Minister Zdrowia przekazał odpowiedź na oświadczenie senator Krystyny Sienkiewicz, złożone na 81. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 87):
Warszawa, 7.06.2005 r.
Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
Wielce Szanowny Panie Marszałku,
W odpowiedzi na oświadczenie złożone przez Panią Senator Krystynę Sienkiewicz podczas 81. posiedzenia Senatu RP w dniu 19 maja 2005 roku przesłane przy piśmie BPS/DSK-043-238/05 uprzejmie informuję, że w związku z ustawą z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi (Dz.U. Nr 106, poz. 681 z 1998 r. z późn. zm.) Minister Zdrowia wydał następujące rozporządzenia:
1. rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 16 kwietnia 2004 r. w sprawie trybu przeprowadzania kontroli w niektórych jednostkach publicznej służby krwi (Dz.U. nr 84, poz. 794 z 2004 r.),
2. rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie określenia wysokości opłat za krew i jej składniki (Dz.U. Nr 159, poz. 1666 z 2004 r.),
3. rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 16 września 2004 r. w sprawie określenia wysokości opłat za krew i jej składniki w 2005 r. (Dz.U. Nr 218, poz. 2216 z 2004 r.),
4. rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 4 listopada 2004 r. w sprawie określenia kwalifikacji wymaganych od osób zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych publicznej służby krwi (Dz.U. Nr 247, poz. 2482 z 2004 r.),
5. rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 16 listopada 2004 r. w sprawie wartości kalorycznej posiłku regeneracyjnego przysługującego dawcy krwi (Dz.U. Nr 261, poz. 2602 z 2004 r.),
6. rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2004 r. w sprawie określenia rzadkich grup krwi, rodzajów osocza i surowic diagnostycznych wymagających przed pobraniem krwi zabiegu uodpornienia dawcy lub innych zabiegów, oraz wysokości ekwiwalentu pieniężnego za pobraną krew i związane z tym zabiegi (Dz.U. Nr 263, poz. 2625 z 2004 r.),
7. rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 23 lutego 2005 r. w sprawie szkolenia pielęgniarek i położnych dokonujących przetaczania krwi i jej składników (Dz.U. Nr 38, poz. 363 z 2005 r.),
8. rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 11 marca 2005 r. w sprawie wzoru oraz szczegółowych zasad i trybu nadawania odznaki "Honorowy Dawca Krwi - Zasłużony dla Zdrowia Narodu" (Dz.U. Nr 65, poz. 573 z 2005 r.),
9. rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 18 kwietnia 2005 r. w sprawie warunków pobierania krwi od kandydatów na dawców krwi (Dz.U, Nr 79, poz. 691 z 2005 r.),
Pozostałe rozporządzenia:
- w sprawie określenia sposobu i organizacji leczeni krwią w zakładach opieki zdrowotnej, w których przebywają pacjenci ze wskazaniami do leczenia krwią i jej składnikami oraz
- w sprawie sposobu prowadzenia rejestru dawców krwi - są w końcowej fazie legislacyjnej.
Jednocześnie przypominam, że do Sejmu trafił senacki projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który przewiduje zmianę art. 26 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, która umożliwi odliczanie od podatku kwot darowizn przekazanych na cele krwiodawstwa realizowanego przez honorowych dawców krwi, w wysokości ekwiwalentu pieniężnego za pobraną krew.
Informuję także, że zgodnie z ustawą z dnia 22 sierpnia 1997 roku o publicznej służbie krwi (Dz.U. Nr 106, poz. 681 z późn. um.) honorowym dawcom krwi przysługują następujące przywileje.
Osobie, która oddała bezpłatnie krew i została zarejestrowana w jednostce organizacyjnej publicznej służbie krwi, przysługuje tytuł "Honorowy Dawca Krwi".
Honorowemu Dawcy Krwi:
1) kobiecie, która oddała co najmniej 5 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość innych jej składników,
2) mężczyźnie, który oddał co najmniej 6 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość innych jej składników, przysługuje tytuł "Zasłużony Honorowy Dawca Krwi" i odznaka honorowa "Zasłużony Honorowy Dawca Krwi".
