę miesięcy podlegania represjom - aby dzieci deportowane z rodzicami do robót przymusowych lub urodzone w czasie wykonywania tych robót w III Rzeszy i na terenach przez nią okupowanych zostały objęte art. 6 ust. 2 pkt 2 oraz art. 5 ust. 3 pkt 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Jak w powyższym punkcie, ale w odniesieniu do przyznania uprawnień kombatanckich na podstawie ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, również konkretnie określającej liczbę miesięcy podlegania represjom, chodzi o to, aby dzieci deportowane z rodzicami do przymusowych obozów pracy lub w nich urodzone zostały objęte art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 5 ust. 3 pkt 1 powołanej ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz art. 13 ustawy kombatanckiej.

Jak wskazuje stowarzyszenie, ustawodawca w ustawie o emeryturach i rentach z FUS jednoznacznie określił w art. 5 ust. 3 pkt 1 i 2, iż okresy represji uwzględnia się przy ustalaniu prawa do emerytury lub renty w wymiarze podwójnym. Terenowe oddziały ZUS stwierdzają jednak, iż na podstawie tej decyzji nie mogą zaliczyć tego okresu przy ustalaniu prawa do emerytury lub renty, ponieważ nie jest to wpisane w decyzji. Ponadto nie potrafią wskazać, jakie to mają być dokumenty.

Aby urząd wydał decyzję o przyznaniu odpowiedniego rodzaju uprawnień z tytułu podlegania represjom, wnioskodawcy przedstawiali stosowne dokumenty, które zgodnie z procedurami prawa były rozpatrywane w postępowaniach administracyjnych.

Jak wskazuje dalej stowarzyszenie, trzeba mieć na uwadze fakt, iż pełny wymiar świadczenia pieniężnego w przypadku deportacji do robót przymusowych odpowiada dwudziestu miesiącom represji, niezależnie od faktycznego dłuższego okresu podlegania represjom. Taki warunek spełniają dzieci urodzone do dnia 16 września 1943 r. w miejscu wykonywania robót przymusowych przez matkę, dzieci, które pozostawały z matką w większości przypadków do zakończenia działań wojennych, to jest do 8 maja 1945 r., a nawet dłużej na rozkaz władz alianckich - tego okresu urząd nie uznaje za okres prac przymusowych, represji.

Orzecznictwo Sądu Najwyższego, Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz wojewódzkich sądów administracyjnych określa graniczną datę zakończenia represji na 8 maja 1945 r., w rozumieniu art. 2 ust. 2 lit. a powołanej ustawy o świadczeniach pieniężnych.

Art. 6 ust. 2 pkt 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS określa jednoznacznie, że okresami składkowymi są okresy pracy przymusowej: wykonywanej na rzecz hitlerowskich Niemiec w okresie II wojny światowej; wykonywanej na obszarze ZSRR w okresie od dnia 17 września 1939 do 31 grudnia 1956 r.; pracy wykonywanej na rozkaz władz alianckich do dnia 31 grudnia 1945 r.; wykonywanej w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach pozyskiwania i wzbogacania rud uranu oraz batalionach budowlanych podczas odbywania służby wojskowej w Wojsku Polskim.

Wydając decyzję o przyznaniu świadczenia pieniężnego, urząd, który ma pełną dokumentację wnioskodawców, nawet w przypadku udokumentowania większej liczby miesięcy represji aniżeli dwadzieścia, wydaje decyzję o przyznaniu prawa do świadczenia w pełnej wysokości, nie określając w ogóle miesięcy zgodnie z wymogiem ustawy. Liczba miesięcy określana jest jedynie w przypadku krótszego niż dwadzieścia miesięcy okresu represji, ponieważ od tego zależy miesięczna wysokość świadczenia.

W związku z powyższym zwracam się z uprzejmą prośbą do Szanownej Pani Minister o wskazanie dokumentów wymaganych przez organ rentowy do wyliczenia faktycznego okresu podlegania represjom - od dnia deportacji lub urodzenia do dnia zakończenia represji - wspomnianym grupom dzieci przy ustalaniu prawa do emerytury lub renty.

Pragnę również podkreślić, iż pokolenie Stowarzyszenia Urodzonych w Niewoli Niemieckiej jest już w znacznie zaawansowanym wieku, co nie jest bez znaczenia. Jak podkreślają sami członkowie, spora ich część nie zdążyła doczekać się nawet przyznania przedmiotowego świadczenia pieniężnego.

Z wyrazami szacunku

Mirosława Nykiel
senator RP

Warszawa, 15.01.2007 r.

Pan
Bogdan Borusewicz
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku,

Odpowiadając na pismo z dnia 20 grudnia 2006 r. znak: BPS/DSK-043-798/06, przy którym przesłane zostało oświadczenie złożone przez Senator Mirosławę Nykiel na 23 posiedzeniu Senatu w dniu 14 grudnia 2006 r. z uwagi na kolejną interwencję skierowaną do biura senatorskiego w Bielsku-Białej przez Stowarzyszenie Urodzonych w Niewoli Niemieckiej w sprawie odmowy w terenowych oddziałach Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zaliczania okresu podlegania określonym represjom przy ustalaniu prawa do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy pragnę uprzejmie poinformować, iż przedstawiona sprawa została skierowana na ręce Pani Aleksandry Wiktorow Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych celem przedstawienia stanowiska w podniesionych kwestiach.

Z uwagi na powyższe uprzejmie wyjaśniam, że odpowiedź zostanie udzielona niezwłocznie po otrzymaniu stanowiska Ubezpieczeń Społecznych.

Z wyrazami szacunku

INSPEKTOR PRACY

I POLITYKI SPOŁECZNEJ

Anna Kalata

Oświadczenie skierowane do ministra obrony narodowej Radosława Sikorskiego

Szanowny Panie Ministrze!

Chciałbym poruszyć sprawę pana Jana Łuszczka, zapomnianego lotnika 303 Dywizjonu Myśliwskiego Warszawskiego im. Tadeusza Kościuszki, który za swoje zasługi i odwagę na polu walki został wielokrotnie odznaczony, jednakże tylko na Zachodzie. Pośród długiej listy honorów wystarczy wymienić tylko Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami, Krzyż Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, Gwiazdę Atlantyku, Medal za Obronę Wielkiej Brytanii czy też Francuski Krzyż Wojenny.

