Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment


Stanowisko w związku z oświadczeniem senatora Kazimierza Drożdża, złożonym na 72. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 75), przekazał Minister Kultury:

Warszawa, dnia 17 grudnia 2004 r.

Pan Longin Pastusiak
Marszałek Senatu RP

Szanowny Panie Marszałku

W związku z oświadczeniem senatora Kazimierza Drożdża złożonym podczas 72 posiedzenia Senatu RP w dniu 18 listopada br. prezentuję następujące stanowisko:

W gestii ministra kultury znajdują się bardzo różne środki rozdzielane według określonych przepisami reguł. Oto dotacje, które przyznajemy i ich wysokość zapisana w budżecie 2004 r. w dziale kultura i ochrona dziedzictwa narodowego:

* podmiotowe dla podległych instytucji kultury - 382.570 tys. zł,

* celowe na wydatki majątkowe podległych instytucji kultury - 68.814,

* celowe z budżetu ministra kultury na tzw. zadania zlecane jednostkom spoza sektora finansów publicznych, z uwzględnieniem od 1 stycznia 2004 r. trybu określonego ustawą o pożytku publicznym (fundacje i stowarzyszenia) - 11.751 tys. zł,

* udzielane szerokiemu kręgowi odbiorców zakreślonych przepisami o środkach specjalnych powstałych z dopłat do gier - planowana wysokość wpływów 120.000 tys. zł. Środki te wymienia Pan Senator w swoich pytaniach najczęściej obok rezerwy w budżecie, o czym niżej,

* rezerwa (przekazana MK) dla samorządowych instytucji kultury przejętych 1 stycznia 1999 r. w ramach reformy samorządowej - 132.368 tys. zł. Od 1999 r. w budżecie państwa na ten cel tworzona jest specjalna rezerwa celowa i najprawdopodobniej o niej mówi Pan Senator w swoim oświadczeniu,

* na sfinansowanie zobowiązań wynikających z zakupu nowości do bibliotek 10 000 tys. zł, (środki te pochodzą z rezerwy celowej budżetu 2004 r. przekazanej na dofinansowanie zadań w związku z likwidacją ulg i zwolnień od podatku dochodowego od osób fizycznych,

* przekazywanych w wyniku zawieranych porozumień ministra z jednostkami samorządu terytorialnego na zakup książek dla samorządowych bibliotek - 505 tys. zł.

Dotacje dla samorządów przekazywane są na podstawie i w trybie art. 43 nowej (obowiązującej od 2004 r.) ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego dla podległych im instytucji kultury realizujących programy i zadania w ramach mecenatu państwa nad kulturą,

* przyznawanych bardzo różnym podmiotom zgodnie z przepisami o zasadach i trybie przyznawania dotacji z budżetu państwa dla użytkowników zabytków prowadzących prace remontowe i konserwatorskie przy tych zabytkach - 16.497 tys. zł.

Uwzględniając powyższe odpowiadam na poszczególne pytania:

1. Podział środków na instytucje kultury podległe ministrowi i na pozostałe jest podziałem, który nie dotyczy, podstawowej dla funkcjonowania każdej instytucji kultury dotacji - dotacji podmiotowej. Przebiega to na zupełnie innej płaszczyźnie i bez wzajemnych związków. Zgodnie z art. 128 ust. 3 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz.U. z 2001 r. Nr 13, poz. 123 z późn. zm.): wysokość rocznej dotacji na działalność instytucji kultury ustala organizator. Organizator samorządowy ustala wysokość dotacji dla podległych mu instytucji kultury w oparciu o budżet jednostki samorządu terytorialnego a minister dla jemu podległych uwzględniając wielkość środków budżetu państwa w części będącej w jego dyspozycji. Warto może zacytować w tym miejscu art. 12 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, który brzmi: Organizator zapewnia instytucji kultury środki niezbędne do rozpoczęcia i prowadzenia działalności kulturalnej oraz do utrzymania obiektu, w którym ta działalność jest prowadzona.

2. Wielkości środków, którymi dysponuję w omawianym zakresie, przedstawiłem wyżej. Są one wydawane wyłącznie w oparciu o stosowne przepisy. Nie istnieje podział na środki w gestii ministra i środki przyznawane na podstawie obowiązujących rozporządzeń.

3. Wielkości środków, którymi dysponuję w omawianym zakresie, przedstawiłem wyżej. Są one wydawane wyłącznie w oparciu o stosowne przepisy. Nie istnieje podział na środki w gestii ministra i środki przyznawane na podstawie obowiązujących rozporządzeń.

4. Przy odpowiedzi na trzecie pytanie należy wyjaśnić, że w budżecie państwa zapisana została rezerwa tylko dla samorządowych instytucji kultury przejętych w ramach reformy w dniu 1 stycznia 1999 r. Instytucje kultury podległe ministrowi kultury z tej puli nie otrzymują żadnych pieniędzy. Wpływy z gier liczbowych rozdzielane są natomiast według kryteriów i zasad uregulowanych w rozporządzeniu Ministra Kultury z dnia 18 lipca 2003 r. w sprawie warunków promowania i wspierania zadań z zakresu kultury finansowanych lub dofinansowywanych ze środków pochodzących z dopłat do stawek w grach stanowiących monopol państwa, trybu składania wniosków oraz przekazywania środków na realizację zadań i ich rozliczania (Dz.U. Nr 130, poz. 1194) wydanym z upoważnienia art. 47b ust. 2c ustawy z dnia 29 lipca 1992 r. o grach i zakładach wzajemnych (Dz.U. z 1998 r. Nr 102, poz. 650, z późn. zm.). Państwowe instytucje kultury są wymienione w tym przepisie wśród podmiotów, które mogą otrzymać dotacje.

W 2003 r. środki z dopłat zostały rozdzielone na uprawnione do tego podmioty następująco:

Jednostki samorządu terytorialnego - 3.884 tys. w tym: województwa - 2.180 tys.

(dla podległych instytucji kultury) powiaty - 50 tys.

gminy 1.654 tys.

Podmioty niepubliczne - 16.427 tys.

Szkoły i uczelnie artystyczne - 141 tys.

Państwowe instytucje - 5.326 tys. (w tym 3.500 tys. na upamiętnienie miejsca i ofiar byłego hitlerowskiego obozu zagłady w Bełżcu)

Rok 2004 nie został jeszcze zamknięty i rozliczony dlatego pełna informacja będzie możliwa w terminie późniejszym.

4. Zasady jakie obowiązywały przy ustalaniu wysokości kwot przydzielanych z rezerwy budżetu państwa poszczególnym samorządowym instytucjom kultury w 2004 r. w porównaniu z rokiem 2003 reguluje rozporządzenie Rady Ministrów z 8 czerwca 2004 r. cytowane wyżej. W załączniku nr 1 zawarte zostały programy a w załączniku nr 2 zadania, objęte mecenatem państwa wykonywane przez samorządowe instytucje kultury, które mogą uzyskać dofinansowanie. Zgodnie z § 4 rozporządzenia minister rozpatrując wnioski zobowiązany był brać pod uwagę wysokość środków określonych w ustawie budżetowej na 2004 r., znaczenie proponowanych do realizacji programów, zadań dla polityki kulturalnej państwa, w tym szczególnie znaczenie programów realizowanych przez instytucje przyjęte 1 stycznia 1999 r., terminy i warunki realizacji, a także sytuację finansową jednostki samorządu i instytucji kultury. Sytuację finansową przedstawiają informacje sporządzane wg wzoru ustalonego w rozporządzeniu, obowiązkowo załączane do każdego wniosku. W stosunku do 2003 r. nastąpiła dość istotna zmiana stanu prawnego, natomiast w praktyce w 2004 r. postanowiono utrzymać ten sam zakres podmiotowy przyznawania dotacji co w latach ubiegłych tzn. dla instytucji przejętych 1 stycznia 1999 r. Zmiana prawa polegała bowiem na rozszerzeniu kręgu podmiotów mogących ubiegać się o te środki. Pod rządem nowych przepisów mogą to być nie tylko instytucje kultury przejęte 1 stycznia 1999 r.

