Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment


Z prac komisji senackich

2 listopada 2004 r.

Przedmiotem posiedzenia Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi był stan i perspektywy państwowego sektora spirytusowego w Polsce.

Informację na ten temat przedstawił wiceminister skarbu państwa Dariusz Witkowski. Jak poinformował, nadzorem właścicielskim resortu objętych jest 20 podmiotów branży przemysłu spirytusowego (17 spółek prawa handlowego i 3 przedsiębiorstwa państwowe w zarządzie komisarycznym). Analiza wskaźnikowa spółek branży spirytusowej ze 100-procentowym udziałem Skarbu Państwa za ostatnie dwa lata obrotowe świadczy o poprawie sytuacji finansowej tych spółek. W porównaniu z latami poprzednimi poprawiły się wskaźniki rentowności i płynności finansowej.

Postępowaniami naprawczymi objęto trzy przedsiębiorstwa państwowe branży spirytusowej: Polmos w Sieradzu, Łodzi i Warszawską Wytwórnię Wódek Koneser. Działania zmierzają do poprawy kondycji ekonomiczno-finansowej tych przedsiębiorstw i obejmują restrukturyzację finansową, produkcyjną, majątkową, technologiczną i organizacyjną. W ocenie resortu, wszystkie programy naprawcze zakładają realne wzmocnienie kondycji ekonomiczno-finansowej przedsiębiorstw, których pozycja rynkowa w znacznej mierze zależy od rozpoznawalności marek oferowanych wyrobów oraz wysokości stawki podatku akcyzowego. Obniżenie tej stawki w październiku 2002 r. miało pozytywny wpływ na poprawę wyników finansowych przedsiębiorstw, jednak stawkę tego podatku należy nadal traktować jako wysoką w porównaniu do stawek obowiązujących w krajach sąsiadujących z Polską.

Podczas posiedzenia Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi wiceminister finansów Wiesław Czyżowicz poinformował, że resort zamierza podnieść akcyzę na alkohol etylowy o 3,4%. Obecnie stawka akcyzy wynosi 4400 zł od 1 hektolitra 100-procentowego alkoholu.

W opinii wiceministra, pozostawienie stawki akcyzy na obecnym poziomie spowoduje, że wpływy do budżetu z tytułu sprzedaży alkoholu będą niższe z powodu inflacji. Aktualna stawka akcyzy obowiązuje od końca 2003 r. Istotne jest także zachowanie relacji sprzedaży pomiędzy różnymi gatunkami napojów alkoholowych. "Zakładany wzrost o 3,4% ma być neutralny wobec przewidywanych skutków inflacji" - dodał. Według założeń budżetowych inflacja wyniesie 3%.

Zdecydowanie przeciwni podniesieniu akcyzy są przedstawiciele branży spirytusowej, którzy uważają, że wzrost akcyzy spowoduje wzrost cen wódek, a tym samym powiększy szarą strefę.

W opinii wiceprzewodniczącego Krajowej Rady Przetwórstwa Spirytusu Henryka Tomasiuka, podniesienie akcyzy niekoniecznie musi zwiększyć wpływy do budżetu, "manipulowanie" zaś przy akcyzie może pogorszyć sytuację branży.

Przedstawiciel Polmosu Kraków Marian Ćwiertniak zwrócił uwagę, ze rentowność branży spirytusowej jest niska, a brak stabilności w podatkach wpływa na poziom inwestowania.

Wiceminister W. Czyżowicz wyjaśnił, że analiza skutków podniesienia podatku akcyzowego została przeprowadzona na podstawie opracowanego przez resort finansów i Szkołę Główną Handlową modelu zależności dochodów budżetowych od akcyzy. Wynika z niego, że możliwe jest podniesienia akcyzy do 46,33 zł za 1 litr 100-procentowego alkoholu, a przy tej stawce dochody do budżetu wyniosą 4 mld 761 mln zł.

Resort zaś planuje podniesienie akcyzy do poziomu 45,5 zł/l i utrzymanie wpływów na dotychczasowym poziomie. Obecnie stawka wynosi 44 zł za litr 100-procentowego alkoholu i szacuje się, że dochody z tego tytułu wyniosą 4 mld 400 mln złotych.

Wiceminister W. Czyżowicz dodał, że planowana podwyżka akcyzy oznacza podniesienie ceny 0,5-litrowej 40-procentowej wódki o zaledwie 30 gr, a tego konsumenci nie odczują.

W opinii wiceministra finansów, obecnie akcyza w Polsce wynosi 963 euro za 1 hl czystego spirytusu, podczas gdy np. w Niemczech - 1303 euro, w Czechach - 840 euro, Litwie - 927 euro, Słowacji - 625 euro, na Białorusi - 170 euro, Ukrainie - 246 euro, Rosji - 755 euro za 1 hl. Minimalna stawka unijna kształtuje się na poziomie 550 euro za 1 hl 100-procentowego spirytusu.

W wyniku dyskusji Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi postanowiła przyjąć na następnym swoim posiedzeniu stanowisko w sprawie aktualnego stanu i perspektyw państwowego sektora spirytusowego w Polsce.

W drugiej części posiedzenia Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi zapoznano się ze strategią rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich na lata 2007-2013.

Informację na ten temat przedstawił wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi Andrzej Kowalczyk.

W "Założeniach do narodowego Planu Rozwoju na lata 2007-20123" przyjęto, że w ramach strategii rozwoju regionalnego należy położyć nacisk na rozwój obszarów wiejskich. W tym zakresie za priorytety uznano rozwój ekonomiczny podnoszący atrakcyjność obszarów wiejskich dla ich mieszkańców i przedsiębiorców, wzmocnienie zrównoważonego ekonomicznie rozwoju sektora rolnego z jednoczesnym uwzględnieniem zachowania równowagi środowiska naturalnego oraz podniesienie konkurencyjności sektora przetwórstwa rolnego dzięki poprawie jakości produktów rolnych i dostosowaniu podaży do wymagań rynkowych.

Osiągnięcie tych celów będzie możliwe dzięki efektywnemu wykorzystaniu instrumentów krajowych oraz instrumentów współfinansowanych w ramach Europejskiego Funduszu Rolnego Rozwoju Obszarów Wiejskich, a także instrumentów finansowych pochodzących z innych europejskich funduszy strukturalnych.

Następnie na temat przedstawionej strategii rozwoju obszarów wiejskich wypowiadał się ekspert komisji prof. Marian Brzóska. Jego zdaniem, analizowana strategia rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich na lata 2007-2013 dotyczy zbyt długiego okresu.

* * *

Na swym posiedzeniu zebrała się Komisja Emigracji i Polaków za Granicą. Senatorowie zapoznali się z informacją prof. Antoniego Rajkiewicza o problemach współczesnych migracji zagranicznych. Jego wypowiedź związana była z rozważaniami na temat przyszłości pracy w XXI wieku, w których, zdaniem profesora, nie można pominąć migracji zarobkowych, będących procesami ciągłymi, o korzeniach i uwarunkowaniach historycznych, regionalnych, ekonomicznych i rodzinnych.

W opinii prof. A. Rajkiewicza, w działaniach publicznych procesom tym poświęca się zbyt mało miejsca, a stan badań statystycznych jest wręcz żenujący.

Następnie profesor przedstawił zwięzłą charakterystykę obecnego stanu procesów migracyjnych, uwagi na temat doktryny i polityki migracyjnej oraz przewidywania dotyczące dynamiki i struktury migracji zarobkowych związanych z naszym krajem.

W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia Komisja Emigracji i Polaków za Granicą rozpatrzyła i zaopiniowała następujące wnioski o dotację z budżetu Kancelarii Senatu na wykonanie zadań państwowych w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą, przedstawione przez Zespół Finansów Polonijnych:

I. Komisja pozytywnie zaopiniowała:

- propozycję zespołu uchylenia przez Prezydium uchwały nr 363 Prezydium Senatu z 1 kwietnia 2004 r. dotyczącej zlecenia Fundacji "Pomoc Polakom na Wschodzie" w Warszawie zadania państwowego w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą w 2004 r., polegającego na realizacji programu Pomoc charytatywna dla osób i organizacji polskich.

- wnioski prezesa Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" dotyczące przesunięć środków i dokonania zmian w umowach, zawartych w piśmie nr PS-31/100/04 z 11 października br., piśmie nr PS-31/104/04 z 15 października br. i piśmie nr PS-31/106/04 z 15 października br.

