Diariusz Senatu RP: spis treści, następny fragment
Z prac komisji senackich
Podczas posiedzenia Komisji Spraw Unii Europejskiej dokonano wyboru trzech zastępców przewodniczącego komisji (za zgodą Prezydium Senatu).
Kandydaturę senatora Przemysława Berenta na to stanowisko zgłosiła senator Urszula Gacek. Kandydatury senatorów Mieczysława Szyszki i Kosmy Złotowskiego przedstawił senator Jacek Włosowicz. W głosowaniu tajnym, przeprowadzonym przez senatorów Margaretę Budner, U. Gacek i J. Włosowicza, zgłoszeni kandydaci uzyskali jednomyślne poparcie i zostali wybrani na zastępców przewodniczącego Komisji Spraw Unii Europejskiej.
Następnie senatorowie zapoznali się z informacją przedstawioną przez Magdalenę Skulimowską z sekretariatu komisji na temat roli parlamentu narodowego w procesie legislacyjnym Unii Europejskiej. Informacja dotyczyła także instytucji Unii Europejskiej oraz źródeł prawa wspólnotowego.
Kolejny punkt porządku dziennego posiedzenia Komisji Spraw Unii Europejskiej dotyczył współpracy Rady Ministrów z parlamentem w sprawach wynikających z członkostwa RP w Unii Europejskiej na podstawie ustawy z 11 marca 2004 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej. Związane z tym zagadnienia referował sekretarz stanu, szef Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej.
Zasady i tryb pracy Komisji Spraw Unii Europejskiej przedstawił przewodniczący komisji senator Edmund Wittbrodt.
W punkcie porządku dziennego dotyczącym spraw różnych 11 senatorów opowiedziało się za projektem uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Senatu w związku z ostatnią nowelizacją ustawy z 11 marca 2004 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej.
Odbyło się posiedzenie Komisji Rodziny i Polityki Społecznej, podczas którego zapoznano się z informacją ministra pracy i polityki społecznej na temat głównych zadań polityki społecznej państwa oraz działania na rzecz rodziny w świetle projektu ustawy budżetowej na 2006 r.
Informację przedstawił minister Krzysztof Michałkiewicz, który podziękował senatorom za zaproszenie i wyraził opinię, że projekt ustawy budżetowej na rok 2006, przygotowany przez poprzedni rząd premiera Marka Belki, zapewnia realizację zadań ustawowych w zakresie zabezpieczenia społecznego i pomocy społecznej. Minister dodał, iż rząd przygotowuje autopoprawkę do projektu ustawy, chcąc tym samym, mimo ograniczonych środków finansowych, dać symboliczny wyraz podjęcia działań rządu na rzecz polityki rodzinnej.
Minister pracy i polityki społecznej podkreślił, że jedną z pierwszych decyzji nowego rządu było przeznaczenie dodatkowej kwoty 5 mln złotych z rezerwy ogólnej budżetu na pomoc bezdomnym w obliczu nadchodzącej zimy.
Minister poinformował, że 22 listopada br. Rada Ministrów zdecydowała o przeznaczeniu dodatkowych środków (500 mln zł) na dożywianie dzieci oraz osób znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej. Ustawę w tej sprawie rząd zamierza przesłać wkrótce do Sejmu. Dodał, iż w następnych latach rząd chce zagwarantować gminom na realizację tego zadania pomoc finansową z budżetu centralnego na poziomie nie mniejszym niż 500 mln złotych rocznie. Rząd przewiduje wprowadzenie zasady umożliwiającej zwiększenie dotacji państwa dla gmin z obecnych 50% do 60% zależnie od potrzeb, a w razie zaistnienia nieprzewidzianych okoliczności - nawet do 80%. Rząd dostrzega, oprócz gminy, także darczyńców i organizacje pozarządowe, a także możliwość przeznaczenia nadwyżek żywnościowych z Unii Europejskiej na realizację programu dożywiania. Pomocą mają być objęte również osoby, które z niej dotychczas nie korzystały (ubodzy mieszkańcy terenów wiejskich, osoby samotne, niepełnosprawne czy przewlekle chore).