5. Instytucje kultury, w obecnym stanie prawnym, znają już w połowie roku, a na pewno do końca września (termin złożenia budżetu) wielkość planowanej dla nich dotacji w przyszłym roku. Podstawą planowanej dotacji jest złożony przez nie plan na przyszłym roku. Dalsze kroki zależą od procedury uchwalania budżetu państwa (uchwał budżetowych) jednostek samorządu terytorialnego) regulowane ogólnymi przepisami bez możliwości odrębnego potraktowania w tym procesie instytucji kultury. W sprawie ewentualnych zmian legislacyjnych prezentuję pogląd, że sytuacja instytucji kultury będzie taka jak innych pomiotów korzystających z dotacji budżetowych i obowiązujących procedur uchwalania budżetu.

6. Podobnie terminy rozliczania środków budżetowych zostały określone jednakowo dla wszystkich środków budżetowych w przepisach regulujących wykonywanie budżetu państwa. Problem rozliczania środków budżetowych wydatkowanych w końcu roku jest znany i dotyczy wszystkich dziedzin. Dobre przygotowanie spraw pozwala na terminowe, prawidłowe i zgodne z obowiązującymi przepisami rozliczenie środków budżetowych.

7. W 2005 r. środki dla samorządowych instytucji kultury przejętych od 1 stycznia 1999 r. zostały w budżecie państwa przewidziane i wynoszą 131.895 tys. choć w świetle obowiązujących przepisów nie dotyczą one już tylko i wyłącznie instytucji przejętych. Na etapie przygotowania ustawy budżetowej środki te zwiększyły limit wydatków części 24 - KiODN.

8. Tryb rozdziału tych środków został określony w art. 43 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz.U. Nr 203, poz. 1966) i rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 8 czerwca 2004 r. w sprawie zakresu zadań objętych mecenatem państwa wykonywanych przez samorządowe instytucje filmowe i instytucje kultury oraz udzielania dotacji na te zadania (Dz.U. Nr 144, poz. 1518). Ministerstwo podejmuje wszelkie działania by środki te możliwie szybko były przekazywane samorządom. Terminy i procedury zawarte w rozporządzeniu związane są z trybem uchwalania budżetu państwa i wydają się jedynie możliwe do zastosowania.

9. Weryfikacja ustaleń z 1998 r. w zakresie podziału instytucji kultury na podległe ministrowi kultury i samorządom jest możliwa w przyszłości w oparciu o ewentualne nowe rozwiązania ustawowe. W 1999 r. był to akt jednorazowy, związany z reformą samorządową. W myśl obowiązujących zasad przejście instytucji podległej ministrowi do samorządu jest możliwe po spełnieniu określonych warunków, natomiast przejęcia przez ministerstwo instytucji samorządowej przepisy nie przewidują. Nowelizacja ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej zawiera nowe rozwiązanie w postaci prowadzenia wspólnej instytucji kultury przez organy administracji państwowej i jednostkę samorządu terytorialnego.

Przedstawiając powyższe wyjaśnienia uprzejmie proszę o ich przyjęcie.

Z poważaniem

z up. MINISTRA KULTURY

SEKRETARZ STANU

Agnieszka Odorowicz

* * *

Minister Sprawiedliwości przekazał informację w związku z oświadczeniem senatora Grzegorza Lipowskiego, złożonym na 72. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 75):

Warszawa, 17.XII.2004 r.

Pan Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku

W związku z przekazanym przez Pana Marszałka, przy piśmie z dnia 23 listopada 2004 r. nr BPS/DSK-043-497/04, oświadczeniem Pana Senatora Grzegorza Lipowskiego, złożonym podczas 72 posiedzenia Senatu RP w dniu 18 listopada 2004 r. w sprawie postępowania karnego prowadzonego przeciwko Januszowi D. - Naczelnikowi Sekcji Ruchu Drogowego w Komendzie Miejskiej Policji w Częstochowie oraz udzielonym przez Prezesa Rady Ministrów Pana Marka Belkę upoważnieniem do ustosunkowania się do zawartych w nim wniosków uprzejmie przedstawiam, co następuje.

Wydział II do Spraw Przestępczości Zorganizowanej Prokuratury Apelacyjnej w Krakowie pod sygn. Ap II Ds. 1/02/S prowadził śledztwo przeciwko Wojciechowi L. (byłemu Komendantowi Komisariatu Policji w Kamieńsku) i innym podejrzanym o przestępstwa z art. 231 § 1 kk (nadużycie funkcji) i inne.

W toku tegoż postępowania zabezpieczono materiał dowodowy dotyczący struktur przestępczych grupy działającej na terenie Polski centralnej, w skład której wchodzili m.in. funkcjonariusze Policji. Działająca od kilku lat grupa zajmowała się kradzieżami i legalizacją pojazdów, wymuszeniami korzyści finansowych za zwrot skradzionych pojazdów, handlem narkotykami i bronią, fałszowaniem znaków pieniężnych, czerpaniem korzyści materialnych z nierządu, napadami drogowymi na tzw. "TIR-y" (organizacja zgłoszeń fikcyjnych napadów), wyłudzeniami bankowymi i ubezpieczeniowymi, różnego rodzaju przestępstwami gospodarczymi.

W dniu 10 września 2003 r. z akt postępowania sygn. Ap II Ds. 1/02/S wyłączony został materiał dowodowy w sprawie zorganizowanej grupy przestępczej, działającej na terenie Radomska, Kłobucka, Częstochowy, kierowanej przez Sławomira L. zajmującej się wyłudzaniem odszkodowań z tytułu sfingowanych kradzieży i kolizji samochodowych, w skład której wchodzili również funkcjonariusze policji. Wyłączone materiały zarejestrowano pod sygn. Ap II Ds. 2/03/S.

W tym zakresie w dniu 22 marca 2004 r. skierowano do Sądu Rejonowego w Częstochowie akt oskarżenia przeciwko 31 osobom o przestępstwa z art. 298 § 1 kk (oszustwo ubezpieczeniowe) i inne. Spośród osób oskarżonych w tej sprawie, 9 to funkcjonariusze policji, zaś 5 z nich bezpośrednio podlegało Januszowi D. - Naczelnikowi Sekcji Ruchu Drogowego Komendy Miejskiej Policji w Częstochowie.

W toku tegoż postępowania zebrano również dowody dotyczące kolejnych 61 osób współdziałających ze Sławomirem L. skutkiem czego doprowadziły one firmy ubezpieczeniowe do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. W tej części postanowieniem z dnia 15 marca 2004 r., przed skierowaniem wymienionego aktu oskarżenia, wyłączono materiały procesowe m.in. przeciwko Januszowi D. i innym podejrzanym o przestępstwa z art. 231 § 1 kk i inne, które zarejestrowano pod sygn. Ap II Ds. 2/04/S

W ramach postępowania Ap II Ds. 2/04/S (wówczas Ap II Ds. 2/03/S), na bazie zabezpieczonych materiałów dowodowych, w dniu 23 października 2003 r. sporządzone zostało postanowieniem o przedstawieniu zarzutów Januszowi D., któremu zarzucono, że: w okresie od 24 listopada 2000 r. do 15 marca 2002 r. w Częstochowie w woj. Śląskim, pełniąc funkcję publiczną Naczelnika Sekcji Ruchu Drogowego Komendy Miejskiej Policji w Częstochowie, w trakcie pełnienia obowiązków służbowych, dopuszczając się naruszenia obowiązków służbowych, działając na szkodę interesu publicznego i prywatnego, w celu udaremnienia postępowań karnych, nie podjął działań służbowych, ani nie zlecił takich działań, mających na celu pociągnięcie do odpowiedzialności karnej za czyny karalne podległych mu funkcjonariuszy, jakich dopuścili się w związku z pełnieniem służby, poprzez wystawianie stwierdzających nieprawdę notatek urzędowych z kolizji drogowych, będących później podstawą do zgłoszenia nienależnych odszkodowań, tj. o przestępstwo z art. 231 § 1 kk (nadużycie funkcji) i art. 239 § 1 kk (poplecznictwo) w zw. z art. 11 § 2 kk przy zast. art. 12 kk.

Dla zapewnienia prawidłowego toku śledztwa z uwagi na uzasadnioną obawę utrudniania postępowania, zacierania śladów przestępstwa, w dniu 23 października 2003 r. w oparciu o treść art. 247 § 1 kpk prokurator zarządził zatrzymanie podejrzanego Janusza D. celem jego doprowadzenia, ogłoszenia zarzutów i zastosowania środka zapobiegawczego. Podobne zarządzenia z tej samej daty dotyczyły innych podległych mu służbowo funkcjonariuszy policji.

