Oświadczenie


Informację w związku z oświadczeniem senatora Tadeusza Bartosa, złożonym na 45. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 47), przekazał Minister Zdrowia:

Warszawa, dnia 20.10. 2003 r.

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku

W związku z oświadczeniem złożonym przez Senatora Tadeusza Bartosa podczas 45 posiedzenia Senatu w dniu 19 września 2003 r. przesłanym przy piśmie z dnia 24 września 2003 r. (Nr BPS/DSK-043-412/03) w sprawie "wysokich cen leków" proszę o przyjęcie następujących informacji.

Uprzejmie informuję, że dostęp ludności do leków jest regulowany ustawą z dnia 23 stycznia 2003 r. o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia (DZ.U. Nr 45).

Na podstawie art. 57 cytowanej ustawy Minister Zdrowia określa w drodze rozporządzeń wykaz leków podstawowych, wydawanych z odpłatnością ryczałtową i wykaz leków uzupełniających, wydawanych z odpłatnością ulgową (30% i 50%) oraz na podstawie art. 58 wykaz chorób oraz wykaz leków i wyrobów medycznych, które ze względu na choroby określone w wykazie są przepisywane, za opłatą ryczałtową lub częściową odpłatnością, ponadto na podstawie art. 60 ustala w drodze rozporządzenia limity cen dla leków z wykazów leków refundowanych. Środki finansowe na dopłaty do leków z wykazów leków refundowanych są przydzielane przez Narodowy Fundusz Zdrowia.

Ustosunkowując się do pytań Pana Senatora uprzejmie informuję co następuje.

- Odnośnie ustalenia wykazów leków refundowanych i zmniejszenia odpłatności informuję, że decyzje dotyczące ustalania wykazów leków refundowanych nie są podejmowane przez Ministra Zdrowia indywidualnie, lecz w oparciu o opinie specjalistów z poszczególnych dziedzin medycyny.

Organem powołanym w szczególności do przygotowania i przedstawienia Ministrowi Zdrowia (na podstawie opinii specjalistów) stanowisk w zakresie ustalania wykazów leków refundowanych oraz cen urzędowych dla tych leków jest Zespół ds. Gospodarki Lekami powołany przez Ministra Zdrowia.

W skład Zespołu wchodzą przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia, Ministerstwa Finansów, Narodowego Funduszu Zdrowia i Ministerstwa Gospodarki Pracy i Polityki społecznej. Zespół ten realizuje zadania wynikające z ustawy z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach.

Pragnę wyjaśnić, że na mocy przepisów ustawy o cenach, zarówno dla leków krajowych jak i zagranicznych wpisanych do wykazów leków refundowanych, Minister Zdrowia ustala ceny urzędowe, jak również urzędowe marże hurtowe i detaliczne. W związku z tym z dniem wejścia w życie ustawy o cenach (12 grudzień 2001 r.) odpowiedzialność za kształtowanie urzędowych cen leków z wykazów leków refundowanych spoczywa na Ministrze Zdrowia. Ceny urzędowe są cenami maksymalnymi i nie mogą być podwyższane, natomiast ceny pozostałych leków, nie objętych wykazami leków refundowanych, nie podlegają urzędowym regulacjom i są ustalane przez producentów.

Dla racjonalizacji gospodarki lekami zgodnie z art. 60 ustawy o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia, Minister Zdrowia działając w ramach posiadanych uprawnień ustala w drodze rozporządzenia limity cen leków ujętych w wykazach leków refundowanych. Limity cen są ustalane dla grupy leków o tej samej nazwie międzynarodowej lub dla grupy leków o różnych nazwach międzynarodowych ale o takim samym zakresie działania.

Leki na podstawie których ustalono limity cen pacjent otrzymuje bez dopłaty (zgodnie z odpłatnością określoną w poszczególnych wykazach), są to przede wszystkim krajowe leki generyczne, co pozwala na zwiększenie dostępności pacjentów do tych leków, jak również zwiększenie ich sprzedaży. Do leków droższych, o tym samym zakresie działania, z reguły są to leki zagraniczne, obowiązuje dopłata, którą wnosi pacjent.

Przekazując powyższe informacje, lekarz ma możliwość przepisania leku tańszego (o tej samej nazwie międzynarodowej lub o takim samym zakresie działania), również pacjent może zwrócić się do lekarza o przepisanie takiego leku. Ponadto zgodnie z ustawą o Narodowym Funduszu Zdrowia aptekarz ma obowiązek informowania pacjenta o możliwości nabycia leku tańszego, w aptekach zostały zamieszczone odpowiednie informacje.

