Wyjaśnienie w związku z oświadczeniem senatora Bogdana Podgórskiego, złożonym na 24. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 21-22), przekazał Minister Finansów:
Warszawa, 2002-10-15
Szanowny Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
Wielce Szanowny Panie Marszałku!
W związku z przekazanym przy piśmie znak LP/043/320/02/V z dnia 17 września br. tekstem oświadczenia złożonego przez Pana Senatora Bogdana Podgórskiego podczas 24. posiedzenia Senatu RP w dniu 12 września 2002 r. w sprawie wydania przez urzędy skarbowe zaświadczeń o dochodach dla potrzeb osób ubiegających się o zasiłki rodzinne, pielęgnacyjne, wychowawcze lub świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego wynikające z obowiązku nałożonego ustawą z dnia 17 grudnia 2001 r. o zmianie ustawy o funduszu alimentacyjnym, ustawy o zasiłkach rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych i ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. Nr 154, poz. 1791) uprzejmie wyjaśniam, co następuje:
Pan Senator Bogdan Podgórski słusznie zauważył, że znacznie wzrasta liczba zadań nakładanych na urzędy skarbowe bez żadnego ich wzmocnienia kadrowego oraz finansowego, co nie może pozostawać bez wpływu na realizację podstawowych zadań, do których zostały powołane tj. prawidłowego i terminowego ściągania podatków oraz innych należności budżetowych zapewniając wpływy dochodów budżetu państwa.
Pragnę poinformować Pana Marszałka, że w sytuacji podobnej do organów podatkowych województwa małopolskiego, opisanej przez Pana Senatora Bogdana Podgórskiego, znajdują się również organy podatkowe w pozostałych województwach w kraju.
Z informacji uzyskanych od jednej z izb skarbowych za okres styczeń - kwiecień br. wynika, że w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego liczba wydawanych zaświadczeń wzrosła od 252% do 525%. W pierwszych dniach maja liczba podań wzrosła aż o ponad 2000%. Zbieg terminu wydawania zaświadczeń z akcją przyjmowania zeznań rocznych i rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych powoduje konieczność przesunięcia części pracowników dotychczas obsługujących zeznania roczne do prac związanych z wydawaniem zaświadczeń. Uniemożliwia to terminowe wprowadzanie danych z zeznań rocznych do systemu POLTAX, dokonywanie czynności sprawdzających, obsługę korekt. Krótki termin wydawania zaświadczeń (art. 217 § 3 Kpa - 7 dni) powoduje konieczność kierowania do pracy przy wydawaniu zaświadczeń pracowników z innych komórek, a nawet zatrudniania osób na umowy zlecenia.
Powyższe w poważnym stopniu dezorganizuje prace we wszystkich komórkach organizacyjnych urzędów i powoduje, że osoby zaangażowane przy obsłudze zaświadczeń nie wykonują swych zadań podstawowych na bieżąco. Nie wszystkie urzędy posiadają również warunki pozwalające na sprawne przyjęcie i obsłużenie tak dużej liczby interesantów. Z informacji zebranych do dnia 15 lipca br. wynika, że urzędy skarbowe wydały 5.425.676 zaświadczeń, co skutkuje w zakresie kosztów materiałowych wydatkiem w k
wocie 6.395.137 zł.Z danych jakimi dysponuje Ministerstwo Finansów wynika również, że w 2001 r. budżet państwa wydatkował na ww. zasiłki ponad 5,5 mld zł. Przeciętnie miesięcznie zasiłki rodzinne pobierało ponad 3,6 mln rodzin tj. około 7,4 mln zasiłków. Do świadczeń z funduszu alimentacyjnego uprawnionych było prawie 0,5 mln osób, zaś zasiłki wychowawcze były wypłacane dla prawie 0,2 mln osób.
Mając na uwadze liczbę uprawnionych do świadczeń ustalonych w oparciu o "oświadczenia" o dochodach osób zainteresowanych, wdawanie zaświadczeń może mieć istotne znaczenie z punku widzenia wydatków budżetu państwa. Pełna ocena skutków wynikających z realizacji przedmiotowego obowiązku przez urzędy skarbowe będzie możliwa dopiero w przyszłym roku.
Aby uniknąć sytuacji jaka miała miejsce w tym roku, Minister Finansów w piśmie z dnia 6 czerwca 2002 r. znak: SP 1/EB-861-378-946/02 zaproponował Ministrowi Pracy i Polityki Społecznej aby:
- zmienić formy dokumentowania wysokości osiągniętych dochodów stanowiących podstawę przyznawania zasiłków poprzez powrót do formuły oświadczeń osób ubiegających się o zasiłek oraz
- przesunąć rozpoczęcie terminu okresu zasiłkowego na dzień 1 września.
Przedmiotem rozważań była również kwestia zwolnienia z obowiązku przedkładania zaświadczeń z urzędu skarbowego o wysokości dochodu przez wszystkie te osoby, za które roczne obliczenia podatku dokonał Zakład Ubezpieczeń Społecznych zgodnie z art. 34 ust. 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r. NR
14, poz. 176, z późn. zm.), i które złożyły jednocześnie oświadczenie, że rozliczenie roczne dokonane przez ZUS (PIT 40A) stanowi zeznanie roczne.Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej stwierdziło jednak, że rozwiązanie takie byłoby sprzeczne z przepisa
mi ustawy z dnia 17 grudnia 2001 r.Należy zgodzić się z tezą Pana Senatora, że urząd skarbowy w wydanym zaświadczeniu jedynie potwierdza wysokość zdeklarowanego przez podatnika dochodu w złożonym zeznaniu. Dane te są równocześnie danymi przedstawianymi w zaświadczeniu podatnika. Przedstawiony więc przez Pana Senatora pogląd o potrzebie nowelizacji przedmiotowej ustawy jest w pełni zasadny.
Z wyrazami szacunku
W zastępstwie MINISTRA FINANSÓW
Sekretarz Stanu
dr Wiesław Ciesielski