Minister Finansów przekazał informację w związku z oświadczeniem senatora Gerarda Czai, złożonym na 43. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 42):
Warszawa, 01.08.2003 r.
Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Szanowny Panie Marszałku,
W odpowiedzi na pismo z dnia 17 lipca 2003 r. Nr BPS/DSK-043-307/03, przy którym przesłano oświadczenie złożone przez Senatora Pana Gerarda Czaję na 43 posiedzeniu Senatu w dniu 10 lipca 2003 r., dotyczące ochrony rynku krajowego przed zalewem towarów - zamków i okuć - mających w większości parametry niezgodne z polskimi normami, podejrzanie tanich i słabych jakościowo, uprzejmie informuję, co następuje:
Stosowne działania w zakresie:
- ochrony przed nadmiernym przywozem określonych towarów na polski obszar celny,
- wprowadzenie ewentualnym "limitów importowych",
- ochrony polskiego obszaru celnego przed przywozem towarów po cenach dumpingowych
może podjąć Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, jako organ właściwy w zakresie wprowadzenia środków związanych z nadmiernym przywozem towarów, kontyngentów i środków antydumpingowych.
Sprawy te regulowane są przez:
- ustawę z dnia 11 kwietnia 2001 r. o ochronie przed nadmiernym przywozem towarów na polski obszar celny (Dz. U. Nr 43, poz. 477 z późniejszymi zmianami),
- ustawę z dnia 26 września 2002 r. o administrowaniu obrotem towarami z zagranicą, o zmianie ustawy - Kodeks celny oraz zmianie innych ustaw (Dz. U. Nr 188, poz. 1572),
- ustawę z dnia 24 sierpnia 2001 r. o ochronie przed przywozem na polski obszar celny towarów po cenach dumpingowych (Dz. U. Nr 123, poz. 1352 z późniejszymi zmianami).
Organy celne nie mają uprawnień do wprowadzenia wskazanych wyżej rozwiązań. Mogą natomiast i będą kontrolować ich przestrzeganie, w zakresie obrotu towarowego z zagranicą, wówczas, gdy zostaną one ustanowione przez organy właściwe w tym przedmiocie.
Odnośnie natomiast rozwiązań stosowanych przez inne państwa, tj. m.in. żądanie przez organ celny - przed dopuszczeniem towaru do obrotu na polskim obszarze celnym - dokumentu potwierdzającego spełnienie wymagań jakościowych, czy spełnienie wymogów polskich norm, to należy stwierdzić, że w obecnym stanie prawnym, omawiane przez Pana Senatora towary, nie podlegają szcz
ególnym uregulowaniom dotyczącym obrotu z zagranicą.Przy sprowadzaniu towarów, w postaci zamków i okuć, stosowane są wyłącznie ogólne zasady.
Jedynym aktem prawnym, z zakresu ograniczeń pozataryfowych (nie wynikających z Taryfy celnej), stanowiącym dla organów celnych podstawę do podjęcia działań w trakcie kontroli celnej takiego towaru, jest ustawa z dnia 22 stycznia 2000 r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów (Dz. U. Nr 15, poz. 179 z późniejszymi zmianami). W związku z tym, jeśli organ celny poweźmie p
odejrzenie, że towar może być niebezpieczny - wówczas może go zatrzymać i wystąpić o opinię do organu wyspecjalizowanego, w przedmiocie spełnienia przez towar wymagań bezpieczeństwa. W przypadku zamków i okuć organem wyspecjalizowanym będzie właściwy organ Inspekcji Handlowej. Jeśli właściwy organ tej Inspekcji uzna, że towar jest niebezpieczny - organ celny cofa ten towar za granicę. Jeśli natomiast opinia organu wyspecjalizowanego będzie pozytywna, tj. towar uznany zostanie za spełniający normy bezpieczeństwa - może on zostać dopuszczony do obrotu na polskim obszarze celnym.Z uwagi na to, że organy celne - jak do tej pory - nie miały żadnych informacji o niebezpieczeństwie stosowania omawianych towarów, celowe wydaje się być wystąpienie np. Polskiego Związku Producentów Zamków i Okuć do Inspekcji Handlowej lub laboratoriów autoryzowanych o przebadanie tych towarów, a jeżeli zostaną one (niektóre z nich) uznane za niebezpieczne w użytkowaniu, o wystąpienie następnie do organów Służby Celnej o zastosowanie w
obec nich wymienionej wyżej ustawy o bezpieczeństwie produktów.Należy nadmienić ponadto, że żaden przepis dotyczący ograniczeń pozataryfowych nie wymaga od importera zamków i okuć spełnienia szczególnych wymogów w chwili sprowadzania towarów. Również spełnienie polskich norm jest - zgodnie z ustawą z dnia 3 kwietnia 1993 r. o badaniach i certyfikacji (Dz. U. Nr 55, poz. 250 z późniejszymi zmianami) oraz rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 10 marca 2000 r. w sprawie trybu certyfikacji towarów - dla t
ego typu towarów fakultatywne. Wskazane przepisy nakładają bowiem obowiązek uzyskania certyfikatu na niektóre grupy towarów, pozostałe zaś mogą być przedmiotem certyfikacji, lecz obowiązku takiego nie ma.Odnośnie natomiast ochrony praw wynikających z rejestracji znaków towarowych oraz patentów, a także prawa autorskiego, w kontekście obrotu towarowego z zagranicą, to kwestie te uregulowane są w art. 57 ustawy Kodeks celny i przepisach wykonawczych, tj. rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 5 lutego 2002 r.
w sprawie sposobu i trybu postępowania organów celnych przy zatrzymywaniu towarów w wypadku podejrzenia naruszenia przepisów dotyczących ochrony własności intelektualnej (Dz. U. Nr 12, poz. 112). Przepisy te umożliwiają właścicielom praw własności intelektualnej - uprawnionym z tytułu rejestracji m.in. znaków towarowych i patentów, a także z tytułu prawa autorskiego - występowanie do organów celnych z wnioskiem o ochronę swych praw. Wystąpienie takie skutkuje dokonywaniem przez organ celny zatrzymań towarów, w wypadku naruszenia praw własności intelektualnej, w celu niedopuszczenia ich do obrotu na polskim obszarze celnym.Reasumując pragnę uprzejmie poinformować, że wymieniony wyżej stan prawny pozwala organom celnym na podejmowanie działań, które w niewielkim stopniu mogą zapobiegać wskazanym w piśmie Pana Senatora zjawiskom. Wprowadzenie natomiast środków ochronnych przed nadmiernym przywozem oraz przed przywozem towarów po cenach dumpingowych, czy też kontyngentów leży w sferze polityki gospodarczej, w kt
órej właściwy jest Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej.Łączę wyrazy szacunku
W zastępstwie Ministra Finansów
Sekretarz Stanu
dr Wiesław Ciesielski