II. Wnioski o zlecenie zadań państwowych o charakterze programowym i przyznanie dotacji na ich wykonanie.

1. (nr wniosku 287) Stowarzyszenie Doradców Gospodarczych Pro-Akademia w Łodzi: paczki z darami świątecznymi dla polskich kombatantów, żyjących na Powołżu i na Syberii - 34 950 zł.

Komisja zaopiniowała wniosek pozytywnie i zaproponowała przyznanie postulowanej kwoty.

2. (nr wniosku 290) Fundacja Pomocy Polakom na Krymie "Nadzieja" w Warszawie: obchody Dnia Niepodległości Polski dla Polaków i obywateli polskiego pochodzenia zamieszkałych na Krymie - 3470 zł.

Komisja zaopiniowała wniosek negatywnie.

3. (nr wniosku 292) Fundacja Pomocy Polakom na Krymie "Nadzieja" w Warszawie: przygotowanie obchodów Dnia Bożego Narodzenia i Nowego Roku dla Polaków i obywateli polskiego pochodzenia zamieszkałych na Krymie - 4538 zł.

Komisja zaopiniowała wniosek negatywnie.

4. (nr wniosku 293) Towarzystwo Porozumienia Polsko-Rosyjsko-Białoruskiego w Warszawie: obóz świąteczny w krainie przodków - 83 055 zł.

Komisja zaopiniowała wniosek pozytywnie, przyznając kwotę 50 000 zł.

5. (nr wniosku 296) Fundacja na rzecz Pomocy Dzieciom z Grodzieńszczyzny w Białymstoku: akcja ratowania zdrowia i życia dziecka narodowości polskiej - Roberta Tawrela z Republiki Białoruś - 8000 zł.

Komisja zaopiniowała wniosek negatywnie.

6. (nr wniosku 84) Fundacja na rzecz Pomocy Dzieciom z Grodzieńszczyzny w Białymstoku: wydanie podręcznika do nauki języka polskiego pt. "Od słowa do słowa" - 49 750 zł.

Komisja zaopiniowała wniosek negatywnie.

7. (nr wniosku 86) Fundacja na Rzecz Pomocy Dzieciom z Grodzieńszczyzny w Białymstoku: wydanie zeszytu ćwiczeń do nauki języka polskiego "Kraina języka polskiego" - 12 900 zł.

Komisja zaopiniowała wniosek negatywnie.

8. (nr wniosku 294) Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" w Warszawie: program pomocy charytatywnej, pomoc dla polskich środowisk na Wschodzie - 61 800 zł.

Komisja nie rozpatrywała tego wniosku.

9. (nr wniosku 295) Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" w Warszawie: refundacja kosztów pobytu grupy 55 dzieci i młodzieży z rodzin polskich z Łucka na koloniach letnich w Gdańsku-Sobieszewie (w ramach programu pomocy oświatowej poza granicami kraju dla wszystkich poziomów nauczania języka polskiego) - 29 080 zł.

Komisja nie rozpatrywała tego wniosku.

10. (nr wniosku 297) Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" w Warszawie: rozszerzenie "Programu wspierania organizacji polskich i polonijnych za granicą" - 18 400 zł.

Komisja nie rozpatrywała tego wniosku.

III. Wnioski o zlecenie zadań państwowych o charakterze inwestycyjnym i przyznanie dotacji na ich wykonanie:

1. (nr wniosku 86/z) Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" w Warszawie: dofinansowanie budowy schroniska młodzieżowego w Landwarowie (rej. trocki na Litwie) - 52 556 zł.

Komisja zaopiniowała wniosek pozytywnie, przyznając postulowaną kwotę 52 556 zł.

2. (nr wniosku 87/z) Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" w Warszawie: dofinansowanie robót wykończeniowych w kościele w Kowalczukach na Litwie - 25 775 zł.

Komisja zaopiniowała wniosek negatywnie.

3. (nr wniosku 88/z) Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" w Warszawie: dobudowa sanitariatów przy szkole podstawowej w Korwiu (rej. wileński na Litwie) - 15 600 zł.

Komisja zaopiniowała wniosek pozytywnie, przyznając postulowaną kwotę 15 600 zł.

4. (nr wniosku 89/z) Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" w Warszawie: budowa wieży ciśnień przy szkole polskiej w Gródku Podolskim na Ukrainie - 15 000 zł.

Komisja zaopiniowała wniosek pozytywnie, przyznając postulowaną kwotę.

5. ( nr wniosku 90/z) Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" w Warszawie: remont Domu Polskiego z częścią oświatową w Żytomierzu, na Ukrainie - 12 500 zł.

Komisja zaopiniowała wniosek pozytywnie na postulowaną kwotę 12 500 zł.

IV. Komisja pozytywnie zaopiniowała zmiany zakresów rzeczowych wniosków Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" w następujących inwestycjach:

1) Rozbudowa i remont szkoły polskiej w Suderwii w rej. Wileńskim, na Litwie;

2) Remont szkoły podstawowej w Szumsku w rej. Wileńskim, na Litwie;

3) Przebudowa zakupionego budynku na dom polski w Nowogródku, na Białorusi;

4) Adaptacja i remont obiektu na dom polski w Czkałowie, w Kazachstanie;

5) Remont Domu Polskiego w Daugavpilsie, na Łotwie;

6) Remont klasy polskiej w szkole średniej nr 72 w Taszkiencie, w Uzbekistanie.

Na zakończenie posiedzenia senatorowie z Komisji Emigracji i Polaków za Granicą zapoznali się z organizacją i planem pracy nowo utworzonego Biura Polonijnego w Kancelarii Senatu. Informacje na ten temat przedstawił dyrektor biura Artur Kozłowski.

Biuro wykonuje zadania wynikające z wyjątkowej funkcji, którą Senat RP pełni wobec rodaków zamieszkałych za granicą. Kontynuując tradycje II Rzeczypospolitej, Senat RP sprawuje patronat nad Polonią i Polakami żyjącym za granicą. Biuro obsługuje prace organów Senatu oraz szefa Kancelarii Senatu, odpowiedzialnego za środki budżetowe przeznaczone na ten cel. Biuro Polonijne współpracuje z licznymi krajowymi organizacjami pozarządowymi, wspierającymi Polonię i Polaków na świecie. Gromadzi informacje na temat Polonii we współpracy z organizacjami polonijnymi i polskimi na świecie, placówkami naukowymi oraz administracją rządową.

W biurze utworzono dwa działy: programowy i ekonomiczno-kontrolny.

3 listopada 2004 r.

Na swym posiedzeniu, zgodnie z art. 6 ust. 3 ustawy z 11 marca 2004 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej, Komisja Spraw Unii Europejskiej zaopiniowała następujące projekty aktów prawnych Unii Europejskiej:

- Wnioski nierozpatrywane - sygnatura Rady UE 13370/04, 13349/04, 12904/04.

- Wniosek dotyczący decyzji Rady w sprawie stanowiska jakie Wspólnota powinna zająć w Radzie stowarzyszenia utworzonego na podstawie Układu Europejskiego między Wspólnotami Europejskimi i ich Państwami Członkowskimi, z jednej strony, a Rumunią, z drugiej strony, w odniesieniu do poprawy zasad wymiany przetworzonych produktów rolnych, takich jakie zostały przewidziane w protokole nr 3 Układu Europejskiego między Wspólnotą Europejską i Rumunią (Proposition de décision du Conseil relative à la position que la Communauté doit prendre au sein du Conseil d'association institué par l'Accord européen entre les Communautés européennes et leurs États membres, d'une part, et la Roumanie, d'autre part, concernant l'amélioration des régimes d'échanges pour les produits agricoles transformés, tels que prévus dans le protocole n° 3 de l'Accord européen entre la Communauté européenne et la Roumanie) (COM(2004) 615) wraz z projektem stanowiska Rządu w tej sprawie, sygnatura Rady UE 12942/04.

Resort wiodący: Ministerstwo Spraw Zagranicznych.

Referent: senator Andrzej Anulewicz.

Opiniowany przez Komisję Spraw Unii Europejskiej projekt decyzji Rady dotyczył modyfikacji, w części dotyczącej obrotu towarami rolnymi przetworzonymi, postanowień Układu Europejskiego UE-Rumunia. Zmierzał on do dalszej liberalizacji handlu w związku z planowanym przystąpieniem Rumunii do UE. Projekt przewidywał modyfikację postanowień regulujących import towarów rumuńskich do UE oraz modyfikację postanowień regulujących import towarów pochodzących z UE do Rumunii.

