Dzisiaj, pod pomnikiem Bohaterów Westerplatte, z najwyższą czcią i szacunkiem chylę czoło przed bohaterskimi czynami tamtych dni, przed obrońcami Ojczyzny, którzy walczyli na Westerplatte i na innych polach bitew II wojny światowej.

Są takie miejsca na naszej polskiej ziemi, które w sposób szczególny tkwią w świadomości Polaków. Takim miejscem jest Westerplatte - symbol bohaterstwa i bezgranicznego poświęcenia w obronie wolności i godności Polaków; to dowód heroizmu narodowego XX wieku.

Przypomnę, iż w rozporządzeniu tym zapisano, że celem ochrony tego pomnika historii jest zachowanie unikatowych wartości historycznych, przestrzennych, materialnych i niematerialnych, symbolizujących heroizm i waleczność żołnierza polskiego w okresie II wojny światowej - największej z wojen XX wieku.

Niech ten skrawek polskiej ziemi na zawsze pozostanie w naszej świadomości jako miejsce bohaterstwa narodowego.

Oby nigdy więcej nie było w historii narodu polskiego, Europy i świata tak tragicznych wydarzeń, jak to, którego rocznicę dziś obchodzimy!

Pamiętajcie też o tym, że szkoła to miejsce, w którym są Wasi wychowawcy, nauczyciele. Do nich zawsze możecie się zwrócić z prośbą o pomoc.

Więc chociaż żal wakacji, swobody, beztroskiej zabawy i radości, to z pewnością te nowe, nadchodzące dni, które będą wypełnione wieloma obowiązkami szkolnymi, przyniosą także dużo radości i satysfakcji. Życzę tego serdecznie.

Wszystkim uczniom waszego gimnazjum życzę efektywnej nauki w przyjaznej atmosferze koleżeństwa i współpracy, a niekiedy i rywalizacji. Bo pamiętajcie, że zdrowe, tzn. zgodne z obowiązującymi normami zachowań, współzawodnictwo jest zachowaniem pozytywnym, motywującym nas do osiągnięcia zamierzonego celu.

W ten pierwszy dzień nowego roku szkolnego zwracam się też do Rodziców i życzę z całego serca, aby dzieci były radością Waszego życia i aby nadzieje i marzenia związane z nimi ziściły się w pełni.

Niech dzwonek szkolny, który zabrzmi dzisiaj w Waszej nowej, pięknej szkole, rozpocznie nowy etap życia pełen nadziei i spełnienia oczekiwań.

Uśmiechnijcie się: za dziesięć miesięcy znowu będą wakacje!

Żegnamy dzisiaj, przedwcześnie zmarłego, naszego kolegę senatora IV i V kadencji Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, Przewodniczącego Komisji Ochrony Środowiska, członka Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych Adama Graczyńskiego.

W latach 1989-2001 Adam Graczyński był Naczelnym Dyrektorem Głównego Instytutu Górnictwa w Katowicach. Kierując tą jednostką naukowo-badawczą, był współtwórcą, a przede wszystkim animatorem zmian dostosowujących Główny Instytut Górnictwa do nowych warunków gospodarczych.

W latach 1985-1988 sprawował urząd podsekretarza stanu w Urzędzie Postępu Naukowo-Technicznego i Wdrożeń.

Był autorem wielu propozycji rozwiązujących problemy województwa śląskiego, a dotyczących problematyki tworzenia miejsc pracy, edukacji młodzieży, poprawy stanu środowiska.

Cel swego życia upatrywał w aktywności na rzecz rozwoju gospodarczego i cywilizacyjnego kraju, a w szczególności regionu Śląska. Za jedno z najważniejszych zadań, stojących przed naszym społeczeństwem, uznawał edukację - w tym celu współtworzył Radę Śląskiego Funduszu Stypendialnego.

Za niezwykle ważne uznawał także sprawy związane z ochroną środowiska. Dlatego był współzałożycielem, prężnie działającej Polskiej Izby Ekologii; był współtwórcą i inicjatorem utworzenia Fundacji Ekologicznej "Silesia"

Za swą działalność techniczną, organizacyjną i społeczną odznaczony został w 1999 roku Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

Był członkiem Loży Liderów Business Centre Club.

Był doskonałym menadżerem, politykiem, społecznikiem.

