Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury przekazał odpowiedź na oświadczenie senatora Mariana Lewickiego, złożone na 7. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 7):
Warszawa, 2002.02.28
Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowny Panie Marszałku!
Odpowiadając na oświadczenie złożone przez Pana Senatora Mariana Lewickiego podczas 7 posiedzenia Senatu RP w dniu 30 stycznia br. dotyczące stosowania przepisów ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych (Dz. U. Nr 71, poz. 734) uprzejmie informuję, co następuje.
System dodatków mieszkaniowych funkcjonuje od dnia 12 listopada 1994 r. tj. od dnia wejścia w życie byłej ustawy z dnia 2 lipca 1994 roku o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych, której podstawowym celem było przeprowadzenie reformy czynszów polegającej na odejściu od ustalania stawek czynszu najmu na szczeblu centralnym i przekazaniu kompetencji w tej sprawie gminom. Otrzymały one prawo samodzielnego kształtowania stawek czynszu. Dla ochrony lokatorów, w tym zwłaszcza znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej wprowadzono obligatoryjny system dodatków mieszkaniowych.
Nowa ustawa o dodatkach mieszkaniowych, która weszła w życie z dniem 1 stycznia br. wprowadza szereg rozwiązań wynikających z oceny funkcjonowania dotychczasowego systemu dodatków mieszkaniowych, w tym także uwzględnia wnioski zgłaszane przez gminy.
W związku z powyższym w stosunku poszczególnych spraw podnoszonych w oświadczeniu wyjaśniam, co następuje.
Ad 1.
Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych przez gospodarstwo domowe rozumie się lokatora samodzielnie zajmującego lokal lub lokatora, jego małżonka i inne osoby wspólnie z nim stale zamieszkujące i gospodarujące, które swoje prawa do zamieszkiwania w lokalu wywodzą z prawa tego lokatora, co oznacza, że są to osoby posiadające meldunek stały w lokalu.
Należy przy tym powołać się na komentarz autorstwa Pana prof. Tadeusza Bilińskiego Przewodniczącego Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej oraz Pani doc. Hanny Kuleszy współautorki systemu dodatków mieszkaniowych przedstawiony jest w książce pt. "Czynsze mieszkaniowe i dodatki mieszkaniowe" z 1995 r., wydanej przez Zachodn
ie Centrum Organizacji i Zarządzania w Zielonej Górze, który należy uznać, iż w dalszym ciągu ma zastosowanie do obecnie obowiązujących przepisów.Zgodnie z tym komentarzem przez gospodarstwo domowe należy rozumieć gospodarstwo prowadzone przez osoby stale razem mieszkające, co można tłumaczyć jako stale zameldowane, lecz zważywszy na różne "fikcyjne" zameldowania można to oświadczenie zweryfikować informacją z administracji o liczbie osób w mieszkaniu przyjmowaną do wliczenia opłat naliczanych na osobę w m
ieszkaniu.Natomiast w przypadku podnajemców osoby ubiegające się o dodatek mogą być zameldowane na pobyt czasowy jednak należy podkreślić, iż w miejscu ich stałego zameldowania przy ewentualnym ubieganiu się o dodatek nie mogą być zaliczani do członów gospodarstwa domowego ani też nie mogą występować o przyznanie dodatku mieszkaniowego.
Ad 2.
Kwestia przyznania uprawnień do ryczałtu na zakup opału, o którym mowa w art. 6 ust. 7 ustawy była wszechstronnie rozpatrywana, w tym także rozważano możliwość wprowadzenia zamiast tego ryczałtu refundacji poniesionych wydatków na podstawie przedstawionych rachunków. Rozwiązanie takie jednak nie jest możliwe, z uwagi na to, że ryczałt jest rekompensatą wydatków na zakup opału dla osób zajmujących lokale nie wyposażone
w instalacje centralnego ogrzewania, instalacje centralnej ciepłej wody oraz gazu przewodowego. Natomiast sposób ogrzewania lokalu lub podgrzewania wody może być różny np. przy pomocy energii elektrycznej a ta jest równocześnie zażywana na inne cele np. oświetlenie lokalu, zatem wydzielenie wydatków na ogrzewanie lokalu lub podgrzewanie wody jest niemożliwe. Podobnie w przypadku ogrzewania piecowego rachunek na zakup np. węgla będzie również obejmował węgiel, który będzie spalany na przygotowanie posiłków.Należy przy tym dodać, iż szczegółowe zasady ustalania ryczałtu zawiera rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2001 r. w sprawie dodatków mieszkaniowych (Dz. U. Nr 156, poz. 1817). W przypadku gospodarstw, które zajmują lokale nie wyposażone w instalację doprowadzającą energię cieplną do celów ogrzewania, w instalację ciepłej wody lub gazu przewodowego z zewnętrznego źródła znajdującego się poza lokalem mieszkalnym przyznaje się ryczałt będący częścią dodatku mieszkaniowego z przeznaczeniem na zakup opału. Wydatki z tytułu braku instalacji przyjęte w § 3 ust. 1 tego rozporządzenia są następujące:
1. Jeżeli lokal mieszkalny nie jest wyposażony w instalację doprowadzającą energię cieplną do celów ogrzewania, za wydatek stanowiący podstawę obliczania ryczałtu na zakup opału uznaje się równowartość 5 kilowatogodzin energii elektrycznej według rachunku za ostatni okres rozliczeniowy, z wyłączeniem opłaty abonamentowej oraz stałych opłat miesięcznych, na 1 m normatywnej powierzchni użytkowej, o której mowa w art. 5, z uwzględnieniem art. 6 ust. 9 ustawy o dodatkach mieszkaniowych. Oznacza to, że wydatek został zmniejszony w stosunku do dotychczas obowiązującego tj. 7 kilowatogodzin energii elektrycznej do 5 kilowatogodzin tej energii.
2. Jeżeli lokal mieszkalny nie jest wyposażony w instalację ciepłej wody, za wydatek stanowiący podstawę obliczania ryczałtu na zakup opału uznaje się równowartość 20 kilowatogodzin energii elektrycznej według rachunku za ostatni okres rozliczeniowy, z wyłączeniem opłaty abonamentowej oraz stałych opłat miesięcznych, na każdego członka gospodarstwa. Oznacza to, że wydatek został zmniejszony w stosunku do dotychczas obowiązującego tj. 30 kilowatogodzin energii elektrycznej do 20 kilowatogodzin tej energii.
3. Jeżeli lokal mieszkalny nie jest wyposażony w instalację gazu przewodowego, za wydatek stanowiący podstawę obliczania ryczałtu na zakup opału uznaje się równowartość 10 kilowatogodzin tej energii elektrycznej w gospodarstwie jednoosobowym według rachunku za ostatni okres rozliczeniowy, z wyłączeniem opłaty abonamentowej oraz stałych opłat miesięcznych oraz równowartość 2 kilowatogodzin na każdą dodatkową osobę. Należy również zauważyć, iż przejęty wydatek w tym ostatnim przypadku jest niewielki bowiem, gdy cena 1 kWh wynosi np. 0,30 zł to dla gospodarstwa domowego składającego się z 3 osób wynosi: (10 kWh + 2 x 2 kWh) x 0,30 zł co daje 4,20 zł.
Ad 3.
Kwestia przyznawania dodatkó