Minister Kultury przekazał informację w związku z oświadczeniem senatora Mirosława Lubińskiego, złożonym na 86. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 91):
Warszawa, .........2005
Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowny Panie Marszałku,
odnosząc się do oświadczenia złożonego przez Pana Senatora Mirosława Lubińskiego - BPS/DSK-043-357/05 z 29 lipca br. w sprawie Teatru Dramatycznego w Wałbrzychu uprzejmie proszę o przyjęcie następujących informacji.
Realizacja zadań z zakresu kultury, w tym prowadzenie instytucji kultury, należy do zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego. Oznacza to, że źródłem pokrycia wydatków związanych z finansowaniem tego typu zadań są dochody własne samorządów. O zmianie modelu finansowania działalności kulturalnej oraz o konieczności planowania budżetów instytucji kultury w taki sposób by zapewnić im środki na działalność bieżącą jednostki samorządu terytorialnego wiedziały od 1 stycznia 2004 roku tj. od wejścia w życie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Wydaje się zatem, że było dostatecznie dużo czasu na podjęcie działań organizacyjnych uwzględniających nową sytuację prawną.
Zgodnie z obowiązującym prawem - ustawą o dochodach jednostek samorządowych, Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 19 kwietnia 2005 r. w sprawie zakresu zadań objętych mecenatem państwa wykonywanych przez samorządowe instytucje filmowe i instytucje kultury oraz udzielania dotacji na te zadania a także przyjętą przez Rząd RP Narodową Strategią Rozwoju Kultury pomoc państwa w zakresie finansowania działalności kulturalnej może mieć jedynie charakter celowy - skierowany na realizację najważniejszych i wybranych problemów np. odbudowę księgozbiorów, informatyzację bibliotek publicznych lub wsparcie przedsięwzięć artystycznych o największym znaczeniu dla kultury narodowej. Dotacje z budżetu państwa nie mogą zastąpić środków na utrzymanie instytucji kultury, których zapewnienie należy do obowiązków organizatora. Rozwiązanie w którym środki kierowane będą - w formie dotacji celowych - na wspieranie najważniejszych i najbardziej wartościowych pomysłów i inicjatyw kulturalnych uważam za rozwiązanie docelowe.
Na zakres i strukturę pomocy finansowej udzielanej przez Ministerstwo Kultury decydujący wpływ mają następujące czynniki wynikające z Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 kwietnia 2005 r. w sprawie zakresu zadań objętych mecenatem państwa wykonywanych przez samorządowe instytucje filmowe i instytucje kultury oraz udzielania dotacji na te zadania:
1) rozszerzenie listy potencjalnych beneficjantów - w latach 1999-2004 o środki mogły ubiegać się jedynie instytucje przejęte przez jst 1 stycznia 1999 roku - blisko 360 placówek; a od roku 2005 o dotacje przeznaczone są dla wszystkich samorządowych instytucji filmowych i instytucji kultury - ponad 13 200;
2) rozszerzenie listy przewidzianych do realizacji zadań - możliwe jest np. współfinansowanie inwestycji.
Ministerstwo Kultury za priorytet uznaje wykorzystanie szansy jaką dają fundusze europejskie. Pierwszeństwo w ubieganiu się o środki będą miały zatem projekty współfinansowane z funduszy europejskich.
Porównywanie wysokości przyznanych w roku bieżącym środków do kwot otrzymywanych w latach poprzednich jest niecelowe i mylące w tym sensie, że całkowicie zmieniły się zasady, według których te są dzielone. O tym ile środków otrzymają poszczególne instytucje kultury decydować będzie nie "historyczny" podział a liczba i jakość złożonych projektów.
Odnosząc się do postawionego przez Pana Senatora Mirosława Lubińskiego pytania informuję, że nadal istnieje możliwość ubiegania się przez te jednostki samorządu terytorialnego/instytucje kultury, które nie uzyskały satysfakcjonującego je dofinansowania w trybie interwencji o dotacje w ramach Programów Operacyjnych. Zgodnie z zasadami określonymi w Programach wnioski można składać do 10 listopada każdego roku a rozpatrywane są sukcesywnie zgodnie z kolejnością ich nadsyłania.
Z poważaniem
Waldemar Dąbrowski