W przedstawionym Komisji Spraw Unii Europejskiej projekcie stanowiska rządu wyrażono poparcie dla decyzji Rady UE.

Jak stwierdzono w uzasadnieniu stanowiska rządu, projektowana decyzja nie wywiera bezpośrednich skutków prawnych w odniesieniu do systemu prawa polskiego, nie będzie też miała żadnych skutków społecznych.

Oceniając skutki gospodarcze, stwierdzono, że polskie towary rolne przetworzone uzyskają dostęp do rynku rumuńskiego na takich samych warunkach, jakie posiadają pozostali członkowie UE. Oznacza to, że polskie towary będą mogły korzystać z preferencyjnych stawek celnych, przewidzianych w wyżej opisanym zmodyfikowanym protokole nr 3 do Układu Europejskiego UE - Rumunia. Jeśli chodzi o koncesje handlowe udzielone Rumunii przez UE, nie powinny one stanowić zagrożenia dla polskich producentów rolnych.

Ponadto z analizy zapisów propozycji Rady UE zawartej w dokumencie COM(2004)615 wynika, iż redukcja stawek celnych na towary wymienione w załączniku 1 do projektu umowy spowodowałaby obniżkę wpływów z cła o mniej więcej 40 tys. euro. Największy udział w tej kwocie miałaby redukcja cła na przemysłowe kwasy tłuszczowe klasyfikowane pod kodem CN 3823 19 90. Ich import z Rumunii do Polski w 2003 r. przekroczył 1,0 mln euro, co przy aktualnej stawce z unijnej taryfy celnej oznaczałoby wpływy z cła na poziomie około 30 tys. EUR.

W przyjętej opinii Komisja Spraw Unii Europejskiej wyraziła poparcie dla wniosku dotyczącego decyzji Rady UE.

Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ustanowienia Europejskiego Rejestru Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń i zmieniającego dyrektywy Rady 91/689/EWG i 96/61/WE (Proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council concerning the establishment of a European Pollutant Release and Transfer Register and amending Council Directives 91/689/EEC and 96/61/EC COM(2004) 634), wraz z projektem stanowiska Rządu w tej sprawie, sygnatura Rady UE 13371/04.

Wniosek dotyczący decyzji Rady w sprawie zawarcia, w imieniu Wspólnoty Europejskiej, protokołu Narodów Zjednoczonych Europejskiej Komisji Gospodarczej dotyczącego Europejskich Rejestrów Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń. (Proposal for a Council Decision on the conclusion, on behalf of the European Community, of the UN-ECE Protocol on Pollutant Release and Transfer Registers COM(2004) 635) - wraz z projektem stanowiska Rządu w tej sprawie, sygnatura Rady UE 13247/04.

Resort wiodący: Ministerstwo Środowiska.

Referent: senator Jerzy Smorawiński.

Celem niniejszego projektu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ustanowienia Europejskiego Rejestru Uwalniania i Rejestracji Zanieczyszczeń zmieniającego Dyrektywę 91/689/EWG oraz Dyrektywę 96/61/WE jest wzmocnienie publicznego dostępu do informacji o środowisku poprzez utworzenie spójnego, europejskiego rejestru, który ma przyczynić się do przeciwdziałania i redukcji zanieczyszczeń wprowadzanych do środowiska poprzez dostarczanie danych umożliwiających podejmowanie decyzji politycznych.

Jak poinformowano, Komisja Europejska i kraje członkowskie z wyjątkiem Malty i Słowacji podpisały protokół dotyczący rejestru uwalniania i transferu zanieczyszczeń w trakcie V Paneuropejskiej Konferencji Ministrów Środowiska w Kijowie, w maju 2003 r. Protokół został przygotowany w związku z brakiem spójnego, publicznie dostępnego rejestru uwalniania i transferu zanieczyszczeń obejmującego swoim zasięgiem całą Europę.

Niniejszy projekt rozporządzenia wprowadza zmiany w art. 15(3) Dyrektywy 96/61/WE w sprawie zintegrowanego zapobiegania i ograniczania zanieczyszczeń i w art. 8(3) Dyrektywy 91/689/EWG w sprawie odpadów niebezpiecznych. Celem tych zmian jest zastąpienie istniejących rejestrów zanieczyszczeń obszerniejszym, ogólnoeuropejskim rejestrem uwalniania i transferu zanieczyszczeń (PRTR).

Rejestry PRTR zawierają informacje o uwalnianiu i transferach zanieczyszczeń do powietrza, wody i ziemi oraz o odpadach kierowanych do zakładów unieszkodliwiania lub na składowiska, obejmując w ten sposób wszystkie komponenty środowiska. Dane na ten temat będzie musiał przekazywać odpowiednim władzom operator urządzeń/instalacji wymienionych w załączniku nr 1 do projektu rozporządzenia (działania w ramach: przemysłu energetycznego, produkcji i przetwórstwa żelaza, przemysłu mineralnego, przemysłu chemicznego, gospodarki odpadami i ściekami, procesów produkcji papieru i drewna, przemysłu rolno-spożywczego i innych). Podmiot będzie raportować corocznie, wskazując przy tym sposób uzyskania przekazywanych wielkości - pomiary, obliczenia, szacunki. Rodzaje zanieczyszczeń wraz z wartościami progowymi, od których należy raportować określone zostały w załączniku nr 2 (łącznie 90 substancji). Poszczególne kraje członkowskie będą zobowiązane do przekazania zebranych danych do Komisji Europejskiej, która następnie analizuje przekazane informacje pod kątem zgodności z wymaganiami art. 7 i 16 projektu propozycji i co trzy lata publikuje raport oparty na otrzymanych informacjach. Pierwszy raport, zawierający informacje dotyczące zanieczyszczeń za rok 2007, powinien zostać przekazany do Komisji Europejskiej w przeciągu 15 miesięcy od zakończenia pierwszego roku raportowego, tzn. najpóźniej do marca 2009 r. Następne raporty powinny być przekazane do Komisji Europejskiej w przeciągu 12 miesięcy od zakończenia roku raportowego.

Celem projektu Decyzji (Proposal for a Council Decision on the conclusion, on behalf of the European Communty, of the UN-ECE Protocol on Pollutant Release and Transfer Registers (COM (2004) 635) było przyjęcie w imieniu Wspólnoty Europejskiej Protokołu Narodów Zjednoczonych Europejskiej Komisji Gospodarczej dotyczącego rejestrów uwalniania i transferu zanieczyszczeń (PRTR), stanowiącego realizację art. 5 Konwencji z Aarhus, który został podpisany 21 maja 2003 r., w czasie Paneuropejskiej Konferencji Ministrów Środowiska w Kijowie.

Protokół ustanawia dostęp do informacji poprzez rejestr uwalniania i transferu zanieczyszczeń. Rejestr taki jest publicznie dostępną, skomputeryzowaną bazą danych zawierającą informacje o elementach środowiska, z wyszczególnieniem uwolnień do powietrza, ziemi i wody. Pomimo iż rejestr ten reguluje przepływ informacji o zanieczyszczeniach, pośrednio będzie miał wpływ na zmniejszenie poziomu zanieczyszczeń.

Opiniowane projekty dotyczyły tego samego zagadnienia i należało je rozpatrywać łącznie, dlatego przygotowano wspólne stanowisko rządu.

W przedstawionym Komisji Spraw Unii Europejskiej projekcie stanowiska rządu stwierdzono, że Polska popiera przyjęcie projektów obu aktów prawnych.

Jak stwierdzono, utworzenie ogólnokrajowych rejestrów uwalniania i transferu zanieczyszczeń (PRTR) w postaci publicznie dostępnych baz danych, opartych na informacjach dostarczanych przez podmioty gospodarcze w formie ujednoliconych sprawozdań, jest jednym ze zobowiązań Konwencji z Aarhus (art. 5 ust. 9). Szczegółowe zapisy dotyczące tej kwestii znalazły się w Protokole PRTR, którego ostateczny tekst został podpisany w maju 2003 r., w czasie Paneuropejskiej Konferencji Ministrów Środowiska w Kijowie. Omawiany projekt rozporządzenia został przygotowany w celu zapewnienia spełnienia przez Wspólnotę zapisów Konwencji z Aarhus.