Minister K. Michałkiewicz podkreślił, że mimo skromnych możliwości finansowych państwa rząd proponuje zwiększenie środków na świadczenia rodzinne (dodatek z tytułu urodzenia dziecka z obecnego w wysokości 500 złotych do 1000 złotych przy zastosowaniu kryterium dochodowego). Wydłużenie okresu urlopu macierzyńskiego (obecnie 16 tygodni) minister zaproponował jako kolejny nowy element polityki rodzinnej. Dodał, że znaczące wydłużenie urlopu macierzyńskiego od stycznia 2006 r., ze względu na ograniczone możliwości finansowe państwa, nie jest możliwe.
Rząd przywiązuje wielką wagę do rozwijania polityki wspierającej i wzmacniającej rodziny zarówno poprzez politykę bezpośrednią, jak również pośrednio, poprzez działania sprzyjające zwiększaniu liczby miejsc pracy. Zmiany dotyczące świadczeń rodzinnych będą wprowadzane w całym okresie do września 2006 r. Zdaniem ministra, nie ma możliwości, ze względu m.in. na koszty, powrotu do funduszu alimentacyjnego. Nowelizacja ustawy o zaliczce alimentacyjnej jest konieczna, pomoc państwa nie może bowiem wykluczać żadnych dzieci potrzebujących pomocy, jak ma to obecnie miejsce w wypadku dzieci z rodzin pełnych tzw. zrekonstruowanych (dzieci, które nie zostały przysposobione lub adoptowane).
Skuteczna realizacja ustawy o przemocy w rodzinie wymaga przygotowania niezbędnych aktów wykonawczych, które będą odpowiadać rzeczywistym potrzebom ochrony rodziny.
Minister K. Michałkiewicz zwrócił uwagę, że do zadań resortu pracy w obecnym kształcie ponownie włączono sprawy związane z polityką zatrudnienia. Działania resortu będą zmierzać w kierunku rozwiązań sprzyjających zwiększaniu zatrudnienia poprzez obniżanie kosztów pracy, a także aktywizację zawodową kobiet w sposób, który umożliwi im powrót do pracy po urlopie wychowawczym i zwiększy możliwości pogodzenia pracy z obowiązkami rodzicielskimi.
Rząd planuje między innymi podjęcie działań zmierzających do wprowadzenia ubezpieczenia od bezrobocia.
W dyskusji senator Jan Szafraniec zwrócił uwagę na opodatkowanie podatkiem VAT żywności przekazywanej nieodpłatnie jako dar na program dożywiania dzieci. Zdaniem senatora, taka regulacja jest szkodliwa i nie sprzyja rozwiązaniu problemu niedożywienia dzieci.
Senator Ewa Tomaszewska stwierdziła, że "pułapka" z podatkiem VAT dotyczy nie tylko dożywiania dzieci, ale także osób ubogich, bezrobotnych czy bezdomnych. Zdaniem senator, rosnące od kilku lat oszczędności z tytułu wpłaty składek na ubezpieczenie chorobowe powinny skłaniać do rozważenia możliwości obniżenia wysokości płaconej składki i przez związek z rynkiem pracy winno być wykorzystane jako element polityki sprzyjającej wzrostowi zatrudnienia w Polsce.
Senator Elżbieta Rafalska zwróciła uwagę m.in. na problemy finansowania opieki zastępczej nad dziećmi, kompetencje samorządu wojewódzkiego w zakresie nadzoru legalności zatrudnienia (tzw. policja pracy) oraz potrzebę wprowadzenia kryteriów warunkujących uzyskanie przez samorząd zwiększonej pomocy na realizację programu dożywiania. Preferencje powinny objąć samorządy terytorialne, na terenie których są wysokie wskaźniki ubóstwa i bezrobocia (np. gminy z przewagą środowisk wiejskich).
Senator Władysław Sidorowicz podkreślił, że nadal słabo rozwija się opieka zastępcza nad dzieckiem.
Senator Zbigniew Trybuła zwrócił uwagę na konieczność podejmowania działań przez samorząd lokalny na rzecz opieki nad dzieckiem, także poza rodziną - w przedszkolu i żłobku.
