Minister Finansów przekazał odpowiedź na oświadczenie senator Grażyny Staniszewskiej, złożone na 45. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 47):
Warszawa, 2003.10.24
Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczy
Szanowny Panie Marszałku!
W odpowiedzi na Oświadczenie złożone przez Senator Grażynę Staniszewską na 45 posiedzeniu Senatu w dniu 19 września 2003 r. uprzejmie przedstawiam stanowisko w tej sprawie.
Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej i bezcłowy przepływ towarów w ramach krajów unijnych wymuszają konieczność przeprowadzenia zmian organizacyjno-strukturalnych jednostek organizacyjnych Służby Celnej na poziomie izb, urzędów i oddziałów celnych. Analiza struktury importu i eksportu
wskazuje, że około 80% wszystkich odpraw celnych to wymiana handlowa z krajami Unii Europejskiej i krajami kandydującymi do Unii. Po włączeniu Polski do wspólnotowego obszaru celnego ta część importu i eksportu nie będzie podlegała kontroli celnej, w związku z czym obciążenie pracą funkcjonariuszy celnych ulegnie zmniejszeniu. Spadek obciążenia pracą będzie szczególnie odczuwalny w izbach celnych, na terenie których funkcjonują znoszone z dniem 1 maja 2004 r. komórki organizacyjne obsługujące przejścia graniczne.W przypadku izb celnych zmiany polegałyby na dostosowaniu ich właściwości miejscowej do podziału administracyjnego kraju na województwa, tak aby poszczególni dyrektorzy izb celnych obejmowali właściwością miejscową obszar jednego województwa.
Wprowadzanie w życie powyższych zmian wymaga:
- włączenia powiatów: biłgorajskiego, hrubieszowskiego, tomaszowskiego i zamojskiego (właściwość miejscowa Naczelnika Urzędu Celnego w Zamościu) do właściwości miejscowej Dyrektora Izby Celnej w Białej Podlaskiej, obejmującego swoim zasięgiem działania obszar całego województwa lubelskiego,
- połączenia Izby Celnej w Cieszynie z Izbą Celną w Katowicach w jedną izbę celną, obejmującą swoim zasięgiem obszar województwa śląskiego z siedzibą w Katowicach,
- połączenia Izby Celnej w Krakowie z Izbą Celną w Nowym Targu w jedną izbę celną, obejmującą swoim zasięgiem obszar województwa małopolskiego z siedzibą w Krakowie,
- połączenia Izby Celnej Port Lotniczy w Warszawie z Izbą Celną w Warszawie,
- włączenia powiatów: oświęcimskiego, suskiego i wadowickiego do właściwości miejscowej Dyrektora Izby Celnej w Krakowie,
- utworzenia Izby Celnej w Opolu obejmującej województwo opolskie,
- utworzenia Izby Celnej w Kielcach obejmującej województwo świętokrzyskie.
Zmiany w zakresie właściwości miejscowej Naczelnika Urzędu Celnego w Zamościu zostały dokonane z dniem 1 sierpnia 2003 r. Kolejnym etapem są zmiany dotyczące Izb Celnych w Cieszynie i Katowicach, Krakowie i Nowym Targu oraz w Warszawie i Port Lotniczy w Warszawie. Powołanie Izb Celnych w Opolu i Kielcach uzależnione jest bardzo ściśle od terminu pozyskania przez administrację celną obiektów na siedziby izb celnych, tak aby w/w izby celne w chwili powołania mogły rozpocząć pracę w siedzibach docelowych.
Takie rozwiązanie umożliwi stworzenie podstaw do funkcjonowania izb celnych w nowych warunkach (po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej) oraz ułatwi współpracę organów celnych z organami skarbowymi w ramach Wojewódzkich Kolegiów Skarbowych, zgodnie z ustawą z dnia 27 czerwca 2003 roku o utworzeniu Wojewódzkich Kolegiów Skarbowych oraz o zmianie niektórych ustaw regulujących zadania i kompetencje organów oraz organizację jednostek organizacyjnych podległych ministrowi właściwemu do spraw publicznych (Dz.U. Nr 137, poz. 1302). Zmiany ułatwią również realizację zadań w zakresie sprawozdawczości z urzędami statystycznymi.
