Warszawa, dnia 8 lipca 2005 r.

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku!

W związku z przekazanym tekstem oświadczenia złożonym przez senatora Adama Bielę na 82 posiedzeniu Senatu RP w dniu 3 czerwca br. w spawie działalności Ochotniczych Hufców - w następstwie dokonanego rozpoznania oraz analizy aktów prawnych dotyczących działania OHP - przedstawiam następujące stanowisko w poruszonych sprawach.

W oświadczeniu zawarto stwierdzenia odnoszące się do czterech grup zagadnień.

1. Realizacji przez Ochotnicze Hufce Pracy doradztwa zawodowego wśród młodzieży w sposób wykraczający poza ich zadania statutowe

Zgodnie z ustawą z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. Nr 99, poz. 1001), Ochotnicze Hufce Pracy są państwową jednostką wyspecjalizowaną w działaniach na rzecz młodzieży, w szczególności młodzieży zagrożonej wykluczeniem społecznym, oraz bezrobotnych do 25 roku życia. Ochotnicze Hufce Pracy wykonują zadania państwa w zakresie zatrudnienia oraz przeciwdziałania marginalizacji i wykluczeniu społecznemu młodzież, a także zadania w zakresie jej kształcenia i wychowania. W zakresie zatrudnienia oraz przeciwdziałania marginalizacji i wykluczeniu społecznemu młodzieży Ochotnicze Hufce Pracy zgodnie z art. 12 ust. 5 pkt 2 cyt. ustawy mają obowiązek prowadzenia poradnictwa zawodowego dla młodzieży oraz mobilnych centrów informacji zawodowej. Minister właściwy do spraw pracy w rozporządzeniu z dnia 30 grudnia 2004 r. w sprawie szczegółowych zadań i organizacji Ochotniczych Hufców Pracy, określił zakres prowadzenia przez OHP usług poradnictwa zawodowego i informacji zawodowej dla młodzieży.

Zgodnie z tym stanem prawnym, doradztwo zawodowe i usługi świadczone przez Mobilne Centra Informacji Zawodowej (MCIZ) mieszczą się w zakresie podstawowych zadań ustawowych Ochotniczych Hufców Pracy.

2. Utworzenie Mobilnych Centrów Informacji Zawodowej (MCIZ).

Sieć Mobilnych Centrów Informacji Zawodowej OHP powstała na zlecenie b. Ministerstwa Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej dokonane pismem Pana Marka Szczepańskiego, Podsekretarza Stanu w MGPiPS z dnia 17.06.2003 r. nr DRP III-077-85/CP/03, po uprzednim zatwierdzeniu przez to Ministerstwo ramowej koncepcji organizacyjno-merytorycznej i planu finansowego tego przedsięwzięcia. Była to jedna z nowych inicjatyw w ramach drugiej edycji Rządowego Programu Aktywizacji Zawodowej Absolwentów "Pierwsza Praca".

W szczegółowej Koncepcji utworzenia ogólnopolskiej sieci Mobilnych Centrów Informacji Zawodowej w ramach OHP (zaakceptowanej przez b. MGPiPS z dnia 13 listopada 2003 r.) przypisano MCIZ zadanie docierania wszędzie tam, gdzie utrudniony jest dostęp do zasobów i usług poradnictwa zawodowego - m.in. na obszary wiejskie, małych miast i gmin oraz współpracę z regionalnymi i lokalnymi instytucjami związanymi z rynkiem pracy i edukacją. Zgodnie z Koncepcją... MCIZ miały określone trzy główne zadania: prowadzenie zajęć grupowych, udzielanie porad indywidualnych oraz udzielanie informacji zawodowych.