Senator Mieczysław Augustyn poruszył kwestię przekazania resortowi rolnictwa nadzoru nad działalnością KRUS oraz realizacji ustawy o pomocy społecznej w zakresie wprowadzenia do końca roku 2006 standaryzacji usług świadczonych przez domy pomocy społecznej, a także źródeł finansowania opieki pielęgniarskiej w tych domach. Zwrócił uwagę na niepokój środowiska osób niepełnosprawnych związany z przyszłością Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych oraz konieczność wprowadzenia zmian ustawowych umożliwiających zatrudnianie osób ze znacznym i umiarkowanym stopniem niepełnosprawności na otwartym rynku pracy, poza działającymi na rzecz zatrudnienia tych osób zakładami aktywizacji zawodowej.
Przewodniczący Komisji Rodziny i Polityki Społecznej senator Antoni Szymański odniósł się do informacji o planowanych na drugą połowę 2006 r. realnych zmianach ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o zaliczce alimentacyjnej. Podkreślił, iż na niekonstytucyjność niektórych przepisów tych ustaw zwracał uwagę m.in. Trybunał Konstytucyjny i rzecznik praw dziecka. Negatywne zjawiska społeczne będące następstwem tych ustaw to m.in. wzrost liczby rozwodów, separacji. Jego zdaniem, niepokój budzą brak stosownych środków finansowych w autopoprawce rządu do ustawy budżetowej na rok 2006 oraz odległy termin wejścia w życie postulowanych od dawna zmian.
Minister pracy i polityki społecznej K. Michałkiewicz, odpowiadając na pytania senatorów, stwierdził, że możliwości wyraźnego wydłużenia urlopu macierzyńskiego już od 1 stycznia 2006 r. są nieduże, ale proces zmian należy rozpocząć. Podzielił opinię o konieczności korekty obecnie obowiązujących przepisów podatku VAT od darowizn przekazywanych na wspieranie programu dożywiania dzieci i ubogich.
Jak podkreślił, najważniejszym zadaniem polityki państwa przy wysokiej stopie bezrobocia jest stworzenie warunków do zwiększenia zatrudnienia i ochrony miejsc pracy przez obniżanie kosztów pracy. Dodał, iż nadwyżki finansowe ze składek na ubezpieczenie chorobowe mogłyby być skierowane na fundusz projektowanego ubezpieczenia pielęgnacyjnego lub ubezpieczenia od bezrobocia. Przekazanie kompetencji w zakresie nadzoru legalności zatrudnienia samorządowi wojewódzkiemu (marszałek województwa) będzie wstrzymane. Stosowny projekt ustawy, który ma to uregulować, przewiduje przekazanie tych zadań Państwowej Inspekcji Pracy. Minister podkreślił, że w sprawach dotyczących kompetencji samorządu rząd działa zgodnie z zasadą, iż samorządy realizują powierzone im zadania, a rząd określa standardy i zasady funkcjonowania oraz spełnia funkcje kontrolne i nadzoruje zgodność realizacji zadań samorządu z prawem.
Zdaniem ministra, reforma Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego jest niezbędna; jest jednak przeciwny przekazaniu resortowi rolnictwa nadzoru nad działalnością tej instytucji ubezpieczeniowej.
Minister K. Michałkiewicz podkreślił potrzebę budowania elastycznego systemu pomocy społecznej i lepszego wykorzystania doświadczeń innych państw w zakresie opieki nad ludźmi starszymi, zarówno opieki środowiskowej w miejscu zamieszkania, jak i instytucjonalnej. Minister wyraził nadzieję na podjęcie działań zmierzających do efektywniejszego i skuteczniejszego wykorzystania środków z Europejskiego Funduszu Społecznego na finansowanie zadań związanych z zatrudnieniem i integracją społeczną realizowanych przez ministerstwo i Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, także w latach 2007-2013 na podstawie nowego budżetu Unii Europejskiej.
