Oświadczenie złożone
przez senatora Józefa Sztorca
Oświadczenie skierowane do wiceprezesa Rady Ministrów, ministra finansów Marka Belki.
Zgodnie z art. 49 pktem 4 Regulaminu Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, niniejsze oświadczenie w sprawie zwrotu podmiotom gospodarczym podatku VAT za miesiąc grudzień 2000 r. kieruję do Pana Profesora Marka Belki, wicepremiera i ministra finansów.
Szanowny Panie Premierze, jako senator otrzymuję wiele wniosków o podjęcie interwencji w związku z różną praktyką urzędów skarbowych w sprawie zwrotu podmiotom gospodarczym podatku VAT za grudzień 2000 r. Wyborcy wskazują, że zachodzą zasadnicze rozbieżności, jeśli chodzi o stosowanie i interpretację przepisu art. 21 ust. 4 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym - DzU nr 11 poz. 50 z późniejszymi zmianami - przez poszczególne urzędy skarbowe na terenie całego kraju. Dotyczy to zmiany, którą wprowadzono w treści tego przepisu z dniem 1 stycznia 2001 r. i jej następstw dla podatników w przypadku zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym za grudzień 2000 r. Na przykład urzędy skarbowe w województwie podkarpackim dokonywały zwrotu nadwyżki podatku w pełnym zakresie, uznając, iż obowiązek podatkowy powstał za rządów poprzedniej ustawy, obowiązującej przed 1 stycznia 2001 r., natomiast urzędy skarbowe w województwie małopolskim ograniczały zwrot, powołując się na to, iż deklaracje podatkowe za grudzień 2000 r. podatnicy składali w styczniu 2001 r., czyli w momencie, gdy art. 21 ust. 4 obowiązywał już w nowym brzmieniu.
Do końca grudnia 2000 r. przepis art. 21 ust. 4 tej ustawy stanowił, iż w przypadku, gdy kwota zwrotu różnicy podatku dla podatnika dokonującego sprzedaży towarów opodatkowanych stawkami niższymi niż stawka określona w art. 18 ust. 1 przekracza kwotę wynoszącą 22% całości obrotu opodatkowanego stawkami niższymi, urząd skarbowy może na czas nie dłuższy niż trzy miesiące ograniczyć jej wysokość do wysokości tej kwoty. Od dnia 1 stycznia 2001 r. przepis ten otrzymał nowe brzmienie: "W przypadku, gdy kwota nadwyżki podatku naliczonego u podatnika dokonującego sprzedaży towarów opodatkowanych stawkami niższymi niż stawka określona w art. 18 ust. 1 przekracza kwotę wynoszącą 22% całości obrotu opodatkowanego stawkami niższymi, zwrotowi na rachunek bankowy podlega nadwyżka do wysokości tej kwoty. Pozostała część nadwyżki podlega rozliczeniu w trybie określonym w ust. 1", a więc podatnik, zgodnie z przepisem art. 21 ust. 4 powołanej ustawy, ma obecnie prawo jedynie do obniżenia o tę różnicę podatku należnego za następne okresy.
Wobec braku przepisów międzyczasowych, które regulowałyby te kwestie, praktyka urzędów stosujących nowy przepis do stanów, które faktycznie miały miejsce przed jego wejściem w życie wydaje się być rażąco sprzeczna z prawem. Tylko przepisy przejściowe mogą bowiem ewentualnie zmienić czas wejścia w życie aktu prawnego bądź jego ewentualnych zapisów. W przypadku braku takowych obowiązuje wyłącznie vacatio legis wskazane w końcowej części każdego aktu prawnego.
Niezależnie od tego, iż opisana praktyka niektórych urzędów skarbowych prowadzi do złamania kardynalnej zasady obowiązującej w każdym państwie prawa - prawo nie powinno działać wstecz - to w sposób oczywisty jest stosowana z pokrzywdzeniem podatników mieszkających w tych województwach, w których stosowana jest niekorzystna dla nich interpretacja prawa.
Pozwalam sobie zauważyć, iż brakuje szczególnych powodów, dla których różna interpretacja tych samych przepisów w zależności od regionu kraju miałaby być nadal zachowana. W związku z powyższym zwracam się z uprzejmą prośbą do pana premiera o zajęcie stanowiska w tej sprawie celem ujednolicenia praktyki stosowania i interpretowania przepisów prawnych przez podległe panu urzędy.
Łączę wyrazy szacunku
Józef Sztorc