W oparciu o powyższe zarządzenie w dniu 4 listopada 2003 r. zatrzymano Janusza D. W dniu 5 listopada 2003 r., po wykonaniu czynności procesowych, tj. ogłoszeniu zarzutów, odebraniu wyjaśnień, przeprowadzeniu konfrontacji, z uwagi m.in. na charakter czynów zarzucanych temu podejrzanemu, w oparciu o ustalenia na bazie zgromadzonych dowodów, prokurator zastosował wobec wymienionego środki zapobiegawcze o charakterze wolnościowym w postaci dozoru policji i zawieszenia w czynnościach służbowych policjanta.

Decyzję tę Prokuratura Apelacyjna w Krakowie podjęła celem zapewnienia prawidłowego toku postępowania, albowiem Janusz D. z racji zajmowanego stanowiska Naczelnika Sekcji Ruchu Drogowego KMP w Częstochowie miał dostęp do pełnej dokumentacji, mającej istotne znaczenie dla dalszego biegu postępowania o charakterze rozwojowym, nadto zarzuty przedstawiono 5 innym podległym mu funkcjonariuszom, a w kręgu osób podejrzewanych pozostawali kolejni policjanci.

Stosując wobec Janusza D. - w kontekście stawianych mu zarzutów - środki zapobiegawcze o charakterze nieizolacyjnym wzięto pod uwagę wszystkie okoliczności, w tym jego dotychczasową postawę w śledztwie i przebieg jego służby. Miarkując środki zapobiegawcze prokurator przede wszystkim kierował się dobrem śledztwa. Dla zapewnienia prawidłowego toku postępowania niezbędnym było zastosowanie środka w postaci zawieszenia w czynnościach policjanta. Materiał dowodowy dotyczący zarzutów stawianych Januszowi D. miał bezpośredni związek z pełnioną przez niego funkcją. Okoliczność ta musiała determinować zastosowanie środka opisanego w art. 276 kpk.

W toku śledztwa podejrzany Janusz D. korzystał z uprawnień, jakie stwarzało mu prawo do obrony. M.in. jego obrońca zaskarżył decyzje incydentalne podejmowane w postępowaniu przygotowawczym Ap II Ds. 2/03/S (obecnie Ap II Ds. 2/04/S), w tym w kierunku wzruszenia postanowienia z dnia 5 listopada 2003 r. o zastosowaniu środków zapobiegawczych. Poddanie kontroli przez Sąd Rejonowy dla Krakowa Śródmieścia akt sprawy w związku ze złożonym zażaleniem nie doprowadziło do zmiany stanowiska w zakresie konieczności dalszego stosowania środków zapobiegawczych. Postanowieniem z dnia 29 stycznia 2004 r. sąd nie uwzględnił zażalenia obrońcy podejrzanego Janusza D. Postanowieniem z dnia 8 marca 2004 r. Prokuratura apelacyjna w Krakowie nie uwzględniła wniosku z dnia 23 lutego 2004 r. o uchylenie i zmianę stosowanych środków zapobiegawczych. Również i ta decyzja została zaskarżona. Sąd Rejonowy dla Krakowa Śródmieścia postanowieniem z dnia 29 kwietnia 2004 r. nie uwzględnił złożonego środka odwoławczego.

Treść wymienionych orzeczeń wskazuje, że Sąd nie tylko uznał za prawidłowe stosowanie względem Janusza D. środków zapobiegawczych, lecz również potwierdził, że zgromadzony materiał dowodowy dawał podstawy do wydania postanowienia o przedstawieniu zarzutów. Stosownie bowiem do treści art. 249 § 1 kpk środki zapobiegawcze można stosować tylko wtedy, gdy zebrane dowody wskazują na duże prawdopodobieństwo, że oskarżony popełnił zarzucane mu przestępstwo. Tym samym Sąd podzielił stanowisko prezentowane w tej sprawie przez prokuratora prowadzącego śledztwo.

Ponadto Prokuratura Krajowa postanowieniem z dnia 8 października 2004 r. utrzymała w mocy, zaskarżone przez obrońcę Janusza D., zarządzenie Prokuratury Apelacyjnej w Krakowie o odmowie wyrażenia zgody na udostępnienie akt postępowania.

Pragnę jednocześnie poinformować Pana Marszałka, iż poza procesowymi środkami odwoławczymi Janusz D. składał również skargi dotyczące nieprawidłowości, jakich w jego ocenie dopuścił się prowadzący śledztwo prokurator w związku z wyżej opisanymi czynnościami. Były one kierowane m. in. do Prokuratora Krajowego. Zgodnie z treścią § 319 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 11 kwietnia 1992 r. Regulamin wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury (Dz.U. nr 38, poz. 163 ze zmianami) rozpatrywał je przełożony prokuratora, którego dotyczyła skarga. Jedna z nich, nosząca datę 21 lipca 2004 r. wymieniona w oświadczeniu Pana Senatora Grzegorza Lipowskiego, została przy piśmie Prokuratury Krajowej z dnia 11 sierpnia 2004 r. przekazana według właściwości Prokuratorowi Apelacyjnemu w Krakowie celem spowodowania wnikliwego zbadania zasadności podniesionych w niej zarzutów, a następnie o zajętym stanowisku powiadomienia zainteresowanego. Odpowiedź na skargę została udzielona pismem Zastępcy Prokuratora Apelacyjnego w Krakowie z dnia 5 października 2004 r., który nie podzielił negatywnych uwag dotyczących sposobu prowadzenia śledztwa Ap II Ds. 2/04/S. W tym miejscu należy podkreślić, że w cytowanym w wymienionym oświadczeniu fragmencie pisma Prokuratury Krajowej z dnia 11 sierpnia 2004 r. sygn. PR III Dsn 27/02 wskazano jedynie na rodzaj zarzutów sformułowanych przez Janusza D. odnośnie postępowania przygotowawczego, co z oczywistych względów nie świadczy o tym, iż uwagi te znalazły akceptację Prokuratury Krajowej.

Nie ulega wątpliwości, iż śledztwo przeciwko Januszowi D. trwa już dłuższy okres czasu. Istotny jednak na to wpływ ma opisany wyżej obszerny zakres przedmiotowy i podmiotowy tego postępowania, w trakcie którego wykonywane są również czynności procesowe w stosunku do innych podejrzanych. I tak w dniu 25 listopada 2004 r. prokurator przedstawił zarzuty popełnienia przestępstwa z art. 231 § 1 kk i inne Zastępcy Naczelnika Sekcji Ruchu Drogowego Komendy Miejskiej Policji w Częstochowie - Stanisławowi Z. Postanowieniem z tej samej daty zastosowano wobec wymienionego analogiczne środki zapobiegawcze jak w stosunku do Janusza D., tj. dozór policyjny i zawieszenie w czynnościach służbowych. Aktualnie śledztwo w sprawie Ap II Ds. 2/04/S jest przedłużone do dnia 12 marca 2005 r. i jak wynika z informacji Prokuratora Apelacyjnego w Krakowie w tym terminie powinno zostać zakończone m.in. wobec Janusza D.

Reasumując pragnę wyrazić pogląd, iż śledztwo w przedmiotowej sprawie prowadzone jest prawidłowo, co potwierdzają przytoczone wyżej orzeczenia sądowe, nadzór instancyjny i służbowy Prokuratury Krajowej oraz nadzór bezpośredni sprawowany przez kierownictwo Prokuratury Apelacyjnej w Krakowie. Nie negując w niczym przedstawionych w oświadczeniu zasług Janusza D. i wyrażanych w nim opinii należy podkreślić, że zastosowane wobec niego środki zapobiegawcze uzasadnione są koniecznością zapewnienia prawidłowego toku postępowania.

Z wyrazami szacunku

z upoważnienia

PROKURATORA GENERALNEGO

Kazimierz Olejnik

Zastępca Prokuratora Generalnego

* * *

Zastępca Głównego Inspektora Pracy przekazał odpowiedź na oświadczenie senatora Władysława Mańkuta, złożone na 71. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 74):

Warszawa, dnia 30 listopada 2004 r.

Pan
Ryszard Jarzembowski
Wicemarszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku,

Odpowiadając na oświadczenie złożone przez senatora Władysława Mańkuta na 71. posiedzeniu Senatu w dniu 3 listopada 2004 r., którego treść została przekazana mi pismem z dnia 9 listopada 2004 r., znak: BPS/DSK-043-486-04, uprzejmie informuję, że inspektorzy pracy Państwowej Inspekcji Pracy przeprowadzili na terenie województw: mazowieckiego, małopolskiego i podlaskiego kontrole warunków pracy kolektorów. Informację o wynikach kontroli przedkładam w załączeniu.