Urodzony 1 grudnia 1918 r. w miejscowości Ratułów, w powiecie Nowy Targ, lata młodości spędził w Bielsku-Białej. Od marca 1940 r. służył w polskich siłach lotniczych we Francji, a następnie został ewakuowany i przydzielony do polskich sił lotniczych w Zjednoczonym Królestwie, gdzie służył do września 1946 r. Do RAF dostał się w 1940 r., razem z polską grupą pilotów dotarł do bazy w Northolt.

Sława dywizjonu 303 rozpoczęła się po brawurowej akcji zestrzelenia dziewięciu niemieckich samolotów i jednoczesnego niestracenia ani jednej sytuacji.

Po zdaniu egzaminów Jan Łuszczek trafił do elitarnej szkoły kadetów w Inverness, gdzie po zakończeniu szkoleń został strzelcem pokładowym i specjalistą od radaru. Od 1944 r. po wcieleniu do Coaster Command eskortował morskie konwoje przepływające przez Atlantyk. Służbę zakończył po honorowym zwolnieniu i repatriacji do Polski.

Pomimo perspektywy spokojnego życia i wstąpienia na stałe do RAF podjął decyzję o powrocie do ukochanej Ojczyzny. Były to lata trudne, początkowo spokojny okres został szybko zmącony przez ówczesne władze i Urząd Bezpieczeństwa. Powodem zainteresowania bezpieki była ucieczka innego pilota do Niemiec i rzekome powiązanie z tą sprawą Jana Łuszczka.

Obecnie Jan Łuszczek jest jednym z ostatnich żyjących jeszcze polskich pilotów RAF. Jego dokonania na polu walki, patriotyzm oraz oddanie dla Polski są nieocenione. Wspólnie z grupą kolegów na stałe wpisał się do historii II wojny światowej, rozsławiając na Zachodzie polskiego ducha walki, poświęcenie dla sprawy polskiej, ale i całej Europy ogarniętej wojną.

Zwracam się do Pana Ministra z uprzejmą prośbą o rozważenie możliwości uhonorowania tego wybitnego lotnika medalem, wspomnieniem jego zasług przy okazji Święta Niepodległości. Rozpoczynając nową drogę, budując nowe państwo, nie możemy pozwolić sobie na zapomnienie o przeszłości. Patrząc w przyszłość, nie możemy zapomnieć o bohaterach przeszłości, których wpływ na nasze losy do dnia dzisiejszego wydaje się być bezcenny.

Z wyrazami szacunku

Janusz Gałkowski
senator RP

Warszawa, 2007-01-16

Pan
Bogdan Borusewicz
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku,

W odpowiedzi na oświadczenie Pana Senatora Janusza Gałkowskiego złożonego podczas 23. posiedzenia Senatu RP w dniu 14 grudnia 2006 r., w sprawie rozważenia możliwości uhonorowania medalem Pana Janusza Ł., zasłużonego kombatanta, pilota 303 Dywizjonu Myśliwskiego Warszawskiego im. Tadeusza Kościuszki, uprzejmie proszę o przyjęcie następujących wyjaśnień.

Pan Jan Ł. w uznaniu jego zasług, za czynny udział w walkach podczas II wojny światowej, w 2001 r. został mianowany na pierwszy stopień oficerski - podporucznika.

Natomiast w odniesieniu do propozycji jego uhonorowania medalem, pragnę wskazać, iż możliwości Ministra Obrony Narodowej w tym zakresie są ograniczone przepisami ustawy z dnia 21 kwietnia 1966 r. o ustanowieniu medalu "Za udział w walkach o Berlin" i medalu " Za zasługi dla obronności kraju" (Dz. U. Nr 14, poz. 85 ze zm.). Medal "Za zasługi dla obronności kraju" ma charakter odznaczenia resortowego. Zgodnie z warunkami zawartymi w rozporządzeniu Ministra Obrony Narodowej z dnia 19 kwietnia 1991 r. w sprawie zasad i trybu nadawania medalu "Za zasługi dla obronności kraju" oraz wzoru odznaki tego medalu i sposobu jego noszenia (Dz. U. Nr 39, poz. 170) medal ten w danym stopniu nadawany jest tylko raz, między innymi w uznaniu zasług osób, które swoją pracą zawodową lub działalnością w organizacjach społecznych znacznie przyczyniły się do rozwoju i umocnienia systemu obronnego kraju.

W związku z tym, iż Pan Jan Ł. jest osobą cywilną, nie będącą pracownikiem wojska, to zgodnie z § 3 ust 1 pkt 3 przywołanego wyżej rozporządzenia, organem właściwym do wystąpienia ze stosownym wnioskiem, są władze naczelne organizacji społecznej, której członkiem jest przedstawiany do wyróżnienia.

Ponadto pragnę wskazać, iż instytucją właściwą w sprawach kombatantów jest Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.

Doceniając jednakże zasługi Pana Jana Ł. poleciłem właściwej komórce organizacyjnej resortu obrony narodowej rozpatrzyć możliwość podjęcia działań w celu uhonorowania kombatanta.

Pozostaję w przekonaniu, że przedstawione wyjaśnienie zostanie przyjęte przez Pana Senatora ze zrozumieniem.

Łączę wyrazy szacunku

Oświadczenie skierowane do minister pracy i polityki społecznej Anny Kalaty oraz do wiceprezesa Rady Ministrów, ministra edukacji narodowej Romana Giertycha

Szanowni Państwo!

Sytuacja osób niepełnosprawnych, pomimo istnienia w polskim systemie prawnym wielu regulacji prawnych, pozostawia dużo do życzenia. W wielu miastach i instytucjach infrastruktura techniczna budynków nie jest dostosowana do potrzeb osób poruszających się na wózkach inwalidzkich. Osoby mieszkające w miastach są w lepszej sytuacji niż osoby z małych miasteczek i wsi ze względu na dostęp do szpitali, przychodni lekarskich, instytucji oświatowych.