Żył pełnią życia, zawsze gotów do pomocy i działania na rzecz spraw ważnych, przynoszących korzyść innym. Swoje sprawy i pragnienia stawiał na dalszym planie. Do ostatnich dni swego bogatego życia, do ostatnich chwil, mimo wyniszczającej Go choroby, był jednym z najaktywniejszych parlamentarzystów.

Odchodząc przedwcześnie, pozostawił po sobie wiele dokonań w wielu dziedzinach życia gospodarczego i społecznego naszego kraju. Na długo pozostanie w naszej pamięci jako Człowiek nieodżałowany i wszechstronny, niezwykle serdeczny i życzliwy innym.

Żegnam Cię, Adamie, w imieniu całej naszej Izby.

Spoczywaj w pokoju! W swym, niestety zbyt krótkim, życiu wypełniłeś jednak wiele zadań, nie zmarnowałeś ani chwili darowanego Ci czasu.

Na zawsze pozostaniesz w naszej pamięci.

Żonę, rodzinę i bliskich proszę o przyjęcie wyrazów najgłębszego współczucia.

Gdańsk i Ziemia Gdańska, Gdynia i Żuławy, Stutthof i Piaśnica, Hel i Westerplatte, nie tak odległe: Elbląg i Malbork, to niezwykle ważne i ciekawe, a zarazem tragiczne i bohaterskie tereny, przez które przetaczała się bojem i pracą, niewolą i zwycięstwami, historia naszej Ojczyzny.

Przez wieki Polacy walczyli o polskość tej ziemi orężem. W czasach pokoju pracowicie rozwijali jej gospodarkę, czego przykładem jest z pewnością Gdynia, w której mocą uchwały Sejmu z 1922 roku wybudowano od podstaw, najnowocześniejszy - jak na ówczesne czasy - port na Bałtyku.

Polityka agresji realizowana przez III Rzeszę niemiecką przejawiała się w dążeniu do odcięcia Polski od Bałtyku, czego wyrazem był problem tzw. korytarza łączącego Pomorze z Polską. Polityka ta zawierała się w hitlerowskim haśle "Drang nach Osten" i do dziś funkcjonuje w słownictwie historyczno-politycznym jako symbol zaborczych pretekstów dla podbojów.

Ziemia Gdańska to także kolebka "Solidarności". Pamiętamy, że 31 sierpnia 1980 roku to właśnie tu zrodził się ruch, który ogarnął całą Polskę, a później objął środkowowschodnią Europę, doprowadzając do historycznych przemian, przynoszących swobody demokratyczne i suwerenność w tej części kontynentu.

Jednoznacznie potwierdzają to przemiany 1989 roku zapoczątkowane tu, na Ziemi Gdańskiej. Przyniosły one takie wartości jak: państwo demokratyczne, państwo suwerenne, państwo respektujące pluralizm w życiu publicznym, szanujące prawa oraz wolności człowieka i obywatela. Te przemiany przywróciły także Senat.

Wśród odznaczonych z tej okazji znaleźli się przedstawiciele Polonii, w tym Państwa koledzy. Krzyżem Oficerskim Orderu Zasługi RP udekorowani zostali m.in.: pani Krystyna Adamowicz - zastępca redaktora naczelnego "Kuriera Wileńskiego" i pan Wojciech Adam Białasiewicz - redaktor naczelny "Dziennika Związkowego" z Chicago.

Podczas tego posiedzenia w swym posłaniu do senatorów Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Aleksander Kwaśniewski podkreślił: "Jestem (...) wdzięczny za wszystko, co Senat czyni dla rozwoju i umacniania więzi z Polonią. W tym doniosłym dziele mają Państwo we mnie zawsze oddanego sojusznika".

Zaś Marszałek Sejmu Józef Oleksy, mówiąc o szczególnej roli, jaką odgrywa Senat w kontaktach ze środowiskami polonijnymi od czasów przedwojennych, stwierdził m.in.: że "Senat to prawdziwy i powszechnie ceniony patron Polonii i Polaków za granicą".

Premier Marek Belka także wyraził uznanie dla zasług Senatu dla Polonii, a zwłaszcza dla jego działalności na rzecz Polaków na Wschodzie.

Uwzględniając pewną słabość natury ludzkiej do rocznic, chcę przypomnieć o 75-leciu pierwszego Zjazdu Polaków z Zagranicy, który miał miejsce w dniach 14-21 lipca 1929 roku. Jego protektorami byli Prezydent II Rzeczypospolitej prof. Ignacy Mościcki, pierwszy Marszałek Polski Józef Piłsudski oraz prymas kardynał August Hlond.

