Informację w związku z oświadczeniem senatora Bogdana Litwińca, złożonym na 29. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 27), przekazał Przewodniczący Państwowej Komisji Wyborczej:
Warszawa, dnia 13 stycznia 2003 r.
Szanowny Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowny Panie Marszałku,
Państwowa Komisja Wyborcza odnosząc się do oświadczenia złożonego przez senatora Bogdana Litwińca na 29 posiedzeniu Senatu w dniu 29 listopada 2002 r. uprzejmie informuje o zajętym stanowisku.
Główną przyczyną nieważności głosów w wyborach samorządowych przeprowadzonych w dniu 27 października 2002 r. było oddawanie głosów bez postawienia znaku "x" przy nazwisku któregokolwiek z kandydatów. Kolejną przyczyną nieważności głosów było postawienie znaków "x" przy zbyt dużej liczbie nazwisk kandydatów. Ilość głosów nieważnych była zróżnicowana w zależności od szczebla samorządu terytorialnego.
|
wybory do |
||||
|
rad gmin |
rad miast na prawach powiatu |
rad powiatów |
sejmików województw |
|
|
Ogółem % głosów nieważnych w stosunku do liczby oddanych głosów |
3,17 |
4,62 |
8,61 |
14,43 |
|
Przyczyny nieważności głosów |
||||
|
% głosów nieważnych z powodu nie postawienia znaku "x" przy nazwisku żadnego kandydata, w stosunku do wszystkich głosów nieważnych |
57,14 |
44,54 |
50,51 |
74,53 |
|
% głosów nieważnych z powodu zbyt dużej liczby znaków "x" przy nazwiskach kandydatów, w stosunku do wszystkich głosów nieważnych |
38,80 |
53,62 |
48,00 |
24,49 |
|
% głosów nieważnych z innych przyczyn |
4,06 |
1,84 |
1,5 |
0,98 |
W głosowaniu na radnych Sejmiku Województwa Dolnośląskiego procent głosów nieważnych ogółem był najwyższy w kraju i wyniósł 19,02%
Wśród głosów nieważnych 65,94% stanowiły głosy nieważne z powodu nie postawienia znaku "x" przy nazwisku któregokolwiek z kandydatów, zaś przyczyną nieważności 33,34% głosów było postawienie zbyt wielu znaków "x" przy nazwiskach kandydatów. W województwie dolnośląskim w głosowaniu radnych Sejmiku Województwa wystąpiło duże zróżnicowanie liczby głosów nieważnych w po
szczególnych okręgach, i tak:- w okręgu nr 1 (obejmującym miasto Wrocław) było 6,53% głosów nieważnych,
- w okręgu nr 2 (obejmującym m. in. powiat oławski) było 23,00% głosów nieważnych,
- w okręgu nr 3 było 21,24% głosów nieważnych,
- w okręgu nr 4 było 21,29% głosów nieważnych,
- w okręgu nr 5 było 20,48% głosów nieważnych.
We wszystkich okręgach najczęstszą przyczyną nieważności było oddanie głosu bez postawienia znaku "x" przy nazwisku któregokolwiek z kandydatów.
W wyborach do Sejmiku Województwa Dolnośląskiego charakterystyczna była mała liczba głosów nieważnych w okręgu obejmującym miasto Wrocław.
Państwowa Komisja Wyborcza podejmuje różnorodne działania w celu wyjaśnienia wyborcom sposobu głosowania, po to by wyeliminować przypadki oddawania głosów nieważnych na skutek nieznajomości prawa wyborczego.
Stwierdzając następujące fakty znajdujące potwierdzenie w danych liczbowych całego kraju, również województwa dolnośląskiego:
- główną przyczyną nieważności głosów było nie postawienie znaku "x" przy nazwisku któregokolwiek z kandydatów,
- zdecydowanie najwięcej głosów nieważnych oddawano w wyborach do sejmików województw, a najmniej w wyborach rad w małych gminach,
- w wyborach do sejmików województw mniej głosów nieważnych oddawano w okręgach, które stanowiły jedno miasto.
Uprawniony jest wniosek, że istotną przyczyną nieważności głosów jest niechęć dużej grupy wyborców do głosowania w wyborach do sejmików województw, co może wynikać z nieznajomości kandydatów i programów wyborczych.
Kwestie ewentualnych naruszeń prawa wyborczego będą wyjaśniane przez sądy przy rozpatrywaniu protestów wyborczych. Państwowa Komisja Wyborcza zamierza zapoznać się ze wszystkimi orzeczeniami sądów stwierdzającymi nieważność wyborów celem ustalenia jakiego rodzaju uchybienia miały miejsce w tegorocznych wyborach. Ta wiedza pozwoli skuteczniej przeciwdziałać naruszaniu prawa wyborczego w przyszłości.
Ze względu na treść oświadczenia złożonego przez senatora Bogusława Litwińca Państwowa Komisja Wyborcza uprzejmie prosi o udostępnienie senatorom niniejszego wyjaśnienia.
Z poważaniem
Przewodniczący
Państwowej Komisji Wyborczej
Ferdynand Rymarz