Informację w związku z oświadczeniem senatora Stanisława Niciei, złożonym na 26. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 25), przekazał Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji:
Warszawa, 21..01. 2003 r.
Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowny Panie Marszałku!
Odpowiadając na pismo z dnia 6 listopada 2002 r., sygn. LP/043/361/02/V, przekazujące oświadczenie Senatora RP Pana Stanisława Niciei, złożone w dniu 30 października 2002 r., podczas 26. posiedzenia Senatu, w sprawie zwolnienia ze służby w Straży Granicznej Pana Stanisława Janika, uprzejmie przedstawiam następujące informacje.
Pan Stanisław Janik pełnił służbę stałą w Straży Granicznej na stanowisku Komendanta Strażnicy SG w Gościcach w Sudeckim Oddziale Straży Granicznej. Orzeczeniem z dnia 16 grudnia 1992 r. Komendant Główny Straży Granicznej uznał Pana Stanisława Janika winnym zaniechania czynności służbowych w dniu 25 czerwca 1992 r., zmierzających do ujęcia sprawcy nielegalnego przekroczenia granicy państwowej oraz świadomego wprowadzenia w błąd przełożonych i wymierzył mu karę wydalenia ze służby. Powyższe orzeczenie Komendant Główny Straży Granicznej utrzymał w mocy. W dniu 27 stycznia 1993 r. Komendant Główny Straży Granicznej wydał rozkaz personalny o zwolnieniu Stanisława Janika ze służby z dniem 31 stycznia 1993 r. Decyzją Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 8 marca 1993 r. przedmiotowy rozkaz utrzymany został w mocy, zaś Naczelny Sąd Administracyjny, wyrokiem z dnia 12 października 1993 r., odrzucił skargę Pana S. Janika na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.
W sprawie, będącej przedmiotem postępowania dyscyplinarnego, toczyło się również przez okres siedmiu lat postępowanie karne zakończone w dniu 7 marca 2000 r. wyrokiem Sądu Rejonowego w Nysie uniewinniającym Pana Stanisława Janika od przedstawionych mu zarzutów.
Kpt. Stanisław Janik, powołując się na cytowany wyrok, w dniu 20 marca 2000 r. wystąpił do Komendanta Głównego Straży Granicznej z wnioskiem: o uchylenie wymierzonej mu orzeczeniem o ukaraniu nr 168 z dnia 16 grudnia 1992 r. kary dyscyplinarnej wydalenia ze służby z powodu nieważności orzeczenia oraz o uchylenie wszystkich skutków będących następstwem wymierzenia przedmiotowej kary.
Komendant Główny Straży Granicznej, decyzją z 13 czerwca 2000 r., wszczął postępowanie w sprawie wznowienia postępowania dyscyplinarnego zakończonego prawomocnym orzeczeniem z dnia 27 stycznia 1993 r. o ukaraniu Pana Stanisława Janika karą wydalenia ze służby w Straży Granicznej. Decyzją z dnia 21 lipca 2000 r. uchylił orzeczenie z dnia 27 stycznia 1993 r. i utrzymane nim w mocy orzeczenie Nr 168 Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia 16 grudnia 1992 r. oraz umorzył postępowanie dyscyplinarne w przedmiotowej sprawie. Należy w tym miejscu zaznaczyć, iż powyższe rozstrzygnięcia zapadły wobec stwierdzenia w przeprowadzonym postępowaniu dyscyplinarnym szeregu uchybień formalno-prawnych, które mogły mieć wpływ na treść wydanego orzeczenia dyscyplinarnego. Nie stwierdzono przy tym - wbrew temu co wywodził kpt. Stanisław Janik - by dowody na podstawie których ustalono istotne dla sprawy okoliczności były fałszywe. Decyzja ta stała się prawomocna i ostateczna, gdyż nie została zaskarżona przez zainteresowanego.