Obecna na posiedzeniu dyrektor Departamentu Świadczeń Socjalnych w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Alina Wiśniewska przedstawiła informację dotyczącą projektowanych zmian w ustawach o zaliczce alimentacyjnej oraz o świadczeniach rodzinnych.
Dyrektor Biura Rzecznika Praw Dziecka Mariola Chojnacka postulowała szerokie konsultacje społeczne przed wprowadzeniem zmian do omawianych ustaw.
Na zakończenie tej części posiedzenia Komisji Rodziny i Polityki Społecznej minister K. Michałkiewicz podkreślił zbieżność poglądów i opinii senatorów z kierunkiem planowanych przez kierownictwo resortu zmian w polityce społecznej. Główne działania resortu będą zmierzać do naprawy istniejących rozwiązań instytucjonalnych w polityce społecznej państwa, nie zaś do wprowadzania rozwiązań całkowicie nowych.
Druga część posiedzenia Komisji Rodziny i Polityki Społecznej była poświęcona działalności Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w 2006 r. Informację na ten temat przedstawił minister pracy i polityki społecznej K. Michałkiewicz. W opinii ministra, problematyka osób niepełnosprawnych wykraczająca poza zakres działalności resortu polityki społecznej powinna być polityką całego rządu.
Zmiany zmierzające do zwiększenia efektywnej działalności funduszu są konieczne i temu będzie służyć dyskusja i społeczne konsultacje, przede wszystkim ze środowiskiem osób niepełnosprawnych. Nie ma podstaw do likwidowania tej instytucji czy połączenia jej z inną w nowy organizm.
Do ważnych zadań funduszu minister pracy i polityki społecznej zaliczył lepsze wykorzystanie środków z EFS na realizację zadań i programów służących wyrównywaniu szans osób niepełnosprawnych, zwłaszcza w województwach, w których wskaźniki ubóstwa są najwyższe, oraz na terenach wiejskich, przy jednoczesnym wprowadzaniu w życie standardów i dyrektywy Unii Europejskiej.
Sytuacja finansowa funduszu, podkreślił minister, jest dobra, co oznacza, że dotacja z budżetu państwa może być nieco mniejsza, bez uszczerbku dla statutowej działalności PFRON.
Obecni na posiedzeniu senatorowie przyjęli z satysfakcją stanowisko przedstawione przez ministra pracy i polityki społecznej w sprawie dalszej działalności PFRON.
W posiedzeniu wzięli udział także prezes PFRON Roman Sroczyński, wiceprezes Marian Leszczyński oraz przedstawiciele Biura Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych.
Następnie Komisja Rodziny i Polityki Społecznej, na wniosek zastępcy przewodniczącego komisji senator E. Tomaszewskiej, zapoznała się z informacją dotyczącą procesu restrukturyzacji i prywatyzacji zakładów farmaceutycznych Polfa Warszawa SA, Polfa Tarchomin SA oraz Polfa Pabianice SA, w kontekście wpływu tego procesu na dostępność tanich leków w Polsce. To ostatnie trzy zakłady farmaceutyczne, które są jeszcze własnością Skarbu Państwa i tworzą obecnie Polski Holding Farmaceutyczny (PHF), mający stać się znaczącym podmiotem działającym na rynku farmaceutycznym w Polsce, szczególnie w segmencie leków generycznych.
Informację w tej sprawie przekazali: Mirosław Miara - przewodniczący Komisji Zakładowej NSZZ "Solidarność" Polfa Warszawa SA i Tomasz Walicki - przewodniczący Komisji Zakładowej NSZZ "Solidarność" Polfa Tarchomin SA, którzy wskazywali na niebezpieczeństwo zmian zapoczątkowanych utworzeniem PHF, rodzących nieuzasadnione koszty oraz zagrożenie dla polityki lekowej państwa.
Informację w imieniu ministra skarbu państwa przedstawił po. dyrektora Departamentu Nadzoru Właścicielskiego w Ministerstwie Skarbu Państwa Krzysztof Jeznach. Wiceminister zdrowia Bolesław Piecha przekazał informację na temat znaczenia trzech zakładów farmaceutycznych dla polityki lekowej państwa, zwłaszcza dla procesu ustalania limitów cen na leki refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia.
