Oświadczenie skierowane do ministra finansów Mirosława Gronickiego i ministra infrastruktury Krzysztofa Opawskiego

Szanowny Państwo!

Chciałbym odnieść się do zamieszania wokół interpretacji przepisów prawnych dotyczących opodatkowania podatkiem VAT prawa użytkowania wieczystego.

Mimo iż termin opłat z tego tytułu upłynął wczoraj, wciąż nie zostały doprecyzowane przepisy regulujące pobieranie VAT od opłat naliczanych przez samorządy. Doliczać czy nie doliczać? Kto miałby taki podatek zapłacić? Gmina czy użytkownik gruntu? Czy uzasadnione jest twierdzenie, że kwota skalkulowanej opłaty jest kwotą brutto, to znaczy zawiera podatek VAT? Jedni doliczają VAT, inni tego nie robią, a jeszcze inni w ogóle tej czynności nie opodatkowali. Wątpliwy jest również sam fakt opodatkowania oraz moment powstania obowiązku podatkowego.

Strona rządowa zlekceważyła sygnały płynące ze strony samorządów zaniepokojonych nowymi przepisami, a w zasadzie ich brakiem. Mam na myśli choćby Związek Miast Polskich czy przedstawicieli samorządu w Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, którzy wskazywali niezgodność nowych regulacji dotyczących VAT z zapisami ustawy o gospodarce nieruchomościami, kodeksu cywilnego, ustawy o podatku od towarów i usług, o rachunkowości oraz z prawem unijnym.

Wiele gmin do ostatniej chwili czekało na wiążące interpretacje przepisów, więc kwestię ewentualnego obciążenia użytkowników odłożyła na ostatni moment. Oznacza to, że z powodu niedopatrzeń ze strony ustawodawcy i nieścisłości przepisów dotyczących tej kwestii mieszkańcom został znacznie skrócony okres, w którym muszą uregulować należności z tytułu VAT. Przypominam, że ten termin upłynął wczoraj, zaś po tym terminie kodeks cywilny nakłada na samorządy obowiązek naliczania odsetek karnych. Odsetki te naliczane są w inny sposób i różnej wysokości dla opłat za użytkowanie wieczyste oraz dla VAT od tej czynności. A na pewno zdarzy się tak, że gminy będą wystawiać faktury na przykład w kwietniu, z nakazem uregulowania VAT. Jaki termin będzie wówczas wiążący? Najprawdopodobniej cała sprawa skończy się dochodzeniem roszczeń do Skarbu Państwa przez samorządy!

Proponuję jednak - by zapobiec dalszej kompromitacji administracji rządowej, a przez to i samorządowej - jak najszybsze uregulowanie kwestii opodatkowania podatkiem VAT prawa użytkowania wieczystego. Zdaję sobie sprawę, że najlepszym rozwiązaniem byłaby nowelizacja ustawy o gospodarce nieruchomościami, być może jednak na tym etapie do czasu rozstrzygnięcia spornych kwestii wystarczyłoby rozporządzenie ministra finansów zwalniające z VAT opłaty za użytkowanie wieczyste.

Proszę o pośpiech w tej sprawie.

Z wyrazami szacunku
Wojciech Saługa