Wyjaśnienie w związku z oświadczeniem senatora Wojciecha Pawłowskiego, złożonym na 35. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 34), przekazał Minister Zdrowia:
Warszawa, dnia 14.04.2003 r.
Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu RP
Szanowny Panie Marszałku,
W odpowiedzi na oświadczenie Pana Senatora Wojciecha Pawłowskiego skierowane do Ministra Zdrowia, przekazane, zgodnie z kompetencjami przy piśmie Pana Marszałka Sejmu RP, (pismo z dnia 12 marca 2003 r., znak: LP/043/93/03/V, pozwolę sobie uprzejmie przedstawić następujące wyjaśnienia w przedmiotowej sprawie.
Podzielam opinię Pana Senatora, że do czasu wprowadzenia reformy ochrony zdrowia w 1999 r., czyli w okresie funkcjonowania publicznych zakładów opieki zdrowotnej, ówczesny nadzór merytoryczny nad matką i dzieckiem, sprawowany przez Wojewódzkie Specjalistyczne ZOZ-y Matki i Dziecka, był dobrą i skuteczną formą nadzoru. Jednak wejście w życie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym oraz aktualnie funkcjonująca ustawa o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym w Narodowym Funduszu Zdrowia (Dz.U. Nr 45, poz. 391), zupełnie zmieniły organizację udzielania świadczeń zdrowotnych, jak również rodzaj świadczeniodawców, których część nie podlega obowiązkowi rejestracji u Wojewody, a jedynie rejestracji w samorządach zawodowych. Zapisy ustawy zmieniły również formę i rodzaj kontroli i nadzoru nad świadczeniodawcami.
Ponieważ Wojewódzkie ZOZ-y Matki i Dziecka w większości przypadków nie udzielały świadczeń zdrowotnych ubezpieczonym, nie miały podstaw prawnych do zawierania umów z kasami chorych. Stąd ich likwidacja po wdrożeniu reformy ochrony zdrowia.
Obecnie nadzór i kontrolę nad realizacją ubezpieczenia zdrowotnego reguluje ustawa o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia (Dz.U. Nr 45, poz. 391).
Art. 151, 152 i 153 mówią, że nadzór nad Funduszem sprawuje minister właściwy do spraw zdrowia i osoby wykonujące w jego imieniu czynności nadzoru, w tym merytorycznego. Narodowy Fundusz Zdrowia sprawuje nadzór nad świadczeniodawcami z tytułu realizacji zawartych umów o udzielanie świadczeń zdrowotnych.
Także ustawa o zakładach opieki zdrowotnej (Dz.U. 1991,91.408 z późn. zm.), w rozdziale III zawiera zapisy mówiące o tym, że: "Ministrowi Zdrowia w stosunku do zakładów opieki zdrowotnej i podmiotów, które utworzyły takie zakłady oraz Wojewodzie w stosunku do zakładów prowadzących działalność na obszarze województwa przysługuje prawo przeprowadzania czynności kontrolnych".
Zgodnie z tymi zapisami, Wojewoda sprawuje nadzór (w tym merytoryczny) poprzez konsultantów wojewódzkich oraz podległe mu Wojewódzkie Centra Zdrowia Publicznego, które w zadaniach statutowych mają uwzględniony nadzór merytoryczny nad matką i dzieckiem.Minister Zdrowia lub Wojewoda mogą też zlecić przeprowadzenie kontroli zakładu opieki zdrowotnej pod względem medycznym lub kontrolowanie go w sposób ciągły organom samorządów zawodów medycznych.
Na uwagę zasługuje również fakt, iż przepisy ustaw: ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. O samorządzie województwa (Dz.U. 01.142.1590) i ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz.U. 01.142.1592), delegują do organów samorządu powiatowego i wojewódzkiego odpowiedzialność za stan zdrowia obywateli.
Odnosząc się do propozycji Pana Senatora umieszczenia zapisu - "o powierzeniu Wojewódzkim Centrom Zdrowia Publicznego koordynacji działań wynikających z Narodowego Programu Zdrowia, w projekcie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie zakresu świadczeń zdrowotnych, w szczególności badań przesiewowych oraz okresów, w których te badania są przeprowadzane", przygotowanego na podstawie art. 50 ust. 3 ustawy o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia (Dz.U. Nr 45, poz. 391), informuję uprzejmie, że byłoby to przekroczeniem delegacji ustawowej. Nie ma w niej bowiem mowy o Narodowym Programie Zdrowia.
Z wyrazami szacunku
Z upoważnienia
MINISTRA ZDROWIA
SEKRETARZ STANU
Ewa Kralkowska