Ministerstwo, powierzając OHP realizację utworzenia Mobilnych Centrów Informacji Zawodowej jak również prowadzenie konkursu o granty na tworzenie Szkolnych Ośrodków Kariery, uzasadniło również celowość tych dwóch wspierających się inicjatyw: "Mobilne Centra Informacji Zawodowej stanowić będą nową ofertę usług OHP adresowaną szczególnie do młodzieży, która ma utrudniony dostęp do wszechstronnej informacji zawodowej, zdobywania wiedzy o prawach i regułach rządzących rynkiem pracy oraz dobrej orientacji w świecie pracy. Natomiast inicjatywa tworzenia Szkolnych Ośrodków Kariery na terenie szkół, zapewni młodzieży będącej w trakcie nauki możliwość korzystania z pomocy doradczej z wykorzystaniem nowoczesnej technologii informacyjnej przy podejmowaniu racjonalnych decyzji dotyczących planowania kariery edukacyjno-zawodowej, także w przygotowaniu jej do wejścia na rynek pracy".

Ze wstępnej analizy aktów prawnych oraz ww. dokumentów wynika, że działania prowadzone przez OHP nie powinny zakłócać działań prowadzonych przez Szkolne Ośrodki Kariery ani inne instytucje publiczne powołane do prowadzenia poradnictwa zawodowego dla młodzieży. Ochotnicze Hufce Pracy mają współdziałać ze Szkolnymi Ośrodkami Kariery na rzecz prowadzenia poradnictwa zawodowego dla młodzieży, m.in. poprzez wypracowanie i wdrażanie w życie koncepcji tworzenia platformy współpracy OHP-SzOK. Ramowa koncepcja współpracy jak również założenia merytoryczno-finansowe oraz harmonogram zadań w zakresie wsparcia przez Ochotnicze Hufce Pracy działalności szkolnych Ośrodków kariery zostały zaakceptowane przez pana Piotra Kulpę, Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Gospodarki i Pracy (pismo z dnia 21.12.2004 r. nr DRP III-79-226/CP/04 oraz pismo z dnia 11.01.2005 r. nr DRP III-079-14/CP/05). Jak wynika z przyjętej koncepcji, celem tego przedsięwzięcia jest stworzenie jednolitego systemu informacji zawodowej i poradnictwa zawodowego dla młodzieży oraz zwiększenie dostępu młodzieży do profesjonalnych usług świadczonych przez doradców zawodowych.

3. Zakup mikrobusów i sprzętu oraz poprawności rozliczeń finansowych w tym względzie.

Zakup ze środków pochodzących z "rezerwy uwłaszczeniowej" 50 samochodów dostawczo-osobowych marki OPEL Vivaro mieścił się w ramach "Koncepcji utworzenia ogólnopolskiej sieci Mobilnych Centrów Informacji Zawodowej w ramach OHP". 49 samochodów należy do Wojewódzkich Komend OHP do wykorzystania przez 49 Mobilnych Centrów Informacji Zawodowej (MCIZ), natomiast 1 do Komendy Głównej OHP do wykorzystania przez Centralny Ośrodek Metodyczny Informacji Zawodowej funkcjonujący przy KG OHP.

Zakupione samochody dostawczo-osobowe zostały specjalnie oznakowane logo MCIZ oraz nazwę identyfikującą daną jednostkę OHP. Z uzyskanych w Komendzie Głównej OHP wyjaśnień wynika, że samochody są wykorzystywane zgodnie z przyjętymi założeniami i służą do przewozu sprzętu komputerowego, urządzeń technicznych, narzędzi i zasobów informacji zawodowej niezbędnych w pracy doradcy zawodowego.

Wstępne ustalenia rozpoznania przedkontrolnego nie potwierdziły faktu zakupu, ze środków przyznanych na tworzenie ogólnopolskiej sieci Mobilnych Centrów Informacji Zawodowej, samochodu służbowego dla Komendanta Głównego OHP.

W wyniku kontroli przeprowadzonych przez Biuro Kontroli Resortowej Ministerstwa Gospodarki i Pracy nie stwierdzono przypadków wykorzystywania przez OHP środków publicznych na cele wykraczające poza powierzone im zadanie tworzenia sieci Mobilnych Centrów Informacji Zawodowej.

