Warszawa, 2002.05.07

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

W zakresie trybu rozliczenia zwrotów podatku od towarów i usług, regulowanego art. 21 ust. 4 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym (Dz.U. Nr 11, poz. 50 ze zm.), w deklaracjach składanych po 31 grudnia 2000 r. należało stosować przepisy w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2001 r., nadanym ustawą z dnia 17 listopada 2000 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz.U. Nr 105, poz. 1107). Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 21 ust. 2 tej ustawy, w sytuacji gdy kwota podatku naliczonego jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, a jednocześnie całość lub część sprzedaży opodatkowana jest stawkami niższymi niż 22%, to powyższa różnica podlega zwrotowi przez urząd skarbowy.

Natomiast, od 1 stycznia 2001 r., wg nowego brzmienia tego przepisu, podatnikowi przysługuje zwrot na rachunek bankowy nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do wysokości 22% wartości sprzedaży opodatkowanej według stawek obniżonych, a pozostała część tej nadwyżki obniża podatek należny w następnych okresach rozliczeniowych. Należy przy tym podkreślić, że ograniczenia te zarówno w stanie prawnym obowiązującym w 2001 r., jak i przed 1 stycznia 2001 r., nie dotyczyły nadwyżki podatku naliczonego nad należnym, jeżeli wynikała ona z zakupu środków trwałych lub była uzasadniona charakterem działalności podatnika lub jej sezonowością.

Wprowadzona zmiana miała jedynie charakter proceduralny i do trybu rozliczeń dokonywanych od 1 stycznia 2001 r. nie mogły być stosowane przepisy, które przestały funkcjonować z dniem 1 stycznia 2001 r.

Podobne działanie mają przepisy np. wprowadzające obowiązek zaliczenia zwrotu na zaległe zobowiązania podatkowe. W tym przypadku nie ma wątpliwości, że jeżeli termin zwrotu przypada w okresie obowiązywania nowych przepisów, to stosuje się nowe przepisy, jeżeli nawet zwrot podatku wynikałby z rozliczenia za miesiąc, w którym ten przepis nie funkcjonował.

W związku z tym, zmiana brzmienia tego przepisu nie wymagała konieczności umieszczania przepisów przejściowych w tym zakresie. Wręcz przeciwnie, to w przypadku umożliwienia podatnikom zastosowania przepisu art. 21 ust. 4 w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2001 r. wymagałoby wprowadzenia przepisu przejściowego. Jeżeli takiego przepisu ustawodawca nie zapisał, do zwrotów dokonywanych po 1 stycznia 2001 r. należało stosować przepisy obowiązujące w tym okresie.

Zaznaczam, że izby skarbowe, które wystąpiły z powyższymi wątpliwościami otrzymały stosowne wyjaśnienia w powyższym zakresie.

Za niewydawaniem interpretacji urzędowej przemawia fakt, że podatnicy w wyniku tej regulacji nie utracili prawa do rozliczenia podatku naliczonego. Podatnicy, którzy wykazali nadwyżkę podatku naliczonego (tkwiącego w zakupach) nad podatkiem należnym (od sprzedaży towarów i usług), otrzymali zwrot do wysokości 22% wartości sprzedaży opodatkowanej wg stawek obniżonych oraz zachowali prawo do rozliczenia pozostałej nadwyżki w okresach następnych.

Należy przy tym pamiętać, że podatnicy, którzy dokonywali inwestycji, bądź nadwyżka ta była uzasadniona charakterem działalności lub sezonowością, otrzymywali zwrot nadwyżki w całości w formie bezpośredniej na rachunek bankowy.

Z wyrazami szacunku

SEKRETARZ STANU