Chciałbym zwrócić Państwa uwagę na jeden z aspektów sytuacji niepełnosprawnych dzieci, z którym zetknęli się moi współpracownicy z Zespołu do spraw Porad Obywatelskich. Ustawa z dnia 25 lipca 1998 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty - DzU z 1998 r. Nr 117, poz. 759 z późniejszymi zmianami - reguluje kwestię dowozu dzieci niepełnosprawnych do szkół podstawowych i gimnazjów. Obowiązek dowozu uczniów nałożony jest na gminę.

Art. 17 ust. 3a mówi, że: "Obowiązkiem gminy jest zapewnienie uczniom niepełnosprawnym, których kształcenie i wychowanie odbywa się na podstawie art. 71b, bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu do najbliższej szkoły podstawowej, gimnazjum lub ośrodka umożliwiającego realizację obowiązku szkolnego i obowiązku nauki dzieciom i młodzieży, o których mowa w art. 16 ust. 7, a także dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umysłowym ze sprzężonymi niepełnosprawnościami albo zwrot kosztów przejazdu ucznia i opiekuna środkami komunikacji publicznej, jeżeli dowożenie zapewniają rodzice".

Ustawa reguluje kwestię dojazdów uczniów niepełnosprawnych uczęszczających do specjalnych ośrodków, przedszkoli, szkół podstawowych i gimnazjów. W wielu przypadkach dziecko po ich ukończeniu nie ma możliwości kontynuowania nauki w szkołach ponadgimnazjalnych, jak liceum, technikum, szkoła zawodowa, gdyż zgodnie z ustawą dowóz tych osób nie może być dofinansowany przez gminę, a w wielu przypadkach rodzice nie mogą pozwolić sobie na dowóz dziecka do szkoły ze względu na charakter wykonywanej pracy i sytuację finansową.

Osoby pragnące kontynuować naukę w wymienionych szkołach mogłyby dojeżdżać tymi samymi środkami transportu co dzieci w wieku szkolnym i gimnazjalnym. Brak takiego zapisu w ustawie o systemie oświaty uniemożliwia niepełnosprawnej młodzieży kontynuowanie nauki, zdobycie zawodu, podjęcie pracy i skazuje na wykluczenie społeczne.

Zwiększenie budżetu gminy na dowóz osób niepełnosprawnych do szkół ponadgimnazjalnych w przyszłości przyniesie wymierne skutki dla państwa, ponieważ zdobycie zawodu przez te osoby zwiększy ich szansę na otrzymanie propozycji pracy i faktyczną integrację społeczną, a jednocześnie odciąży budżet socjalny i przyczyni się do zwiększenia liczby osób pracujących w kraju.

Wnoszę i proszę o dokonanie zmiany w ustawie o systemie oświaty.

Liczę na podjęcie przez Państwa Ministrów szybkich i skutecznych działań w tej sprawie.

Z poważaniem

Władysław Ortyl

Warszawa, 2007-01-16

Pan
Bogdan Borusewicz
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku,

w związku z oświadczeniem złożonym przez Senatora Rzeczypospolitej Polskiej, Pana Władysława Ortyla, na 24 posiedzeniu Senatu w dniu 21 grudnia 2006 r. w sprawie zapewnienia uczniom niepełnosprawnym bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu również do najbliższej szkoły ponadgimnazjalnej, uprzejmie wyjaśniam.

Projekt nowelizacji art. 17 ust. 3a ustawy o systemie oświaty uwzględnia zapewnienie określonym grupom uczniów niepełnosprawnych bezpłatny transport i opiekę w czasie przewozu do najbliższej szkoły ponadgimnazjalnej i ośrodka umożliwiającego realizację obowiązku szkolnego i obowiązku nauki dzieciom i młodzieży upośledzonych umysłowo w stopniu głębokim i został zaproponowany w następującym brzmieniu:

Z poważaniem

w/z MINISTRA

SEKRETARZ STANU

Sławomir Kłosowski

Szanowny Panie Ministrze!

Zasady aktualizacji opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości, zarówno skarbu państwa, jak i samorządów, określają przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami z dnia 21 sierpnia 1997 r., tekst jednolity: DzU z 2004 r., nr 261, poz. 2603 ze zmianami.

W obu wymienionych przypadkach podstawą do zmiany wysokości opłaty rocznej jest aktualna wycena wykonana przez osobę uprawnioną w tym zakresie. O ile w przypadku samorządów podmiotem podejmującym decyzje w zakresie potrzeby aktualizacji opłaty rocznej, czyli także w zakresie sfinansowania przedmiotowych wycen, jest właściwy dla nich organ, o tyle w przypadku nieruchomości skarbu państwa decydentem określającym podmiotowo decyzje o wielkości środków z budżetu państwa na ten cel - dział 700, rozdział 70005 - jest właściwy miejscowo wojewoda.

Z informacji pochodzących z samorządów wynika, że w wielu przypadkach wielkość dotacji celowych przeznaczanych na potrzeby aktualizacji opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości skarbu państwa jest niewystarczająca, co powoduje, że opłaty te w wielu przypadkach drastycznie odbiegają od wartości rzeczywistych, tym samym powodują uszczerbek w dochodach państwa.

W związku z tym uprzejmie proszę o udzielenie informacji i odpowiedzi co do poniższych kwestii:

Jakie Ministerstwo Skarbu Państwa widzi możliwości podjęcia skutecznych działań eliminujących przedstawiony stan rzeczy?

Jak wzrastały środki na dotacje na powyższe zadania w odniesieniu do kolejnych lat, 2005/2004, 2006/2005, i jakie są plany na 2007/2006?

Czy istnieje możliwość zwiększenia dotacji celowej na aktualizację opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego dla powiatu wałbrzyskiego do wysokości określonej przez starostę wałbrzyskiego w piśmie do wojewody dolnośląskiego, nr ZGN 7014-143/06 z dnia 15 października 2006 r., to jest o dodatkową kwotę w wysokości 100 tysięcy zł?

