Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Zgodnie z art. 50 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 23 stycznia 2003 r. o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia (Dz.U. Nr 45, poz. 391 z późn. zm.), Fundusz realizuje uprawnienia ubezpieczonego do świadczeń na rzecz zachowania zdrowia, zapobiegania chorobom i wczesnego wykrywania chorób poprzez finansowanie działań z zakresu medycyny sportowej obejmujących dzieci i młodzież do ukończenia 21 roku życia uprawiających sport amatorski. Świadczenia z zakresu medycyny sportowej kontraktowane są jako porady w poradni medycyny sportowej. Zakres porady uwzględnia procedury lecznicze i diagnostyczne wynikające z Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 18 lipca 2003 r. w sprawie sposobu dokonywania kwalifikacji do poszczególnych dyscyplin sportu, zakresu koniecznych badań lekarskich oraz ich częstotliwości w stosunku do dzieci i młodzieży do ukończenia 21 roku życia ubiegających się o przyznanie licencji na amatorskie uprawianie określonej dyscypliny sportu (Dz.U. Nr 141, poz. 1379).

Odnosząc się do poruszanej przez Pana Senatora kwestii ograniczania porad z zakresu medycyny sportowej uprzejmie wyjaśniam, że nie przewiduje się zmniejszenia kontraktów. Należy jednak pamiętać, że o możliwościach finansowania świadczeń zdrowotnych decyduje przychód NFZ jakim jest składka na ubezpieczenie zdrowotne. Należy również zdawać sobie sprawę z istniejących ograniczeń formalno-prawnych, wynikających z obowiązującej od dnia 1 kwietnia 2003 r. ustawy o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia. Narodowy Fundusz Zdrowia, podobnie jak kasy chorych, zobowiązany jest do przestrzegania zasady, że suma kwot zobowiązań Funduszu wobec świadczeniodawców nie może przekroczyć wysokości kosztów przewidzianych na ten cel w planie finansowym Funduszu. Konieczność zbilansowania się płatnika wynika z przepisów ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2003 r. Nr 15, poz. 148 z późn. zm.). Zasada ta została zachowana po wprowadzeniu przepisów ustawy o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia, bowiem zgodnie z art. 136 ustawy z dnia 23 stycznia 2003 roku o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia, NFZ działa w oparciu o roczny plan finansowy zrównoważony w zakresie przychodów i kosztów.

Realizacja świadczeń zdrowotnych przez świadczeniodawów na rzecz osób ubezpieczonych następuje na podstawie umów zawieranych z Funduszem. Biorąc pod uwagę powyższe, Fundusz nie może gwarantować w umowach ze świadczeniodawcami środków większych niż te, którymi dysponuje. Planowany sukcesywny wzrost składki od 8% podstawy wymiaru w 2003 r. do 9% podstawy wymiaru w 2007 r. pozwoli na stopniową poprawę finansowania świadczeń zdrowotnych.

Odnosząc się do poruszanej przez Pana Senatora kwestii dotyczącej możliwości korzystania z porad specjalistycznych w przypadkach urazów bez wymaganego skierowania lekarza podstawowej opieki zdrowotnej w kontekście ustawy o puz i aktualnie obowiązującej ustawy o NFZ uprzejmie wyjaśniam, że w myśl przepisów ustawy z dnia 6 lutego 1997 roku o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym (Dz.U. Nr 28, poz. 153 z późn. zm.) skierowanie na specjalistyczne świadczenia zdrowotne nie było potrzebne, gdy oświadczenia te były związane z wypadkiem, zatruciem, urazem, stanem zagrożenia życia lub porodem (art. 58 ust. 2). Przepis ten określał uprawnienia do uzyskania świadczenia specjalistycznego bez skierowania posługując się dwoma zupełnie odmiennymi sposobami. Po pierwsze było to określenie sytuacji, kiedy powstała konieczność udzielenia świadczenia zdrowotnego (wypadek, zatrucie, uraz), po drugie było to określenie stanu, w jakim znajduje się pacjent potrzebujący specjalistycznego świadczenia zdrowotnego. Ustawa z dnia 23 stycznia 2003 roku o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia określiła sytuacje, kiedy do uzyskania specjalistycznych świadczeń zdrowotnych nie jest potrzebne skierowanie odwołując się jedynie do stanu zdrowia pacjenta, tj. przyznając prawo do uzyskania tych świadczeń bez skierowania w sytuacji bezpośredniego zagrożenia życia lub porodu.

W odniesieniu do problemu wymagalności skierowań do specjalisty, należy zgodzić się że poszkodowani w wypadkach i osoby, które odniosły uraz powinny co do zasady być zwolnione z konieczności posiadania skierowania do odpowiedniego specjalisty. Artykuł 121 ustawy o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia przewiduje, że w stanach bezpośredniego zagrożenia życia lub porodu świadczenia zdrowotne są udzielane bez wymaganego skierowania. Z brzmienia tego przepisu nie wynika, że uraz, czy wypadek nie uprawniają do uzyskania świadczenia specjalistycznego bez stosownego skierowania. Stany bezpośredniego zagrożenia życia mogą być spowodowane różnymi zdarzeniami: wypadkami, urazami, przyczynami organicznymi itd. Dlatego w każdym przypadku wymagają odrębnej, indywidualnej oceny. Jeżeli między wypadkiem, czy urazem a stanem bezpośredniego zagrożenia życia zachodzi związek przyczynowy i stan w jakim znajduje się chory wskazuje, że może to oprócz zagrożenia zdrowia spowodować zagrożenie życia - bez wątpienia wówczas skierowanie nie będzie wymagane. Ponadto większość poszkodowanych w wypadkach otrzymuje świadczenia zdrowotne w ramach ratownictwa medycznego, kiedy to skierowania do specjalistów nie są wymagane.

Leszek Sikorski