25 czerwca 1998 r. w Aarhus, w Danii, w czasie IV Paneuropejskiej Konferencji Ministrów Środowiska podpisano Konwencję o Dostępie do Informacji, Udziale Społeczeństwa w Podejmowaniu Decyzji oraz Dostępie do Sprawiedliwości w Sprawach Dotyczących Środowiska. Konwencję, powstałą w ramach Europejskiej Komisji Gospodarczej ONZ w Aarhus, oraz Protokół z Kijowa podpisała także Polska.

W związku z przyjęciem opiniowanych aktów konieczne będzie przygotowanie przepisów prawnych, zarówno na poziomie ustawowym, jak i aktów wykonawczych (nowelizacja ustawy - Prawo ochrony środowiska) lub opracowanie odrębnej ustawy dotyczącej rejestracji emisji, dających podstawy do zbierania szczegółowych danych na temat emisji z poszczególnych źródeł określonych w załączniku 2 do projektu rozporządzenia, oraz do prowadzenia krajowego rejestru uwalniania i transferu zanieczyszczeń - zgodnie z wymogami PRTR.

Informacje zawarte w rejestrach będą publicznie dostępne, dzięki czemu każdy będzie mógł dowiedzieć się, jakie zanieczyszczenia pochodzą z danego zakładu, a w konsekwencji, z jakimi zagrożeniami dla ludzkiego zdrowia i środowiska ma do czynienia.

W opinii rządu, publiczne dostępne rejestry będą miały wpływ na wzrost świadomości na temat zanieczyszczeń powodowanych przez przemysł, a tym samym będą wywierać presję społeczną na podejmowanie przez przemysł działań zmierzających do redukcji zanieczyszczeń.

W opinii rządu, władze odpowiedzialne za tworzenie polityk, programów, strategii itp. dzięki zgromadzonym danym na temat emisji i przemieszczania zanieczyszczeń będą mogły sprawniej i skuteczniej wybierać i wdrażać nowe elementy polityki ekologicznej oraz określać kierunki rozwoju gospodarczego państwa. Dane te stanowią także ważny element oceny skuteczności i efektywności stosowanych instrumentów prawno-ekonomicznych. Mogą także pomóc określić tendencje oraz wskazać potencjalne obszary rosnącego zagrożenia lub poprawy sytuacji. Dla instytucji kontrolnych oraz egzekwujących przepisy ochrony środowiska, dane zawarte w rejestrach stanowią dodatkowe narzędzie kontroli wywiązywania się z wymogów stawianych przedsiębiorstwom.

Jak stwierdzono w uzasadnieniu, istnieje potrzeba stworzenia krajowej bazy danych - rejestru dotyczącego wielkości emisji z poszczególnych źródeł wprowadzających je do środowiska, a także systemu zbierania danych do tej bazy. Powinien to być spójny i w pełni skoordynowany system. Do chwili obecnej tego typu rejestr nie funkcjonował w Polsce. Zadanie jego utworzenia, prowadzenia, a także przygotowywania raportów dla Komisji Europejskiej spoczywać będzie na ministrze środowiska. Wdrożenie systemu PRTR będzie za sobą pociągało koszty zarówno dla budżetu państwa (koszt opracowania oprogramowania do rejestru i jego prowadzenia), jak i podmiotów zobowiązanych do raportowania.

W przyjętej przez Komisję Spraw Unii Europejskiej wyrażono poparcie dla wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady oraz dla wniosku dotyczącego decyzji Rady.

- Wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie uniemożliwienia korzystania z systemu finansowego w celu prania pieniędzy, włącznie z finansowaniem terrorystów COM(2004) 448) wraz z projektem stanowiska Rządu w tej sprawie, sygnatura Rady UE 11134/04.

Resort wiodący: Ministerstwo Finansów.

Referent: senator Andrzej Wielowieyski.

Jak poinformowano podczas posiedzenia Komisji Spraw Unii Europejskiej, Dyrektywy 91/308/EEC oraz 2001/97/EC były inicjatywą podjętą w ramach Unii Europejskiej w celu stworzenia kompleksowej regulacji dotyczącej zwalczania narastającego problemu prania pieniędzy w Europie. Zakresem swym obejmowały implementację standardów wypracowanych na forach międzynarodowych, m.in. 40 zaleceń Grupy Specjalnej ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy (FATF).

W 2003 r. FATF, na podstawie praktyki oraz ze względu na wydarzenia z 11 września, dokonał przeglądu swoich zaleceń. Efektem prac było rozszerzenie zakresu zaleceń o zwalczanie finansowania terroryzmu, przestępstwa ściśle powiązanego m.in. z procederem prania pieniędzy.

Zaproponowane przez Komisję Unii Europejskiej zapisy III Dyrektywy w znacznym stopniu obejmą istniejące już standardy międzynarodowe, w szczególności 40 zaleceń FATF
(dotyczących prania pieniędzy) oraz 8 specjalnych zaleceń FATF (dotyczących finansowania terroryzmu).

Dodanie do zapisów III Dyrektywy treści zaleceń FATF oraz uwzględnienie istniejących już standardów doprowadzi do harmonizacji i ujednolicenia systemów wewnętrznych państw członkowskich. W rezultacie utworzony zostanie sprawniejszy system zwalczania procederu prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu w Unii Europejskiej. Gwarancja jednolitych systemów pozwoli utworzyć na terenie Unii Europejskiej jeden obszar prawny (single jurisdiction) w tym zakresie.

W przedstawionym Komisji Spraw Unii Europejskiej projekcie stanowiska rządu wyrażono akceptację dla dokumentu COM(2004) 448 final ;2004/0137 (COD), uwzględniając, że będą kontynuowane prace nad proponowanymi zapisami III Dyrektywy. W zakresie przedłożonego projektu III Dyrektywy generalny inspektor informacji finansowej oraz współpracujące z nim instytucje państwowe nie rozpoznały znacznej liczby obszarów, których uregulowanie w krajowym porządku prawnym mogłoby w przyszłości stać się kwestią problematyczną.

Jak stwierdzono w uzasadnieniu projektu stanowiska rządu, wykorzystanie systemów finansowych do legalizacji dochodów z przestępstw oraz finansowania działalności terrorystycznej jest problemem zagrażającym stabilności tych systemów i bezpieczeństwu w skali globalnej. Polska powinna poprzeć stanowczość, z jaką Unia Europejska i inne kraje demokratyczne podejmują działania w celu przeciwdziałania tego typu zjawiskom. W związku z powyższym niezbędny jest udział naszego kraju w realizacji inicjatyw międzynarodowych, podejmowanych w tym obszarze. Część zapisów projektu III Dyrektywy wzbudza nadal pewne wątpliwości i dlatego konieczne będzie podejmowanie dalszych prób zmierzających do uwzględnienia stanowiska Polski:

1. Art. 2.1 f - zapis rozszerzający listę instytucji obowiązanych o każdy podmiot przeprowadzający transakcję gotówkową, w ramach prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na handlu towarami lub usługami, której równowartość przekracza 15 000 euro, również gdy jest ona przeprowadzana w drodze więcej niż jednej operacji, których okoliczności wskazują, że są one ze sobą powiązane.

Jak zauważono w uzasadnieniu, egzekucja realizacji zapisu 2.1f będzie niezwykle utrudniona ze względu na brak możliwości identyfikacji instytucji obowiązanych danym zapisem oraz ze względu na, wynikające z powyższego, utrudnione szkolenie pracowników takich instytucji, a także przeprowadzanie w nich kontroli, co w efekcie doprowadzić może do sytuacji, w której przepis ten stanie się przepisem martwym. Polska nie wyraziła poparcia dla zapisu 2.1 f. L, natomiast poparła powrót do brzmienia art. 2a.6 II dyrektywy, mającej na celu była identyfikację sektorów wrażliwych (wraz z 7 innymi delegacjami).

W związku z wynikiem tego głosowania konieczna była analiza możliwości wyrażenia akceptacji dla tego zapisu. Mimo szerokiego zakresu podmiotowego wspomnianego zapisu nie ma przeciwwskazań do zawarcia go w treści III Dyrektywy, pod warunkiem utrzymania zapisu art. 2 (2) III Dyrektywy, dającego państwom członkowskim uprawnienie do wyłączenia pewnych instytucji z obowiązku rejestracji gotówkowych transakcji kwotowych w ramach wewnętrznych regulacji prawnych.