Z poważaniem

Roman Ludwiczuk
senator RP

Warszawa, 2007-01-16

Pan
Bogdan Borusewicz
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku,

W związku z przekazanym przy piśmie Ministra Budownictwa z dnia 5 stycznia 2007 r. Nr BN1z-0701-1/07/278 wystąpieniem Pana Marszałka z dnia 20 grudnia 2006 r. Nr BPSD/DSK-043-809/06, skierowanym do Ministra Skarbu Państwa, przekazującym oświadczenie złożone przez Senatora Romana Ludwiczuka na posiedzeniu Senatu RP w dniu 14 grudnia 2006 r. dotyczące wielkości środków z budżetu państwa przydzielanych na aktualizację opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości Skarbu Państwa - uprzejmie proszę o przyjęcie następujących wyjaśnień.

Zadanie dotyczące aktualizacji opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości Skarbu Państwa jest jednym z wielu zadań z zakresu gospodarki gruntami i nieruchomościami realizowanych przez starostów jako zadania z zakresu administracji rządowej, zgodnie z postanowieniami wynikającymi z ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 z późn. zm.). Zadania te są finansowane z zaplanowanych w budżetach województw w dziale 700 Gospodarka mieszkaniowa, rozdział 70005 Gospodarka gruntami i nieruchomościami dotacji celowych na zadania z zakresu administracji rządowej oraz inne zadania zlecone ustawami realizowane przez powiaty.

Kwoty dotacji celowych na zadania realizowane przez powiaty, w tym również na zadania z zakresu gospodarki gruntami i nieruchomościami, podobnie jak kwoty wydatków na pozostałe zadania pozostające w kompetencji wojewodów ustalane są samodzielnie przez wojewodów w ramach łącznej kwoty wydatków, skalkulowanej przez Ministerstwo Finansów w oparciu o jednakowe zasady i możliwości finansowe budżetu państwa. Nie jest zatem możliwe wyodrębnienie przez Ministerstwo Finansów kwot dotacji przeznaczanych na poszczególne zadania z zakresu gospodarki gruntami i nieruchomościami i konkretnej kwoty wydatków na aktualizację opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości Skarbu Państwa.

W załączeniu przekazuję zestawienie wysokości dotacji celowych na zadania z zakresu gospodarki gruntami i nieruchomościami zaplanowanych w ustawach budżetowych na rok: 2004, 2005, 2006 oraz w projekcie ustawy budżetowej na 2007 rok w poszczególnych budżetach wojewodów.

Jednocześnie uprzejmie informuję, że mając na uwadze wnioski wynikające z informacji NIK o wynikach kontroli gospodarowania nieruchomościami stanowiącymi własność Skarbu Państwa w okresie 2003 r. do 30 kwietnia 2005 r. - w projekcie ustawy budżetowej na rok 2007 zostały zwiększone w części 85 Budżety wojewodów w dziale 700 Gospodarka mieszkaniowa, rozdział 70005 Gospodarka gruntami i nieruchomościami dotacje celowe dla powiatów o 4.972 tys. zł z przeznaczeniem na zadania bieżące związane z gospodarowaniem i administrowaniem nieruchomościami Skarbu Państwa, w tym głównie na aktualizowanie opłat za zarząd i użytkowanie wieczyste nieruchomości oraz dokonywanie regulacji stanów prawnych nieruchomości.

W projekcie ustawy budżetowej na rok 2007 nie została zaplanowana rezerwa celowa z której środki można byłoby przeznaczyć na zwiększenie dotacji celowych na aktualizację opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości Skarbu Państwa

Ewentualne zwiększenie dotacji z wyżej wymienionego tytułu będzie mogło nastąpić w trybie i na zasadach określonych w art. 148 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104 z późn. zm.) w ramach kwoty wydatków zaplanowanych w budżetach poszczególnych wojewodów w dziale Gospodarka mieszkaniowa.

Ponadto w województwach: kujawsko-pomorskim, lubelskim, lubuskim, łódzkim, opolskim, podkarpackim, podlaskim, pomorskim, śląskim, świętokrzyskim, warmińsko-mazurskim i wielkopolskim istnieje możliwość zwiększenia dotacji dla powiatów na aktualizację opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości Skarbu Państwa z rezerwy utworzonej w budżetach tych województw, stosownie do postanowień art. 102 ust. 4 ustawy o finansach publicznych.

Pragnę również zauważyć, że stosownie do przepisów art. 23 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami od wpływów osiąganych z czynszu dzierżawnego i najmu a także ze sprzedaży, opłat z tytułu trwałego zarządu, użytkowania, użytkowania wieczystego - nieruchomości Skarbu Państwa, potrąca się 25% środków, które stanowią dochody powiatu, na którego terenie znajdują się te nieruchomości. Dochodami własnymi powiatu - zgodnie z art. 4 ust. 4 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości (Dz. U. Nr 175, poz. 1459) - jest również 25% środków pochodzących z opłat z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości. Również stosownie do postanowień art. 5 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 203, poz. 1966 z późn. zm.) od pozostałych dochodów uzyskiwanych na rzecz budżetu państwa w związku z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych ustawami osiąganych z tytułu gospodarowania nieruchomościami Skarbu Państwa powiaty mogą potrącać 5% na dochody własne powiatu.

Z wyrazami szacunku

Z upoważnienia Ministra Finansów

SEKRETARZ STANU

Elżbieta Suchocka-Roguska

Moje oświadczenie dotyczy ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Zgodnie z art. 27 powyższej ustawy ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r. przysługuje emerytura, jeżeli spełnili łącznie następujące warunki: po pierwsze, osiągnęli wiek emerytalny wynoszący co najmniej sześćdziesiąt lat dla kobiet i co najmniej sześćdziesiąt pięć lat dla mężczyzn, po drugie, mają okres składkowy i nieskładkowe wynoszący co najmniej dwadzieścia lat dla kobiet i dwadzieścia pięć lat dla mężczyzn, z zastrzeżeniem art. 27a. Art. 32 tej samej ustawy mówi także, że pracownikom wyszczególnionym w ust. 2 i 3, zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1. Do tej grupy zalicza się także żołnierzy zawodowych.

Art. 2 pkt 1 ust. 1 stwierdza, że świadczenia na warunkach i w wysokości określonych w ustawie przysługują ubezpieczonym w razie spełnienia warunków do nabycia prawa do świadczeń pieniężnych z ubezpieczeń emerytalnego i rentowych Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, z wyjątkiem ubezpieczonych, którzy mają ustalone prawo do emerytury określonej w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych.