Komenda Główna OHP przekazywała Departamentowi Rynku Pracy Ministerstwa Gospodarki i Pracy kwartalne raporty z przebiegu realizacji zadań tworzenia sieci MCIZ według stanu na 31 grudnia 2003 r., 31 marca 2004 r., 30 czerwca 2004 r., 30 września 2004 r. Raport zbiorczy z realizacji projektu sporządzony został na koniec marca 2005 r. i również przekazany Ministerstwu. Do przedkładanych raportów Ministerstwo Gospodarki i Pracy nie zgłaszało uwag.

Poczynione wstępne rozpoznanie przedkontrolne co do poprawności rozliczeń finansowych, odpowiada ustaleniom przedstawionym przez Biuro Kontroli Resortowej Ministerstwa Gospodarki i Pracy po przeprowadzonej w okresie 18-29 kwietnia 2005 r. kontroli problemowej w Komendzie Głównej OHP oraz Komendach Wojewódzkich OHP w Lublinie i Łodzi. Celem kontroli było zbadanie stanu realizacji przez Komendę Główną OHP projektu "Mobilne Centra Informacji Zawodowej", a w szczególności ocena gospodarowania środkami finansowymi przyznanymi na uruchomienie i prowadzenie działalności MCIZ, ich rozliczenie oraz ocena efektywności realizowanego projektu. W protokole z przeprowadzonej kontroli stwierdzono, że środki finansowe wydatkowane zostały wyłącznie na zadania ujęte w zatwierdzonej Koncepcji ... z uwzględnieniem ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz.U. Nr 19, poz. 177).

4. Kadra doradców zawodowych Ochotniczych Hufców Pracy.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 24 lutego 2005 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie zasad wynagradzania za pracę i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą dla pracowników OHP (Dz.U. Nr 38, poz. 347), w strukturach Ochotniczych Hufców Pracy mogą być zatrudniane osoby na stanowisku doradcy zawodowego.

W trakcie prowadzonego postępowania wyjaśniającego ustalono, że OHP zatrudniają w Mobilnych Centrach Informacji Zawodowej 98 doradców zawodowych, którzy mają kwalifikacje z zakresu poradnictwa zawodowego dla młodzieży, zgodnie z warunkami określonymi w art. 94 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. Nr 99, poz. 1001).

Na podstawie rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 20 października 2004 r. w sprawie trybu nadawania licencji zawodowych pośrednika pracy i doradcy zawodowego (Dz.U. Nr 238, poz. 2393) do chwili obecnej 60 doradców zawodowych zatrudnionych w MCIZ OHP uzyskało licencję zawodową doradcy zawodowego, zaś 38 doradców licencję zawodową I stopnia wydaną przez właściwego wojewodę.

Na podstawie wstępnej analizy przedłożonych dokumentów nie stwierdzono uchybień odnośnie poprawności merytoryczno-finansowej wydatków OHP pokrywanych ze środków pochodzących z "rezerwy uwłaszczeniowej" przekazanych, decyzją b. Ministerstwa Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 listopada 2003 r., na tworzenie sieci Mobilnych Centrów Informacji Zawodowej. Stanowisko takie zostało również przedstawione w protokole z kontroli problemowej przeprowadzonej przez Ministerstwo Gospodarki i Pracy w terminie od 18 do 29 kwietnia 2005 r. We wspomnianym protokole stwierdzono, że działaniami Mobilnych Centrów Informacji Zawodowej objęto młodzież uczącą się i poszukującą pracy. W IV kwartale 2004 roku 48 903 osoby uzyskały wsparcia ze strony doradców zawodowych MCIZ. 31 316 osób skorzystało z porad doradców zawodowych w czasie 693 sesji wyjazdowych. Ogółem udzielono 6 173 porady indywidualne. Przeprowadzonych zostało 1 587 grupowych spotkań informacyjnych. Doradcy zawodowi przeprowadzili 258 warsztatów grupowych.

Z wyrazami szacunku

Mirosław Sekuła