W wyniku naruszenia przepisów prawa stwierdzonych podczas kontroli inspektorzy pracy zastosowali przysługujące im środki prawne.

Do Prezesa Zarządu Totalizatora Sportowego wystosowałem pismo informujące o wynikach kontroli z prośbą o podjęcie działań systemowych, zmierzających do poprawy warunków pracy kolektorów fizycznych na terenie całego kraju.

Z wyrazami szacunku

Tomasz Gdowski

* * *

Informację w związku z oświadczeniem senatora Zbigniewa Romaszewskiego, złożonym na 71. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 74), przekazał Wiceprezes Narodowego Banku Polskiego:

Warszawa, 30-11-2004 r.

Szanowny Pan
Ryszard Jarzembowski
Wicemarszałek Senatu RP

Szanowny Panie Marszałku

W związku z pismem Pana Marszałka z dnia 9 listopada 2004 roku dotyczącym oświadczenia złożonego przez Pana Senatora Zbigniewa Romaszewskiego, uprzejmie informuję, Narodowy Bank Polski był partnerem Gazety Wyborczej w przygotowywaniu dodatku "Budżet" zarówno od strony merytorycznej, jak i finansowej.

Konstytucyjny Organ NBP - Rada Polityki Pieniężnej - ma ustawowy obowiązek przygotowywania opinii o projekcie ustawy budżetowej, która co roku trafia do Rady Ministrów, Ministra Finansów oraz - przez stronę internetową NBP - do szerokiej opinii publicznej. Ocena kondycji finansów publicznych ma istotne znaczenie w procesie podejmowania decyzji w polityce pieniężnej, niezbędnych dla utrzymania stabilnego poziomu cen, czyli realizacji podstawowego zadania NBP. W związku z tym NBP stale prowadzi badania dotyczące finansów publicznych i dysponuje wiedzą ekspercką w tym zakresie.

Autorzy dodatku do Gazety Wyborczej mieli możliwość korzystania zarówno z publicznie dostępnych opinii RPP do projektów ustaw budżetowych, jak i z merytorycznego wsparcia ekspertów NBP w zakresie finansów publicznych.

W ramach działań w zakresie edukacji ekonomicznej, realizowanych przez Narodowy Bank Polski, istnieje możliwość wsparcia finansowego przygotowywanych przez instytucje zewnętrzne projektów służących poszerzaniu wiedzy ekonomicznej społeczeństwa. Za taki został uznany projekt przedstawiony przez Gazetę Wyborczą.

Z poważaniem

Krzysztof Rybiński

* * *

Minister Sprawiedliwości przekazał odpowiedź na oświadczenie senatora Tadeusza Bartosa, złożone na 71. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 74):

Warszawa, dnia 6 grudnia 2004 r.

Pan
Ryszard Jarzembowski
Wicemarszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku

Odpowiadając na pismo nr BPS/DSK-043-373-04 z dnia 9 listopada 2004 r. uprzejmie przedstawiam odpowiedź na oświadczenie złożone przez senatora Tadeusza Rzemykowskiego podczas 71 posiedzenia Senatu RP w dniu 3 listopada 2004 r. dotyczące sytuacji w Służbie Więziennej.

Minister Sprawiedliwości doskonale zna sytuacją więziennictwa, ma świadomość potrzeb. Obecna sytuacja w polskich więzieniach nie jest tak dramatyczna, jak przed kilku laty, lecz jest nadal trudna.

Od początku 1999 roku liczba osadzonych wzrosła z około 53 tysięcy do nieomal 83 tysięcy w 2003 roku, tj. o ponad 50%. W tym czasie więziennictwo dysponowało 69 tysiącami miejsc zakwaterowania więźniów. Brakowało miejsc dla pond 13 tysięcy osadzonych.

Powierzchnia przypadająca na jednego więźnia w polskich jednostkach penitencjarnych znacząco odbiega od standardów międzynarodowych. Pomimo, iż Kodeks karny wykonawczy określa ją na 3 m2, wynosi ona realnie około 2,6 m2.

W wyniku trwającego od wielu lat niskiego poziomu finansowania zadań, wzrostu liczby populacji osadzonych oraz blokady wydatków w 2001 roku więziennictwo popadło w gigantyczne zadłużenie wynoszące ponad 118 mln zł.

Równocześnie wzrostowi liczby osób pozbawionych wolności i zwiększeniu zadań więziennictwa nie towarzyszył odpowiedni wzrost liczby etatów w Służbie Więziennej. Spowodowało to, że praktycznie ta sama liczba funkcjonariuszy i pracowników więziennictwa zobowiązana była wykonywać znacznie więcej obowiązków. Liczba osadzonych przypadających na jednego funkcjonariusza zwiększyła się z 2,5 do 3,5. W konsekwencji wykonywanie ustawowych zadań Służby Więziennej wymagało angażowania funkcjonariuszy w coraz to większym zakresie. Liczba godzin nadliczbowych funkcjonariuszy, za które nie otrzymali oni stosownego wynagrodzenia lub ekwiwalentu w postaci czasu wolnego od służby ciągle rosła i maksymalnie osiągnęła wartość niemal 1,9 mln.

Minister Sprawiedliwości podziela opinię, że wszelkie działania mające na względzie poprawę w polskim więziennictwie znajdują pełne uzasadnienie i w granicach możliwości resortu będzie podejmował działania zmierzające do ich realizacji.

Efektem takich działań było, między innymi, Porozumienie podpisane w dniu 13 listopada 2003 roku pomiędzy Ministrem Sprawiedliwości a Przewodniczącym Zarządu Głównego Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Funkcjonariuszy i Pracowników Więziennictwa. Najistotniejsze postulaty dotyczą rozwiązania problemu nadgodzin, wzrostu ilości etatów funkcjonariuszy i pracowników cywilnych oraz zrównania wskaźnika uposażeń funkcjonariuszy Służby Więziennej ze wskaźnikiem ustanowionym dla Policji.

Zdaniem Ministra Sprawiedliwości Porozumienie jest realizowane. Świadczą o tym działania podejmowane przez resort sprawiedliwości i Służbę Więzienną:

- w budżecie na 2004 rok wyasygnowano środki na zwiększenie liczby etatów o 760, w tym 660 etatów funkcjonariuszy. Taki wzrost liczby etatów umożliwił zmniejszenie liczby nadgodzin o 500 tysięcy. Proces zmniejszania liczby nadgodzin będzie postępował, ponieważ przyjęci funkcjonariusze zostali przeszkoleni i wdrożeni do pełnienia obowiązków służbowych,

- Rządowi RP przedłożono obszerny raport stanowiący ocenę sytuacji w więziennictwie oraz wskazujący sposoby rozwiązania najważniejszych problemów, w tym: poprawę uposażenia funkcjonariuszy, zwiększenie liczby etatów oraz zwiększenie pojemności zakładów karnych i aresztów śledczych. Raport przyjęty przez rząd wpłynął na konkurencję projektu budżetu więziennictwa na 2005 rok, zwłaszcza w zakresie wydatków inwestycyjnych.

- w toku wyjazdowych posiedzeń członkowie sejmowej Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Finansów Publicznych szczegółowo zapoznali się z sytuacją więziennictwa. Mają oni pełną świadomość koniecznych zmian i szukają do tego najlepszych rozwiązań.

- w toku prac nad budżetem 2005 roku zmierza się do zbliżenia wskaźników uposażeń obowiązujących w Służbie Więziennej i Policji. Minister Sprawiedliwości zaproponował wewnętrzne przesunięcia w budżecie resortu zwiększające środki na uposażenie funkcjonariuszy i tak strona rządowa zagwarantowała podniesienie wskaźnika w projekcie budżetu na 2005 rok do wysokości 1,93, natomiast Posłowie Komisji Finansów Publicznych zaproponowali przesunięcie środków budżetowych ze źródeł pozostających poza wymiarem sprawiedliwości w wysokości zapewniającej osiągnięcie wskaźnika w wysokości 1,95.

W efekcie opisanych powyżej starań spośród uzgodnień Porozumienia nie został dotychczas spełniony jedynie postulat dotyczący zrównania wskaźników. Aktualnie obowiązujący dla Służby Więziennej wskaźnik wielokrotności kwoty bazowej ustalony od 16 czerwca 2000 r. wynosi 1,84 i jest jednym z najniższych w służbach mundurowych. Już w 1995 roku ówczesny Minister Sprawiedliwości deklarował rozwiązanie tego problemu, Oczekiwanie kadry więziennictwa, że postulat ten zostanie zrealizowany jest w pełni zasadne.