A więc zgodnie z ustawą mężczyzna mający sześćdziesiąt pięć lat i dwadzieścia pięć lat składkowych posiada prawo do emerytury. Jednak ustawa dyskryminuje żołnierzy zawodowych, którzy nabyli prawo do emerytury lub renty wojskowej i nadal pracowali w cywilu.

Chciałbym się tu posłużyć przykładem. Były żołnierz zawodowy, mający osiemnaście lat wysługi w marynarce wojennej, zwolniony z powodu złego stanu zdrowia po wypadku związanym ze służbą wojskową, w 1977 r. został odesłany na rentę. Rentę po około ośmiu latach zabrano i w związku z tym wypłacano emeryturę częściową, za okres wysługi, uwzględniając przelicznik półtora roku za jeden rok (okres pływania). Ówczesne prawo nakazywało takiej osobie podjąć pracę pod rygorem utraty 50% naliczonej emerytury, dlatego od 1977 r. do dnia dzisiejszego osoba ta utrzymuje stosunek pracy w różnych firmach. Przez całe te lata zakłady pracy odprowadzały wszystkie składki na ZUS, ubezpieczenie i podatki, a w ostatnim okresie osiągają kwotę ograniczenia rocznego podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.

Po osiemnastu latach wysługi wojskowej i po dwudziestu ośmiu latach pracy w cywilu, po osiągnięciu wieku emerytalnego nie ma możliwości, by uzyskać z ZUS maksymalną stawkę emerytury. Stosunek tych lat przemawia oczywiście na korzyść pracy w cywilu. Ustawa pozbawia w ten sposób możliwości wyboru pomiędzy emeryturą wojskową a emeryturą wynikającą z pracy w cywilu, która byłaby oczywiście wyższa. Za czterdzieści sześć lat pracy przysługuje emerytura obliczona za osiemnaście lat wysługi wojskowej z 1977 r. z późniejszymi waloryzacjami i doliczeniem okresu dwudziestoośmioletniej pracy w cywilu, co zwiększa emeryturę, ale nieznacznie.

Wydaje się, że takie rozwiązania prawne są sprzeczne z zasadami sprawiedliwości społecznej, działania na korzyść obywatela i jednocześnie uniemożliwiają po spełnieniu wielu warunków i uczciwym postępowaniu wobec państwa godne życie i spokojną emeryturę.

Dlatego też zwracam się do Pani Anny Kalaty, Minister Pracy i Polityki Społecznej, o przygotowanie odpowiednich przepisów, regulujących tę lukę w prawie, przepisów, które wprowadziłyby możliwość wyboru emerytury.

Łączę wyrazy szacunku

Antoni Motyczka
senator RP

Oświadczenie skierowane do minister pracy i polityki społecznej Anny Kalaty

Moje oświadczenie dotyczy nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z 1 lipca 2005 r. oraz z 12 maja 2006 r.

Podczas dziesiątego posiedzenia Senatu RP złożyłem oświadczenie, w którym zwróciłem uwagę na niefortunny przepis art. 9 ust. 4c powyższej ustawy, który spowodował, że od 1 czerwca 2006 r. przedsiębiorcy z ustalonym prawem do renty z tytułu niezdolności do pracy mieli płacić składki na ubezpieczenie społeczne do czasu ustalenia prawa do emerytury. W efekcie wszyscy renciści prowadzący firmy od dnia 1 czerwca mieli zacząć płacić pełną składkę na ZUS. 12 maja 2006 r. Sejm RP uchwalił ustawę zmieniającą ustawę z dnia 1 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. 24 maja 2006 r. Senat RP na posiedzeniu plenarnym poparł w głosowaniu te zmiany, a następnie ustawa została podpisana przez prezydenta RP i weszła w życie 31 maja. W praktyce renciści do końca 2006 r. nadal będą podlegali tylko obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu, a do ubezpieczeń będą mogli przystąpić dobrowolnie.

W odpowiedzi z dnia 30 maja 2006 r. na moje oświadczenie Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej zobowiązało się do opracowania nowych rozwiązań do końca września tego roku. Ten termin nie został dotrzymany. W efekcie ponad sto tysięcy dorabiających do renty przedsiębiorców od nowego roku zapłaci czterokrotnie wyższe składki ZUS.

Renty wielu Polaków zamykają się w kwotach sięgających kilkuset złotych. By godnie żyć, pewna część rencistów dorabia, prowadząc zwykle niewielką działalność gospodarczą. Przepisy, które wejdą w życie 1 stycznia, pozbawią rencistów dodatkowych środków do życia i uderzą w najbiedniejsze warstwy społeczne.

Dlatego zwracam się do Pani Anny Kalaty, Minister Pracy i Polityki Społecznej, o pilne rozwiązanie tego problemu.

Z wyrazami szacunku

Antoni Motyczka
senator RP

Warszawa, dnia 17.01.2007 r.

Pan
Bogdan Borusewicz
Marszałek Senatu RP

Szanowny Panie Marszałku,

W związku z przekazanymi przez Pana Marszałka przy piśmie z dnia 20 grudnia 2006 r., znak: BPS/DSK-043-797/06, dwoma oświadczeniami senatora Antoniego Motyczki dotyczącymi nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - pozwolę sobie przedstawić, co następuje:

W dniu 14 grudnia 2006 r. Sejm uchwalił ustawę zmieniającą ustawę z dnia 1 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Wspomniana ustawa z dnia 14 grudnia 2006 r. została opublikowana w Dzienniku Ustaw z 2006 r. pod Nr 251, poz. 1846 i weszła w życie z dniem 31 grudnia 2006 r.

Na skutek wspomnianej decyzji Sejmu nastąpiło przesunięcie na dzień 1 lipca 2007 r., terminu wejścia w życie przepisów nakładających na osoby mające ustalone prawo do renty prowadzące działalność gospodarczą, obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. W praktyce oznacza to, że renciści prowadzący działalność gospodarczą - do końca czerwca 2007 r. - nadal będą podlegali tylko obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu, natomiast do ubezpieczeń społecznych będą mogli przystąpić dobrowolnie.

