Warszawa, dnia 25.09.2002 r.

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Nawiązując do oświadczenia Pana Senatora Adama Bieli w sprawie sprzedaży nieruchomości w Gądkach-Robakowie (b. Betoniarni Leokadia Satory), złożonego podczas 14 posiedzenia Senatu RP oraz do przekazanej Panu Marszałkowi, w piśmie z dnia 11 lipca 2002 r., informacji o wstępnych ustaleniach poczynionych przez Prokuraturę Okręgową w Poznaniu, uprzejmie informuję Pana Marszałka o dalszych, szczegółowych ustaleniach w tej sprawie, z których wynika co następuje:

Przejęcie na własność Państwa ww przedsiębiorstwa stwierdzone zostało orzeczeniem Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych Nr OR8-0075-PO-16 z dnia 25 sierpnia 1966 r. na podstawie art. 2 i art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 25.02.1958 r. o uregulowaniu stanu prawnego mienia pozostającego pod zarządem państwowym (Dz. U. Nr 11, poz. 37).

Od dnia 12 stycznia 1998 r. przed Ministrem Gospodarki toczy się wszczęte wnioskiem pana Remigiusza Jaskuły, spadkobiercy b. właściciela Betoniarni, postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności obu wymienionych wyżej decyzji.

Przyjęte na własność Państwa mienie przedsiębiorstwa Betoniarnia Leokadia Satory w Gądkach-Robakowie pozostawało w zarządzie Przedsiębiorstwa Przemysłu Betonów "Prefabet-Poznań" do dnia 4 grudnia 1990 r. Z dniem 5 grudnia 1990 r. Przedsiębiorstwo "Prefabet-Poznań" stało się z mocy prawa użytkownikiem wieczystym pozostających w jego zarządzie gruntów i właścicielem znajdujących się na tym gruncie budynków i urządzeń, co stwierdził Wojewoda Poznański decyzją ostateczną z dnia 21 września 1992 r. Nr GG-IX-7243/130/92/8284, wydaną na podstawie art. 2 ustawy z dnia 29 września 1990 r. o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz. U. Nr 79, poz. 464).

Przedsiębiorstwo Przemysłu Betonów "Prefabet-Poznań" w Poznaniu postawione zostało w stan likwidacji zarządzeniem Nr 106/01 Wojewody Wielkopolskiego. Wyznaczony tym zarządzeniem likwidator podjął czynności w celu sprzedaży mienia przedsiębiorstwa. Po opublikowaniu w prasie zaproszenia do rokowań w sprawie sprzedaży przedsiębiorstwa lub jego części Pan Remigiusz Jaskuła zwrócił się do likwidatora o wstrzymanie czynności zmierzających do sprzedaży nieruchomości w Gądkach-Robakowie lub o poinformowanie ewentualnych nabywców o toczącym się postępowaniu "reprywatyzacyjnym". Wojewoda Wielkopolski, odpowiadając na ten wniosek, pismem z dnia 30 stycznia 2001 r., poinformował Pana Remigiusza Jaskułę, z jakich przyczyn nie wstrzymano sprzedaży nieruchomości. Składający ofertę kupna nieruchomości Pan Zdzisław Wietrzykowski został natomiast poinformowany - zgodnie z wnioskiem Pana Remigiusza Jaskuły - o toczącym się postępowaniu "reprywatyzacyjnym" dotyczącym tej nieruchomości, co zostało stwierdzone w protokole Nr 1/2002 z posiedzenia Komisji ds. Rokowań w sprawie sprzedaży Przedsiębiorstwa Przemysłu Betonów "Prefabet-Poznań" - w likwidacji.

W dniu 21 marca 2002 r. Przedsiębiorstwo Przemysłu Betonów "Prefabet-Poznań" w Poznaniu - w likwidacji sprzedało Zdzisławowi Wietrzykowskiemu, prowadzącemu przedsiębiorstwo pod nazwą Przedsiębiorstwo Wielobranżowe "Beton-Dróg" w Śremie, na podstawie mowy sporządzonej w formie aktu notarialnego, nieruchomość położoną w Robakowie gm. Kórnik za cenę 250.000 zł. W akcie notarialnym zaznaczono, że Notariusz poinformowała stawających do aktu o tym, że wpisana w księdze wieczystej Kw nr 21912 wzmianka o złożonym w dniu 12 grudnia 2001 r. wniosku o wpis ostrzeżenia na rzecz Remigiusza Jaskuły, Andrzeja Jaskuły i Marii Jaskuła, wyłącza rękojmię wiary publicznej ksiąg wieczystych.