Patronował temu zjazdowi Senat Rzeczypospolitej, a na czele Komitetu Organizacyjnego stanął pierwszy Marszałek Senatu Juliusz Szymański.

Czasy były trudne, a emigracja została wtedy dosadnie nazwana "szpitalem nędzy ludzkiej". Wychodzono bowiem z założenia, że emigracja może być antidotum na biedę i bezrobocie w kraju.

Senat - już u swoich początków w II Rzeczypospolitej - był organizatorem zbiórek pieniężnych przeznaczanych na wspieranie polskości m.in. na terenach plebiscytowych oraz na dofinansowywanie oświaty w największych skupiskach polonijnych.

Być może niektórzy z Państwa są potomkami blisko milionowej emigracji, która wyjechała z Polski - przeważnie na zawsze - w pierwszym dziesięcioleciu po odzyskaniu w 1918 roku niepodległości.

Chcę jeszcze na chwilę pozostać przy rocznicach. Właśnie minęło 70 lat od II Zjazdu Polaków z Zagranicy, który odbył się w dniach 6-9 sierpnia 1934 roku. Jakże aktualnie brzmią dzisiaj fragmenty deklaracji ideowej tego Zjazdu, podkreślające potrzebę więzi Polonii z krajem, konieczność ukrócenia sporów, a także lojalność wobec kraju zamieszkania. Ówczesny apel do narodów świata moglibyśmy wystosować i dziś.

Świadomie odwołuję się do tych faktów, przypominając, że emigracja, wychodźstwo, Polonia - te różne nazwy zamieszkiwania Polaków poza granicami kraju - były przed wojną i są obecnie, ściśle związane z instytucją Senatu.

W dziele sprawowania opieki nad Polonią i Polakami za granicą Senat jest kontynuatorem tradycji II Rzeczypospolitej.

Patronat ten przejawia się nie tylko we wsparciu finansowym, ale w rozbudowanych kontaktach senatorów i organów Senatu z Polonią, umacnianiu więzi między polską diasporą, upowszechnianiu w kraju wiedzy o naszych rodakach w świecie, przybliżaniu ich dorobku i osiągnięć.

Nie minęły jeszcze echa Igrzysk Olimpijskich w Atenach. Przyznacie Państwo, że były to prawdziwe - zwracam uwagę na to słowo - igrzyska, bezpośrednio nawiązujące do tych antycznych. Nie oceniając poziomu występów polskiej reprezentacji, przypomnę, że o losach wychodźstwa świadczą też nazwiska niektórych olimpijczyków.

Także Adam Mania z USA pływał w Atenach w barwach Ojczyzny dziadków. Natomiast Michael Klim medale i rekordy zdobywał w barwach swej nowej ojczyzny - Australii. Wspomnę już tylko o sportowcach Polakach reprezentujących barwy Francji: piłkarzu Rajmundzie "Kopie" Kopaczewskim i kolarzu Janie Stablewskim z zespołu "Polonii Francuskiej", który z powodzeniem startował w Wyścigu Pokoju.

Przyglądając się składowi reprezentacji sportowych innych krajów, można znaleźć wiele śladów polskich i w pewnym sensie prześledzić drogi i losy polskiej emigracji.

Nasze spotkanie przed rokiem w sali Senatu było wyrazem tego, jak wiele macie problemów w swej codziennej pracy. Problemów wcale nie medialnych, lecz przyziemnych, często materialnych, niekiedy też wynikających z ułomności ludzkich charakterów.

Jesteście Państwo po kilkudniowej wymianie doświadczeń, wielu z Was łączą wieloletnie stosunki współpracy, koleżeństwa i przyjaźni. Znacie swoje problemy. Niektóre z Waszych trosk mają długą historię i zadośćuczynić im - mimo starań - nie jest łatwo.