Funkcjonujący w Polsce do końca 1998 r. system ubezpieczenia społecznego nie obejmował żołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy tzw. służb mundurowych. Ta kategoria osób była objęta odrębnym systemem zaopatrzeniowym, w którym świadczenia emerytalno-rentowe wypłacane są ze środków budżetu państwa, bez obowiązku opłacania składek. Obowiązujący od 1999 r. system ubezpieczeń społecznych objął także żołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy służb mundurowych, którzy wstąpili do służby po dniu 1 stycznia 1999 r., tj. po dniu wejścia w życie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.). Tym osobom miało przysługiwać prawo do emerytury lub renty na tych samych zasadach, jakie określono dla ogółu osób objętych ubezpieczeniami społecznymi.

Reforma systemu ubezpieczeń społecznych miała bowiem doprowadzić do zlikwidowania w przyszłości odrębnego systemu świadczeń dla funkcjonariuszy tzw. służb mundurowych.

Tak więc jedynie żołnierze zawodowi i funkcjonariusze służb mundurowych, którzy wstąpili do służby przed dniem 2 stycznia 1999 r., mieli zachować prawo do emerytury lub renty na zasadach określonych w ustawach:

Ten stan prawny uległ zmianie z dniem 1 października 2003 r., w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 166, poz. 1609 ze zmian.). Ustawa ta przywróciła system zaopatrzeniowy dla wszystkich żołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy tzw. służb mundurowych, bez względu na datę wstąpienia po raz pierwszy do zawodowej służby. Żołnierze zawodowi i funkcjonariusze, którzy wstąpili do służby po raz pierwszy po dniu 1 stycznia 1999 r. zostali wyłączeni z systemu ubezpieczeń społecznych i objęci zaopatrzeniowym systemem emerytalnym, w którym emerytura przysługuje bez względu na wiek po 15 latach służby, a świadczenia finansowane są przez budżet państwa bez obowiązku opłacania składek. Nie zmieniono przepisu, że emerytura wojskowa i policyjna przysługuje bez względu na wiek, pod warunkiem posiadania co najmniej 15 lat zawodowej służby oraz, że jej postawę wymiaru stanowi uposażenie należne funkcjonariuszowi na ostatnio zajmowanym stanowisku. Jednocześnie zmieniono zasady przyznawania emerytury wojskowej i policyjnej (na wniosek, a nie jak wcześniej - z urzędu) oraz jej obliczania, uzależniając sposób ustalania wysokości emerytury od daty wstąpienia do zawodowej służby. Dla osób, które po raz pierwszy wstąpiły do służby przed dniem 2 stycznia 1999 r. utrzymano o obwiązujące do dnia 30 września 2003 r. zasady obliczania emerytury wojskowej i policyjnej. Oznacza to, że przy obliczaniu emerytury dla takiej osoby, uwzględnia się nie tylko okresy zawodowej służby, ale również okresy "cywilnej" pracy objętej obowiązkiem ubezpieczenia społecznego, a więc okresy zatrudnienia (ubezpieczenia) oraz pozostałe okresy składkowe i nieskładkowe (poprzedzające służbę) wymienione w ustawie o emeryturach i rentach z FUS.

Podstawę wymiaru emerytury wojskowej i policyjnej stanowi uposażenie należne w ostatnim miesiącu pełnienia zawodowej służby. Zgodnie z art. 15 ustaw z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 2004 r. nr 8, poz. 66 ze zmian.) emerytura dla żołnierza, który pozostawał w służbie przed dniem 2 stycznia 1999 r., wynosi 40% podstawy jej wymiaru za 15 lat służby wojskowej i wzrasta o:

1) 2,6% podstawy wymiaru - za każdy dalszy rok tej służby

2) 2,6% podstawy wymiaru - za każdy rok okresów składkowych poprzedzających służbę, nie więcej jednak niż za trzy lata tych okresów;

3) 1,3% podstawy wymiaru - za każdy rok okresów składkowych ponad trzyletni okres składkowy, o którym mowa w pkt 2;

4) 0,7% podstawy wymiaru - za każdy rok okresów nieskładkowych poprzedzających służbę.

Tak obliczoną emeryturę wojskową podwyższa się dodatkowo o odpowiedni procent (1% lub 2% podstawy wymiaru) za każdy rok służby (z uwzględnieniem pełnych miesięcy) w warunkach szczególnie zagrażających życiu i zdrowiu (np. za każdy rok służby pełnionej bezpośrednio w składzie personelu latającego na samolotach, w składzie załóg okręgów podwodnych, w charakterze nurków i płetwonurków, w służbie wywiadowczej za granicą, w charakterze skoczków spadochronowych i saperów). Podwyższa się ją też o 0,5% podstawy wymiaru za każdy rozpoczęty miesiąc pełnienia służby na froncie w czasie wojny lub w strefie działań wojennych, a jeżeli w wysłudze emerytalnej są również okresy służby uwzględniane przy ustalaniu prawa do emerytury policyjnej, to za te okresy emeryturę wojskową podwyższa się na zasadach przewidzianych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej. Osobie uprawnionej do emerytury wojskowej, obliczonej na podstawie art. 15, dolicza się na jej wniosek do wysługi emerytalnej - na zasadach określonych w art. 14 ww. ustawy - także okresy zatrudnienia przed dniem 1 stycznia 1999 r. i okresy opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe po 31 grudnia 1998 r., przypadające po zwolnieniu ze służby i przejściu na emeryturę.

