Informację w związku z oświadczeniem senatora Janusza Koniecznego, złożonym na 37. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 36), przekazał Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej:
Warszawa, 17.04.2003 r.
Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowny Panie Marszałku,
W związku z pismem Pana Marszałka z dnia 8 kwietnia 2003 r znak: BPS/DSK-043-144/93 dotyczące oświadczenia Pana Senatora Janusza Koniecznego w sprawie dwuinstancyjności orzecznictwa lekarskiego w sprawach rentowych pozwolę sobie przedstawić co następuje:
1.Zasady orzekania o niezdolności do pracy dla celów rentowych są uregulowane przepisami ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - art. 12-14.
Zgodnie z tymi przepisami:
- niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, z tym, że całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, a częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem
posiadanych kwalifikacji,Oceny niezdolności do pracy dla celów rentowych dokonują, w formie orzeczenia, lekarze orzecznicy ZUS kierują się przy wydawaniu orzeczeń jedynie kryterium zdolności bądź niezdolności do pracy - nie mogą być brane pod uwagę inne okoliczności, takie jak np. bezrobocie, czy też ogólnie trudna sytuacja materialna osoby ubiegającej się o rentę.
Należy podkreślić, że lekarze orzecznicy orzekają o niezdolności do pracy, a nie o ogólnym stanie zdrowia ubezpieczonego.
Tylko osoba ogólnie niezdolna do pracy - albo całkowicie, albo częściowo, może uzyskać świadczenie rentowe.
Osoba zdolna do pracy, nawet posiadając, zdaniem lekarza leczącego, określone przez niego schorzenia, nie może, oczywiście uzyskać renty z tytułu niezdolności do pracy.
2. Od niekorzystnej dla siebie decyzji ZUS, wydanej na podstawie orzeczenia lekarza orzecznika, osoba zainteresowana może odwołać się do sądu.
Analiza odwołań, wniesionych od decyzji organów rentowych w sprawach dotyczących orzecznictwa o niezdolności do pracy, w zakresie liczby tych odwołań wskazuje na znaczny wzrost odwołań do sądów w tych sprawach; liczba orzeczeń sądowych w sprawach rentowych, dotyczących orzeczeń lekarskich, w 2001 r. przekroczyła 110 tys.
Wprawdzie większość odwołań zostaje przez sądy oddalona (większość decyzji ZUS, opartych na orzeczeniach lekarzy orzeczników jest uznawanych za prawidłowe) jednakże, w celu zaproponowania jak najsłuszniejszych rozwiązań, prowadzone są aktualnie prace analizujące zasadność i możliwość wprowadzenia w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych dwuinstancyjnego orzecznictwa lekarskiego w sprawach świadczeń z zakresu ubezpieczeń społecznych. Wprowadzenie dwuinstancyjności orzekania o niezdolności do pracy niewątpliwie przyczyni się do zmniejszenia liczby odwołań kierowanych do sądów, a tym samym postępowanie sądowe w sprawach rentowych będzie mogło być prowadzone szybciej.
Z poważaniem
Minister
Z up. Krzysztof Pater
Podsekretarz Stanu