Tytuł "Zasłużony Honorowy Dawca Krwi" i odznakę "Zasłużony Honorowy Dawca Krwi" nadaje Polski Czerwony Krzyż, a wydatki z tym związane pokrywane są z budżetu państwa.
Zasłużonemu Honorowemu Dawcy Krwi i Honorowemu Dawcy Krwi przysługuje:
zwolnienie od pracy w dniu, w którym oddaje krew i na czas okresowego badania lekarskiego dawców krwi,
zwrot utraconego zarobku na zasadach wynikających z przepisów prawa pracy,
zwrot kosztów przejazdu do jednostki organizacyjnej publicznej służb krwi na zasadach określonych w przepisach w sprawie diet i innych należności z tytułu podróży służbowych na obszarze kraju. Koszt przejazdu ponosi jednostka organizacyjna publicznej służby krwi,
posiłek regeneracyjny.
Zasłużonemu Honorowemu Dawcy Krwi przysługują uprawnienia do korzystania poza kolejnością z ambulatoryjnej opieki zdrowotnej w ramach ubezpieczenia zdrowotnego i usług farmaceutycznych udzielanych w aptekach.
W niektórych miastach dawcy krwi mają prawo do bezpłatnego korzystania z miejskiej komunikacji (decyzja w tej sprawie należy do Prezydenta Miasta lub innych władz samorządowych).
Ponadto w związku z art. 43 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, która weszła w życie 1 października 2004 r. "świadczeniobiorcy, który posiada tytuł "Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi" i przedstawi legitymację "Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi", przysługuje bezpłatne zaopatrzenie w leki objęte wykazami leków podstawowych i uzupełniających do wysokości limitu ceny... oraz w określone w drodze rozporządzenia, przez ministra właściwego do spraw zdrowia leki, które zasłużony honorowy dawca krwi może stosować w związku z oddawaniem krwi, na podstawie recepty wystawionej przez lekarza lub felczera ubezpieczenia zdrowotnego". Powyższe rozporządzenie znajduje się w fazie przygotowań.
Zgodnie z art. 20 ustawy o publicznej służbie krwi żaden zakład opieki zdrowotnej nie może uzależniać zastosowania w leczeniu krwi od oddania krwi przez inną osobę i wszelkie próby "zmuszania rodziny do oddawania krwi dla ratowania życia najbliższym" będą wyjaśniane.
Jednocześnie informuję, że od czasu wejścia w życie ustawy o publicznej służbie krwi z dnia 22 sierpnia 1997 r. (Dz.U. Nr 106, poz. 681, z późn. zm.) liczba czynnych krwiodawców stopniowo zwiększa się. W 2000 roku oddało krew lub osocze 411 220 dawców, w 2001 - 422 927, w roku 2002 - 426 051, w roku 2003 - 460 698, a w I półroczu 2004 roku - 293 884 krwiodawców. Dawcy honorowi stanowią ponad 99,8% (w 1999 roku 98,8%) ogółu dawców krwi.
Ilość pobieranej krwi zapewnia dostateczne zaopatrzenie placówek służby zdrowia w komórkowe preparaty krwi tj. krwinki czerwone i płytkowe. Można więc stwierdzić, że w tym zakresie osiągnięty jest w Polsce stan samowystarczalności tzn. że zapotrzebowanie szpitali na krew i jej składniki pokrywane są w 100%.
Lepszym jednak wskaźnikiem dla oceny poziomu krwiodawstwa w kraju jest liczba donacji (pobrań) krwi i osocza w ciągu roku. W 2003 roku w Polsce wskaźnik ten wynosił 25 donacji na 1000 mieszkańców. Wskaźnik ten utrzymuje się na podobnym poziomie od pięciu lat, ponieważ tylko nieznacznie zmienia się roczna liczba donacji, która waha się około 1 miliona.
Z wyrazami szacunku
Z upoważnienia
MINISTRA ZDROWIA
PODSEKRETARZ STANU
Janusz Opolski