W tej części posiedzenia udział wzięli m.in. dyrektor Departamentu Polityki Lekowej w Ministerstwie Zdrowia Piotr Błaszczyk, dyrektor Departamentu Polityki Przemysłowej w Ministerstwie Gospodarki Wojciech Maj oraz wiceprezes Zarządu Polskiego Związku Pracodawców Przemysłu Farmaceutycznego Tomasz Krasucki.
Komisja, biorąc pod uwagę znaczenie skutków procesu przekształceń trzech zakładów tworzących PHF dla rynku leków w Polsce, a w szczególności jego wpływ na dostępność tanich leków i na stan finansów publicznych państwa związanych z refundacją leków, postanowiła zwrócić się do ministra skarbu państwa z prośbą o rozważenie przyjętych zasad przekształceń własnościowych zakładów farmaceutycznych Polfa SA w Warszawie, Tarchominie i Pabianicach oraz o przedstawienie skutków ekonomicznych wynikających z ich połączenia. W związku z tym przesłano pismo do ministra skarbu Andrzeja Mikosza z prośbą o przedstawienie stosownych informacji i stanowisko w omawianej sprawie do 5 grudnia br.
Na swym posiedzeniu Komisja Spraw Unii Europejskiej, zgodnie z ustawą z 11 marca 2004 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej, zaopiniowała następujące projekty aktów prawnych UE.
Rozpatrzenie w trybie art. 6 ustawy
Resort wiodący: Ministerstwo Sprawiedliwości.
Referent: senator Jerzy Szymura.
Przedstawiciel rządu: podsekretarz stanu Andrzej Grzelak.
Komisja Spraw Unii Europejskiej rozpatrzyła projekt dyrektywy i postanowiła nie wnosić uwag.
Resort wiodący: Ministerstwo Gospodarki.
Referent: senator Kosma Złotowski.
Przedstawiciel rządu: podsekretarz stanu Andrzej Kaczmarek.
Komisja Spraw Unii Europejskiej rozpatrzyła projekt decyzji Rady i postanowiła nie wnosić uwag.
Resort wiodący: Ministerstwo Zdrowia.
Referent: senator Margareta Budner.
Przedstawiciel rządu: zastępca głównego inspektora sanitarnego Seweryn Jurgielaniec.
Przedstawiony Komisji spraw Unii Europejskiej projekt wniosku dotyczącego decyzji Rady odnosił się do żywności zawierającej, składającej się lub wyprodukowanej z genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy linii 1507, w odniesieniu do której Pioneer Overseas Corporation oraz Dow AgroSciences Europe przedłożyły właściwym organom Niderlandów wnioski o wprowadzenie do obrotu 15 lutego 2001 r. zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 258/97 dotyczącym nowej żywności i nowych składników żywności.
Po przedłożeniu przez Niderlandy sprawozdania ze wstępnej oceny, w którym stwierdzono, że kukurydza 1507 jest tak samo bezpieczna jak kukurydza tradycyjna, niektóre państwa członkowskie zgłosiły uzasadnione sprzeciwy. W związku z tym wymagane było dokonanie dodatkowej oceny.
Rozporządzenie (WE) nr 1829/2003 w sprawie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy stosuje się od 18 kwietnia 2004 r. Zgodnie z art. 46 ust. 1 powyższego rozporządzenia wnioski złożone na podstawie rozporządzenia (WE) nr 258/97 przed 18 kwietnia 2004 r. i w odniesieniu do których wymagane było sprawozdanie z dodatkowej oceny, które nie zostało przekazane Komisji przed tym terminem, przekształca się we wnioski na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003.
3 marca br. Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa żywności stwierdził, że nie ma dowodów wskazujących, iż wprowadzenie do obrotu produktów spożywczych określonych we wniosku mogłoby mieć negatywny wpływ na zdrowie ludzi lub zwierząt bądź na środowisko. W związku z tym 3 czerwca br. projekt decyzji Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu żywności zawierającej, składającej się lub wyprodukowanej z genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy linii 1507 przedstawiono pod głosowanie Stałemu Komitetowi ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt. Osiem Państw Członkowskich (111 głosów) głosowało za jego przyjęciem, dziewięć państw członkowskich (69 głosów) przeciw, a osiem państw członkowskich (141 głosów) wstrzymało się od głosu.