Emeryt wojskowy, który podjął zatrudnienie lub inną pracę, z tytułu której podlegał ubezpieczeniu społecznemu, ma zatem okres tego ubezpieczenia uwzględniany w wysokości emerytury wojskowej, mimo że nie jest to okres zawodowej służby. Jak z tego wynika, w wymiarze emerytury wojskowej są uwzględniane nie tylko okresy zawodowej służby ale także okresy składkowe i nieskładkowe wymienione w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Okresy składkowe poprzedzające okres służby są liczone po 2,6% podstawy wymiaru, a więc znacznie korzystniej niż w systemie ubezpieczeń społecznych. Analogiczne regulacje obowiązują w przypadku emerytury policyjnej. Każdy system ubezpieczenia emerytalnego określa minimalną kwotę emerytury i maksymalną wysokość świadczenia, która nie może być przekroczona, chociażby miało to oznaczać, że nie wszystkie udowodnione okresy będą uwzględnione w wymiarze świadczenia. Maksymalna wysokość emerytury wojskowej lub policyjnej wynosi 75% podstawy wymiaru, czyli kwoty ostatniego uposażenia. Ponadto emeryturę wojskową podwyższa się o 15% podstawy wymiaru, jeżeli emeryt jest inwalidą w związku ze służbą. Emerytura podlega waloryzacji na zasadach określonych w ustawie o emeryturach i rentach z FUS. Przepisy określające maksymalną wysokość emerytury wojskowej (policyjnej) stosuje się również do osób, które po raz pierwszy wstąpiły do zawodowej służby wojskowej po dniu 1 stycznia 1999 r. Sytuacja tych osób jest jednak inna, ponieważ zgodnie z przepisami art. 15a ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz art. 15a ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej - w wymiarze emerytury wojskowej lub policyjnej przyznawanej takiej osobie, uwzględniane są wyłącznie okresy służby. Podstawę wymiaru emerytury stanowi uposażenie należne funkcjonariuszowi na ostatnio zajmowanym stanowisku. Jeżeli żołnierz zawodowy, który uzyskał prawo do emerytury wojskowej bez względu na wiek, obliczonej na podstawie art. 15a (a więc wyłącznie za okresy służby) ma także okresy zatrudnienia (ubezpieczenia), ma z tego tytułu prawo do drugiej emerytury, która zostanie mu przyznana po osiągnięciu wieku emerytalnego (65 lat - mężczyzna, 60 lat - kobieta) na zasadach i w wysokości określonych w ustawie o emeryturach i rentach z FUS. Z kolei ta emerytura zostanie obliczona wyłącznie za okresy zatrudnienia (ubezpieczenia).

W opisanym przypadku wypłacane będą obie należne emerytury, ponieważ emerytura z FUS zostanie obliczona tylko za "cywilne" okresy ubezpieczenia, zaś emerytura "mundurowa" tylko za okresy zawodowej służby. Jak z powyższego wynika, objęcie obowiązkiem ubezpieczenia emerytalnego każdego pracownika, niezależnie od tego czy jest emerytem oraz z jakiego systemu emerytura ta przysługuje - zaopatrzeniowego czy też ubezpieczeniowego - jest racjonalnie uzasadnione nie tylko z punktu widzenia równości szans na ryku pracy ale także ze względu na rozwiązania przyjęte w systemach zabezpieczenia emerytalnego.

Uważam zatem, że nie należy zmieniać stanu prawnego obowiązującego w tym zakresie.

Z poważaniem

MINISTER PRACY

I POLITYKI SPOŁECZNEJ

Anna Kalata

Szanowna Pani Minister!

Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (DzU z 1997 r., nr 123, poz. 776) w art. 68c określa maksymalne dofinansowanie kosztów ze środków PFRON na działalność warsztatów terapii zajęciowej.

Kwoty tego dofinansowania w kolejnych latach ulegają zmniejszeniu, z 95% w roku 2007 do 85% w roku 2009 i latach następnych.

Z docierających do mnie informacji wynika, że istnieje duże prawdopodobieństwo ograniczenia liczby tego rodzaju działalności, zwłaszcza w zakresie realizowanym przez samorządy, w efekcie czego bezpośredni skutek działania tych przepisów i tak dotknie osoby niepełnosprawne.

W związku z tym uprzejmie proszę o udzielenie informacji i odpowiedzi co do poniższych kwestii:

Czy Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej dokonało analizy skutków działania wymienionego przepisu odnośnie do funkcjonowania warsztatów terapii zajęciowej w kolejnych latach?

Czy istnieją uzasadnione lub wręcz potwierdzone przesłanki ograniczenia dostępności osób niepełnosprawnych do usług warsztatów terapii zajęciowej?

Czy ministerstwo przewidziało alternatywne scenariusze w wypadku wystąpienia zagrożenia działalności warsztatów terapii zajęciowej, co będzie następstwem działania wspomnianych wyżej przepisów?

Z poważaniem

Roman Ludwiczuk
senator RP

Warszawa, dnia 17.01.2007 r.

Pan
Bogdan Borusewicz
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku,

W odpowiedzi na przesłane przez Pana Marszałka przy piśmie z dnia 20 grudnia 2006 roku znak: BPS/DSK-043-796/06 oświadczenie Pana Senatora Romana Ludwiczuka, wyrażające obawę na temat dalszego funkcjonowania warsztatów terapii zajęciowej w związku ze zmniejszeniem, od roku 2007, dofinansowania kosztów działalności warsztatów ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, uprzejmie wyjaśniam, co następuje:

Odnosząc się do problematyki zmniejszonego finansowania warsztatów terapii zajęciowej, pragnę na wstępie zauważyć, że świetle przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 123, poz. 776, z późn. zm.), od roku bieżącego nastąpi jedynie zmniejszenie udziału środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w kosztach działalności warsztatów, a nie zmniejszenie ich finansowania jako takie. Celem, jaki przyświecał wprowadzaniu zmian w sposobie finansowania warsztatów ze środków Funduszu, była chęć racjonalizacji sposobu prowadzenia przez te placówki gospodarki finansowej. Wprowadzane zmiany w żadnym wypadku nie zmierzały do zachwiania stabilności warsztatów i obniżenia ich standardu.

Ponieważ zasada współfinansowania warsztatów przez jednostki samorządu terytorialnego szczebla powiatowego zacznie być realizowana w praktyce dopiero w roku bieżącym, to postulat jej zmiany, oparty przede wszystkim na sygnałach i spostrzeżeniach napływających z warsztatów oraz błędnej interpretacji przepisów ustawy o rehabilitacji w tym zakresie, nie pozwala negatywnie podsumować sposobu funkcjonowania zaproponowanego rozwiązania: Zgodnie z art. 10b ust. 2 ustawy o rehabilitacji współfinansowanie działalności warsztatów terapii zajęciowej od roku 2007 odbywać się będzie ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, w wysokości określonej przepisem art. 68c ust. 1 pkt 1 ustawy o rehabilitacji oraz m.in. ze środków samorządu powiatowego.

