Minister Edukacji Narodowej i Sportu przekazał odpowiedź na oświadczenie senatora Witolda Gładkowskiego , złożone na 3. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 3):
Warszawa, 30.11. 2001 r.
Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowny Panie Marszałku
W odpowiedzi na oświadczenie Pana Senatora Witolda Gładkowskiego, złożone podczas trzeciego posiedzenia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 listopada 2001 r. w sprawie problemów dotyczących Zespołu Szkół Ogólnokształcących z ukraińskim językiem nauczania w Białym Borze uprzejmie proszę o przyjęcie następujących wyjaśnień.
W pełni podzielam opinię Pana Senatora Witolda Gładkowskiego dotyczącą roli i znaczenia Zespołu Szkół Ogólnokształcących w Białym Borze. Wysoko oceniam zaangażowanie nauczycieli z Białego Boru w realizację założeń reformy systemu oświaty, a w szczególności w tworzenie podstawy programowej oraz programów do nauki języka ukraińskiego dla zreformowanej szkoły.
Znana mi jest również trudna sytuacja lokalowa i finansowa tej placówki, dla której Ministerstwo przekazywało znaczne kwoty na inwestycje z budżetu resortu w tych czasach, gdy możliwość przyznawania środków na ten cel leżała w gestii Ministra Edukacji Narodowej.
Pragnę zapewnić, że resort oświaty podejmuje wiele działań umożliwiających podtrzymywanie poczucia tożsamości narodowej, językowej i kulturowej uczniów należących do mniejszości narodowych w Rzeczypospolitej polskiej. Działania te wymagają jednak zabezpieczenia finansowego, dlatego też od kilku lat organy, które prowadzą szkoły dla mniejszości narodowych, otrzymują w ramach części oświatowej subwencji ogólnej dodatkowe środki na pokrycie zwiększonych kosztów bieżących utrzymania tych szkół (koszty te wynikają z organizowania dodatkowych zajęć nauki języka mniejszości oraz historii i geografii kraju macierzystego). Ponadto, po analizie rzeczywistych kosztów utrzymania szkół dla mniejszości narodowych w kontekście prognoz demograficznych, Ministerstwo wprowadziło w projekcie algorytmu naliczania części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego nowy mechanizm, umożliwiający ochronę finansową małych szkół dla mniejszości narodowych, dla których niż demograficzny często oznacza zagrożenie bytu placówki.
Jeśli chodzi o konkretne działania na rzecz Zespołu Szkół Ogólnokształcących w Białym Borze to uprzejmie informuję, że w roku bieżącym poza zwiększoną subwencją Ministerstwo przyznało, na wniosek Burmistrza Białego boru i Starosty Powiatu Szczecinieckiego dodatkowe środki z jednoprocentowej rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej, przeznaczone na funkcjonowanie tej właśnie placówki.
Ustosunkowując się do kwestii zmiany organu prowadzącego trzeba stwierdzić, że jest faktem, iż po wprowadzeniu reformy administracji publicznej żadna szkoła dla mniejszości narodowych w Polsce - mimo dyskusji w tej sprawie - nie została włączona do wykazu stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 października 1998 r. w sprawie określenia
wykazu szkół i placówek nie może nastąpić w trybie nowelizacji powyższego rozporządzenia.Na podstawie ustawy z dnia 13 października 1998 r. - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną (Dz.U. Nr 1333 poz. 872 z późn. zm.) z dniem 1 stycznia 1999 r. mienie będące we władaniu jednostek organizacyjnych przejmowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, a stanowiące dotychczas własność Skarbu Państwa, z mocy prawa stało się mieniem komunalnym jednostek przejmujących. Tak więc z dnie
m 1 stycznia 1999 r. nastąpiła komunalizacja mienia jednostek oświatowych na odpowiednim poziomie samorządu terytorialnego. W tym stanie nie jest możliwe odwrócenie skutków przekazania szkół i placówek powiatom w drodze nowelizacji wymienionego wyżej rozporządzenia, przez rozszerzenie listy szkół i placówek, których prowadzenie należy do samorządu województwa. Rozporządzenie to określa jedynie szkoły i placówki, które na dzień 1 stycznia 1999 r. zostały uznane za mające znaczenie ponadregionalne i w związku z tym przekazane samorządowi jako jego zadanie.Podtrzymuję zatem stanowisko, że w obecnym stanie prawnym przejęcie prowadzenia przez samorząd województwa szkół i placówek spoza wykazu zawartego w rozporządzeniu, jest możliwe, jednak powinno ono nastąpić na zasadzie powierzenia przez właściwy powiat tego zadania samorządowi województwa w trybie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz.U. Nr 91, poz. 578 z późn. zm.). Porozumienie pomiędzy powiatem i samorządem województwa
powinno regulować m.in. sposób finansowania powierzonych zadań i kwestie korzystania z mienia szkolnego, stanowiącego od 1 stycznia 1999 r. własność powiatu.Wyrażam nadzieję, że powyższe wyjaśnienia ułatwią zainteresowanym stronom, to znaczy samorządom terytorialnym właściwego szczebla i społeczności lokalnej, znaleźć wspólnie rozwiązanie omawianego problemu i uzgodnić odpowiednie działania organizacyjne i formalne.
Z wyrazami szacunku
Krystyna Łybacka