Wyjaśnienie w związku z oświadczeniem senatora Wojciech Saługi, złożonym na 79. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 84), przekazał Minister Finansów:
Warszawa, 22 kwietnia 2005 r.
Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowny Panie Marszałku,
W związku z przesłanym przy piśmie znak: BPS/DSK-043-167/05 z dnia 6 kwietnia 2005 r. tekstem oświadczenia Pana Senatora Wojciech Saługi złożonego podczas 79. posiedzenia Senatu RP w dniu 1 kwietnia 2005 r., dotyczącego m.in. sposobu wyznaczania opłat i wysokości podstawy opodatkowania przy świadczeniu usług z zakresu oddawania gruntów w użytkowanie wieczyste, uprzejmie wyjaśniam, co następuje:
Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535) podstawą opodatkowania jest obrót. Obrotem zaś jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy.
Stosownie do przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jednolity - Dz.U. Nr 261, poz. 2603) - w związku z oddaniem gruntu w użytkowanie wieczyste, od użytkowników wieczystych pobierane są określone opłaty. Zatem w przypadku użytkowania wieczystego, podstawę opodatkowania stanowią opłaty pobierane z tego tytułu, pomniejszone o kwotę podatku. Oznacza to, że kwota pobranej opłaty za wieczyste użytkowanie jest kwotą brutto (tzn. z podatkiem od towarów i usług). Obowiązek rozliczenia podatku spoczywa na jednostce oddającej grunt w użytkowanie wieczyste.
Unormowania dotyczące zmiany wysokości opłat za użytkowanie wieczyste, terminu płatności opłat, itp., wynikają z przepisów ww. ustawy o gospodarce nieruchomościami, a nie z przepisów podatkowych. W związku z tym, Minister Finansów nie jest właściwy do zajęcia stanowiska w sprawie możliwości zwiększenia opłaty za użytkowanie wieczyste. Zgodnie z art. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami, właściwym w sprawach gospodarki nieruchomościami, regulowanych przepisami ustawy o gospodarce nieruchomościami, jest Minister Infrastruktury.
Informuję również, że pismem znak: BN1k-0732 z dnia 17 lutego 2005 r. skierowanym do Ministra Finansów, Minister Infrastruktury poinformował o zamieszczeniu swojego stanowiska w zakresie możliwości zmiany wysokości opłat za użytkowanie wieczyste na stronach internetowych resortu infrastruktury (www.mi.gov.pl). Jak wynika z tych wyjaśnień, zmiany opłat z tytułu użytkowania wieczystego są dopuszczalne jedynie w ściśle określonych sytuacjach, wskazanych w ustawie o gospodarce nieruchomościami, a zatem tylko w sytuacji zmiany wartości nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste (samo opodatkowanie podatkiem od towarów i usług użytkowania wieczystego, jeżeli nie wpływa na wartość nieruchomości, nie jest więc podstawą do dokonania aktualizacji opłaty rocznej).
Informuję też, że Ministerstwo Finansów zajmowało już w przedmiotowej sprawie stanowisko (m.in. w odpowiedziach na interpelacje poselskie, także w odpowiedziach na wystąpienia wojewodów). Skierowane zostały także dwa pisma tzw. "okólne" do wszystkich izb skarbowych, wyjaśniające najistotniejsze problemy związane z opodatkowaniem czynności dotyczących oddawania nieruchomości gruntowych w użytkowanie wieczyste. Nie jest zatem zasadny - kierowany przez Pana Senatora pod adresem Ministra Finansów - zarzut, że "strona rządowa zlekceważyła sygnały płynące ze strony samorządów zaniepokojonych nowymi przepisami". W szczególności zaznaczyć należy, że na wystąpienie Związku Miast Polskich, dotyczące m.in. kwestii związanych z opodatkowaniem użytkowania wieczystego, Minister Finansów udzielił odpowiedzi w piśmie znak: PP1-811-1771/2004/EF/PJN 240 z dnia 30.12.2004r., szeroko uzasadniając swoje stanowisko w sprawie. Natomiast w dniu 11 marca br. odbyło się w Ministerstwie Finansów spotkanie przedstawicieli strony Samorządowej Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego z Ministrem Finansów Panem Mirosławem Gronickim.
Jednocześnie wyjaśnić muszę, że rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 28 stycznia 2005 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 17, poz. 150), m.in. określono przepis § 3a rozporządzenia, określający szczególny moment powstania obowiązku podatkowego z tytułu oddania nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste (który powstał z chwilą upływu terminu płatności poszczególnych opłat pobieranych z tego tytułu). Rozporządzenie to weszło w życie z dniem 15 lutego 2005 r.
Wykreślenie z ww. rozporządzenia Ministra Finansów przepisu § 3a powoduje, że do czynności oddania nieruchomości gruntowych w użytkowanie wieczyste zastosowanie będą miały ogólne reguły dotyczące momentu powstania obowiązku podatkowego, wynikające z ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.)
Zgodnie z przepisami ustawy (art. 19), obowiązek podatkowy powstaje co do zasady z chwilą otrzymania zapłaty poszczególnych opłat należnych z tytułu oddania w użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowych.
Informuję również uprzejmie, że nie podzielam poglądu, iż drogą do rozwiązania zgłoszonych przez Pana Senatora problemów winno być wprowadzenie przez Ministra Finansów zwolnienia od podatku od towarów i usług dla oddania gruntów w użytkowanie wieczyste. Wszelkie bowiem zwolnienia wprowadzone w drodze aktu wykonawczego do ustawy o podatku od towarów i usług muszą uwzględniać przepisy Unii Europejskiej. W konkretnym przypadku zastosowanie zwolnienia nie miałoby takiego uzasadnienia.
Z poważaniem
Z upoważnienia Ministra Finansów
PODSEKRETARZ STANU
Jarosław Neneman