Otóż wskazać należy, że samo wszczęcie postępowania o stwierdzenie nieważności ostatecznej decyzji administracyjnej nie pozbawia tej decyzji mocy prawnej. Dopóki decyzja ostateczna nie zostanie usunięta z obrotu prawnego, wskutek jej uchylenia lub stwierdzenia jej nieważności, dopóty istnieje domniemanie jej legalności. Żaden przepis prawa nie upoważnia organu prowadzącego postępowanie o stwierdzenie nieważności ostatecznej decyzji administracyjnej do wstrzymania wykonania innej decyzji administracyjnej ani do wstrzymania dokonania czynności cywilnoprawnej przez osobę fizyczną lub prawną, chociażby czynność taka miała zrodzić nieodwracalne skutki prawne w rozumieniu art. 156 § 2 kpa.

Również ustawa z dnia 25 września 1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych (tj. Dz. U. z 2002 r. Nr 112, poz. 981) nie nakłada na przedsiębiorstwo państwowe obowiązku powstrzymania się od rozporządzenia własnym mieniem, w wypadku wszczęcia postępowania o stwierdzenie nieważności decyzji, na mocy której Państwo stało się właścicielem mienia, przekazanego następnie temu przedsiębiorstwu. Obowiązek taki nie wynika też z innych przepisów prawa.

Przedsiębiorstwo państwowe jest samodzielnym, samorządnym i samofinansującym się przedsiębiorcą, posiadającym osobowość prawną (art. 1 ustawy o przedsiębiorstwach państwowych). Przedsiębiorstwo państwowe jest wprawdzie własnością Państwa, ale jest odrębną od Skarbu Państwa osobą prawną. Jest podmiotem praw i obowiązków w sferze prawa cywilnego (art. 33 i 34 kc). Natomiast w ujęciu przedmiotowym przedsiębiorstwo państwowe jest zespołem składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych (art. 55¹ kc). Dopóki istnieje przedsiębiorstwo jako osoba prawna, dopóty nikt inny nie może dysponować składnikami majątkowymi wchodzącymi w skład przedsiębiorstwa.

Likwidacja przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 18^a ust. 1 ustawy o przedsiębiorstwach państwowych (w konkretnej sprawie taka likwidacja miała miejsce, a nie likwidacja w celu prywatyzacji), polega na zadysponowaniu jego składnikami materialnymi i niematerialnymi o których mowa w art. 55¹ kc, i wykreśleniu przedsiębiorstwa państwowego z Krajowego Rejestru Sądowego, po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli. Przedsiębiorstwo państwowe - w likwidacji istnieje zatem jako osoba prawna do czasu wykreślenia z Krajowego Rejestru Sądowego.

Dodać należy, że Skarb Państwa nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania przedsiębiorstwa państwowego, chyba że szczególny przepis stanowi inaczej, jak też przedsiębiorstwo państwowe nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania Skarbu Państwa. Natomiast odpowiedzialność za szkodę, jaką poniosła strona postępowania administracyjnego na skutek wydania decyzji z naruszeniem przepisu art. 156 § 1 kpa albo stwierdzenia nieważności takiej decyzji, ponosi organ, który wydał wadliwą decyzję, chyba, że strona, która żąda odszkodowania, ponosi winę za powstanie okoliczności wymienionych w art. 156 § 1 kpa. Wszelkie kwestie związane z dochodzeniem przez stronę odszkodowania z tego tytułu reguluje art. 160 Kodeksu postępowania administracyjnego.

Jednocześnie informuję, iż w związku ze złożeniem przez Pana Remigiusza Jaskułę doniesienia o popełnieniu przestępstwa przez Wojewodę Wielkopolskiego i likwidatora Przedsiębiorstwa Przemysłu Betonów "Prefabet-Poznań" polegającego na opublikowaniu oferty sprzedaży nieruchomości, wobec której prowadzone jest postępowanie prywatyzacyjne - Prokurator Rejonowy Poznań Stare Miasto prowadził w tej sprawie postępowanie sprawdzające Nr 1 ds. 459/02, które zakończył w dniu 1 marca 2002 r. postanowieniem o odmowie wszczęcia dochodzenia.