Warszawa, 17 czerwca 2004 r.

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. Nr 22, poz. 2255 z późn. zm.) zwiększa krąg samotnych rodziców uprawnionych do świadczenia z tego tytułu. Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka otrzyma ok. 150 tys. dzieci, które nie były objęte pomocą z funduszu alimentacyjnego. Dotyczy to dzieci wdów lub wdowców, dzieci nieustalonych ojców, dzieci z rodzin, w których dochód na osobę jest niski mimo alimentów płaconych przez osoby zobowiązane. Na wprowadzeniu nowych rozwiązań zyska także ok. 166 tys. dzieci, na które z funduszu alimentacyjnego były wypłacane świadczenia niższe niż 170/250 zł, a ok. 136 tys. nabędzie prawo świadczenia, które do tej pory nie były wypłacane. Zwiększy się pomoc państwa skierowana do dzieci w wieku szkolnym. Szacuje się, że dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego otrzyma ok. 3,2 mln uczniów, dodatek z tytułu podjęcia nauki poza miejscem zamieszkania - ok. 700 tys. Dodatkowe kwoty otrzymają również rodziny wychowujące dzieci niepełnosprawne - ok. 320 tys. dzieci otrzyma nowy dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu kształcenia i rehabilitacji.

Ustawa o świadczeniach rodzinnych przewiduje zachowanie do końca kwietnia 2005 r. prawa do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka osobom, które pobierały świadczenie z funduszu alimentacyjnego i pozostają w związku małżeńskim (art. 60 ust. 2 ustawy). Również osoby, które ukończyły 50 lat i pobierały na siebie świadczenie z funduszu alimentacyjnego, nabywają prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka do czasu uzyskania prawa do emerytury, renty lub zasiłku stałego wyrównawczego z pomocy społecznej (art. 60 ust. 1 ustawy).

Fakt likwidacji funduszu alimentacyjnego nie oznacza zaprzestania egzekucji alimentów zasądzonych przez sąd od zobowiązanego. Zgodnie z art. 209 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz.U. Nr 88, poz. 553 z późn. zm.) uchylanie się od obowiązku alimentacyjnego podlega karze, a ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego, ośrodka pomocy społecznej lub organu udzielającego świadczeń rodzinnych. Z kolei art. 67 ustawy o świadczeniach rodzinnych stanowi, że egzekucję należności z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego prowadzi się w dalszym ciągu, aż do ich zaspokojenia. Komornicy nadal będą prowadzili egzekucję zasądzonych alimentów, a kwoty pozostałe po zaspokojeniu bieżących alimentów przekazywane będą likwidatorowi funduszu alimentacyjnego.

Zgodnie z art. 5 ustawy o świadczeniach rodzinnych zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego przysługują, jeżeli przeciętny miesięczny dochód netto na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty 504 zł lub 583 zł w przypadku rodzin z osobą niepełnosprawną. Kwoty te zostały ustalone na podstawie badań normatywnych progu wsparcia dochodowego rodzin, przeprowadzonych przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych. Przy ich ustalaniu przyjęto, że kryterium dochodowe odnosić się będzie do poziomu dochodów rodziny, które powinny zapewnić spożycie żywności na poziomie gwarantującym potrzeby rozwojowe dzieci, pozwalać utrzymywać dostateczne warunki mieszkaniowe, zapewnić partycypację dzieci w procesie edukacji oraz sprzyjać integracji dzieci i rodziców ze społeczeństwem.

W przypadku wielu świadczeń rodzinnych, które wprowadzono w miejsce niektórych zasiłków funkcjonujących do 30 kwietnia br. w systemie pomocy społecznej, kwota kryterium uległa podwyższeniu. Do tych świadczeń należą: dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia dziecka (zastąpił jednorazowy zasiłek macierzyński z pomocy społecznej), dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania (zastąpił gwarantowany zasiłek okresowy) oraz świadczenie pielęgnacyjne (zastąpiło zasiłek stały).

MINISTER

PODSEKRETARZ STANU