Informację w związku z oświadczeniem senatora Janusza Bielawskiego, złożonym na 76. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 80), przekazał Minister Sprawiedliwości:
Warszawa, dnia 23.03.2005 r.
Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowny Panie Marszałku,
W odpowiedzi na pismo Pana Marszałka z dnia 10 lutego 2005 roku, przy którym przesłano tekst oświadczenia Pana Senatora Janusza Bielawskiego, złożonego podczas 76 posiedzenia Senatu RP w dniu 3 lutego 2005 r., uprzejmie przedstawiam następujące stanowisko:
Sprawa skazanego Marka L. znajduje się w szerokim zainteresowaniu nie tylko Pana Senatora Janusza Bielawskiego, lecz także lokalnych mediów. Była też przedmiotem zainteresowania Ministra Sprawiedliwości oraz Prezesa Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu. W związku z powyższym Przewodniczący Wydziału III Karnego udzielał stosownych wyjaśnień, zwracając uwagę na niedopuszczalne zarzuty dotyczące sfery orzekania niezawisłego sądu. Także w oświadczeniu Pana Senatora Janusza Bielawskiego znalazło się m.in. stwierdzenie, że cyt. "lektura pisma pani Cz.-L. do Rzecznika Praw Obywatelskich z dnia 20 października 2001 r. może stwarzać wrażenie, że proces nie został przeprowadzony z należytą starannością i bezstronnością". W związku z powyższym pragnę zauważyć, iż wyrok dotyczący skazanego Marka L. został poddany nie tylko kontroli instancyjnej Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu, lecz również był poddany kontroli kasacyjnej. Sąd najwyższy postanowieniem z dnia 2 grudnia 2002 r. oddalił kasację m.in. obrońcy Marka L. jako oczywiście bezzasadną.
Odnosząc się do kwestii podstawowej podniesionej w oświadczeniu pana Senatora Janusza Bielawskiego dotyczącej zwłoki w udostępnieniu akt sprawy Marka L. Rzecznikowi Praw Obywatelskich, stwierdzam, że w dniu 18 stycznia 2005 r. akta zostały przesłane do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich, a w dniu 7 lutego 2005 r. zwrócone do sądu Okręgowego w Legnicy.
Wyjaśniając przyczyny zwłoki w przesłaniu akt Rzecznikowi praw Obywatelskich ustaliłem, co następuje:
W przedmiotowej sprawie wielokrotnie składane były wnioski dotyczące Marka L.: prośby o ułaskawienie, wniosek o kasację wyroku, wnioski o odroczenie wykonania kary, a co się z tym wiąże, akta były przekazywane wielokrotnie innym organom - Sądowi Apelacyjnemu, Sądowi Najwyższemu, czy też Ministerstwu Sprawiedliwości.
Wyrok w sprawie przed Sądem Okręgowym w Legnicy zapadł w dniu 30 kwietnia 2001 r. Wyrokiem tym Marek L. został skazany na karę łączną 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Rozprawa apelacyjna odbyła się dnia 5 września 2001 r. w sądzie apelacyjnym we Wrocławiu. W dniu 13 listopada 2001 r. akta zostały ponownie przekazane do Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu celem nadania dalszego biegu kasacji wywiedzionej na korzyść Marka L. Po raz pierwszy Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu o nadesłanie akt sprawy pismem z dnia 23 listopada 2001 r. (wpływ do sądu dnia 29 listopada 2001 r.), a więc w momencie gdy akta przekazano Sądowi Najwyższemu celem rozpoznania kasacji. W międzyczasie obrońca skazanego złożył w dniu 24 września 2001 r. wniosek o odroczenie wykonania kary, zaś matka skazanego w dniu 5 lutego 2002 r. wniosła prośbę o ułaskawienie do Prezydenta RP, która to prośba została przekazana do rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu we Wrocławiu 19 lutego 2002 r.
W dniu 16 maja 2002 r. Rzecznik Praw Obywatelskich ponownie zwrócił się o nadesłanie akt przedmiotowej sprawy, jednakże w tym terminie akt nie przesłano, gdyż w dalszym ciągu znajdowały się one w Sądzie Najwyższym z uwagi na toczące się postępowanie kasacyjne.