Mając na uwadze poruszone w oświadczeniu Pana Senatora Romana Ludwiczuka obawy o brak, od roku 2007, wystarczających środków finansowych na działalność warsztatów, w szczególności po stronie powiatów, pragnę jednocześnie przypomnieć, iż zasada współfinansowania przedmiotowych kosztów została wprowadzona nowelą do ustawy o rehabilitacji (...) uchwaloną w dniu 20 grudnia 2002 r. (Dz. U. z 2003 r. Nr 7, poz. 79). Projekt tej nowelizacji uzyskał pozytywną opinię Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, również w zakresie współfinansowania przez samorząd działalności warsztatów terapii zajęciowej. Na przygotowanie się do powyższych rozwiązań prawnych zarówno same warsztaty terapii zajęciowej, jak i samorządy powiatowe otrzymały pierwotnie dwa lata (2003-2004). Należy zauważyć, że tak długi okres vacatio legis świadczy o przeprowadzeniu bardzo dogłębnej analizy skutków, jakie proponowane zmiany mogły wywołać w sferze funkcjonowania wtz i realizacji zadań samorządów powiatowych.

Protesty organizacji pozarządowych oraz jednostek samorządu terytorialnego, które nie zabezpieczyły w odpowiednim zakresie środków finansowych na realizację ww. zadania, legły u podstaw podjęcia przez grupę posłów inicjatywy legislacyjnej, która ostatecznie sformalizowała się zapisach ustawy z dnia 21 stycznia 2005 r, zmieniającej ustawę o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych i ustawę o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 44, poz. 422). Przedmiotowa ustawa przesunęła termin wejścia w życie zasady współfinansowania o dwa lata (od 2007 r.) oraz zmieniła proporcję tego współfinansowania zwiększając udział środków PFRON - a więc tym samym zmniejszając wysokość środków własnych do zaangażowania których zobowiązano powiaty.

Pragnę dodać, że w mojej ocenie wprowadzenie od 1 lutego 2003 zapisu, że samorząd terytorialny współfinansuje od 2003 r. tworzenie warsztatów terapii zajęciowej, a od 2005 r. również działalność warsztatów terapii zajęciowej (przesunięte ostatecznie na rok 2007), wynikające z art. 9 wymienionej wyżej ustawy z dnia 20 grudnia 2002 r., jest spójne z ustaw z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592, z późn. zm.). Art. 4 w ust. 1 pkt 5 tej ustawy stanowi bowiem, iż powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie m.in. wspierania osób niepełnosprawnych. Zatem problematyka osób niepełnosprawnych została wpisana w zadania własne powiatów.

Należy także zauważyć, że w związku z procesem decentralizacji nie jest już możliwa realizacja zadań własnych powiatu dotyczących osób niepełnosprawnych wyłącznie w oparciu o jedno źródło finansowania, jakim jest PFRON. Istnieje konieczność uwzględnienia finansowania tych zadań również z innych źródeł, tj. np. ze środków samorządowych. Nie może być bowiem takiej sytuacji, że samorząd terytorialny:

- podejmuje i realizuje tylko te zadania, na które otrzymał środki Funduszu,

- jest zwolniony z obowiązku wspierania swoich niepełnosprawnych obywateli.

Z mocy ustawy o rehabilitacji (...) wynikają szczegółowe zadania własne powiatu na rzecz osób niepełnosprawnych, w tym dotyczące warsztatów terapii zajęciowej. Dofinansowanie realizacji tych zadań powiatu ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych jest formą częściowego wsparcia, a nie pokrywaniem w całości kosztów realizacji zadań własnych samorządu terytorialnego, Pogląd taki wyraził Trybunał Konstytucyjny rozpatrując na rozprawie w dniu 28 czerwca 2001 r. (sygn. U. 8/00 OTK 2001/5/123), wniosek Rady Miejskiej w Łodzi w sprawie niezgodności z Konstytucją wysokości środków PFRON przeznaczanych na obsługę realizacji zadań nałożonych na powiat w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że przepis na podstawie którego określono wysokość środków przekazywanych na koszt obsługi zadań (niezależnie od tego, czy pokrywają w części czy w całości te koszty) jest zgodny z Konstytucją.

W uzasadnieniu tego orzeczenia Trybunał Konstytucyjny wskazał m. in., że wszelkie sprawy o charakterze lokalnym i ponadgminnym przekazane ustawowo samorządowi, winny być traktowane jako zadania własne samorządu odpowiedniego poziomu. Dlatego zadania, o których mowa w art. 35a, 35b (zadania samorządu wojewódzkiego i powiatowego) w związku z art. 34 ust. 1a ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych uznane być mogą za zadania własne samorządu powiatowego mimo, że nie wykazują one w pełni cech jakie zadaniom własnym są przypisywane. Za takim stanowiskiem przemawia to, iż zadania nałożone na samorząd powiatowy przez wspomnianą ustawę mają na tyle ogólny charakter, że nie wyłącza to możliwości samodzielnego i kreatywnego decydowania przez radę powiatu, jej zarząd oraz inne organy wykonawcze o sposobie ich realizowania i finansowania. Tym samym organy powiatu mają prawo kreowania polityki wspierania osób niepełnosprawnych.

Szczególne powinności w stosunku do osób niepełnosprawnych nie mogą spoczywać wyłącznie na organach administracji rządowej, ponieważ każda z tych osób jest też pełnoprawnym członkiem społeczności lokalnej, której władze powinny starać się dbać o dobro wszystkich mieszkańców, a więc również osób niepełnosprawnych.

Dlatego wyrażam głębokie przekonanie, że pomimo sygnalizowanych w oświadczeniu Pana Senatora Romana Ludwiczuka obaw, związanych z mechanizmem współfinansowania warsztatów terapii zajęciowej, władze każdego z powiatów na terenie których działają warsztaty, dokonają takiego wyboru, który pozwoli na niezaprzepaszczenie dotychczasowego dorobku warsztatów w procesie rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych.

Z poważaniem

MINISTER PRACY

I POLITYKI SPOŁECZNEJ

Anna Kalata