Warszawa, 8 sierpnia 2005 r.

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu RP
w miejscu

Szanowny Panie Marszałku,

w nawiązaniu do oświadczenia Pana senatora Zygmunta Cybulskiego, złożonego podczas 83 posiedzenia Senatu w dn. 16 czerwca br. w sprawie używania niemieckojęzcznych nazw miejscowości położonych w Polsce przedstawiam - w porozumieniu z Ministrem Spraw Wewnętrznych i Administracji - co następuje:

I.

Używanie dodatkowych, tradycyjnych nazw miejscowości położonych w Polsce w językach mniejszości narodowych, w tym w języku niemieckim, reguluje art. 12 Ustawy z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym (Dz.U. Nr 17, poz. 141). Ww. artykuł dopuszcza używanie nazw miejscowości położonych w Polsce w językach mniejszości narodowych w sytuacji, gdy liczba mieszkańców gminy należących do mniejszości nie jest mniejsza niż 20% ogólnej liczby mieszkańców tej gminy lub w przypadku, gdy za ustaleniem dodatkowej nazwy mniejszości w języku mniejszości opowiedziała się w konsultacjach, przeprowadzonych w trybie określonym w art. 5a ust. 2 Ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tj.: Dz. U. z 2001 r., Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.), pond połowa mieszkańców tej miejscowości biorących udział w konsultacjach.

Dodatkowe nazwy miejscowości w języku mniejszości nie mogą nawiązywać do nazw z okresu lat 1933-1945, nadanych przez władze III Rzeszy Niemieckiej lub Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, muszą być umieszczane po nazwie w języku polskim i nie mogą być stosowane samodzielnie. Dodatkową nazwę uważa się za ustaloną, jeżeli zostanie wpisana do Rejestru Gmin, na których obszarze używane są nazwy w języku mniejszości.

II.

Ministerstwo Spraw Zagranicznych wskazuje, iż w sprawach związanych z nazewnictwem miejscowości na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej należących przed II wojną światową do Niemiec, obowiązują następujące ustalenia ze stroną niemiecką:

a) w dokumentach w polskiej wersji językowej w obrocie cywilno-prawnym między Polską a Niemcami oraz innych polskich dokumentach urzędowych w odniesieniu do miejscowości położonych na terenie Polski stosuje się nazewnictwo polskie,

b) w dokumentach dwustronnych w niemieckiej wersji językowej powinna być użyta nazwa polska; w nawiasie można podać jej niemiecki odpowiednik,

c) stosowanie niemieckich nazw w nawiasie obok polskich (punkt b) jest możliwe tylko wówczas, gdy są to nazwy historycznie ukształtowane; wykluczone jest użycie niemieckich nazw miejscowości wprowadzonych w okresie dyktatury nazistowskiej po 1933 roku,

c) w adresach pocztowych należy używać jedynie nazw urzędowych w języku polskim,

e) w roku 1989 odbyły się konsultacje ministerstw sprawiedliwości Polski i Niemiec, podczas których przyjęto deklarację w sprawie nazewnictwa. Właściwym do udzielenia informacji na ww. temat jest Minister Sprawiedliwości

III.

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji stwierdza, iż z fragmentu oświadczenia Pana senatora Cybulskiego dotyczącego kwestii używania w publikacjach nazw polskich miejscowości w tłumaczeniu na języki obce, nie wynika w jakim języku opublikowano druki, w których użyto nazw polskich miast w tłumaczeniu na język niemiecki i jaki był charakter tych druków. Jest to o tyle istotne, że w świetle prawa polskiego nie można wskazać konkretnych przepisów, które regulowałyby kwestię nieoficjalnego używania nazw polskich miejscowości w językach obcych.

Z poważaniem

MINISTER

z up.

Jakub T. Wolski

Podsekretarz Stanu