Jednocześnie pragnę zaznaczyć, że w dniu 11.09.2003 r. odbyły się spotkania Pana Roberta Kwaśniaka, Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Finansów, Szefa Służby Celnej oraz Pana Leszka Jasiuna, Dyrektora Departamentu Organizacji Służby Celnej z kadrą kierowniczą Izby Celnej w Cieszynie (Dyrektorem IC, Z-cami Dyrektora IC, Naczelnikami UC podległych IC w Cieszynie) z cieszyńskimi i bielskimi władzami samorządowym m.in. z Panem Bogdanem Fickiem, Burmistrzem Cieszyna oraz Panem Jackiem Krywultem, Prezydentem Miasta Bielsko-Biała oraz przedstawicielami podmiotów gospodarczych prowadzących działalność w Białej Podlaskiej, Cieszynie i okolicach. W trakcie spotkań przekazano informację dotyczącą kierunków działania Służby Celnej na terenie Izby Celnej w Cieszynie. Przedstawiono również docelowy model strukturalno-organizacyjny Służby Celnej na dzień akcesji Polski do UE, w południowej części województwa śląskiego.
Odwołując się do zarzutów dotyczących utrudnień w dokonywaniu odpraw celnych po zniesieniu Izby Celnej w Cieszynie należy zaznaczyć, iż zmiany organizacyjne na poziomie izb celnych nie mają wpływu na obsługę obrotu towarowego z zagranicą, gdyż nie dotyczą placówek odpowiedzialnych bezpośrednio za obsługę podmiotów gospodarczych.
Administracja celna podejmowała i w dalszym ciągu podejmuje szereg wysiłków, w tym działań legislacyjnych na rzecz upraszczania odpraw celnych. Korzystanie z szeroko popularyzowanego przez organy celne ułatwienia w postaci procedur uproszczonych w sposób diametralny zmienia pojęcie sprawnej obsługi celnej, skracając czas dokonywania odpraw celnych i ograniczając do minimum kontakty przedsiębiorców z placówką celną. Obecnie każda wiarygodna firma, jak również agencja celna prowadząca działalność gospodarczą od roku i deklarująca dokonywanie obrotu towarowego z zagranicą może starać się o takie procedury. Taki model powszechnie stosowany jest w państwach unijnych, gdzie ponad 70% odpraw celnych dokonywanych jest z zastosowaniem procedury uproszczonej. Wprowadzanie uproszczeń procedur celnych wspomagane będzie nowoczesnymi technikami informatycznymi - np. system wspomagania zgłoszeń celnych - CELINA, służącymi skutecznemu zabezpieczeniu interesów podmiotów gospodarczych, jak również usprawnianiu działania Służb Celnych. zmiany organizacyjne na poziomie izb celnych nie mają wpływu na obsługę obrotu towarowego z zagranicą.
Ustosunkowując się do kwestii alokacji kadr uprzejmie wyjaśniam, że w piśmie, na które powołuje się Pani Senator wyraźnie zostało określone, iż funkcjonariuszom celnym przenoszonym z urzędu do służby w innej izbie celnej, w szczególności w ramach alokacji, przysługują świadczenia określone w ustawie o Służbie Celnej (Dz.U. 72, poz. 802 z późn. zm.). Jednocześnie stwierdzono, że uprawnienia te nie będą przysługiwały osobom występującym z indywidualnym wnioskiem o przeniesienie w związku z sytuacją osobistą. Pragnę podkreślić, że ustawa o Służbie Celnej nie przewiduje możliwości przeniesienia funkcjonariusza celnego na jego pisemny wniosek. Art. 18 ust. 2 ustawy stanowi jedynie, iż funkcjonariusza celnego można, gdy wymagają tego ważne względy służbowe przenieść do innej izby celnej. W takiej sytuacji ustawa przewiduje dla funkcjonariusza szereg świadczeń związanych ze zmianą miejsca zamieszkania. Wychodząc naprzeciw zgłaszanym wnioskom dokonywane były przeniesienia funkcjonariuszy na ich pisemną prośbę, ale nigdy nie były w takiej sytuacji wypłacane świadczenia. Jeszcze raz pragnę podkreślić, że czym innym jest przeniesienie funkcjonariusza celnego na jego wniosek wynikający najczęściej z przyczyn rodzinnych, a czym innym przeniesienie z urzędu ze względów służbowych.
W związku z zapytaniem o dalsze funkcjonowanie ośrodka zamiejscowego Urzędu Kontroli Skarbowej w Bielsku-Białej uprzejmie zawiadamiam, że w obecnie prezentowanej przez Ministra Finansów koncepcji określającej struktury organizacyjne jednostek aparatu skarbowego nie zakłada się wprowadzenia zmian organizacyjnych w izbach skarbowych i urzędach kontroli skarbowej polegających na likwidacji ich ośrodków zamiejscowych.
Wyrażam przekonanie, iż przedstawione informacje dotyczące kierunków podejmowanych działań spotkają się ze zrozumieniem i aprobatą.
Łącząc wyrazy szacunku
Z upoważnienia MINISTRA FINANSÓW
PODSEKRETARZ STANU
Robert Kwaśniak