2. Art.3.10. - "Politically Exposed Persons" (PEPs) - Polska może wyrazić poparcie dla treści tego zapisu. Warto jednak uwzględnić zakres podmiotowy wskazany w definicji opracowanej przez Grupę FATF. Dotychczasowa propozycja, w której brakuje dokładnego wskazania zakresu podmiotowego spowodować może utratę przejrzystości zapisu, a także objęcie nim osób spoza grup zwiększonego ryzyka.

3. Art. 41 - określa czas, w którym państwa członkowskie Unii Europejskiej zobowiązane są do implementacji zapisów III Dyrektywy. Konieczne jest poparcie wniosku innych państw członkowskich, dotyczącego zmiany terminu z 12 miesięcy na 24 miesiące.

Jak stwierdzono w uzasadnieniu, zaproponowane przez Komisję Unii Europejskiej zapisy III Dyrektywy w znacznym stopniu obejmą istniejące już standardy międzynarodowe, w szczególności 40 zaleceń FATF oraz 8 specjalnych zaleceń FATF, dotyczących finansowania terroryzmu. W związku z powyższym konieczne będzie nowelizacja ustawy z 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł oraz o przeciwdziałaniu finansowaniu terroryzmu.

W opinii rządu, III Dyrektywa będzie miała następujące skutki społeczne:

- Implementacja III Dyrektywy nałoży obowiązek, na podmioty określone w art. 2.1.f, przekazywania informacji o tym fakcie do Generalnego Inspektora Informacji Finansowej; w celu realizacji tego zapisu konieczny będzie udział wspomnianych podmiotów w szkoleniach;

- Uprości identyfikację klienta przez instytucje obowiązane przez fakt, iż możliwe będzie uznanie dokonania wspomnianego obowiązku przez inną instytucję unijną, posiadającą ekwiwalenty system zwalczania procederu prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu;

- Stworzy możliwość przeprowadzenia uproszczonej identyfikacji klienta, ze względu na małe ryzyko popełnienia przestępstwa, zmniejszy zakres obowiązków pracowników instytucji obowiązanych;

- Spowoduje konieczność stworzenia systemu zabezpieczenia pracowników przekazujących zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa w ramach realizacji ustawy. Gwarancja bezpieczeństwa może spowodować zwiększenie zawiadomień przekazywanych do generalnego inspektora informacji finansowej.

Ponadto implementacja III dyrektywy przyczyni się do zwiększenia bezpieczeństwa obrotu gospodarczego i stabilności systemu finansowego. Wpłynie na to, między innymi, wprowadzenie obowiązku identyfikacji klienta przeprowadzającego transakcję gotówkową, której równowartość przekracza 15 000 euro.

Jak stwierdzono w uzasadnieniu projektu stanowiska rządu, implementacja III Dyrektywy wymagać będzie dodatkowych nakładów finansowych z budżetu państwa, ale ich wysokość jest w tej chwili trudna do określenia.

W związku z rozszerzeniem listy podmiotów obowiązanych konieczne będzie wzmocnienie administracyjne (finansowe, techniczne i osobowe) generalnego inspektora informacji finansowej wraz z Departamentem Informacji Finansowej. Właśnie na te podmioty spadnie obowiązek aktualizacji bazy danych instytucji obowiązanych, a przede wszystkim organizacji szkoleń oraz przeprowadzenia kontroli realizacji nowych postanowień.

Podmioty, które na podstawie nowelizacji ustawy staną się instytucjami obowiązanymi, będą zobowiązane, we własnym zakresie, do przygotowania się do wypełniania ustawowych obowiązków, takich jak np. wprowadzenie wewnętrznych procedur czy zapewnienie udziału pracowników w programach szkoleniowych.

W przyjętej przez Komisję Spraw Unii Europejskiej opinii wyrażono poparcie dla wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady z uwzględnieniem uwag zawartych w projekcie stanowiska rządu.

- Wniosek dotyczący rozporządzenia Rady ustanawiającego plan odbudowy stada halibuta niebieskiego w ramach Północno-Zachodniej Atlantyckiej Organizacji Rybołówczej (Proposal for a Council Regulation establishing a rebuilding plan for Greenland halibut in the framework of the Northwest Atlantic Fisheries Organisation. COM(2004) 640) - wraz z projektem stanowiska Rządu w tej sprawie, sygnatura Rady UE 13375/04.

Resort wiodący: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Referent: senator Czesława Christowa.

Jak poinformowano podczas posiedzenia Komisji Spraw Unii Europejskiej, halibut niebieski (ang. Greenland halibut) należy do głównych gatunków ryb poławianych przez kraje UE na obszarze Konwencji o przyszłej wielostronnej współpracy w rybołówstwie na północno-zachodnim Atlantyku (NAFO).

W czerwcu 2003 r. Rada Naukowa NAFO poinformowała o zmniejszaniu się wielkości stada halibuta niebieskiego i zaapelowała o podjęcie działań mających na celu jego ochronę. W tym samym roku, podczas sesji rocznej NAFO, został przyjęty 15-letni Plan odbudowy stada halibuta niebieskiego na NAFO podobszarze 2 i rejonie 3KLMNO, zgodnie z którym m.in. zmniejszono limity kwot połowowych na ww. obszarach.

Plan został implementowany do prawa unijnego w rozporządzeniu Rady (WE) Nr 2287/2003 z 19 grudnia 2003 r., ustalającym wielkości dopuszczalne połowów na br. i inne związane z nimi warunki dla niektórych zasobów rybnych, stosowane na wodach terytorialnych Wspólnoty, oraz w odniesieniu do statków wspólnotowych na wodach, gdzie wymagane są ograniczenia połowowe.

Celem wprowadzenia opiniowanego rozporządzenia jest scalenie przepisów dotyczących bezpośrednio zarządzania i ochrony halibuta niebieskiego, zgodnych z przyjętym planem.

W projekcie stanowiska rządu przedstawionym Komisji Spraw Unii Europejskiej stwierdzono, że Polska akceptuje projekt rozporządzenia. Niemniej jednak zgłosi 4 szczegółowe uwagi do tego projektu, których uzasadnienie zawarto w projekcie stanowiska rządu.

Pierwsza z zaproponowanych zmian wynika zdaniem rządu z konieczności zapewnienia w rozporządzeniu (WE) 2371/2002, aby Polska została uwzględniona w przydziale kwot, jakie przysługiwały Polsce w NAFO w grupie państw "innych". Pozostałe zmiany zmierzały do jednoznacznego określenia, które statki bander państw - stron UE podlegać będą kontroli portowej, określonej w rozporządzeniu.

W opinii rządu, wejście w życie opiniowanego projektu rozporządzenia nie spowoduje konieczności dokonania zmian w prawie krajowym. Nie wywoła również skutków społecznych i gospodarczych dla polskiego rybołówstwa, a także nie spowoduje skutków finansowych dla budżetu państwa.

W przyjętej przez Komisję Spraw Unii Europejskiej opinii wyrażono poparcie dla wniosku dotyczącego rozporządzenia Rady z uwzględnieniem uwag zawartych w projekcie stanowiska rządu.

* * *

Odbyło się posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych, podczas którego rozpatrzono ustawę o ratyfikacji Protokołu przeciwko nielegalnemu wytwarzaniu i  obrotowi bronią palną, jej częściami i komponentami oraz amunicją, uzupełniającego Konwencję Narodów Zjednoczonych przeciwko międzynarodowej przestępczości zorganizowanej, przyjętego przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 31 maja 2001 r.

Na temat ustawy sejmowej wypowiadali się: podsekretarz stanu w MSWiA Paweł Dakowski, wicedyrektor Departamentu Prawno-Traktatowego w MSZ Piotr Ogonowski oraz wicedyrektor Biura Prawnego w Komendzie Głównej Policji Marek Enerlich. Pozytywną opinię o ustawie przedstawiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

Ratyfikacja przedmiotowego protokołu miała na celu usprawnienie działań polegających na zapobieganiu, wykrywaniu i zwalczaniu przestępczości, w tym przestępczości zorganizowanej, związanej z nielegalnym wytwarzaniem i obrotem bronią palną, jej częściami i komponentami oraz amunicją.