Kolejnym pismem z dnia 28 października 2002 r. Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się o przesłanie akt sprawy, lecz akta były wciąż w sądzie Najwyższym. Dopiero w dniu 30 grudnia 2002 r. akta zostały zwrócone do Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu. W międzyczasie obrońca skazanego w dniu 25 października 2002 r. złożył kolejny wniosek o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności. Nadto sąd z urzędu rozpoczął starania o wydanie z terytorium Francji innego ze współoskarżonych w przedmiotowej sprawie. Pismo Rzecznika Praw Obywatelskich z dnia 13 lutego 2003 r. o przesłanie akt nie mogło być uwzględnione, gdyż akta były niezbędne do nadania dalszego biegu prośbie o ułaskawienie. Podobne prośby z dnia 21 maja 2003 r. i 3 października 2003 r. nie zostały uwzględnione, gdyż akta w tym czasie zostały przekazane do Ministerstwa Sprawiedliwości w związku z toczącym się postępowaniem o ułaskawienie.
W dniu 11 grudnia 2003 r. Ministerstwo Sprawiedliwości przekazało akta sprawy Sądowi Okręgowemu w Legnicy wraz z postanowieniem Prezydenta RP, który nie skorzystał z prawa łaski w stosunku do Marka L. Po uzyskaniu akt Sąd Okręgowy przystąpił do rozpoznania wniosku obrońcy skazanego o zawieszenie postępowania wykonawczego, stąd też na pismo Rzecznika z dnia 8 grudnia 2003 r. odpowiedział, że akta zostaną przesłane niezwłocznie po rozpoznaniu wniosku. W dniu 26 stycznia 2004 r. Sąd Okręgowy nie uwzględnił wniosku o zawieszenie postępowania wykonawczego. Na postanowienie to zażalenie wniósł obrońca skazanego. W dniu 22 kwietnia 2004 r. Sąd Apelacyjny we Wrocławiu uchylił zaskarżone postanowienie i sprawę w tym zakresie przekazał do ponownego rozpoznania. Dlatego też w odpowiedzi na pismo Rzecznika z dnia 23 marca 2004 r. sąd nie przesłał akt. Również nie było możliwości przesłania akt sprawy w odpowiedzi na wniosek z dnia 9 sierpnia 2004 r., gdyż w tym czasie toczyło się postępowanie dotyczące rozpoznania wniosku o zwieszenie postępowania wykonawczego. Postanowieniem z dnia 7 września 2004 r. Sąd Okręgowy ponownie odmówił skazanemu zawieszenia postępowania wykonawczego, na które to postanowienie obrońca skazanego złożył zażalenie. Postanowieniem z dnia 30 września 2004 r. Sąd Apelacyjny utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie. W dniu 4 października 2004 r. obrońca skazanego złożył ponowny wniosek o zawieszenie postępowania wykonawczego. Wniosek ten zarządzeniem z dnia 26 października został pozostawiony bez rozpoznania. Na zarządzenie to w dniu 23 listopada 2004 r. zażalenie złożył obrońca Marka L. Zarządzeniem z dnia 24 listopada 2004 r. odmówiono obrońcy skazanego przyjęcia zażalenia jako niedopuszczalnego z mocy ustawy, przy czym sąd nie mógł doręczyć bezzwłocznie odpisu zarządzenia obrońcy, gdyż ten zmienił adres kancelarii, nie wskazując nowego adresu. Ponadto Prezes Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu pismem z dnia 17 grudnia 2004 r. zwrócił się o nadesłanie akt sprawy w związku ze skargą adw. Romana LIKUSA wobec czego w odpowiedzi na pismo Rzecznika z dnia 20 grudnia 2004 r. ponownie nie było możliwe przesłanie akt, gdyż wówczas po raz kolejny zostały przekazane do Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu. Jednocześnie wyjaśniam, że w momencie, gdy akta znajdowały się w dyspozycji Sądu Okręgowego w Legnicy, podjęto czynności związane z wykonaniem wyroku wobec Marka L., przy czym z uwagi na ukrywanie się skazanego został wydany w dniu 27 października 2004 r. list gończy.
Reasumując powyższe uważam, iż brak jest podstaw do przyjęcia, jakoby działanie Sądu Okręgowego w Legnicy nie było prowadzone z należytą starannością i bezstronnością.
Uprzejmie dziękuję Panu Senatorowi za zainteresowanie problemami wymiaru sprawiedliwości.
Z poważaniem
z upoważnienia
MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI
Tadeusz Wołek
PODSEKRETARZ STANU