Komitet nie wydał opinii. W związku z tym, na mocy art. 35 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 i zgodnie z art. 5 decyzji Rady 1999/468/WE Komisja przedłoży Radzie (dysponującej okresem trzech miesięcy, w którym stanowi większość kwalifikowaną) propozycję działań, jakie należy podjąć, i informuje o tym Parlament.
W opinii przyjętej przez Komisję Spraw Unii Europejskiej nie udzielono poparcia dla projektu decyzji Rady.
Resort wiodący: Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Referent: senator Urszula Gacek.
Przedstawiciel rządu: wiceprezes Jarosław Król.
Komisja Spraw Unii Europejskiej rozpatrzyła projekt dyrektywy i postanowiła nie wnosić uwag.
Resort wiodący: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.
Referent: senator Mirosława Nykiel.
Przedstawiciel rządu: podsekretarz stanu Joanna Kluzik-Rostkowska.
Komisja Spraw Unii Europejskiej rozpatrzyła projekt dyrektywy i postanowiła nie wnosić uwag.
Resort wiodący: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.
Referent: senator K. Złotowski (zgłosił wniosek, aby komisja nie poparła decyzji PE i Rady).
Przedstawiciel rządu: podsekretarz stanu J. Kluzik-Rostkowska.
W opinii przyjętej przez Komisję Spraw Unii Europejskiej nie udzielono poparcia dla projektu decyzji Rady.
Na swym posiedzeniu Komisja Kultury i Środków Przekazu dokonała wyboru zastępców przewodniczącego komisji.
Podczas dyskusji zgłoszono na to stanowisko trzech kandydatów. Kandydaturę senatora Piotra Boronia przedstawił senator Adam Massalski, senatora Czesława Ryszki - senator Jan Szafraniec. Kandydaturę senatora Jacka Sauka przedstawili senatorowie Elżbieta Więcławska-Sauk i Krzysztof Piesiewicz.
W głosowaniu przeprowadzonym przez komisję skrutacyjną w składzie: senatorowie Maria Pańczyk-Pozdziej, A. Massalski i J. Szafraniec senatorów P. Boronia i Cz. Ryszkę poparło 6 osób z 9 obecnych, a za senatorem J. Saukiem opowiedziało się 3 senatorów.
Wobec wyników głosowania zastępcami wybranej 10 listopada br. na stanowisko przewodniczącej Komisji Kultury i Środków Przekazu senator Krystyny Bochenek zostali senatorowie P. Boroń i Cz. Ryszka.
Podczas posiedzenia Komisji Kultury i Środków Przekazu pracowano także nad projektem uchwały Senatu w sprawie ustanowienia roku 2006 Rokiem Języka Polskiego.
Przewodnicząca komisji senator K. Bochenek poinformowała senatorów o licznych spotkaniach i rozmowach przeprowadzonych z przewodniczącym Rady Języka Polskiego prof. Andrzejem Markowskim, dotyczących inicjatywy ogłoszenia roku 2006 Rokiem Języka Polskiego. Przewodnicząca uzasadniła potrzebę podjęcia przez Komisję Kultury i Środków Przekazu inicjatywy uchwałodawczej w tej sprawie. Jak podkreśliła, istnieje niebezpieczna tendencja lekceważenia języka i jego odrębności. W tekstach zamieszczanych w Internecie brak polskich znaków, lekceważy się ortografię, panuje bylejakość, jeśli chodzi o używanie języka polskiego. Dominuje zapis, który jest dosłownym przeniesieniem formy mówionej języka na formę pisaną. Obserwuje się stałą tendencję spadkową, jeśli chodzi o czytelnictwo, jest to główny powód ubożenia języka zarówno mówionego, jak i pisanego.
Należy pielęgnować odmiany regionalne i gwarowe polszczyzny jako element promocji małych ojczyzn. Konieczna jest, jak zaznaczyła senator K. Bochenek, dbałość o właściwą formę języka urzędowego, w tym prawniczego. Komisja Kultury i Środków Przekazu powinna jak najczęściej podejmować różnego typu akcje o charakterze promocyjnym języka ojczystego. Język polski stał się piątym pod względem ważności językiem Unii Europejskiej. Coraz większa liczba mieszkańców Europy chce się uczyć naszego języka. Zdaniem senator K. Bochenek, ustanowienie Roku Języka Polskiego wyraźnie wzmocni działania promocyjne polszczyzny także poza granicami naszego kraju.
Inicjatywę ustanowienia Roku Języka Polskiego na mocy uchwały Senatu poparł prof. A. Markowski. Jak stwierdził, liczne instytucje i organizacje zainteresowały się tym pomysłem - Komitet Językoznawstwa Polskiej Akademii Nauk, a także jego poszczególne komisje, na przykład Komisja Kultury Języka. Również program "Jedynka Polskie Radio" jest bardzo zainteresowany Rokiem Języka Polskiego. Prof. A. Markowski przypomniał, że zgodnie z ustawą o języku polskim Rada Języka Polskiego jest zobowiązana do przedstawienia co dwa lata Sejmowi i Senatowi sprawozdania o stanie ochrony języka polskiego.
Senator K. Bochenek poinformowała, że marszałek Bogdan Borusewicz zapewnił o poparciu tej inicjatywy uchwałodawczej. Prof. Walery Pisarek, który przewodniczy krakowskiemu Towarzystwu Miłośników Języka Polskiego, również wyraził zainteresowanie takim pomysłem.
Przewodniczący Rady Języka Polskiego przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk prof. A. Markowski zadeklarował pomoc rady w przeprowadzeniu rozmaitych wydarzeń, a także we włączeniu konferencji naukowych, popularnonaukowych, jak również językoznawczych w obchody Roku Języka Polskiego. Zdaniem prof. A. Markowskiego, obchody Roku Języka Polskiego należałoby rozpocząć 21 lutego, który jest Międzynarodowym Dniem Języka Ojczystego, obchodzonym w wielu krajach Europy.
Podczas dyskusji senatorowie wyrażali poparcie dla przedstawionej propozycji. W ich opinii, promowanie oraz nauka poprawnego i pięknego języka polskiego będą wspólnym mianownikiem wszelkich wydarzeń kulturalnych w ramach roku 2006 - Roku Języka Polskiego.
W trakcie prac nad tekstem projektu uchwały postulowano, by sesja naukowa w ramach Roku Języka Polskiego odbyła się na terenie parlamentu i pod patronatem Senatu RP.
Senatorowie proponowali również, by jedno z posiedzeń Komisji Kultury i Środków Przekazu w Roku Języka Polskiego było poświęcone analizie lektoratów języka polskiego poza granicami kraju. Ważną sprawą, na którą zwrócono uwagę, była ocena języka dziennikarzy, którzy, zdaniem członków komisji, wypowiadają się w środkach masowego przekazu w sposób niepoprawny. Problem ten jest na tyle znaczący i poważny, że miliony Polaków, słuchając audycji radiowych i telewizyjnych, przyswajają sobie właśnie taki daleki od doskonałości język polski.
Podkreślano znaczenie inicjatywy uchwałodawczej w wielu aspektach, wskazywano m.in., że język stanowi o spójności nie tylko tradycji narodowej, ale naszych dzisiejszych więzów, a odrębność języka jest podstawową odrębnością tożsamości narodowej. W opinii przewodniczącego Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich senatora Piotra Ł.J. Andrzejewskiego, w uchwale powinna znaleźć się informacja, że, zdaniem Senatu, należy podsumować w tym roku przestrzeganie norm prawa zawartych w ustawie o języku polskim. Istotnym tematem jest również dbałość o polszczyznę nie tylko w kraju, ale również o jej formy kultywowane na emigracji.
Poprawki do przedstawionego projektu tekstu uchwały zgłosili senatorowie Adam Massalski, Jacek Sauk, Jan Szafraniec, Piotr Boroń i Czesław Ryszka.
Przewodnicząca Komisji Kultury i Środków Przekazu senator K. Bochenek poddała pod głosowanie wszystkie zgłoszone przez senatorów poprawki do przedstawionego projektu uchwały Senatu w sprawie ustanowienia roku 2006 Rokiem Języka Polskiego. Następnie przyjęto projekt uchwały w tej sprawie wraz zaakceptowanymi wcześniej zmianami:
<<Polszczyzna łączyła w przeszłości i łączy dziś wszystkich Polaków, bez względu na miejsce zamieszkania, wiek, poglądy polityczne i wszelkie inne różnice czy odrębności. Nie ma innego dobra tak powszechnego i tak ważnego dla nas wszystkich, jak język ojczysty.
Po polsku rozmawiamy, przekazujemy swoje uczucia, uczymy mówić nasze dzieci, wyznajemy wiarę, piszemy wiersze. Możemy mieć różne poglądy, zajmować różne stanowiska w wielu kwestiach, możemy się spierać, dyskutować, ale zawsze będziemy to robić po polsku i nie jest obojętne to, czy będzie to język różnorodny i bogaty, piękny i poprawny, etyczny i estetyczny, czy też ubogi i prymitywny, pełen sloganów i nieporadnych sformułowań, niepotrzebnych zapożyczeń i wulgaryzmów.
Język jest podstawowym składnikiem tożsamości Polaków i dobrem kultury narodowej.
Biorąc to pod uwagę uchwala się, co następuje:
Senat ogłasza rok 2006 Rokiem Języka Polskiego.
Senat wyraża przekonanie, że w Roku Języka Polskiego należy pokazywać polszczyznę w jej bogactwie i w całej różnorodności - od języka ogólnego do odmian regionalnych i gwar ludowych, w których często wyraża się kultura małych ojczyzn; od stylów artystycznych do wypowiedzi zawodowych i środowiskowych, od języka pokolenia najstarszego do gwary młodzieżowej.
Senat przypomina, że w roku 2006 mija dwusetna rocznica rozpoczęcia edycji pierwszego słownika języka polskiego.
Zdaniem Senatu w telewizji, w radiu, na łamach prasowych należy upowszechniać wiedzę o języku, propagować dobrą polszczyznę oraz kulturę języka. To, jaka będzie polszczyzna, zależy przede wszystkim od nas samych, od naszej postawy wobec języka ojczystego; gospodarzami języka są bowiem wszyscy nim się posługujący.
W opinii Senatu ochrona i rozwijanie języka polskiego pozwoli zachować tożsamość kulturową i świadomość odrębności we wspólnej, ale przecież różnorodnej Europie. Wejście do Unii Europejskiej spowodowało, że troska o polszczyznę nabrała nowego wymiaru: nasz język stał się piątym (pod względem liczby użytkowników) językiem Unii Europejskiej i istnieje duża szansa na to, by stał się także jednym z najważniejszych języków europejskich. Powinniśmy więc nie tylko dbać o polszczyznę w kraju, ale i upowszechniać ją poza granicami Polski.
Polszczyzna nas łączy i niech to będzie język bogaty, poprawny i piękny. Z tych względów Senat zwraca się do władz publicznych i Polaków o ochronę, otaczanie opieką i kultywowanie polszczyzny.
Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".>>.
Ustalono, że w dalszych pracach nad projektem uchwały Komisję Kultury i Środków Przekazu reprezentować będzie senator K. Bochenek.
Na zakończenie posiedzenia przewodnicząca zwróciła się do senatorów z prośbą o przygotowanie na piśmie i złożenie w sekretariacie komisji do 13 grudnia br. propozycji dotyczących planu pracy komisji w pierwszym półroczu 2006 roku. Zgłoszone tematy będą omawiane na najbliższym posiedzeniu Komisji Kultury i Środków Przekazu. Chodzi przede wszystkim o działalność merytoryczną związaną z zakresem problematyki komisji, poza pracami legislacyjnymi nad ustawami, które Senat RP otrzyma z Sejmu.
Diariusz Senatu RP: spis treści, następny fragment