Informację w związku z oświadczeniem senatora Władysława Mańkuta, złożonym na 63. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 64), przekazał Minister Polityki Społecznej:
Warszawa, 2004.06.30
Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu RP
Szanowny Panie Marszałku,
W związku z przekazanym przez Pana Marszałka przy piśmie z dnia 8.06.2004 r. znak: BPS/DSK-043-251-04 oświadczeniem senatora Władysława Mańkuta w sprawie rozważenia możliwości zmiany regulacji prawnych w zakresie kwoty granicznej dodatkowego zarobkowania rencistów uprzejmie przedstawiam, co następuje.
Ryzykiem objętym ubezpieczeniem emerytalno-rentowym jest utrata wynagrodzenia lub dochodu z powodu starości, inwalidztwa lub śmierci żywiciela.
Z zasady więc przyjęto, że emeryturę lub rentę wypłaca się zamiast a nie obok wynagrodzenia.
Z uwagi jednak na niezadowalający środowisko rencistów poziom świadczeń utrzymano w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2003 r. Nr 35 poz. 353 ze zm.) rozwiązanie kompromisowe polegające na możliwości osiągania dochodów z pracy przez świadczeniobiorców, ale w takich rozmiarach - aby mogli utrzymać dotychczasowy poziom życia, a jednocześnie aby emerytura lub renta nie była dodatkiem do dochodu z pracy.
Kwestia możliwej kolizji zasady wolnego wyboru i przyjęcia pracy z ograniczeniami wynikającymi ze stosowania w prawie ubezpieczeń społecznych instytucji redukcji świadczenia z tytułu osiągania zarobków była przedmiotem badania przez Trybunał Konstytucyjny. Trybunał Konstytucyjny uznał omawiane przepisy za zgodne z Konstytucją. Przepisy te są także zgodne z Konwencjami nr 35-40 Międzynarodowej Organizacji Pracy. Przepisy te mówią między innymi "ustawodawstwo krajowe może przewidywać, że osobie która nabyła prawo do świadczeń można zawiesić ich wypłatę, jeżeli osoba ta jest zatrudniona za ustalonym wynagrodzeniem lub można obniżyć jej świadczenie - oparte na składce, jeżeli zarobki osoby korzystającej ze świadczeń przekraczają ustaloną wysokość".
Pragnę nadmienić, że w omówionej kwestii, otrzymuję pisma od świadczeniobiorców, w tym także o niewysokich świadczeniach, w których prezentowane są skrajne stanowiska. Niektórzy wnioskują o całkowite zniesienie ograniczeń w uzyskiwaniu dochodów z kontynuowanego zatrudnienia inni natomiast np. bezrobotni wnioskują o wprowadzenie zakazu zarobkowania nie tylko przez emerytów ale także rencistów. Zdaniem bezrobotnych szansa znalezienia pracy byłaby większa.
Pragnę zwrócić uwagę, że od 01.06.2004-31.08.2004 r.
1) 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kw. kalendarzowy ostatnio ogłoszonego przez Prezesa GUS wynosi 1.632,60 zł (przychody osiągane w wysokości nie przekraczającej tej kwoty nie powodują zmniejszenia emerytury lub renty)
,2) 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za kw. kalendarzowy ogłoszonego przez Prezesa GUS wynosi 3.031,90 zł (osiąganie wynagrodzenia w wysokości przekraczającej kwotę 1.632,00 zł, nie wyższej jednak niż 3.031,90 zł powoduje zmniejszenie emerytury lub renty, osiąganie przychodu w kwocie przekraczającej 3.031,90 zł (130%) powoduje zawieszenie prawa do świadczeń,
3) minimalne wynagrodzenie wynosi od dnia 1.01.2004 r. 824,00 zł,
4) wysokość zasiłku podstawowego dla bezrobotnych wynosi 504,20 zł - od 1.06.2004 r.
Jednocześnie podkreślam, że spośród wymienionych tytułów tylko dochód emerytów i rencistów jest dochodem dodatkowym (obok świadczenia) natomiast pozostałe są jedynym źródłem utrzymania pracowników i ich rodzin.
Warto zaznaczyć, że w przypadku osób mających ustaloną częściową niezdolność do pracy kwota maksymalnego zmniejszenia renty z tytułu dodatkowego zarobkowania wynosi nie więcej niż 18% kwoty bazowej, zaś w przypadku pozostałych rencistów 24% tej kwoty oraz 20,4%, co jest szc
zególną formą preferencji w stosunku do rencistów, którzy zachowali częściową zdolność do pracy, mającą zachęcić te osoby do podejmowania (w miarę możliwości) pracy zarobkowej.W związku z powyższym uprzejmie informuję, że resort nie zamierza występować z inicjatywą ustawodawczą w kierunku dalszej liberalizacji obowiązujących przepisów.
Z poważaniem
Krzysztof Pater