Postanowieniem Nr 493-1552-2000 z dnia 20 września 2000 r. Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji wznowił postępowanie w przedmiocie zwolnienia ze służby kpt. Stanisława Janika i następnie - decyzją Nr 544-1812-2000 z dnia 31 października 2000 r., działając w oparciu o art. 151 § 2 kpa - stwierdził, że decyzje w sprawie zwolnienia Pana S. Janika ze służby w Straży Granicznej - tj. decyzja Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 8 marca 1993 r. oraz rozkaz personalny Komendanta Głównego SG z dnia 27 stycznia 1992 r. i z dnia 21 kwietnia 1993 r. - wydane zostały z naruszeniem prawa. Przedmiotowa decyzja nie uchyliła jednak wspomnianych decyzji, wskazując w uzasadnieniu, iż takie rozstrzygnięcie naruszałoby art. 146 § 1 kpa, gdyż zgodnie z nim uchylenie decyzji na podstawie art. 145 § 1 pkt 8 kpa nie jest możliwe jeżeli od dnia doręczenia tej decyzji upłynęło pięć lat. Tym samym niedopuszczalność uchylenia decyzji z powodu upływu oznaczonego terminu oznacza sanację decyzji w obrocie prawnym. Jednocześnie strona została pouczona o przewidzianej w art. 153 kpa możliwości dochodzenia przez nią roszczeń odszkodowawczych w zakresie i na zasadach określonych w Kodeksie cywilnym.
Powyższa decyzja została zaskarżona do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który w dniu 3 kwietnia 2001 r. odrzucił skargę ze względu na nie wyczerpanie przez skarżącego toku instancji.
Powyższa decyzja została zaskarżona do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który w dniu 3 kwietnia 2001 r. odrzucił skargę ze względu na nie wyczerpanie przez skarżącego toku instancji.
W tym stanie rzeczy zainteresowany zwrócił się do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy rozstrzygniętej decyzją Nr 544-1812-2000 z dnia 31 października 2000 r. o uchylenie decyzji o zwolnieniu ze służby, gdyż postępowanie dyscyplinarne zostało w jego sprawie sfałszowane i oparte na dowodach, które okazały się fałszywe. Zatem podstawą wznowienia postępowania zdaniem zainteresowanego powinien być art. 145 § 1pkt 1 lub 2, a nie jak wcześniej
przyjęto pkt 8 kpa.Po ponownym rozpatrzeniu sprawy, Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji decyzją nr 548-1485-2001 z dnia 12 lipca 2001 r. postanowił utrzymać w mocy zaskarżoną decyzję Nr 544-1812-2000 z dnia 31 października 2000 r.
Decyzja ta była przedmiotem kolejnej skargi Stanisława Janika do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który wyrokiem z dnia 7 grudnia 2001 roku skargę oddalił (sygn. akt II.S.A. 2654/01).
Jak wynika z opisanych ustaleń, główne żądanie zainteresowanego o przywróceniu "z urzędu" do służby w Straży Granicznej, nie jest możliwe do zrealizowania w obowiązującym stanie prawnym.
Przywrócenie do służby, czyli reaktywowanie stosunku służbowego może zaistnieć wyłącznie w przypadku wzruszenia decyzji o zwolnieniu ze służby. W świetle odnośnych przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego powyższe może nastąpić w formie uchylenia lub stwierdzenia nieważności decyzji o zwolnieniu. W opisanej sprawie istnienie negatywnej przesłanki (upływ terminu) uchylenia decyzji o zwolnieniu ww. ze
służby w trybie art. 145 kpa (wznowienie postępowania) zostało w sposób jednoznaczny wykazane w decyzjach Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji: Nr 544-1812-2000 z dnia 31 października 2000 r. oraz Nr 548-1485-2001 z dnia 12 lipca 2001 r.W tej sytuacji istnieją podstawy do uznania, iż poprzedni Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji stwierdzając, że decyzje o zwolnieniu ze służby kpt. Stanisława Janika wydane zostały z naruszeniem prawa, jednak ich uchylenie nie jest możliwe zgodnie z art. 146 § 1 kpa, faktycznie przesądził również o odmowie uchylenia skutku jaki wywarło wymierzenie kary wydalenia ze służby na stosunek służbowy ww.
Jednocześnie pragnę uprzejmie poinformować, że Pan Stanisław Janik wystąpił z roszczeniem o odszkodowanie i zadośćuczynienie z tytułu zwolnienia ze Straży Granicznej.
Z wyrazami szacunku
Krzysztof Janik