Minister Sprawiedliwości jest zdania, że postulat podniesienia wskaźnika wynagrodzeń w Służbie Więziennej do poziomu obowiązującego w Policji wciąż znajduje pełne uzasadnienie i będzie podejmował działania zmierzające do jego realizacji.

Z wyrazami szacunku

z upoważnienia

MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI

Andrzej Grzelak

SEKRETARZ STANU

* * *

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów przekazał odpowiedź na oświadczenie senatorów Adama Bieli i Jana Szafrańca, złożone na 72. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 75):

Warszawa, dnia 2004-12-08

Pan
Ryszard Jarzembowski
Wicemarszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku

W odpowiedzi na pismo BPS/DSK-043-509/04 z dnia 23 listopada 2004 r., przy którym przekazano oświadczenie złożone przez senatorów: Adama Bielę i Jana Szafrańca na 72. posiedzeniu Senatu w dniu 18 listopada 2004 r., pragnę zauważyć, co następuje

Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2003 r. nr 15, poz. 148, z późn. zm.) Minister Finansów dokonuje podziału rezerw celowych budżetu państwa nie później niż do dnia 31 października roku budżetowego. Rezerwa celowa na regionalne pasażerskie przewozy kolejowe (część 83, poz. 71) ustawy budżetowej na rok 2004 została rozdzielona i obecnie Minister Finansów nie dysponuje środkami, które mógłby przekazać na dotowanie przewozów kolejowych na obszarze województwa Lubelskiego.

Ponadto, chcę przypomnieć, że zgodnie z pismem Ministra Finansów, sygn. GN5/ML/068-30/2004/189 z dnia 11 marca br. do Marszałków Województw (w załączeniu), wykonanie dochodów województw na poziomie niższym od planowanego przez Ministerstwo Finansów było tylko jednym z dwóch warunków przekazania województwu dotacji z budżetu państwa. Drugim warunkiem, którego Województwo Lubelskie nie spełniło, było zaplanowanie w uchwale budżetowej województwa środków na organizowanie i dotowanie kolejowych regionalnych przewozów pasażerskich w wysokości nie mniejszej niż kwota wynikająca z odpowiedniego podziału łącznej sumy środków w wysokości 538 mln zł.

Łączę wyrazy szacunku

PODSEKRETARZ STANU

Piotr Sawicki

* * *

Minister Zdrowia przekazał wyjaśnienie w związku z oświadczeniem senatora Władysława Mańkuta, złożonym na 68. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 68):

Warszawa, 2004-12-09

Pan
Longin Hieronim Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku!

Odpowiadając na oświadczenie Pana Senatora Władysława Mańkuta (znak: BPS/DSK-043-359-04) dotyczące dyskryminacji przedsiębiorców przy udzielaniu zamówień publicznych przez zakłady opieki zdrowotnej, uprzejmie wyjaśniam:

Z niepokojem przyjmuję przedstawione przez Pana Senatora informacje dotyczące żądania przez zakłady opieki zdrowotnej, jako warunku udzielenia zamówienia publicznego, opinii Państwowego Zakładu Higieny w zakresie wyrobów medycznych dopuszczonych do obrotu przez Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, podzielając pogląd, że wymóg taki jest jedynie wyrazem pewnego przyzwyczajenia zakładów opieki zdrowotnej do "atestu" PZH. Taka praktyka nie znajduje mojej akceptacji.

Jestem również podobnego, jak Pan Senator, zdania, iż brak opinii PZH nie może mieć wpływu na zmniejszenie odpowiedzialności zakładu w przypadku poniesienia przez pacjenta uszczerbku na zdrowiu w związku z zastosowaniem wyrobu zarejestrowanego zgodnie z przepisami prawa. Niedopuszczalne jest także pomijanie danych znajdujących się w rejestrze, a opieranie się w procesie udzielania zamówienia wyłącznie na opinii PZH.

W zakresie wyrobów medycznych obowiązuje ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o wyrobach medycznych (Dz.U. Nr 93, poz. 896), która wdraża do polskiego porządku prawnego postanowienia kilku dyrektyw unijnych w zakresie tematyki wyrobów medycznych, w tym Dyrektywy 93/42/EWG ("Medical Devices Directive"),

Ustawa, w ślad za dyrektywą, określa precyzyjnie definicję wyrobu medycznego, w której to czytamy, iż jest nim "narzędzie, aparat, sprzęt, materiał i inny artykuł stosowany samodzielnie lub w połączeniu z niezbędnym wyposażeniem lub oprogramowaniem, przeznaczony przez wytwórcę do stosowania u ludzi. (...)" - zatem to wytwórca bierze całkowicie na siebie odpowiedzialność za bezpieczeństwo własnego wyrobu, tym bardziej, iż zgodnie z ustawą, do obrotu i używania mogą być wprowadzone wyroby, co do których przeprowadzono procedurę oceny zgodności (potwierdzono tym samym spełnienie wymagań zasadniczych i zostały oznakowane znakiem CE (art. 4 i 5 ustawy).

W przedstawionej przez Pana Senatora sytuacji najprawdopodobniej chodzi o środki dezynfekujące zgłoszone do Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych jako wyroby medyczne, gdyż tylko takie, w okresie poprzedzającym przekształcenia ustawowe, wynikające z wprowadzenia postanowień dyrektyw Unii Europejskiej, uzyskiwały opinie PHZ - Zakładu Skażeń Mikrobiologicznych.

Środki dezynfekujące mogą być uznane przez wytwórcę za wyroby medyczne, jeżeli podlegają klasyfikacji wyrażonej w regule klasyfikacji numer 15 (załącznik IX do Dyrektywy 93/42/EWG).

Zgodnie z § 4 pkt 4 lit. c rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 30 kwietnia 2004 r. w sprawie klasyfikacji wyrobów medycznych do różnego przeznaczenia (Dz.U. Nr 100, poz. 1027) reguła ta brzmi: "wyroby medyczne przeznaczone do dezynfekcji, oczyszczania, płukania lub jeśli to stosowne, nawilżania soczewek kontaktowych, zalicza się do klasy IIb, a wyroby medyczne przeznaczone specjalnie do dezynfekcji wyrobów medycznych, zalicza się do klasy IIa, z tym że reguła ta nie ma zastosowania do wyrobów przeznaczonych do oczyszczenia na drodze oddziaływania fizycznego wyrobów medycznych innych niż soczewki kontaktowe".

Jeżeli ostatecznie wytwórca zadecyduje, iż wyrób jest wyrobem medycznym, wówczas zgodnie z regułami klasyfikacji, będzie to wyrób klasy minimum IIa - wynika zatem z tego, iż - zgodnie z przepisem art. 22 ustawy o wyrobach medycznych - zawsze będzie brała udział w ocenie wyrobu jednostka notyfikowana w obszarze wyrobów medycznych, która także jest wybierana przez wytwórcę. Natomiast rodzaje procedur oceny zgodności, jakie ma zastosować wytwórca w celu dokonania oceny zgodności wyrobu z wymaganiami zasadniczymi, są określone w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie wymagań zasadniczych dla wyrobów medycznych, ich wyposażenia oraz sposobu oceny zgodności wyrobów medycznych z tymi wymaganiami (Dz.U. z 2003 r. Nr 4, poz. 45).

Procedury oceny zgodności z wymaganiami zasadniczymi wymagają od wytwórcy sporządzenia dokumentacji technicznej dla wyrobu medycznego (aneks VII do Dyrektywy 93/42/EWG), a następnie dokonania oceny przez jednostkę notyfikowaną dokumentacji technicznej i systemu jakości wytwarzania wyrobu. Wytwórca, przygotowując dokumentację techniczną według załącznika VII do dyrektywy musi podać dowody obiektywne spełniania wymagań dla wyrobu, w tym dowody świadczące o jego bezpieczeństwie i skuteczności. Jednostka notyfikowana w ramach procedury oceny zgodności zawsze sprawdza te dowody, a tym samym może ich nie uznać lub wskazać inne pomiary lub badania, jakie należy przedstawić, aby ocenić dowód spełnienia wymagania. Dowody te mogą być różne (wyniki badań laboratoryjnych, testy, atesty, opinie itp.), jednak w pierwszej kolejności jednostka notyfikowana uznaje dowody spełnienia wymagań zawartych w normach zharmonizowanych dyrektywą medyczną (wykorzystuje się tutaj tzw. domniemanie zgodności, polegające na tym, że jeżeli wytwórca udowodni spełnienie wymagań zawartych w normach zharmonizowanych, wówczas uznaje się spełnienie wymagań zasadniczych.

