Warszawa, 2004-01-28

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

W związku z przesłanym, przy piśmie z dnia 14 stycznia 2004 r. Nr BPS/DSK-043-19/04, oświadczeniem Pana Senatora Mariana Lewickiego w sprawie ponownego przeliczenia i przeanalizowania wysokości subwencji ogólnej planowanej dla Gminy i Miasta Przemków na 2004 r., uprzejmie wyjaśniam, że planowana na 2004 r. subwencja ogólna w podziale na części została ustalona dla poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego według zasad określonych w ustawie z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz.U. Nr 2003, poz. 1966).

Wysokość kwoty podstawowej części wyrównawczej subwencji ogólnej dla gmin ustalana jest w oparciu o dochody podatkowe. Zgodnie z art. 20 ust. 3 ww. ustawy, przez dochody podatkowe rozumie się łączne dochody z tytułu: podatku od nieruchomości, podatku rolnego, podatku leśnego, podatku od czynności cywilnoprawnych, podatku od działalności gospodarczej osób fizycznych opłacanego w formie karty podatkowej, wpływów z opłaty skarbowej, wpływów z opłaty eksploatacyjnej, udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych, udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób prawnych.

W 2004 r. - zgodnie z art. 76 ww. ustawy - część równoważącą subwencji ogólnej otrzymują gminy, w których dochody przeliczeniowe są niższe od dochodów bazowych. Dochody bazowe ustalane są na podstawie danych wykazanych w sprawozdaniach i wnioskach jednostek samorządu terytorialnego sporządzonych za rok 2002 oraz w informacjach sporządzonych za 2002 r. przez właściwych dysponentów, natomiast dochody przeliczeniowe - na podstawie danych wykazanych w sprawozdaniach sporządzonych za rok 2002 oraz części wyrównawczej subwencji ogólnej ustalonej na 2004 r.

Jednocześnie uprzejmie informuję Pana Marszałka, że dokonano porównania planowanych dochodów w 2004 r. według ustawy, która obowiązywała do końca 2003 roku z planowanymi dochodami, ustalonymi na podstawie nowej ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Z porównania wynika, że dla Miasta i Gminy Przemków na realizację tego samego zakresu zadań zaplanowano na 2004 r. (według zasad określonych w ustawie z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego) dochody wyższe o prawie 4% w porównaniu do dochodów, jakie otrzymałoby, gdyby obowiązywała ustawa, która utraciła moc z dniem 31grudnia 2003 r.

Jeśli zaś chodzi o kwestię dotyczącą zaniżenia liczby mieszkańców gminy przyjętej do wyliczenia subwencji ogólnej planowanej na 2004 r., to - zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 13 grudnia 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego - ilekroć w ustawie jest mowa o liczbie mieszkańców, rozumie się przez to liczbę mieszkańców faktycznie zamieszkałych na terenie jednostki samorządu terytorialnego (w tym przypadku gminy), według stanu na dzień 31 grudnia roku poprzedzającego rok bazowy, ustaloną przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

- ludność zameldowaną w danej gminie i autentycznie mieszkającą w tej gminie (czyli bez ludności wymeldowanej na pobyt czasowy powyżej 2 miesięcy z powodu pracy, nauki itp.),

Podstawą (bazą wyjściową) dla bilansu, o którym mowa wyżej, jest liczba ludności faktycznie zamieszkałej, ustalona na bazie wyników Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z dnia 20 maja 2002 roku. Zgodnie z zapisami ustawy o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań (Dz.U. z 2000 r. Nr 1, poz. 1 z późn. zm.) za przeprowadzenie spisu na terenie gminy oraz jego wyniki, odzwierciedlające między innymi stan i strukturę ludności, odpowiedzialni byli wójtowie, burmistrzowie, prezydenci miast - jako gminni komisarze spisowi. Zgodnie z metodologią spisu (zawartą w instrukcji metodologicznej, w którą były wyposażone gminne biura spisowe), spisem powinny być objęte wszystkie osoby zameldowane na pobyt stały w gminie (bez względu na to gdzie przebywały w czasie spisu, np. za granicą) oraz osoby przebywające/mieszkające czasowo w gminie (bez względu na to czy dokonały czasowego zameldowania, czy też nie).

Stany ludności na 30 czerwca oraz 31 grudnia 2002 r. zostały opracowane metodą bilansową, która polega na "nakładaniu" na stan wyjściowy (na wyniki spisu 2002) poszczególnych składników - elementów ruchu naturalnego (urodzenia, zgony) oraz migracji ludności (wewnętrznych i zagranicznych; stałych i czasowych), jakie miały miejsce w okresie po 20-tym maja 2002 r. - do 30 czerwca lub do 31 grudnia 2002 roku. Należy zaznaczyć, że wszystkie ujmowane w bilansie ludności dane z ruchu naturalnego oraz migracji dotyczą prawie udokumentowanych faktów i pochodzą z urzędu stanu cywilnego oraz ewidencji ludności poszczególnych gmin:

a) źródłem danych o urodzeniach i zgonach jest dla Głównego Urzędu Statystycznego sprawozdawczość gmin (urzędów stanu cywilnego), której kompletność gwarantują numery aktów stanu cywilnego umieszczone na przekazywanych statystyce (urzędom statystycznym) dokumentach podstawowych (Zgłoszenie urodzenia noworodka i Karta statystyczna do karty zgonu),

b) informacje o migracjach (zameldowaniach na pobyt stały w gminie oraz wymeldowaniach na stałe za granicę) Główny Urząd Statystyczny otrzymuje z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji (rejestr PESEL), który także jest zasilany przez biura ewidencji gmin,

Kwoty części oświatowej subwencji ogólnej na rok 2004 dla poszczególnych gmin, powiatów i województw samorządowych zostały naliczone zgodnie z zasadami przyjętymi w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 22 grudnia 2003 r. w sprawie zasad podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2004 (Dz.U. nr 225, poz. 2231).

Podstawę do naliczenia kwot części oświatowej subwencji ogólnej na 2004 r. stanowił zakres zadań oświatowych określonych w ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 1996 r. nr 67, poz. 329 z późn. zm.), w tym zadań szkolnych i pozaszkolnych, realizowanych przez poszczególne jednostki samorządu terytorialnego. Ponadto, do naliczenia kwot części oświatowej subwencji ogólnej na rok 2004 wykorzystane zostały dane statystyczne o liczbie uczniów i wychowanków zawarte w sprawozdaniach GUS (druki typu S) na rok szkolny 2003/2004, których adresatem jest Ministerstwo Edukacji i Sportu.

Jednocześnie uprzejmie informuję Pana Marszałka, że pismem z dnia 16 grudnia 2003 r. Nr Fn. 3014/66/03 Burmistrz Miasta i Gminy Przemków zwrócił się z wnioskiem o ponowne przeliczenie i przeanalizowanie wysokości subwencji na 2004 r. w zakresie dotyczącym zastrzeżeń do wysokości części oświatowej subwencji ogólnej, wniosek ten został przekazany - zgodnie z właściwością - do Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu przy piśmie z dnia 7 stycznia br. Nr ST5-4802/os-176/2003/14688.

Jacek Uczkiewicz

Podsekretarz Stanu