Jednakże niektórzy pacjenci, pomimo poinformowania o możliwości nabycia leku tańszego nie wyrażają zgody na zamianę leku.

- Odnośnie skreślenia z wykazów leków refundowanych preparatów z ceną znacznie wyższą od ustalonego limitu uprzejmie informuję, że podjęte zostały następujące działania. W toku prac prowadzonych w Ministerstwie Zdrowia Zespół ds. Gospodarki Lekami zaproponował, że wykazy leków refundowanych będą tworzone przy zachowaniu przejrzystych reguł z uwzględnieniem: dostępności leków dla pacjentów, bezpieczeństwa stosowania, skuteczności klinicznej, bezpieczeństwa finansowego Narodowego Funduszu Zdrowia.

Zaproponowano trzy równoległe tryby postępowania.

A. Pierwszy dotyczy leków generycznych, których odpowiedniki o tej samej nazwie międzynarodowej, drodze podania i podobnej postaci znajdują się w wykazie leków refundowanych.

B. Drugi będzie miał zastosowanie w stosunku do leków innowacyjnych oraz leków generycznych, których odpowiedniki o tej samej nazwie międzynarodowej, drodze podania i podobnej postaci nie znajdują się w wykazie leków refundowanych.

C. Trzeci dotyczy wycofywania z listy refundacyjnej leków o kwestionowanej lub nieudowodnionej skuteczności.

Opracowywane są zasady sukcesywnego i systemowego zmniejszania rażących rozbieżności cenowych w grupie leków generycznych oraz między nowo wprowadzanymi lekami a ich odpowiednikami o tej samej nazwie międzynarodowej, znajdującymi się w wykazie leków refundowanych.

Dla produktów już obecnych w wykazie ustalono kryterium maksymalnej rozbieżności nie przekraczające 50% między ceną jednostkową danego leku a ceną jednostkową najtańszego odpowiednika. Ze względu na konieczność dotrzymania terminów ustawowych wyjątkowo dopuszczono maksymalną rozbieżność do 100% w obecnie proponowanym projekcie rozporządzenia.

Dla produktów z grupy A, których odpowiedniki o tej samej nazwie międzynarodowej, dawce, drodze podania i podobnej postaci nie znajdują się w wykazie leków refundowanych przyjęto maksymalną rozbieżność nie przekraczającą 20% między ceną jednostkową danego leku a ceną jednostkową najtańszego odpowiednika. Zespół ustalił ponadto, że polityka umieszczania na wykazach leków refundowanych leków generycznych będzie zmierzała do obniżania cen i limitów.

W odniesieniu do leków niespełniających powyższych kryteriów wystąpiłem do producentów o zaakceptowanie obniżki cenowej.

Informuję, że w obecnie opracowanym projekcie wykazów leków refundowanych usunięto te produkty lecznicze, których ceny rażąco odbiegały od pozostałych odpowiedników, znajdujących się w wykazach (o tej samej nazwie międzynarodowej). Wytwórcy tych leków otrzymali propozycje cen, których przyjęcie jest warunkiem zamieszczenia leku w wykazie leków refundowanych.

Działania te mają na celu obniżenie współfinansowania przez pacjentów za leki refundowane z wykazu leków podstawowych i uzupełniających, z jednoczesnym równym traktowaniem wytwórców krajowych i zagranicznych.

- Odnośnie skuteczności terapii wyjaśniam, że zgodnie z przyjętymi zasadami tworzenia wykazów leków refundowanych podstawowymi argumentami decydującymi o objęciu refundacją poszczególnych preparatów są takie kryteria jak udowodniona skuteczność i bezpieczeństwo stosowania poszczególnych preparatów ujętych w ogólnie stosowanych standardach postępowania medycznego, dostępność preparatów dla pacjenta, ponadto koszty ich stosowania.

Jednocześnie pragnę podkreślić, że tworzone są jawne, niezależne grupy eksperckie, które będą oceniały wszystkie wnioski o wprowadzenie leku do wykazów leków refundowanych według światowych standardów oceny bezpieczeństwa i skuteczności klinicznej oraz pod względem farmakoekonomicznym.

Wyrażam przekonanie, że tworzone mechanizmy spowodują, że ze środków publicznych będą współfinansowane te leki, których wartości terapeutyczne i znaczenie w farmakoterapii znajduje uzasadnienie w ogólnie przyjętych i stosowanych standardach postępowania medycznego, jak również zwiększona zostanie dostępność pacjentów do tych leków.

Z poważaniem

Leszek Sikorski


Oświadczenie