Również takie uregulowania (domniemanie zgodności i znak CE) były zawarte w poprzednio obowiązującej ustawie z dnia 27 lipca 2001 r. o wyrobach medycznych (Dz.U. Nr 126, poz. 1380 ze zm.), znajdowały się w niej jednak, oprócz ww. zasad unijnych, przepisy dopuszczające do stosowania wyroby zawierające "ważne świadectwa jakości, świadectwa dopuszczenia do obrotu i pozytywne opinie". Jednostkami uprawnionymi, wskazanymi przez Ministra Zdrowia rozporządzeniami w sprawie podmiotów uprawnionych do wydawania dokumentów stanowiących podstawę do wprowadzenia wyrobów medycznych do obrotu i używania oraz w sprawie znakowania znakiem zgodności CE (pierwsze - z dnia 15 listopada 2002 r. Dz.U. Nr 199, poz. 1677, kolejne - z dnia 13 listopada 2003 r., Dz.U. Nr 206, poz. 2008) były: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego i Państwowy Zakład Higieny oraz akredytowane laboratoria w zakresie badań wyrobów medycznych. Jednak z dniem wejścia w życie ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. uregulowania te przestały obowiązywać.

W przypadku rejestracji wyrobów medycznych do zgłoszenia wpisu do rejestru należy dołączyć deklarację zgodności świadczącą o spełnieniu przez wyrób wymagań zasadniczych i przeprowadzeniu procedury oceny zgodności, łącznie z certyfikatem wydanym przez jednostkę notyfikowaną oraz wzory etykiet i instrukcji używania wyrobu.

W związku z powyższym, utrudnienia stawiane przez komisje przetargowe w jednostkach ochrony zdrowia w stosunku do wytwórców, którzy wprowadzają wytworzone wyroby medyczne do obrotu i do używania na podstawie art. 92 ustawy o wyrobach medycznych, nie znajdują uzasadnienia w świetle obowiązujących przepisów prawa i należy uznać je za bezpodstawne. Tym samym, żądanie dodatkowych opinii od oferentów stanowi naruszenie zasady uczciwej konkurencji, wyrażonej w art. 7 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz.U. Nr 19, poz. 177 ze zm.).

Jednocześnie uprzejmie informuję, iż skierowałem do Państwowego Zakładu Higieny stosowne pouczenie, na stronie internetowej Ministerstwa Zdrowia został zamieszczony komunikat adresowany do zakładów opieki zdrowotnej, zawierający wyżej przedstawione stanowisko oraz przykład Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (w części dotyczącej wymaganych świadectw i certyfikatów), stosowanej przez Zakład Zamówień Publicznych przy Ministrze Zdrowia.

Mam nadzieję, że powyższe wyjaśnienia oraz działania podjęte w związku z otrzymanym od Pana Senatora sygnałem, przyczynią się do poprawy sytuacji polskich przedsiębiorców współpracujących z jednostkami działającymi w ochronie zdrowia.

Pozostaję z poważaniem

Z upoważnienia

MINISTRA ZDROWIA

SEKRETARZ STANU

Zbigniew Podraza

* * *

Wyjaśnienie w związku z oświadczeniem senator Teresy Liszcz, złożonym na 73. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 76), przekazał Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych:

Warszawa, dnia 15 grudnia 2004 r.

Pan
Ryszard Jarzembowski
Wicemarszałek Senatu RP

Szanowny Panie Marszałku,

W związku z przesłanym w dniu 7 grudnia br., przy piśmie znak BPS/DSK-043-557/04, oświadczeniem złożonym przez senator Teresę Liszcz na 73. Posiedzeniu Senatu w dniu 3 grudnia 2004 r. wyjaśniam co następuje.

W Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych prowadzone są prace nad racjonalizacją terenowych jednostek organizacyjnych. Przeprowadzane prace analityczne wykazały dużą rozpiętość w obszarach działalności ZUS. Reorganizacja sieci placówek Zakładu ma na celu przede wszystkim zmniejszenie tej rozpiętości. Dlatego też planowane na 2005 rok zmiany zakładają z jednej strony przekwalifikowanie najmniejszych oddziałów w inspektoraty i przyłączenie ich do innych oddziałów, z drugiej zaś podzielenie największych oddziałów. Przyczyni się to do poprawienia zarządzania jednostkami oraz wpłynie na racjonalizację wydatków.

Pragnę zapewnić, że planowana reorganizacja nie będzie miała negatywnego wpływu na jakość obsługi klientów oraz ich dostęp do terenowych jednostek organizacyjnych Zakładu. Oznacza to, że klienci Zakładu będą załatwiali swoje sprawy w tym samym miejscu i w tym samym jak dotychczas zakresie. Nie będą zatem musieli dojeżdżać do Oddziału ZUS w Biłgoraju.

Tak ogromna instytucja jak zakład Ubezpieczeń społecznych, zatrudniająca blisko 50 tysięcy osób, której zakres działalności ulega ciągłym zmianom w związku z powierzanymi jej do realizacji nowymi zadaniami musi modyfikować swoją wewnętrzną organizację, aby lepiej i sprawniej obsługiwać swoich klientów.

Z poważaniem

Aleksandra Wiktorow

* * *

Minister Sprawiedliwości przekazał odpowiedź na oświadczenie senator Zdzisławy Janowskiej, złożone na 72. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 75):

Warszawa, dnia 17 grudnia 2004 r.

Pan
Ryszard Jarzembowski
Wicemarszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku

Odpowiadając na pismo nr BPS/DSK-043-502/04 z dnia 23 listopada 2004 r. adresowane na ręce Jerzego Hausnera - Wiceprezesa Rady Ministrów i przekazane do rozpatrzenia Ministrowi Sprawiedliwości uprzejmie przedstawiam odpowiedź na oświadczenie złożone przez Panią Senator Zdzisławę Janowską podczas 72. Posiedzenia Senatu RP w dniu 18 listopada 2004 r. w sprawie sytuacji więziennictwa oraz realizacji postulatów zawartych w Porozumieniu z Niezależnym Samorządnym Związkiem Zawodowym Funkcjonariuszy i Pracowników Więziennictwa.

Obecna sytuacja w polskich więzieniach nie jest tak drastyczna, jak przed kilku laty, lecz jest nadal trudna. Fakt ten spowodował podpisanie w dniu 13 listopada 2003 roku Porozumienia pomiędzy Ministrem Sprawiedliwości a Przewodniczącym Zarządu Głównego Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Funkcjonariuszy i Pracowników Więziennictwa.

Podpisanie Porozumienia jest wyrazem tego, że Minister Sprawiedliwości doskonale zna sytuację więziennictwa i ma świadomość jego potrzeb.

Od początku 1999 roku liczba osadzonych wzrosła z około 53 tysięcy do nieomal 83 tysięcy w 2003 roku, tj. o ponad 50%. W tym czasie więziennictwo dysponowało 69 tysiącami miejsc zakwaterowania dla więźniów. Brakowało miejsc dla ponad 13 tysięcy osadzonych.

Powierzchnia przypadająca na jednego więźnia w polskich jednostkach penitencjarnych znacząco odbiega od standardów międzynarodowych. Pomimo, iż Kodeks karny wykonawczy określa ją na 3 m2, w praktyce wynosi około 2,6 m2.

W wyniku trwającego od wielu lat niskiego poziomu finansowania zadań, wzrostu liczby populacji osadzonych oraz blokady wydatków w 2001 roku więziennictwo popadło w gigantyczne zadłużenie wynoszące ponad 118 mln zł.

Wzrostowi liczby osób pozbawionych wolności i zwiększeniu zadań więziennictwa nie towarzyszył odpowiedni wzrost liczby etatów w Służbie Więziennej. Spowodowało to, że praktycznie ta sama liczba funkcjonariuszy i pracowników więziennictwa zobowiązana była wykonywać znacznie więcej obowiązków. Liczba osadzonych przypadających na jednego funkcjonariusza zwiększyła się z 2,5 do 3,5. W konsekwencji wykonywanie ustawowych zadań służby Więziennej wymagało angażowania funkcjonariuszy w coraz to większym zakresie. Liczba godzin nadliczbowych funkcjonariuszy, za które nie otrzymali oni stosownego wynagrodzenia lub ekwiwalentu w postaci czasu wolnego od służby ciągle rosła i maksymalnie osiągnęła wartość niemal 1,9 mln.

Zdaniem Ministra Sprawiedliwości Porozumienie zawarte w listopadzie 2003 roku z Niezależnym Samorządnym Związkiem Zawodowym Funkcjonariuszy i Pracowników Więziennictwa jest realizowane. Rządowi RP przedłożono obszerny Raport stanowiący ocenę sytuacji w więziennictwie oraz wskazujący sposoby rozwiązania najważniejszych problemów, w tym: poprawy uposażenia funkcjonariuszy, zwiększenia liczby etatów oraz zwiększenia pojemności zakładów karnych i aresztów śledczych.

O realizacji poszczególnych postulatów Porozumienia świadczą działania podejmowane zarówno przez resort sprawiedliwości, jak i przez służbę Więzienną. Najistotniejsze z nich to:

- wyasygnowanie w budżecie na 2004 rok środków na zwiększenie liczby etatów o 760, w tym 660 etatów funkcjonariuszy. Taki wzrost liczby etatów umożliwił zmniejszenie liczby nadgodzin o 500 tysięcy. Proces zmniejszania liczby nadgodzin będzie postępował, ponieważ przyjęci funkcjonariusze zostali przeszkoleni i wdrożeni do pełnienia obowiązków służbowych,

- Raport przyjęty przez rząd - który wpłynął na konstrukcję projektu budżetu więziennictwa na 2005 rok, zwłaszcza w zakresie wydatków inwestycyjnych. W toku prac nad budżetem 2005 roku zmierza się do zbliżenia wskaźników uposażeń obowiązujących w Służbie Więziennej i Policji. Minister Sprawiedliwości zaproponował wewnętrzne przesunięcia w budżecie resortu zwiększając środki na uposażenie funkcjonariuszy. W efekcie strona rządowa zagwarantowała podniesienie wskaźnika w projekcie budżetu na 2005 rok do wysokości 1,93, natomiast Posłowie Komisji Finansów Publicznych zaproponowali przesunięcie środków budżetowych ze źródeł pozostających poza wymiarem sprawiedliwości w wysokości zapewniającej osiągnięcie wskaźnika w wysokości 1,95. Rada Ministrów przyjęła rozporządzenie w sprawie wskaźnika wielokrotności kwoty bazowej stanowiącej przeciętne uposażenie funkcjonariuszy Służby Więziennej podwyższając go od 1 października 2004 r. do poziomu 1,90, a od 1 stycznia 2005 r. - 1,95.

- wyjazdowe posiedzenia Komisji sejmowych: Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Finansów Publicznych - w ich trakcie członkowie Komisji szczegółowo zapoznali się z sytuacją więziennictwa. Mają oni pełną świadomość koniecznych zmian i szukają do tego najlepszych rozwiązań.

W efekcie przytoczonych działań spośród uzgodnień z Naczelnym Samorządnym Związkiem Zawodowym Funkcjonariuszy i Pracowników Więziennictwa ujętych w Porozumieniu z 13 listopada 2003 r. dotyczących: rozwiązania problemu nadgodzin, wzrostu ilości etatów funkcjonariuszy i pracowników cywilnych oraz zrównania wskaźnika uposażeń funkcjonariuszy Służby Więziennej ze wskaźnikiem ustanowionym dla Policji - dotychczas nie został załatwiony jedynie postulat dotyczący zrównania wskaźników.

Aktualnie obowiązujący dla Służby Więziennej wskaźnik wielokrotności kwoty bazowej ustalony od 16 czerwca 2000 r. wynosi 1,84 i jest jednym z najniższych w służbach mundurowych. Już w 1995 roku ówczesny Minister Sprawiedliwości deklarował rozwiązanie tego problemu. Oczekiwanie kadry więziennictwa, że postulat ten zostanie zrealizowany jest w pełni zasadne.

Minister Sprawiedliwości uważa, że postulat podniesienia wskaźnika wynagrodzeń w Służbie Więziennej do poziomu obowiązującego w Policji wciąż znajduje pełne uzasadnienie i w dalszym ciągu będzie podejmował działania zmierzające do jego realizacji.

Z wyrazami szacunku

z upoważnienia

MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI

Andrzej Grzelak

SEKRETARZ STANU

* * *

Minister Gospodarki i Pracy przestawił stanowisko w związku z oświadczeniem senatora Krzysztofa Jurgiela, złożonym na 72. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 75):

Warszawa, 17 grudnia 2004 r.

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu RP

Szanowny Panie Marszałku,

W odpowiedzi na oświadczenie złożone przez Pana Senatora Krzysztofa Jurgiela (znak: BPS/DSK-043-496/04) w sprawie algorytmu zastosowanego przy podziale środków funduszy strukturalnych przeznaczonych na realizację Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego, przedstawiam następujące stanowisko.

Podstawowe zasady podziału środków publicznych na województwa w ramach polityki rozwoju regionalnego państwa na lata 2001-2006 zostały określone w Narodowej Strategii Rozwoju Regionalnego 2001-2006 przyjętej przez Radę Ministrów w grudniu 2000 roku, zgodnie z którą wielkość alokacji przeznaczonej na realizację polityki regionalnej państwa w poszczególnych województwach obliczana jest na podstawie następujących wskaźników:

• poziomu PKB na mieszkańca - ze wskazaniem preferencji dla obszarów, w których poziom PKB na mieszkańca nie przekracza 80% średniej krajowej, przy czym ze względu na duże zróżnicowanie regionalne poziomu PKB możliwe jest stosowanie danych na poziomie podregionów (NTS III).

• stopy bezrobocia - ze wskazaniem preferencji dla obszarów, w których stopa bezrobocia z ostatnich trzech lat przekracza 150% średniej krajowej. Ze względu na koncentrację terytorialną bezrobocia, dopuszczalne jest dokonywanie kalkulacji alokacji wojewódzkich na podstawie danych obliczonych na poziomie podregionów (NTS III) lub powiatów (NTS IV).

odniesionych do liczby mieszkańców województwa lub też odpowiednio podregionów (NTS III) i powiatów.

Ówczesne Ministerstwo Gospodarki, wykorzystując powyższe wytyczne w celu wypracowania optymalnego sposobu podziału środków funduszy strukturalnych oraz środków budżetu państwa w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego (ZPORR) przedstawiało Przewodniczącemu Konwentu Marszałków, marszałkom oraz bezpośrednio członkom grup roboczych w poszczególnych województwach, różne warianty podziału środków pomiędzy województwa na lata 2004-2006. Po wnikliwym zapoznaniu się z uwagami zgłaszanymi do tych propozycji przez urzędy marszałkowskie oraz wojewódzkie, przygotowując projekt ZPORR, zaproponowany został podział oparty o zasady "Narodowej Strategii Rozwoju Regionalnego 2001-2006", przyjęty przez Rząd w Programie Wsparcia na lata 2001-2003 i stanowiący podstawę przeznaczania środków budżetu państwa i Programu Phare na realizację kontraktów wojewódzkich. Dlatego też zastosowano następujące kryteria podziału:

• 80% środków podzielono pomiędzy wszystkie województwa proporcjonalnie do liczby mieszkańców,

• 10% środków podzielono proporcjonalnie do liczby mieszkańców w województwach, w których średni poziom produktu krajowego brutto (PKB) na mieszkańca z trzech lat (tj. 1997, 1998,1999) był niższy od 80% średniego poziomu PKB na mieszkańca w kraju,

• 10% środków podzielono proporcjonalnie do liczby mieszkańców w powiatach, w których średnia stopa bezrobocia z trzech ostatnich lat (tj. 1999, 2000, 2001) przekraczała 150% średniej krajowej stopy bezrobocia.

Zasady te były przedmiotem licznych dyskusji, zarówno podczas spotkań warsztatowych z przedstawicielami urzędów marszałkowskich, jak i podczas szerokich, przeprowadzonych przez ówczesne Ministerstwo Gospodarki w okresie lipiec - wrzesień 2002 r. - konsultacji społecznych. W efekcie powyższe kryteria podziału zostały utrzymane w ramach ZPORR, przyjętym Rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 1 lipca 2004 r. w sprawie przyjęcia Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 2004-2006 (Dz.U. 2004 nr 166 poz. 1745) oraz zatwierdzonym decyzją Komisji Europejskiej z dnia 13 lipca br. Ten sam algorytm zastosowano w Programie Wsparcia na rok 2004, przyjętym przez Radę Ministrów w dniu 16 marca br.