Odpowiadając na wiele ze zgłoszonych przed rokiem spraw i mówiąc o ciągłości spotkań z Marszałkiem Senatu, chcę przedstawić Państwu relację z tego, co wydarzyło się od tamtego spotkania. Otóż:

Rada Konsultacyjna, której mam zaszczyt przewodniczyć, z racji sprawowania funkcji Marszałka Senatu, swe doroczne posiedzenie w dniu 15 listopada 2003 roku poświęciła głównie problemom szkolnictwa polskiego poza granicami kraju. Omawiane były kwestie statusu prawnego Polaków, mieszkających za granicą, w świetle prawa polskiego. Zostały wyznaczone priorytety finansowania przez Senat zadań o charakterze inwestycyjnym.

Na posiedzeniu Rady podkreślano, że Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu zmierza do zapewnienia Polonii i Polakom mieszkającym za granicą jak najszerszego dostępu do nauczania języka polskiego, odbudowy polskiej inteligencji na Wschodzie, zwiększania roli Polaków w życiu krajów zamieszkania dzięki wyższemu poziomowi wykształcenia.

Ministerstwo m.in. kieruje polskich nauczycieli do pracy dydaktycznej na Wschodzie, organizuje pomoc metodyczną, głównie dla nauczycieli języka polskiego, organizuje letni wypoczynek dla dzieci polskich zamieszkałych za granicą, wspiera kształcenie akademickie naszych rodaków ze Wschodu w krajach zamieszkania i w Polsce.

W ciągu minionego roku przedstawiciele Rządu omówili politykę paszportowo-wizową i sprawy obywatelstwa, uwarunkowania prawne, zasadę wyłączności obywatelstwa, problemy rozbudowy systemu urzędów konsularnych, konieczność zachowania bezpieczeństwa i wiarygodności dokumentów.

Jak więc wynika z ogólnie przytoczonych faktów, w okresie minionego roku działania Senatu w zakresie spraw polonijnych mają bardzo korzystny wymiar.

Co roku budżet Państwa Polskiego przeznacza środki finansowe na opiekę nad Polonią i Polakami za granicą. Znajdują się one w budżecie Kancelarii Senatu.

Działając każdorazowo na mocy uchwał Prezydium Senatu, podejmowanych z uwzględnieniem opinii Komisji Emigracji i Polaków za Granicą, Kancelaria Senatu zleca jednostkom nie zaliczonym do sektora finansów publicznych zadania państwowe o dwojakim charakterze: programowym i inwestycyjnym.

Drugą ważną grupą zadań finansowanych przez Kancelarię Senatu są przedsięwzięcia inwestycyjne, a więc budowy, remonty i rozbudowy szkół polskich i domów polskich, szczególnie na Wschodzie.

W 2003 roku Prezydium Senatu podjęło 182 uchwały w sprawie zlecenia zadań państwowych w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą i przyznało dotacje w wysokości ponad 46 mln złotych. W bieżącym, 2004 roku budżet na opiekę nad Polonią i Polakami za granicą wynosi 47 mln złotych. Prezydium Senatu podjęło do tej pory 133 uchwały w sprawie zlecenia zadań państwowych w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą i przyznało dotacje w łącznej wysokości 46 766 737 zł. Jest to stan na koniec sierpnia br. A zatem zostało nam bardzo niewiele możliwości, zaledwie na sumę około 230 tys. zł.

Dziękuję również tym, którzy na całym świecie głosowali za przyjęciem Polski do Unii Europejskiej.

Tak jest do dziś, choć obecnie pojęcie "prasa" zostało znacznie poszerzone i obejmuje ono także inne środki masowego przekazu, a w dobie komputeryzacji określane jest po prostu jako media.

Chcę Państwa poinformować, że będziemy chcieli wesprzeć, również finansowo, starania Polskiego Radia o dotarcie do środowisk polonijnych z najciekawszymi archiwalnymi nagraniami audycji i słuchowisk, które składają się na historię radiofonii, a tym samym na historię naszego państwa w minionym, jakże ciekawym 80-leciu.

Serdecznie dziękuję za udział w XII Światowym Forum Mediów Polonijnych, za twórczą dyskusję, za utrwalanie więzi z Polską, informowanie o kraju, pielęgnowanie ojczystego języka, za pomoc w szerzeniu oświaty.

Mam nadzieję, że spędziliście Państwo w Polsce miłe chwile, poznaliście lepiej Ziemię Gdańską, stanowiącą ważną i integralną część naszego kraju oraz że zawieziecie do krajów zamieszkania dobre wspomnienia i podzielicie się nimi z odbiorcami Waszej twórczości dziennikarskiej.

Do zobaczenia na następnym Forum!