Protokół nakłada na państwa-strony obowiązek ustanawiania odpowiednich środków
i procedur, takich jak znakowanie broni palnej, pozbawiania jej cech bojowych, wydawania zezwoleń na eksport, import i tranzyt oraz kładzie nacisk na potrzebę wymiany informacji i doświadczeń oraz współpracy międzynarodowej o charakterze naukowo-technicznym
i szkoleniowym w tym zakresie.

Organem krajowym, działającym jako łącznik między Rzecząpospolitą Polską a innymi państwami - stronami w kwestiach związanych z przedmiotowym protokołem będzie komendant główny Policji.

W głosowaniu Komisja Spraw Zagranicznych jednogłośnie postanowiła zarekomendować Senatowi przyjęcie bez poprawek rozpatrywanej ustawy sejmowej. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Janusza Lorenza.

W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia rozpatrywano ustawę o ratyfikacji Konwencji o ochronie interesów finansowych Wspólnot Europejskich, sporządzonej w Brukseli dnia 26 lipca 1995 r., Protokołu do Konwencji o ochronie interesów finansowych Wspólnot Europejskich z dnia 26 lipca 1995 r., sporządzonego w Dublinie dnia 27 września 1996 r., Protokołu w sprawie interpretacji w trybie orzeczenia wstępnego przez Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich Konwencji o ochronie interesów finansowych Wspólnot Europejskich z dnia 26 lipca 1995 r., sporządzonego w Brukseli dnia 29 listopada 1996 r. oraz Drugiego Protokołu do Konwencji o ochronie interesów finansowych Wspólnot Europejskich z dnia 26 lipca 1995 r., sporządzonego w Brukseli dnia 19 czerwca 1997 r.

Opinie o ustawie sejmowej przedstawili sekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Andrzej Grzelak, wicedyrektor Departamentu Prawno-Traktatowego w MSZ Piotr Ogonowski oraz podsekretarz stanu w MSWiA P. Dakowski. Żadnych uwag o charakterze legislacyjnym do rozpatrywanej ustawy ratyfikacyjnej nie zgłosiło senackie biuro legislacyjne.

Przedmiotowa konwencja wraz z protokołami mają zapobiegać uszczuplaniu zasobów finansowych Unii Europejskiej przez podmioty w jakikolwiek sposób zaangażowane w uzyskiwanie i przekazywanie wspólnotowych środków budżetowych.

Aby osiągnąć ten cel, w konwencji wprowadzono definicję oszustwa, przewidziano karalność postaci stadialnych i zjawiskowych przestępstwa oszustwa, określono zasady odpowiedzialności karnej osób zarządzających przedsiębiorstwami, uregulowano kwestie związane z ekstradycją i ściganiem, wskazano tryb rozstrzygania sporów pomiędzy państwami członkowskimi w zakresie stosowania konwencji, uznano regułę ne bis in idem oraz określono zasady jurysdykcji w sprawach przestępstw, o których stanowi konwencja.

Ponadto konwencja zobowiązuje państwa - strony do spenalizowania wszystkich opisanych w niej czynów, zaleca, aby kary przewidziane w prawie krajowym za oszustwo były skuteczne i proporcjonalne, oraz przewiduje, że postępowania karne w sprawach o oszustwa na szkodę interesów Wspólnot będą prowadzone według prawa wewnętrznego. Państwa-strony, których prawo krajowe zakazuje ekstradycji własnego obywatela (zasada taka obowiązuje w prawie polskim), są zobowiązane do objęcia swoją jurysdykcją przestępstwa oszustwa popełnionego przez obywatela na terenie innego państwa członkowskiego.

W głosowaniu nad omawianą ustawą Komisja Spraw Zagranicznych opowiedziała się jednogłośnie za jej przyjęciem bez poprawek. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Bogusława Mąsiora.

Następnie Komisja Spraw Zagranicznych przystąpiła do rozpatrzenia ustawy o ratyfikacji Europejskiego porozumienia w sprawie zniesienia wiz dla uchodźców, sporządzonego w Strasburgu dnia 20 kwietnia 1959 r.

W tym punkcie senatorowie wysłuchali informacji wiceministra spraw wewnętrznych i administracji P. Dakowskiego, wicedyrektora P. Ogonowskiego z MSZ oraz dyrektora generalnego Urzędu ds. Repatriacji i Cudzoziemców Jana Węgrzyna. Ponadto zapoznano się z pozytywną opinią senackiego biura legislacyjnego. Przedmiotowe porozumienie określa warunki bezwizowego podróżowania uchodźców między państwami. Uchodźcy przebywający legalnie na terytorium jednego z państw - stron porozumienia i posiadający ważny dokument podróży wystawiony przez państwo, na terytorium którego legalnie mieszkają, są zwolnieni z obowiązku uzyskiwania wiz, jeżeli wizyta nie trwa dłużej niż 3 miesiące. Wiza może być wymagana w razie pobytu dłuższego niż 3 miesiące lub w wypadku zamiaru podjęcia pracy zarobkowej na terytorium innego państwa - strony. W polskim prawodawstwie status uchodźcy reguluje przede wszystkim ustawa z 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Do praw cudzoziemca o statusie uchodźcy zalicza się możliwość podróżowania poza granice państwa, które udzieliło mu ochrony. Realizację tego prawa gwarantuje art. 74 ust. 1 cytowanej wyżej ustawy, zgodnie z którym cudzoziemcowi i jego małżonkowi, któremu nadano status uchodźcy, wydaje się dokument podróży (zgodnie z Konwencją Genewską). Możliwość podróżowania bezwizowego przewiduje natomiast ratyfikowane porozumienie.

Jak uzasadniono, Polska złożyła przy podpisywaniu porozumienia deklarację dotyczącą terminu "osiedlenie", który ma być rozumiany jako pobyt związany z przeniesieniem ważnych interesów życiowych uchodźcy, na który uchodźca uzyskał inne niż wiza zezwolenie. Pobyt w związku z nauką czy leczeniem nie będzie uważany za osiedlenie się. Celem złożenia deklaracji jest zapobieżenie wykorzystywaniu przez uchodźcę pobytu na terytorium Polski związanego np. z nauką po to, aby uniknąć przekazania do kraju, który wydał uchodźcy dokument podróży.

W głosowaniu Komisja Spraw Zagranicznych postanowiła jednomyślnie zarekomendować Senatowi przyjęcie bez poprawek rozpatrywanej ustawy ratyfikacyjnej. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Bogusława Litwińca.

Podczas posiedzenia senatorowie przyjęli także oświadczenie Komisji Spraw Zagranicznych w sprawie współpracy transgranicznej i euroregionów w RP. Posiedzenie na ten temat odbyło się 26 października br. W oświadczeniu napisano:

"Komisja Spraw Zagranicznych Senatu RP, biorąc pod uwagę fakt, że współpraca transgraniczna stanowi jeden z priorytetów polskiej polityki zagranicznej:

- pozytywnie ocenia wpływ współpracy transgranicznej oraz euroregionów na budowanie europejskiego wizerunku Polski, a także na stosunki z naszymi sąsiadami;
- wysoko ocenia poziom wykorzystania środków przeznaczonych na wspieranie współpracy transgranicznej w ramach programu PHARE CBC. Doświadczenia te powinny służyć wzmacnianiu roli euroregionów w zakresie absorpcji środków wewnętrznych Unii Europejskiej
, również na granicę wschodnią.

Komisja Spraw Zagranicznych Senatu RP, widząc zasadność współpracy transgranicznej, pragnie w przyszłości położyć szczególny nacisk na sferę współpracy kulturalnej, edukacyjnej, gospodarczej, komunikacyjnej, medycznej oraz w dziedzinie bezpieczeństwa i koordynacji systemu ratownictwa. Dla efektywności współpracy przygranicznej ważne i potrzebne są działania inwestycyjne w dziedzinie infrastruktury (drogowej, rzecznej, kolejowej, morskiej, lotniczej).

Komisja szczególnie wspiera inicjatywy w zakresie współpracy młodzieży, dla której działalność euroregionów stanowić powinna podstawę budowania wzorców przyjaznej i pokojowej integracji społeczeństw sąsiednich krajów.

Biorąc powyższe pod uwagę, Komisja Spraw Zagranicznych Senatu RP - uznaje za niezbędne dalsze wspieranie działalności komisji międzyrządowych na wszystkich granicach. Wzmacnianie roli tych komisji powinno nastąpić przede wszystkim poprzez aktywny udział przedstawicieli euroregionów i innych podmiotów terenowych w pracach plenarnych oraz w grupach roboczych;

- wskazuje na konieczność dalszej, coraz pełniejszej współpracy organów administracji rządowej z euroregionami, w celu rzeczywistej integracji społeczeństw przygranicznych, na wszystkich granicach naszego kraju".