Model podziału środków finansowych przedstawionych do dyspozycji w ramach ZPORR pozostaje w pełnej zgodności z regulacjami Unii Europejskiej w tym zakresie (tj. Rozporządzeniem Rady z dnia 21 czerwca 1999 r. wprowadzającym ogólne przepisy dotyczące funduszy strukturalnych (1260/99/WE). Należy zwrócić uwagę, iż alokacja na mieszkańca w województwach: świętokrzyskim, warmińsko-mazurskim, lubelskim, podlaskim i podkarpackim jest najwyższa (str. 130 ZPORR). Algorytm podziału środków wykorzystujący poziom bezrobocia w powiatach, pozwala uwzględnić istniejące w Polsce duże zróżnicowania międzyregionalne w zakresie tego zjawiska.

Jednocześnie na podkreślenie zasługuje fakt, że zaprezentowany w ZPORR podział środków z funduszy strukturalnych na województwa ma wyłącznie indykatywny charakter, a ich wykorzystanie zależeć będzie od spełnienia szeregu warunków, składających się na ogólne pojęcie zdolności do efektywnej absorpcji.

Pragnę dodać, że indykatywna tabela alokacji funduszy strukturalnych w ramach ZPORR w podziale na działania i województwa zawarta jest w Uzupełnieniu ZPORR, przyjętym rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 25 sierpnia 2004 r. Ciałem uprawnionym do wprowadzania zmian do Uzupełnienia ZPORR jest Komitet Monitorujący ZPORR.

Procedura realokacji środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego pomiędzy poszczególnymi działaniami ZPORR oraz pomiędzy komponentami regionalnymi ZPORR (województwami) będzie dyskutowana na kolejnym posiedzeniu Komitetu Monitorującego ZPORR, które przewidziane jest na 16 grudnia br. Ewentualna decyzja o realokacji poprzedzona będzie musiała być jednak jednak dogłębną analizą postępu we wdrażaniu Programu co najmniej do pierwszego kwartału 2005 r. Źródłem informacji w tym zakresie będą m.in. sprawozdania monitoringowe przygotowywane na poziomie regionalnym i przyjmowane przez regionalne komitety monitoringowe.

Informuję również, że ewentualna zmiana kryteriów podziału środków na województwa możliwa będzie dopiero w toku dyskusji nad dokumentami programowymi na lata 2007-2013. W procesie przygotowań Narodowego Planu Rozwoju na lata 2007-2013 znaczącą rolę odgrywały będą wnioski wyciągnięte z wdrażania funduszy strukturalnych w Polsce w obecnym okresie programowania.

Z poważaniem,

MINISTER

z up. Marek Szczepański

Podsekretarz Stanu

* * *

Informację w związku z oświadczeniem senatora Janusza Lorenza, złożonym na 71. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 74), przedstawił Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji:

Warszawa, 20 grudnia 2004 r.

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku!

Nawiązując do pisma z dnia 9 listopada 2004 r. przekazującego oświadczenie Senatora RP Pana Janusza Lorenza złożone podczas 71. posiedzenia Senatu RP w dniu 3 listopada 2004 r. w sprawie IV Kongresu Samorządowo-Politycznego w Olsztynie z udziałem Ziomkostwa Prus Wschodnich, uprzejmie przedstawiam następujące informacje.

W dniach 8-10 października 2004 r. odbył się w Olsztynie IV Kongres Samorządowo-Polityczny z udziałem Ziomkostwa Prus Wschodnich, poświęcony roli samorządów w Unii Europejskiej. Poprzednie kongresy odbyły się kolejno w Kolonii, Frankfurcie oraz Elblągu.

Z materiałów przekazanych przez Wojewodę Warmińsko-Mazurskiego wynika, że zarówno Wojewoda, jak i Marszałek Województwa, nie zostali zaproszeni i nie brali udziału w Kongresie. Udziału w spotkaniu odmówił zaproszony Prezydent Olsztyna.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 5 lipca 1990 r. Prawo o zgromadzeniach (Dz.U. Nr 51, poz. 297 z późn. zm.) obowiązek zawiadomienia organu gminy, właściwego ze względu na miejsce zgromadzenia, spoczywa jedynie na organizatorach zgromadzeń publicznych, rozumianych jako "zgromadzenia organizowane na otwartej przestrzeni dostępnej dla nieokreślonych imiennie osób". Zorganizowanie spotkania w Olsztynie nie wymagało więc od organizatorów spełnienia wymogu powiadomienia o nim władz samorządowych, a tym bardziej uzyskania zgody na jego przeprowadzenie. Z informacji przekazanych przez Pana Senatora Janusza Lorenza oraz Wojewodę Warmińsko-Mazurskiego, nie wynika, że w trakcie Kongresu zaszły okoliczności przewidziane w art. 12 ust. 1 ustawy, które umożliwiałyby rozwiązanie zgromadzenia przez przedstawicieli organu gminy.

Obecnie obowiązujące prawo, w tym ustawa z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim (Dz.U. Nr 90, poz. 999 z późn. zm.), nie reguluje kwestii, które stały się przedmiotem oświadczenia Pana Senatora Janusza Lorenza. Jednakże biorąc pod uwagę historię stosunków polsko-niemieckich i ich stan obecny, należy zauważyć, że eksponowanie podczas spotkania z udziałem Ziomkostwa Prus Wschodnich nazwy "Prusy Wschodnie" mogło wywołać zrozumiałą krytykę.

Mając powyższe na uwadze, Minister Spraw Wewnętrznych Administracji w najbliższym czasie wystąpi do Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z prośbą o podjęcie kroków, mających na celu wyeliminowanie w przyszłości podobnych incydentów.

Z szacunkiem

MINISTER

Spraw Wewnętrznych i Administracji

z up. Tadeusz Matusiak

Podsekretarz Stanu

* * *

Minister Środowiska przedstawił stanowisko w związku z oświadczeniem senatora Janusza Koniecznego, złożonym na 72. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 75):

Warszawa, dnia 20.12.2004 r.

Pan
Longin Hieronim Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku

Odpowiadając na oświadczenie senatora Janusza Koniecznego złożone na 72 posiedzeniu Senatu w dniu 18 listopada 2004 r., uprzejmie przedstawiam stanowisko w sprawie poruszonych w nim problemów.

Regionalne zarządy gospodarki wodnej prowadzą analizy administrowanych cieków pod kątem ich hydroenergetycznego wykorzystania. Rozpatrywane są możliwości wykorzystania istniejących piętrzeń, jak i lokalizacji nowych.

W ramach współpracy z innymi podmiotami przy energetycznym wykorzystaniu rzek poszczególne rzgw, w tym również RZGW w Krakowie udostępnia, o ile nie stoi to w sprzeczności z interesami Skarbu Państwa, własne obiekty piętrzące i oddaje w użytkowanie grunty pokryte śródlądowymi wodami powierzchniowymi, niezbędne do realizacji przedsięwzięć związanych z energetyką wodną (zgodnie z art. 220 ustawy Prawo wodne). Inwestorem elektrowni wodnej może być dowolny podmiot, w tym także samorząd gminny.

Regionalne zarządy gospodarki wodnej ściśle współpracują z samorządami w zakresie: właściwego gospodarowania wodami, przy realizacji robót polegających na utrzymaniu cieków i przy usuwaniu skutków powodzi.

Na zakończenie pragnę nadmienić, że zagospodarowanie przestrzenne, w tym również turystyczne wykorzystanie terenów, należy do zadań gmin. Gmina, czerpiąc korzyści z turystyki, powinna zadbać o promowanie terenów o dużych walorach krajobrazowych. Udział rzgw w tego typu działaniach polega na właściwym utrzymaniu wód i urządzeń wodnych co wiąże się z poprawą bezpieczeństwa, a więc i atrakcyjności tych obszarów.

W przypadku rzeki Wisłok, przeprowadzona w tym roku, przez Ministerstwo Środowiska, kontrola prowadzenia robót w zakresie "Projektu Usuwania Skutków Powodzi II" wykazała wysoką jakość i estetykę wykonanych prac. Wiele z prowadzonych, w ramach wspomnianego projektu zadań wykonano na prośbę władz samorządowych.

Z poważaniem

z up. MINISTRA

SEKRETARZ STANU

dr hab. Krzysztof Szamałek


Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment