Wyjaśnienie w związku z oświadczeniem senatora Józefa Sztorca, złożonym na 39. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 38), przekazał Minister Finansów:
Warszawa, 2003.06.05
Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Sena
Szanowny Panie Marszałku!
W odpowiedzi na pismo znak: BPS/DSK-043-193/03 z dnia 14 maja 2003 r., przekazane wraz z oświadczeniem złożonym przez senatora Józefa Sztorca na 39. Posiedzeniu Senatu w dniu 8 maja 2003 r., uprzejmie wyjaśniam, co następuje.
W przygotowanym w Ministerstwie Finansów Programie Naprawy Finansów Rzeczypospolitej przewidziano konieczność zmodyfikowania obecnego systemu podatku akcyzowego w celu jego dostosowania do wymogów prawa wspólnotowego. Przygotowanie nowych rozwiązań prawnych podyktowane jest ponadto koniecznością wypełnienia zobowiązań wynikających z przyjętego przez Rząd Rzeczypospolitej Polskiej Stanowiska negocjacyjnego w obszarze "Podatki". A zatem, kwestie związane z podatkiem akcyzowym znajdu
ją swoje odzwierciedlenie w Programie Naprawy Finansów Rzeczypospolitej.Z dniem przystąpienia do Unii Europejskiej terytorium RP stanie się częścią obszaru celnego Wspólnoty, co spowoduje, iż zniesieniu ulegną cła na towary przywożone z innych Państw Członkowskich. Zniesienie barier celnych dotyczyć jednak będzie wszystkich importowanych towarów, w tym m.in. wyrobów akcyzowych. Powyższy fakt sprzyjać może zwiększonej konkurencji dla krajowych producentów w odniesieniu do różnych grup towarów.
Należy wyjaśnić, iż przepisy prawa wspólnotowego określają jedynie minimalny poziom stawek podatku akcyzowego dla wyrobów akcyzowych. W przypadku piwa minimalna stawka unijna wynosi 0,748 EUR/hl/
oPlato. Jednakże, każde z Państw Członkowskich ustala stawkę podatku akcyzowego w oparciu o zasady prowadzonej przez dane Państwo polityki gospodarczej, co powoduje, iż w krajach UE istnieją różnice w wysokości opodatkowania podatkiem akcyzowym piwa. Przykładowo w Niemczech obowiązuje stawka podatku akcyzowego w wysokości 0,787 EUR/hl/oPlato, we Włoszech stawka została ustalona na poziomie 1,39 EUR/hl/oPlato, natomiast w Austrii stawka podatku akcyzowego od piwa wynosi 2,08 EUR/hl/oPlato. W Polsce obowiązuje stawka podatku akcyzowego w wysokości 6,86 zł/hl/oPlato, co stanowi 1,68 EUR/hl/oPlato, która funkcjonuje na niezmienionym poziomie od czerwca 2001 r. Realizacja polityki niepodnoszenia stawki akcyzy na piwo przyniosła oczekiwane efekty - sytuacja na rynku piwa na dzień dzisiejszy jest stabilna. Wpływy podatku akcyzowego od piwa w 2002 roku były wyższe o 3,6% w porównaniu z 2001 rokiem, pomimo obowiązywania stawki podatku na niezmienionym poziomie.Ponadto należy podkreślić, iż w 2002 r. w znacznym stopniu rozszerzone zostały ulgi w podatku akcyzowym dla średnich i małych browarów. Celem wprowadzonych zmian było wsparcie, w jeszcze większym stopniu, małych i średnich browarów w konkurencji z dużymi, międzynarodowymi koncernami działającymi na polskim rynku. Obowiązujące w Polsce przepisy dotyczące ulgi w podatku akcyzowym dla małych i średnich browarów są zgodne z postanowieniami Dyrektywy UE (92/83/EEC), która przewiduje ulgi dla małych browarów produkujących poniżej 200000 hl piwa w skali roku. W związku z powyższym nie jest planowana likwidacja tej ulgi po przystąpieniu Polski
do UE. Należy zaznaczyć, iż w 2002 r. większy od liderów przyrost sprzedaży piwa zanotowały średnie i małe browary. W wielu z nich przyrost ten przekroczył 10%.Również nowy projekt ustawy o podatku akcyzowym zakłada możliwość zastosowania podobnej konstrukcji ulg dla małych i średnich browarów.
Tym niemniej, w kontekście niższych stawek akcyzy na piwo w krajach sąsiadujących, jak również w sytuacji zniesienia stawek celnych (po otwarciu granic), uzasadnione są obawy polskich producentów, iż przy założeniu utrzymania obecnych stawek na piwo, konkurencyjność naszych browarów może się obniżyć. W efekcie nastąpiłby napływ tańszego, niż polskie, piwa, w tym pochodzącego z tzw. importu prywatnego. A zatem zmniejszeniu mogłyby ulec wpływy budżetowe, ponieważ pols
ki konsument będzie uiszczał podatki za granicą.Przepisy Dyrektywy UE (92/12/EEC) zakładają wzrost limitu przywozu przez osoby prywatne na użytek własny wszystkich wyrobów akcyzowych podlegających harmonizacji, w tym piwa, jednakże trudny do przewidzenia jest poziom spadku sprzedaży polskiego piwa po akcesji do UE.
Podawane w publikacjach prasowych jak również w materiałach udostępnianych przez Związek Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego Browary Polskie wielkości spadku sprzedaży piwa wytwarzanego przez krajowych producentów po akcesji do UE, jak również utraty wpływów budżetowych z tego tytułu są jedynie wielkościami szacunkowymi, tym niemniej sygnalizują mogący powstać problem zbyt dużego spadku popytu na piwo rodzimej produkcji.
Przedstawiając powyższe należy podkreślić, że mając na uwadze ewentualny niekorzystny wpływ przystąpienia Polski do Unii Europejskiej na funkcjonowanie krajowego przemysłu piwowarskiego (niższe stawki akcyzy w krajach ościennych), Ministerstwo Finansów analizuje rozwiązania, które
zapewniają konkurencyjność krajowego przemysłu piwowarskiego.Z poważaniem
Z upoważnienia
Ministra FinansówPodsekretarz Stanu
Robert Kwaśniak