* * *

Tematem posiedzenia Komisji Ochrony Środowiska była realizacja zadań w zakresie małej i dużej retencji wód.

Senatorowie zapoznali się z informacją o wynikach kontroli administracji publicznej w tym zakresie, przeprowadzonej przez Najwyższą Izbę Kontroli.

Informację przekazali przedstawiciele NIK; dyrektor Departamentu Środowiska, Rolnictwa i Zagospodarowania Przestrzennego Andrzej Głowacki oraz doradca techniczny Maria Pokora.

Kontrolę, przeprowadzoną od 15 września do 15 grudnia 2003 r., podjęto z inicjatywy NIK. Obecny stan zagospodarowania wód w Polsce nie stwarza bowiem korzystnych warunków do wzrostu zasobów wodnych, a także skutecznego reagowania na sytuacje ekstremalne (susza czy powodzie). Kontrolą objęto ona 9 urzędów marszałkowskich i 9 wojewódzkich zarządów melioracji i urządzeń wodnych.

W ocenie NIK w badanym okresie obejmującym okres od roku 2000 do pierwszej połowy 2003 r. w niewystarczającym stopniu podejmowano działania na rzecz przyjęcia strategii gospodarki wodnej i tworzenia warunków gospodarowania wodami w Polsce z uwzględnieniem możliwości ich retencjonowania na okres suszy i zabezpieczenia przeciwpowodziowego w okresach wezbrań.

W wyniku kontroli ustalono m.in., że resorty środowiska i rolnictwa nie dysponowały aktualnymi i kompleksowymi danymi dotyczącymi obiektów hydrotechnicznych. Pełnej informacji na ten temat nie miały również urzędy nadzoru budowlanego.

W badanym okresie malały nakłady na remonty i modernizację tych budowli, środki przeznaczone na ten cel stanowiły 1/5 potrzeb. Dalsze niedofinansowanie może spowodować wyłączenie z eksploatacji wielu obiektów.

Podobna sytuacja dotyczyła zarządów melioracji wodnych, które nie miały aktualnych programów małej retencji. Resorty środowiska i rolnictwa nie wydały na czas rozporządzeń koniecznych do gospodarowania i utrzymania obiektów małej retencji i melioracji.

W dyskusji senatorowie pytali m.in. o powody niepowołania do tej pory Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej, o opinię w sprawie zwiększenia roli samorządów w zakresie gospodarki wodnej.

Zdaniem dyrektora A. Głowackiego, brak gospodarza powoduje, że nie ma strategii dotyczącej gospodarki wodnej, brak jest pieniędzy na ten cel i w rezultacie żyjemy od powodzi do powodzi. Z roku na rok coraz gorsza jest struktura środków przeznaczanych na gospodarkę wodną - coraz mniej pieniędzy z budżetu, a coraz więcej z funduszy ekologicznych.

Podsumowując dyskusję, przewodniczący Komisji Ochrony Środowiska senator January Bień wyraził nadzieję, że odbyte posiedzenie stanowi początek dyskusji na temat gospodarki wodnej. Wiadomo, że w Polsce brak jest strategii gospodarowania wodami, brak zarządcy, czyli Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej, zły jest także przepływ środków przeznaczonych na ten cel przy znacznym ich braku.

Na zakończenie posiedzenia senatorowie z Komisji Ochrony Środowiska przyjęli ramowy program pracy na IV kwartał br.

Zakłada on m.in. zapoznanie się z informacją na temat działalności Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska, absorpcji funduszy unijnych, odbycie posiedzenia wyjazdowego w Poznaniu, na targach ekologicznych, oraz posiedzenia w województwie zachodniopomorskim, rozpatrzenie ustawy budżetowej na rok 2005, przygotowanie do konferencji "Planowanie przestrzenne a ochrona środowiska". Ponadto przewidywane jest rozpatrzenie ustaw uchwalonych przez Sejm: dotyczących recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji, budowy zbiornika Świnna-Poręba, organizmów genetycznie zmodyfikowanych, handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych, a także nowelizacji prawa górniczego, geologicznego i wodnego.

* * *

Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich oraz Komisji Ustawodawstwa i Praworządności odbyło się pierwsze czytanie zgłoszonych przez senatorów projektów uchwał w sprawie zmiany Regulaminu Senatu RP.

Zgłoszone przez dwie grupy senatorów projekty zmierzały do zniesienia w Senacie głosowania tajnego w sprawach personalnych.

Projekty w imieniu wnioskodawców przedstawili senatorowie Jerzy Adamski i Krzysztof Szydłowski.

W dyskusji senator J. Adamski wycofał rekomendowany przez siebie projekt, który zakładał nadanie ust. 6 i 7 w art. 53 Regulaminu Senatu następującego brzmienia: "Głosowanie w sprawach personalnych jest jawne i odbywa się przez użycie kart do głosowania podpisanych imieniem i nazwiskiem senatora ( głosowanie imienne)".

W głosowaniu połączone komisje opowiedziały się za odrzuceniem drugiego z rozpatrywanych projektów. Ustalono, że w imieniu komisji sprawozdanie w tej sprawie złoży podczas posiedzenia plenarnego senator Gerard Czaja.

* * *

Na swym posiedzeniu Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich rozpatrzyła skargę senatora Kazimierza Pawełka odnośnie do wypowiedzi senatora Krzysztofa Piesiewicza z 30 września br. podczas 69. posiedzenia Senatu, na temat 18. punktu porządku obrad, dotyczącego drugiego czytania projektu ustawy o rejestrowanych związkach partnerskich.

Senatorowie wysłuchali wyjaśnień obu senatorów. Jak stwierdził senator K. Piesiewicz, nie było jego intencją urażenie kogokolwiek i w związku z tym przeprosił senatora K. Pawełka.

Następnie komisja rozpatrzyła wniosek senatora Marka Balickiego o odwołanie go ze składu Komisji Ustawodawstwa i Praworządności. W głosowaniu przyjęto projekt uchwały Senatu w tej sprawie. Na sprawozdawcę wniosku wybrano senatora Tadeusza Rzemykowskiego.

Na zakończenie posiedzenia Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich, w związku ze zbliżającymi się pracami nad ustawą budżetową na rok 2005, dokonano wyboru koreferentów poszczególnych części budżetu leżących w zakresie merytorycznym komisji:

- senator Zbigniew Romaszewski - Kancelaria Prezydenta,

- senator Zdzisław Jarmużek - Krajowe Biuro Wyborcze,

- senator Gerard Czaja - Kancelaria Senatu,

- senator Tadeusz Rzemykowski - Kancelaria Sejmu,

- senator Andrzej Spychalski - Kancelaria Prezesa Rady Ministrów.

4 listopada 2004 r.

Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury, Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Ustawodawstwa i Praworządności odbyło się pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw.

W imieniu wnioskodawców rozpatrywany projekt przedstawił i uzasadnił senator Krzysztof Jurgiel. Senator wyjaśnił potrzebę wprowadzenia nowelizacji w kształcie zaproponowanym przez wnioskodawców oraz przytoczył odpowiedź rzecznika praw obywatelskich, otrzymaną na pismo w omawianej sprawie.

Następnie przewodnicząca obradom senator Teresa Liszcz zwróciła się do przedstawicieli rządu o zaprezentowanie stanowiska w sprawie rozpatrywanego projektu nowelizacji.

Stanowisko rządu przedstawił wiceminister infrastruktury Andrzej Bratkowski, który zgłosił m.in. uwagi dotyczące problemów techniczno-legislacyjnych. Ponadto senatorowie zapoznali się z zastrzeżeniami Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu. Wypowiedź wiceministra A. Bratkowskiego uzupełniła wicedyrektor Departamentu Regulacji Rynku Nieruchomości w Ministerstwie Infrastruktury Małgorzata Kutyła, która doprecyzowała niektóre omawiane kwestie.

Następnie w dyskusji głos zabrali senatorowie: T. Liszcz, K. Jurgiel, Zbigniew Romaszewski, Sergiusz Plewa, Adam Biela, Zbyszko Piwoński i Ryszard Matusiak oraz zaproszeni goście.

