Minister Pracy i Polityki Społecznej przekazał informację w związku z oświadczeniem senatora
Henryka Stokłosy, złożonym na 17. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 15):Warszawa, 4.07.2002 r.
Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu RP
Szanowny Panie Marszałku,
W związku z nadesłanym przy piśmie z dnia 29 maja br., JD/043/182/02/V, oświadczeniem złożonym przez senatora Henryka Stokłosę na 17. posiedzeniu Senatu w dniu 23 maja 2002 r., uprzejmie wyjaśniam co następuje.
Polskie prawo nie wyklucza możliwości wypłacania emerytury i renty osobie, która pracuje zarobkowo. Jednakże ocena społecznych i ekonomicznych skutków rozwiązań w tym zakresie na tle pogarszającej się sytuacji na rynku pracy, skłoniła Rząd do podjęcia społecznej dyskusji na temat zasadności utrzymania obecnych rozwiązań w niezmienionym kształcie.
Nie ulega wątpliwości, że podejmowanie pracy przez emerytów i rencistów jest przede wszystkim spowodowane chęcią poprawy trudnej sytuacji materialnej. Świadczenie z ubezpieczenia społecznego nie może być jednak traktowane jako bezwzględny dodatek do wynagrodzenia, ponieważ przyznawane jest w celu zapewnienia środków utrzymania osobie zmuszonej do zrezygnowania z utrzymywania się z pracy zarobkowej lub przynajmniej znacznego ograniczenia aktywności zawodowej. Ponadto statusu pracującego emeryta lub rencisty nie można oceniać w oderwaniu od poziomu życia innych grup społeczeństwa a zwłaszcza istniejącej skali bezrobocia.
Pragnę zwrócić uwagę, że jednym z podstawowych problemów wymagających pilnego rozwiązania jest obecnie problem bezrobocia. Szczególnie zagrożoną grupą są ludzie młodzi, absolwenci szkół różnych typów i poziomów nauczania, wśród których bezrobocie wynosi ponad 40%. W opracowanej przez Rząd strategii gospodarczej "Przedsiębiorczość-Rozwój-Praca" przedstawione zostały założenia programu "Pierwsza praca", który przewiduje szereg działań zmierzających do aktywizacji zawodowej i promocji zatrudnienia, poprzez obniżenie kosztów zatrudnienia w małych i średnich przedsiębiorstwach osób podejmujących pierwszą pracę.
W związku z nasilającą się skalą bezrobocia, wydaje się, że niezbędne jest - niezależnie od działań zmierzających do zwiększania liczby miejsc pracy - wprowadzenie szczególnych instrumentów prawnych, które powinny spowodować bardziej racjonalne wykorzystanie istniejących obecnie miejsc pracy, a tym samym przyczynić się do zwiększenia możliwości znalezienia pracy przez osoby bezrobotne.
Wg. dostępnych danych statystycznych w IV kwartale 2001 r. w ogólnej liczbie pracujących rencistów i emerytów, wynoszącej 1026 tys., poza rolnictwem indywidualnym pracowało 503 tys. osób. Wśród nich 110 tys. pracowało na własny rachunek, a wśród pozostałych tj. pracowników najemnych było 158 tys. osób zatrudnionych na pełnym etacie i 235 tys. osób zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy. Emeryci i renciści pracujący poza rolnictwem indywidualnym, jako pracownicy najemni stanowili ok. 5% pracujących w ogóle. W stosunku do liczby rejestrowanych bezrobotnych na koniec grudnia 2001 r., odsetek zatrudnionych emerytów i rencistów wyniósł - 12,6%.
Problem ograniczenia możliwości łączenia pracy zarobkowej z pobieraniem emerytury lub renty jest oczywiście niezwykle trudny. Istotą podjętej dyskusji i prowadzonych w resorcie prac jest znalezienie kompromisowych rozwiązań, które z jednej strony pozwolą uzupełnić dochodami z pracy emerytury i renty, z drugiej zaś umożliwić zatrudnienie większej liczby bezrobotnych.
Rozważanych jest kilka różnych wariantów, wykorzystujących dostępne instrumenty kształtowania rynku pracy, zmierzających do ograniczenia możliwości zarobkowych osób uprawnionych do świadczeń emerytalno-rentowych.
Z poważaniem
MINISTER
z up.
Krzysztof Pater
PODSEKRETARZ STANU