Minister Infrastruktury przekazał informację w związku z oświadczeniem senatora Jerzego Suchańskiego, złożonym na 75. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 77):
Warszawa, dnia 31 stycznia 2005 r.
Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowny Panie Marszałku!
Odpowiadając na przekazane przy piśmie z dnia 4 stycznia 2005 r. oświadczenie Pana Senatora Jerzego Suchańskiego złożone na 75. posiedzeniu Senatu w dniu 22 grudnia 2004 r., uprzejmie informuję, co następuje.
W oparciu o art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych (Dz.U. z 1997 r. Nr 120, poz. 787 ze zm.) spod działania jej przepisów wyłączony został najem okazjonalny. Przepis ten funkcjonował przez 6,5 roku do 10 lipca 2001 r., tj. do dnia wejścia w życie ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz.U. Nr 71, poz. 733 ze zm.) i pomimo braku szczegółowej definicji pojęcia "najem okazjonalny", pozwalał właścicielom (osobom fizycznym) na wynajmowanie na zasadach Kodeksu cywilnego tych mieszkań, z których czasowo nie korzystali.
Ustawa o ochronie praw lokatorów (...) nie utrzymała wyłączenia, o którym mowa wyżej, skutkiem czego było poddanie najmu takich lokali mieszkalnych, pełnemu reżimowi prawnemu wynikającemu z jej przepisów. Spowodowało to liczne perturbacje na rynku wynajmu tego typu mieszkań, w tym próby obejścia obowiązującego prawa poprzez zawieranie umów użyczenia lub bezumowne wynajmowanie mieszkań.
Potwierdzeniem negatywnych skutków braku takiej regulacji są wyniki Spisu powszechnego z maja 2002 r. Wynika z niego m.in., że w Polsce było ok. 760 tys. niezamieszkanych lokali mieszkalnych, z czego ok. 500 tys. nadających się do zamieszkania. Wobec ogólnego niedoboru mieszkań zachodzi więc uzasadnione domniemanie, że mieszkania te są faktycznie wynajmowane w tzw. szarej strefie, bez odprowadzania należnych podatków z tytułu najmu.
Mając powyższe na uwadze, przy nowelizacji ustawy o ochronie praw lokatorów (...), rząd podjął decyzję o przywróceniu przepisu wyłączającego spod działania części jej przepisów oddanie do używania lokalu, z którego właściciel przejściowo nie korzysta w całości lub części w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych.
Regulacja ta ma dotyczyć najmu nawiązywanego doraźnie przez właścicieli będących osobami fizycznymi w związku z przejściowym nieużywaniem przez nich lokalu mieszkalnego lub jego części. Powinna się ona przyczynić do rozwoju rynku najmu lokali i eliminowania przypadków zawierania umów najmu "na czarno", bez dochodów budżetu z tego tytułu.
Odnosząc się do wyrażanych przez Pana Senatora Suchańskiego obaw dotyczących ewentualnego niezgodnego z prawem wykorzystywania przywróconego przepisu przez niektórych właścicieli, chciałbym zapewnić Pana Marszałka, że realizacja przepisów ustawy o ochronie praw lokatorów (...), w tym przepisu będącego przedmiotem oświadczenia Pana Senatora, będzie monitorowana. Jeżeli stwierdzona zostanie taka potrzeba, podjęte zostaną działania na rzecz niezbędnego doprecyzowania tego przepisu.
Z poważaniem
Z upoważnienia
MINISTRA INFRASTRUKTURY
Andrzej Bratkowski
Podsekretarz Stanu