Senator T. Liszcz zaproponowała powołanie zespołu do prac nad projektem nowelizacji ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami.

Senator Z. Romaszewski poruszył kwestie związane z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego, dotyczące wywłaszczenia nieruchomości na budownictwo mieszkaniowe.

Inicjatywę utworzenia zespołu poparł senator S. Plewa. Jego zdaniem, zespół powinien oprzeć się w swoich pracach na uwagach i sugestiach przedstawionych podczas dyskusji oraz na opiniach ekspertów.

Senator A. Biela, również popierając powołanie zespołu, zasugerował potrzebę zdefiniowania celu publicznego.

Do propozycji senatorów przychylił się wiceminister infrastruktury A. Bratkowski, który zaoferował wsparcie resortu w pracach zespołu.

Senator Z. Piwoński zwrócił się do przedstawicieli rządu o wyposażenie zespołu w opinie ministerstwa do omawianej kwestii.

Senatorowie podczas dyskusji podjęli decyzję o powołaniu ekspertów do określenia definicji celu publicznego na użytek omawianej ustawy.

Przewodnicząca obradom senator T. Liszcz, odnosząc się do wypowiedzi senatorów, podsumowała dyskusję oraz określiła podstawowe zadania zespołu.

Po zamknięciu dyskusji senator T. Liszcz poddała pod głosowanie wniosek o powołanie zespołu.

Po jednogłośnym przyjęciu wniosku wybrano z każdej komisji jednego senatora do prac w zespole. Z Komisji Ustawodawstwa i Praworządności powołano senator Annę Kurską, z Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury - senatora S. Plewę, a z Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej senatora Stanisława Huskowskiego.

* * *

Podczas posiedzenia Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego rozpatrzono ustawę o ratyfikacji Europejskiego porozumienia w sprawie zniesienia wiz dla uchodźców, sporządzonego w Strasburgu dnia 20 kwietnia 1959 r.

Na temat ustaleń przyjętych w przedmiotowym porozumieniu wypowiadał się wicedyrektor Departamentu Prawno-Traktatowego w Ministerstwie Spraw zagranicznych Piotr Kaszuba. Pozytywną opinię o sejmowej ustawie ratyfikacyjnej przedstawiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

W głosowaniu komisja poparła rozpatrywana ustawę i postanowiła zaproponować Senatowi przyjęcie jej bez poprawek. Na sprawozdawcę wybrano senatora Janusza Koniecznego.

W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia Komisja Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego rozpatrywała ustawę o ratyfikacji Protokołu przeciwko nielegalnemu wytwarzaniu i obrotowi bronią palną, jej częściami i komponentami oraz amunicją, uzupełniającego Konwencję Narodów Zjednoczonych przeciwko międzynarodowej przestępczości zorganizowanej, przyjętego przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych.

Senatorowie wysłuchali informacji wicedyrektora P. Kaszuby z MSZ na temat przedmiotowego protokołu. Zapoznali się także z pozytywną opinią biura legislacyjnego.

W głosowaniu komisja poparła rozpatrywaną ustawę ratyfikacyjną. Ustalono, że w imieniu komisji jej przyjęcie bez poprawek zarekomenduje Izbie senator Grzegorz Niski.

Na zakończenie posiedzenia Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy o Policji oraz ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej.

Zmiany zaproponowane w nowelizacji uchwalonej z przedłożenia rządowego omówił wicedyrektor Departamentu Prawnego w Ministerstwie Obrony Narodowej Artur Busz. Na temat nowelizacji wypowiadali się także przedstawiciele Sztabu Generalnego WP i Komendy Głównej Policji. Uwagi szczegółowe zgłosiło senackie biuro legislacyjne.

Pierwszą zmianą przyjętą w nowelizacji było rozszerzenie możliwości użycia uzbrojonych oddziałów i pododdziałów policji na wypadki zaistnienia zagrożenia przestępstwem o charakterze terrorystycznym bądź dokonania takiego przestępstwa w stosunku do obiektów mających szczególne znaczenie dla bezpieczeństwa lub obronności państwa lub skutkującego niebezpieczeństwem dla życia ludzkiego.

Rozpatrywana nowelizacja stanowi, że w wypadkach niecierpiących zwłoki decyzję o udzieleniu pomocy Policji będzie mógł podjąć samodzielnie minister obrony narodowej na wniosek ministra właściwego do spraw wewnętrznych, zawiadamiając o tym niezwłocznie prezydenta RP oraz prezesa Rady Ministrów. Prezydent jest obowiązany niezwłocznie wydać postanowienie o zatwierdzeniu albo uchyleniu decyzji ministra obrony narodowej.

W nowelizowanym art. 18 nowe ust. 8 i 9 określają szczegółowo kwestie związane z obowiązkiem wydania przez Radę Ministrów nowego rozporządzenia wykonawczego do ustawy, które ureguluje nie tylko warunki i sposób użycia oddziałów i pododdziałów Policji i Sił Zbrojnych, ale także sposób koordynowania działań tych jednostek, tryb wymiany informacji oraz sposób logistycznego wsparcia działań Policji i Sił Zbrojnych.

W zmienionym art. 18a ustawa uprawnia dodatkowo Prezesa Rady Ministrów, w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa i porządku publicznego, do zarządzenia użycia żołnierzy Żandarmerii Wojskowej do pomocy Policji.

W głosowaniu akceptację Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego uzyskała 1 poprawka o charakterze redakcyjnym gramatycznym. Ustalono, że jej wprowadzenie w imieniu komisji zarekomenduje Izbie senator Maria Berny.

10 listopada 2004 r.

Komisja Ustawodawstwa i Praworządności na swym posiedzeniu rozpatrzyła ustawę o ratyfikacji Konwencji o ochronie interesów finansowych Wspólnot Europejskich, sporządzonej w Brukseli dnia 26 lipca 1995 r., Protokołu do Konwencji o ochronie interesów finansowych Wspólnot Europejskich z dnia 26 lipca 1995 r., sporządzonego w Dublinie dnia 27 września 1996 r., Protokołu w sprawie interpretacji w trybie orzeczenia wstępnego przez Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich Konwencji o ochronie interesów finansowych Wspólnot Europejskich z dnia 26 lipca 1995 r., sporządzonego w Brukseli dnia 29 listopada 1996 r. oraz Drugiego Protokołu do Konwencji o ochronie interesów finansowych Wspólnot Europejskich z dnia 26 lipca 1995 r., sporządzonego w Brukseli dnia 19 czerwca 1997 r.

W posiedzeniu komisji wzięli udział zaproszeni przedstawiciele resortu sprawiedliwości z Sylweriuszem Królakiem, podsekretarzem stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości, oraz Urszula Dzierżawska-Bukowska, prezes Oddziału Warszawskiego Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich.

Wiceminister S. Królak przedstawił uzasadnienie ratyfikacji konwencji i traktatów wymienionych w tytule rozpatrywanej ustawy. Wskazał m.in. na potrzebę wprowadzenia wspólnej definicji oszustwa, korupcji i innych przestępstw, określenie minimalnego standardu kar, a także na uregulowania kwestii związanych z ekstradycją i ściganiem.

Po dyskusji i głosowaniu komisja postanowiła przyjąć ustawę bez poprawek. Ustalono, że sprawozdanie komisji w tej sprawie przedstawi Izbie senator Aleksandra Koszada.

W drugim punkcie porządku posiedzenia komisja rozpatrzyła ustawę o zawodzie tłumacza przysięgłego. Główne założenia ustawy, a także prace legislacyjne w Sejmie przy jej uchwalaniu przedstawił wiceminister S. Królak. Senatorowie dysponowali też opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu oraz uwagami Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich.

Podczas dyskusji członkowie komisji skupili się na problemach zasygnalizowanych w piśmie Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich, zwłaszcza kwestii dostępu do zawodu oraz nałożonego ustawowego obowiązku - na żądanie sądu, prokuratora, Policji oraz organów administracji publicznej - uczestnictwa, bez możliwości odmowy, tłumacza przysięgłego w postępowaniach prowadzonych na podstawie ustaw.

Po dyskusji i głosowaniach komisja jednomyślnie postanowiła rekomendować Izbie wprowadzenie 7 poprawek do ustawy o zawodzie tłumacza przysięgłego. Na sprawozdawcę komisji w sprawie tej ustawy wyznaczono senator Teresę Liszcz.


Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment