Diariusz Senatu RP: spis treści, następny fragment


62. posiedzenie Senatu

W dniach 19 i 20 maja 2004 r. odbyło się 62. posiedzenie Senatu. Obradom przewodniczyli wicemarszałkowie Jolanta Danielak, Ryszard Jarzembowski i Kazimierz Kutz. Na sekretarzy posiedzenia wyznaczono senatorów Zbigniewa Gołąbka i Sławomira Izdebskiego; listę mówców prowadził senator Z. Gołąbek.

Przed przystąpieniem do obrad Senat minutą ciszy uczcił pamięć zmarłego 25 kwietnia 2004 r. senatora Jerzego Cieślaka.

W związku z przypadającą 18 maja 2004 r. sześćdziesiątą rocznicą bitwy pod Monte Cassino Izba chwilą ciszy oddała hołd poległym tam bohaterskim żołnierzom Drugiego Korpusu Polskiego, dowodzonego przez generała Władysława Andersa.

Zatwierdzony przez Izbę porządek obrad obejmował:

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o funduszach inwestycyjnych,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym, ustawy o wyższych szkołach zawodowych, ustawy o pożyczkach i kredytach studenckich oraz o zmianie niektórych innych ustaw,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości,*

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o miarach,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o finansowym wsparciu tworzenia w latach 2004-2005 lokali socjalnych, noclegowni i domów dla bezdomnych,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o gwarancjach wolności sumienia i wyznania,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi,

- drugie czytanie projektu ustawy o utworzeniu Krajowej Rady do Spraw Bioetyki,

- drugie czytanie projektu uchwały w sprawie transmitowania przez Telewizję Polską obrad Senatu Rzeczypospolitej Polskiej,

- zmiany w składzie komisji senackich,

- powołanie Komisji Spraw Unii Europejskiej,

- wybór przewodniczącego Komisji Spraw Unii Europejskiej,

- wybór przewodniczącego Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia.

____________

* Ustawa zawiera przepisy dostosowujące polskie prawodawstwo do prawa Unii Europejskiej.

Senat wprowadził poprawki do ustawy o funduszach inwestycyjnych

Sejm uchwalił tę ustawę na 73. posiedzeniu, 20 kwietnia 2004 r. Dwa dni później trafiła do Senatu. Marszałek, zgodnie z regulaminem, skierował ją do Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawił je senator Tadeusz Wnuk. Senator przypomniał, że rozpatrywaną ustawę o funduszach inwestycyjnych w grudniu ubiegłego roku, tuż przed trzecim czytaniem, zdjął z porządku obrad marszałek Sejmu. Powodem tej decyzji były duże kontrowersje, jakie wzbudziły wśród części posłów regulacje odnoszące się do funduszy sekurytyzacyjnych, a zwłaszcza możliwości stosowania sekurytyzacyjnego tytułu egzekucyjnego. Zdaniem tych posłów, fundusze te mogłyby nadużywać tego rozwiązania, dotychczas zastrzeżonego tylko dla banków jako instytucji zaufania publicznego, odpowiedzialnych za ochronę ich depozytariuszy.

W trakcie wznowionego trzeciego czytania tej ustawy, w kwietniu bieżącego roku, Sejm przyjął poprawkę, która skreśliła art. 195-197, znosząc sekurytyzacyjny tytuł egzekucyjny. W końcowych dyskusjach Sejmu pojawiły się jednak wątpliwości, czy nie jest to zbyt krańcowe rozwiązanie, naruszające ochronę interesów nabywców papierów wartościowych emitowanych przez fundusz sekurytyzacyjny.

Senator sprawozdawca poinformował, że Komisja Gospodarki i Finansów Publicznych podczas ponownego rozpatrywania tej regulacji wzięła pod uwagę następujące przesłanki. Pierwsza, generalna, mówi, że w istocie to fatalny stan krajowego sądownictwa i przewlekłość procedur uzasadniają stosowanie tak szczególnych instrumentów jak bankowy lub sekurytyzacyjny tytuł egzekucyjny. W wypadku tego drugiego komisja uznała, że jego całkowite zniesienie spowoduje konieczność dochodzenia przez fundusze sekurytyzacyjne swych należności wyłącznie na drodze sądowej, co wydłuży okres spłaty długu uczestników funduszy lub nawet to uniemożliwi, ponieważ dłużnik może w tym okresie zbyć swoje aktywa, lub też zbankrutować. Taki stan nie będzie budził zaufania zarówno do tego rodzaju funduszy, jak i do całego sektora funduszy inwestycyjnych. Alternatywą stanie się więc instytucja poddania się egzekucji z aktu notarialnego, zgodnie z kodeksem postępowania cywilnego, której stosowanie spowoduje istotny wzrost kosztów procesów sekurytyzacji i być może także ich nieopłacalność. Bez tego tytułu może się okazać, że powołane zostaną do życia instytucje, które nie będą miały możliwości skutecznego funkcjonowania na rynku.

Senator T. Wnuk poinformował, że komisja, kierując się tymi przesłankami, zdecydowała się zaproponować Izbie wniesienie poprawek do uchwały Sejmu, przywracając możliwość stosowania tego instrumentu, ale przy wprowadzeniu wielu ograniczeń i warunków dotyczących jego stosowania, także w celu ochrony samych dłużników. Będzie więc to możliwe tylko w odniesieniu do wierzytelności nabytych przez fundusz od banku krajowego i tylko w wypadku niedotrzymywania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu, na przykład przeznaczenia go na inne cele, lub zwłoki z zapłatą raty kredytu co najmniej za dwa okresy płatności. Instrumentu tego nie będzie można stosować w tych wypadkach, które budziły w Sejmie największe kontrowersje, a więc w wypadku utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej.

Proponowane przez komisję nowe brzmienie art. 195 i art. 195a i b, dotyczących instytucji sekurytyzacyjnego tytułu egzekucyjnego, oparte jest na zgodnej woli dwóch stron - dłużnika i funduszu. Wystawienie tego tytułu będzie więc niemożliwe bez oświadczenia dłużnika wyrażającego zgodę na przelanie jego wierzytelności z banku do funduszu, a także bez oświadczenia o poddaniu się dobrowolnej egzekucji na rzecz wskazanego funduszu, z podaniem kwoty zadłużenia oraz terminu, do którego fundusz może wystąpić o nadanie sądowej klauzuli wykonalności.

Komisja zaproponowała dodatkowo, aby wystawienie tytułu egzekucyjnego było poprzedzone, po pierwsze, powiadomieniem dłużnika przez fundusz o takim zamiarze, po drugie, wezwaniem go do uregulowania zaległych należności w ciągu czternastu dni. Ponadto sąd przed nadaniem klauzuli wykonalności będzie miał obowiązek wezwać dłużnika w celu wysłuchania jego argumentacji. Zdaniem komisji, sekurytyzacyjny tytuł egzekucyjny w zaproponowanym kształcie prawnym będzie gwarantował, z jednej strony, prawidłową ochronę dłużnika, a z drugiej, zapewniał ochronę interesów nabywców papierów wartościowych emitowanych przez fundusz sekurytyzacyjny.

Komisja zgodziła się z postulatem i poglądem  Stowarzyszenia Towarzystw Funduszy Inwestycyjnych, że jest potrzebna zmiana w art. 50 ustawy, dotyczącym zasady ustalania wartości kapitału własnego poszczególnych towarzystw. Obecnie jest to uzależnione od poniesionych kosztów całkowitych, podczas gdy zgodnie z właściwą dyrektywą Unii relacja ta powinna być odnoszona do kosztów stałych, z wyłączeniem kosztów zmiennych. W opinii senatora sprawozdawcy, zmiana ta pozwoli na stworzenie równych warunków, na zachowanie konkurencyjności rodzimych podmiotów wobec podmiotów Unii Europejskiej.

Komisja uznała także za w pełni celowe uzupełnienie w treści art. 2 definicji inicjatora sekurytyzacji o jednostki samorządu terytorialnego i związki. Umożliwi to sekurytyzację wierzytelności komunalnych.

W ocenie komisji zaistniała także potrzeba skorygowania części zapisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zawartych w art. 303, aby zapewnić neutralność podatkową transakcji sekurytyzacji przeprowadzonej na wierzytelnościach kredytowych lub pożyczkowych. Proponowane, dla spełnienia tej zasady, konkretne zmiany w sprawozdaniu komisji miały na celu usunięcie wątpliwości dotyczących preferencji podatkowych dla banków zbywających wierzytelności do funduszu sekurytyzacyjnego bądź towarzystw tworzących tego rodzaju fundusz.

W związku z dużym opóźnieniem wejścia w życie ustawy zaszła potrzeba jej dostosowania do zapisów ustaw już wcześniej uchwalonych. A więc art. 65 do nowelizacji ustawy - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi, art. 305 do zmiany ustawy do autostradach płatnych, a art. 312 do ustawy o zmianie ustawy - Prawo bankowe oraz o zmianie innych ustaw.

Z dniem przystąpienia Polski do Unii Europejskiej wszedł w życie rozdział 10a ustawy, jeszcze z 1997 r., o funduszach inwestycyjnych, w związku z czym do obowiązującej ustawy należałoby wprowadzić przepisy przejściowe dotyczące zbywania na terytorium Rzeczypospolitej tytułów uczestnictwa funduszy zagranicznych; zostało to sformułowania w skorygowanej treści art. 329.

Senator sprawozdawca zaznaczył, że komisja nie wniosła uwag do pozostałych regulacji ustawy, uznając, że spełniają one przyjęte generalne cele tej kompleksowej nowelizacji. Podstawowym z nich jest oczywiście dostosowanie dotychczasowych przepisów do dyrektyw i prawa wspólnotowego.

Zdaniem senatora, z wielu regulacji, które zostały ujęte w ustawie dla spełnienia tego celu, najważniejsze jest stworzenie równych warunków działania krajowych oraz unijnych towarzystw i funduszy, przy zachowaniu pełnego nadzoru nad tym sektorem przez Komisję Papierów Wartościowych i Giełd.

Senator sprawozdawca podkreślił, że regulacje ustawy tworzą także warunki dla zwiększenia się oszczędności krajowych i ich dywersyfikacji przez inwestorów. Na przykład projekt wprowadza nowego rodzaju fundusze, bardziej odpowiadające wymogom działalności inwestycyjnej, takie jak fundusz rynku pieniężnego, fundusz portfelowy, fundusz sekurytyzacyjny i fundusz aktywów niepublicznych (obecnie aktywa funduszy inwestycyjnych w Polsce sięgają już 35 miliardów zł, stanowiąc 5% PKB, podczas gdy trzy lata temu było to zaledwie 0,5%. W krajach Unii Europejskiej wskaźnik ten sięga 50%).

Senator T. Wnuk podkreślił też, że ustawa zachowuje wysoki stopień bezpieczeństwa środków powierzonych funduszom przez ich uczestników, nie ulega bowiem zmianom główna konstrukcja funduszu jako osoby prawnej, podlegająca sprawdzonemu i rzetelnemu nadzorowi Komisji Papierów Wartościowych i Giełd. Dodatkowo nad bezpieczeństwem aktywów zobowiązany jest czuwać depozytariusz, którym mogą być tylko instytucje zaufania publicznego. Najczęściej są to banki krajowe o funduszach własnych powyżej 100 milionów zł.

Z upoważnienia Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych senator sprawozdawca wniósł o przyjęcie uchwalonej przez Sejm ustawy o funduszach inwestycyjnych wraz z zaproponowanymi poprawkami.

Poprawki do ustawy zgłosił ponadto senator T. Wnuk.

Przedstawione propozycje rozpatrzyła komisja senacka. Komisja poparła wszystkie zgłoszone poprawki.

Poszczególne poprawki poddano pod głosowanie, po czym Izba 79 głosami, przy 1 przeciw i 5 wstrzymujących się, podjęła uchwałę:

Uchwała

Ustawa o zmianie ustawy o systemie oświaty - przyjęta bez poprawek

Sejm uchwalił tę ustawę na 73. posiedzeniu, 20 kwietnia 2004 r. Dwa dni później trafiła do Senatu. Marszałek skierował ją do Komisji Nauki, Edukacji i Sportu oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Komisje przygotowały wspólne sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawiła je senator Jolanta Popiołek. Senator zaznaczyła, uchwalona przez Sejm ustawa, powstała z przedłożenia rządowego, dotyczy kształcenia zawodowego na poziomie robotnika wykwalifikowanego i czeladnika.

Senator sprawozdawca wskazała, iż zmiany zawarte w rozpatrywanej ustawie dotyczą nowelizacji ustawy z  7 września 1991 r. o systemie oświaty i podyktowane są faktem wykreślenia w znowelizowanych ustawach - ustawie z  26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawie z  20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne - odliczanych od podatku ulg podatkowych, które przysługiwały pracodawcom będącym osobami fizycznymi prowadzącymi działalność gospodarczą, w tym również w formie spółki prawa cywilnego lub osobowej spółki handlowej, za wyszkolenie młodocianych pracowników.

Przed zmianą prawa podatkowego pracodawcy, w głównej mierze rzemieślnicy, przyjmujący zgodnie z art. 78 ustawy o systemie oświaty uczniów w celu praktycznej nauki zawodu, korzystali z ulg podatkowych, które były dla nich wymierną formą zachęty do tego, aby podejmować się kształcenia młodocianych pracowników. Ulgi rekompensowały wydatki związane z tym kształceniem.

Rozpatrywana ustawa wprowadza do ustawy o systemie oświaty po art. 70a, dotyczący finansowania praktyk zawodowych, art. 70b. Artykuł ten mówi, że pracodawcy, którzy zawarli umowę o pracę z młodocianymi pracownikami, mogą otrzymać dofinansowanie, jeżeli pracodawca lub osoba zatrudniona u pracodawcy posiada odpowiednie kwalifikacje do prowadzenia przygotowania zawodowego, a młodociany pracownik ukończył naukę zawodu lub przyuczenie do wykonywania określonej pracy i zdał egzamin określony w odrębnych przepisach. Wysokość dofinansowania wynosi: 4 tysiące 587 zł przy okresie kształcenia wynoszącym dwadzieścia cztery miesiące, czyli dwa lata nauki; 7 tysięcy 645 zł przy okresie kształcenia wynoszącym trzydzieści sześć miesięcy, czyli trzy lata nauki; 240 zł za każdy miesiąc w wypadku przyuczenia do wykonywania określonej pracy, przy czym przyuczenie to może trwać od trzech do sześciu miesięcy, istnieje też możliwość jego przedłużenia do dwudziestu dwóch miesięcy w wypadku junaków ochotniczych hufców pracy.

Podstawą do wypłacania środków finansowych będzie wniosek pracodawcy wraz z niezbędnymi podstawowymi załącznikami. Podmiotami przekazującymi pracodawcy środki na dofinansowanie kosztów kształcenia będą jednostki samorządu terytorialnego właściwe ze względu na miejsce zamieszkania młodocianego pracownika. Samorządy otrzymają na ten cel z budżetu państwa dotację celową na zadania własne. Środki niezbędne na ten cel w bieżącym roku zostały przewidziane w ustawie budżetowej na 2004 r. w wysokości około 350 milionów zł.

W opinii senator sprawozdawcy, godne podkreślenia jest to, że w jasny sposób określono wysokość dofinansowania oraz sposób jego ewentualnego zwiększenia. Przewiduje się, że od 1 stycznia 2005 r. kwoty będą ulegały waloryzacji, jeżeli wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w czerwcu danego roku w stosunku do grudnia poprzedniego roku wyniesie co najmniej 100%.

W imieniu obu komisji senackich senator J. Popiołek wniosła o przyjęcie rozpatrywanej ustawy bez poprawek.

Poprawki do ustawy zgłosiła natomiast senator Teresa Liszcz podczas dyskusji.

Przedstawione propozycje rozpatrzyły dwie komisje senackie. Połączone komisje poparły wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Zgodnie z art. 54 ust. 1 Regulaminu Senatu w pierwszej kolejności poddano pod głosowanie wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Izba 65 głosami, przy 9 przeciw i 10 wstrzymujących się, poparła ten wniosek i podjęła uchwałę o przyjęciu rozpatrywanej ustawy bez poprawek.

Poprawki Senatu do ustawy o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym, ustawy o wyższych szkołach zawodowych, ustawy o pożyczkach i kredytach studenckich oraz o zmianie niektórych innych ustaw

Sejm uchwalił tę ustawę na swym 74. posiedzeniu, 30 kwietnia 2004 r., i tego samego dnia przekazano ją do Senatu. Marszałek skierował ją do Komisji Nauki, Edukacji i Sportu. Komisja rozpatrzyła ustawę i przygotowała sprawozdanie w tej sprawie.

Senator Marian Kozłowski, sprawozdawca komisji, podkreślił, że nowelizacja ustaw: o szkolnictwie wyższym, o wyższych szkołach zawodowych oraz o pożyczkach i kredytach studenckich, skierowana jest do studentów - niezależnie od uczelni, państwowej lub niepaństwowej, i systemu studiów, dziennych, wieczorowych, zaocznych i eksternistycznych - którzy będą studiowali w bieżącym roku i w latach następnych oraz korzystali z kredytu studenckiego.

Senator zaznaczył, że projekt ustawy został skonsultowany z Radą Główną Szkolnictwa Wyższego, Państwową Komisją Akredytacyjną i Parlamentem Studentów Rzeczypospolitej Polskiej.

Jak stwierdził senator sprawozdawca, zgodnie z kalkulacjami Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu wejście w życie ustawy spowoduje skutki finansowe dla budżetu państwa w postaci wzrostu wysokości dotacji budżetowej na pomoc materialną dla studentów o 700 milionów zł w bieżącym roku i w latach następnych. Środki te będą przeznaczone dla ministrów nadzorujących działalność uczelni cywilnych.

Zapotrzebowanie na środki finansowe Funduszu Pożyczek i Kredytów Studenckich zostało oszacowane przy następujących założeniach: udzielenie sześćdziesięciu tysięcy kredytów każdego roku akademickiego, miesięczna spłata kredytu - 600 zł, objęcie kredytami także studentów lub słuchaczy cywilnych studiujących w uczelniach wojskowych i w Szkole Głównej Służby Pożarniczej - sześćset osób każdego roku akademickiego, objęcie kredytami uczestników studiów doktoranckich - dziesięć tysięcy każdego roku akademickiego, wydłużenie okresu karencji spłaty kredytu z jednego do dwóch lat.

Jak wskazał senator M. Kozłowski, projekt ustawy o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym oraz ustawy o wyższych szkołach zawodowych przewiduje następujące zmiany w stosunku do obowiązującego stanu prawnego: rozszerzenie kręgu beneficjentów pomocy materialnej na wszystkich studentów, bez względu na uczelnię i system studiów; połączenie dotychczasowych świadczeń pomocy materialnej, opartej na kryterium dochodu, w jedno stypendium socjalne, którego wysokość może zostać zwiększona w wypadku studentów niepełnosprawnych, a w wypadku studentów studiów dziennych ponadto z tytułu zakwaterowania w domu studenckim lub w innym obiekcie oraz zakwaterowania w domu studenckim lub w innym obiekcie niepracującego małżonka i dzieci (oprócz prawa do wspomnianego stypendium socjalnego studenci będą mieli prawo do ubiegania się o stypendia za wyniki w nauce lub sporcie, stypendia ministra za osiągnięcia w nauce, stypendium ministra za wybitne osiągnięcia sportowe oraz zapomogi losowe), przeniesienie z rozporządzenia do ustawy przepisów określających warunki i tryb przyznawania pomocy materialnej; wprowadzenie limitu łącznej wysokości stypendium socjalnego i stypendium za wyniki w nauce, z wyłączeniem kwoty stypendium socjalnego z tytułu niepełnosprawności.

Senator sprawozdawca poinformował, że Komisja Nauki, Edukacji i Sportu po dyskusji postanowiła rekomendować Izbie wprowadzenie dwudziestu poprawek do ustawy.

Dalsze poprawki do ustawy zgłosili senatorowie podczas dyskusji.

Wszystkie propozycje rozpatrzyła komisja senacka podczas przerwy w obradach. Komisja poparła 28 spośród 83 ogółem zgłoszonych poprawek.

Mniejszość komisji poparła dwie poprawki.

Poszczególne poprawki poddano pod głosowanie, po czym Izba 71 głosami, przy 5 wstrzymujących się, podjęła uchwałę:

Uchwała

Senat przyjął bez poprawek ustawę o zmianie ustawy o rachunkowości

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 74. posiedzeniu, 30 kwietnia 2004 r., i tego samego dnia przekazana do Senatu. Marszałek 4 maja, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Sprawozdawca Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych senator Andrzej Chronowski zaznaczył, że ustawa o zmianie ustawy o rachunkowości jest aktem przystosowującym nasze prawo, w tym wypadku prawo bilansowe, do wymogów prawa unijnego, konkretnie - do postanowień czwartej dyrektywy Rady z  25 lipca 1978 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych niektórych rodzajów spółek oraz siódmej dyrektywy Rady z  13 czerwca 1983 r. w sprawie skonsolidowanych sprawozdań finansowych.

Senator sprawozdawca podkreślił, że nowelizacja przede wszystkim rozszerza o spółkę komandytowo-akcyjną katalog spółek, które podlegają tak zwanemu sprawozdaniu dodatkowemu finansowemu z działalności danej jednostki. Ustawa też precyzyjnie określa, w wypadku których jednostek sporządza się sprawozdanie finansowe w formie uproszczonej, a  których - sprawozdanie finansowe pełne.

Senator A. Chronowski poinformował, że Komisja Gospodarki i Finansów Publicznych na posiedzeniu 11 maja, po krótkiej dyskusji, nie stwierdziła żadnych błędów legislacyjnych w rozpatrywanej ustawie, nie zaproponowano też żadnych poprawek. W związku z tym komisja postanowiła zaproponować przyjęcie ustawy bez poprawek.

Wniosek komisji poddano pod głosowanie. W jego wyniku Senat 82 głosami, przy 1 wstrzymującym się, podjął uchwałę o przyjęciu rozpatrywanej ustawy bez poprawek.

Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 74. posiedzeniu, 30 kwietnia 2004 r., i tego samego dnia przekazana do Senatu. Marszałek 4 maja, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz do Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej przedstawił senator Zbigniew Gołąbek. Senator sprawozdawca podkreślił, że rozpatrywana nowelizacja jest bardzo potrzebnym aktem. Głównym jej celem jest bowiem, z jednej strony, dostosowanie przepisów ustawy nowelizowanej do zadań agencji w zakresie realizacji programów finansowanych ze środków funduszy strukturalnych Unii Europejskiej - chodzi o dwa sektorowe programy operacyjne: pierwszy z nich to "Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw", a drugi to "Rozwój zasobów ludzkich" - z drugiej zaś strony, modyfikacja przepisów w związku z dotychczasowym stosowaniem tej ustawy, powodującym trudności lub wątpliwości interpretacyjne.

Proponuje się, aby niektóre czynności związane z udzielaniem pomocy ze środków agencji były wykonywane przez istniejące regionalne instytucje wdrażające. Agencja realizuje bowiem zadania z zakresu administracji rządowej, między innymi w zakresie wspierania i tworzenia nowych miejsc pracy, przeciwdziałania bezrobociu i rozwoju zasobów ludzkich. Zadania o podobnym charakterze, ale należące do samorządu województwa, realizują wojewódzkie urzędy pracy. Przewiduje się, że agencja powierzy wojewódzkim urzędom pracy wykonywanie czynności związanych w szczególności z monitorowaniem przedsięwzięć finansowanych z udziałem PARP w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego "Rozwój Zasobów Ludzkich".

Senator sprawozdawca zaznaczył, że nowelizacja ustawy stanowi ważny krok w zakresie doskonalenia metod oddziaływania struktur rządowych za pośrednictwem PARP na rozwój przedsiębiorczości. Program ten jest ukierunkowany na rozwój rynku pracy i jego wzmocnienie. Ustawa umożliwi udzielanie na szeroką skalę pomocy finansowej małym i średnim przedsiębiorcom ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Wsparcie to będzie dotyczyło między innymi: inwestycji; zakupu wyposażenia umożliwiającego prowadzenie przedsiębiorstwa opartego na innowacjach, zarówno technologicznych, jak i produktowych; uzyskiwanie certyfikatów systemu zarządzania jakością lub zintegrowanego systemu zarządzania. Wszystkie te elementy sprzyjają wzrostowi konkurencyjności przedsiębiorstwa, zarówno na rynku wewnętrznym, jak i zewnętrznym. Zdaniem senatora, świadczy to o pozytywnym wpływie wprowadzenia tej ustawy na konkurencyjność gospodarki.

Ustawa określa też mechanizmy współpracy instytucji szczebla centralnego z instytucjami regionalnymi oraz lokalnymi w zakresie wspierania rozwoju gospodarczego. Będzie zatem stanowić impuls sprzyjający poprawie warunków życia społeczno-gospodarczego regionów i kraju.

Ustawa nie spowoduje dodatkowych obciążeń budżetu państwa, ponieważ wysokość środków przewidywanych na realizację zadań agencji jest ustalona w trybie odrębnym: odbywa się przy uchwalaniu budżetu państwa, jeśli chodzi o środki krajowe, i przy ustanawianiu programów finansowanych ze środków Unii Europejskiej. Według planu finansowego, zamieszczonego w ustawie budżetowej, w 2004 r. agencja będzie dysponowała środkami rzędu 850 milionów zł, z czego około 600 milionów zł będą stanowić środki pochodzące z funduszu Phare.

Ustawa daje ministrowi prawo do wydawania stosownych rozporządzeń i udzielania wsparcia finansowego, stanowiącego pomoc publiczną w zakresie realizacji projektów mających na celu rozwój eksportu.

Senator Z. Gołąbek podkreślił, że przedmiotem zainteresowania Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, rozpatrującej projekt z punktu widzenia rozwoju lokalnego, było nieodbieranie jednostkom samorządu terytorialnego uprawnień. W wypadku absorpcji środków wiodąca była komisja gospodarki. Senator poinformował, że Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej postanowiła zaproponować Izbie przyjęcie czterech poprawek do ustawy. Poprawki te wynikały z zasad techniki legislacyjnej - precyzowały i ujednolicały terminologię.

Sprawozdanie Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych przedstawił senator Bogusław Mąsior. Senator podkreślił, że ustawa o zmianie ustawy o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości wprowadza zmiany do obowiązującej dotychczas ustawy o PARP z 13 grudnia 2000 r. Nowelizacja daje agencji możliwość realizowania programów finansowanych z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. Chodzi o dwa sektorowe programy operacyjne: jeden z nich to "Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw", a drugi to "Rozwój zasobów ludzkich".

Drugim powodem nowelizacji ustawy są doświadczenia wynikające z dotychczasowej działalności PARP. W momencie tworzenia Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości wiązano z nią duże nadzieje, widziano w niej bowiem instrument walki z bezrobociem. Po kilku latach jej funkcjonowania nasunęły się wnioski, że ustawa powinna zostać nowelizowana. Przyjęte zapisy mają usprawnić dotychczasową działalność agencji i rozwiać wątpliwości interpretacyjne.

Senator sprawozdawca podkreślił, że Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości jest państwową osobą prawną, z czego również wynikają określone przepisy i implikacje dotyczące umocowania tej agencji.

W zapisie art. 4a ust. 1 dano możliwość, zgodnie z wymogami Unii, udzielania pomocy przez ministra gospodarki w zakresie wspierania eksportu. Jak stwierdził senator B. Mąsior, jest to kapitalna zmiana, ponieważ dzisiejszy wysoki wzrost gospodarczy jest w większości spowodowany przez wzrost eksportu. Mimo to wyniki, jakie są osiągane w eksporcie per capita, wciąż są w Polsce dużo niższe niż w tych dziesięciu krajach, które razem z nami wchodzą do Unii Europejskiej, na przykład w Czechach czy na Słowacji. Działania proeksportowe, wspomaganie eksportu, będzie można teraz finansować również ze środków unijnych, co powinno ten rozwój eksportu ustabilizować i jeszcze go zwiększyć.

Senator sprawozdawca poinformował, że na posiedzeniu Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych zostały przyjęte dwadzieścia trzy poprawki, w większości o charakterze legislacyjnym, doprecyzowującym.

Jedna z nich, pierwsza, zmieniała tytuł ustawy, tak by nazywała się ona ustawą o zmianie ustawy o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości oraz niektórych ustaw, ponieważ nowelizacja zmienia również ustawę o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne oraz ustawę - Prawo zamówień publicznych.

W imieniu komisji senator B. Mąsior wniósł o przyjęcie ustawy z zaproponowanymi poprawkami.

Poprawki do ustawy zgłosił także senator Zbyszko Piwoński podczas dyskusji.

Zaproponowane zmiany rozpatrzyły dwie komisje senackie. Połączone komisje poparły 30 spośród 32 zgłoszonych ogółem poprawek. Mniejszość połączonych komisji poparła jedną poprawkę.

Senat przegłosował poszczególne poprawki, a następnie 73 głosami, przy 4 przeciw i 7 wstrzymujących się, podjął uchwałę:

Uchwała

Poprawki Senatu do ustawy o zmianie ustawy - Prawo o miarach

Ustawa ta została uchwalona przez Sejm na 73. posiedzeniu, 20 kwietnia 2004 r. Do Senatu została przekazana 22 kwietnia i tego samego dnia marszałek, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawił je senator Władysław Mańkut. Senator przypomniał, że ustawa z  11 maja 2001 r. - Prawo o miarach, z późniejszymi zmianami, weszła w życie z dniem 1 stycznia 2003 r. Już na etapie vacatio legis podnoszono uwagi na temat niedoskonałości jej przepisów, szczególnie w kwestii trudności interpretacyjnych oraz zachwiania proporcji między tym, co powinno zostać unormowane w samej ustawie, a co w aktach wykonawczych do niej. Do aktów wykonawczych przeniesiono bowiem normowanie materii, które powinny być uregulowane, przynajmniej częściowo, w samej ustawie.

Problemy te w sposób szczególnie jaskrawy ujawniły się na etapie opracowywania aktów wykonawczych do ustawy, wzbudzając zarzuty co do niekonstytucyjności niektórych jej regulacji, nieprawidłowego sformułowania wytycznych, delegacji do wykonywania aktów wykonawczych, a także co do pominięcia w ustawie i nawet nieprzekazania do regulowania w drodze aktów wykonawczych spraw istotnych z punktu widzenia działania administracji miar.

Senator zaakcentował, że zmiana w ustawie ma na celu wyeliminowanie wszystkich nieprawidłowości, które w rezultacie powodują bardzo duże trudności w ich stosowaniu. Wskazał też, że proponowane zmiany dość szeroko ingerują w obecną konstrukcję ustawy. Projektodawca stanął jednakże na stanowisku, że ze względu na fakt, iż zmiany te mają na celu przede wszystkim uzupełnienie istniejących luk i doprecyzowanie istniejących przepisów w ustawie oraz nie naruszają one istniejącego i funkcjonującego systemu prawnej kontroli meteorologicznej, a jedynie czynią go łatwiejszym i skuteczniejszym w funkcjonowaniu, wystarczające wydaje się dokonanie nowelizacji ustawy, która w sposób wyczerpujący rozwieje istniejące wątpliwości.

Senator W. Mańkut zaznaczył, że projekt uzupełnia pewną lukę. Chodzi o dostosowanie przepisów prawodawstwa polskiego do przepisów unijnych w drodze rozszerzenia przepisów ustawy dotyczących ogólnych zasad i warunków prawnej kontroli meteorologicznej, w szczególności poprzez jednoznaczne określenie form prawnej kontroli meteorologicznej, wprowadzenie przepisów o podstawowych zasadach i warunkach wykonywania prawnej kontroli meteorologicznej, w tym o podmiotach uprawnionych do złożenia wniosku o dokonanie prawnej kontroli meteorologicznej, o zakresie wykonywania badań i sprawdzeń w różnego rodzaju kontrolach meteorologicznych, wprowadzenie przepisu o dowodach i prawnej kontroli meteorologicznej dotyczącej określenia rodzajów dowodów oraz o okresie ważności legalizacji oraz przyczyn utraty ważności, wprowadzenie możliwości wydania zakazu wprowadzenia przyrządów pomiarowych do obrotu i użytkowania.

Te zmiany wdrażają do ustawy zasadnicze postanowienia dyrektywy 71/316 EWG, z dnia 26 lipca 1971 r. w sprawie dostosowania ustawodawstwa państw członkowskich, dotyczącego wspólnych postanowień odnośnie do przyrządów pomiarowych oraz metod kontroli meteorologicznej. Chodzi o ogólne zasady i warunki prawnej kontroli meteorologicznej. Mogą one być uregulowane wyłącznie w ustawie, a wcześniej były przewidziane do uregulowania w rozporządzeniach wydawanych na jej podstawie.

W imieniu Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych senator sprawozdawca wniósł o przyjęcie ustawy z jedną poprawką.

Wniosek o charakterze legislacyjnym złożył także senator Włodzimierz Łęcki podczas dyskusji.

Przedstawione propozycje rozpatrzyła komisja senacka. Komisja poparła jedną poprawkę.

Zaproponowane zmiany poddano pod głosowanie, po czym Izba jednomyślnie, 83 głosami, podjęła uchwałę:

Uchwała

Ustawa o finansowym wsparciu tworzenia w latach 2004-2005 lokali socjalnych, noclegowni i domów dla bezdomnych - przyjęta bez poprawek

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 74. posiedzeniu, 29 kwietnia 2004 r., i tego samego dnia przekazana do Senatu. Marszałek 4 maja, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej przedstawił senator Andrzej Spychalski. Senator zaznaczył, że projekt ten jest pierwszym, pilotażowym etapem realizacji rządowego programu budownictwa mieszkań dla osób wymagających pomocy socjalnej. Ma on charakter incydentalny, co oznacza, że dofinansowywane przedsięwzięcia muszą być zakończone do 31 grudnia 2005 r.

Każda gmina jest ustawowo zobowiązana do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych społeczności lokalnej, a zwłaszcza osób najuboższych, bezdomnych i zagrożonych bezdomnością. Deficyt lokali socjalnych, którymi dysponują gminy, jest jednak bardzo duży. Dotyczy to zarówno małych, jak i dużych ośrodków miejskich, ale także gmin wiejskich.

Bezrobocie, bieda, niskie zarobki znacznej części społeczeństwa powodują, że bardzo dużo polskich rodzin nie jest w stanie ponosić kosztów utrzymania mieszkań komunalnych lub spółdzielczych, a wiele osób mieszka w altanach, na dworcach i w opuszczonych budynkach. Zwiększa się liczba wyroków eksmisyjnych bez możliwości ich wykonania.

Szacuje się, że udzielona pomoc państwa i zaangażowanie samorządów umożliwią utworzenie około tysiąca mieszkań i siedemdziesięciu noclegowni w kraju. Wprowadzenie w życie ustawy umożliwiającej współfinansowanie z budżetu państwa budowy i adaptacji budynków na mieszkania socjalne, noclegownie czy domy dla bezdomnych pozwoli mieszkańcom wielu gmin i miast rozwiązać wiele najpilniejszych i najbardziej bolesnych problemów.

Senator sprawozdawca podkreślił, nie jest to jedyny argument za przyjęciem tej ustawy, choć jest ona tylko ustawą pilotażową, pierwszym krokiem na długiej drodze poprawy warunków życia najuboższej części społeczeństwa. Jest ona również inspiracją dla kolejnych, już samodzielnych, inicjatyw samorządów lokalnych w realizacji budownictwa socjalnego, co korzystnie wpłynie na tworzenie nowych miejsc pracy i przyczyni się do rozwoju lokalnego.

Gminy mogą liczyć na dofinansowanie maksymalnie 35% kosztów zadania, do których zaliczają się koszty robót budowlanych, przyłączy, obiektów towarzyszących oraz poniesione koszty wykonywania projektów, nadzoru czy kierowania budową.

Starostowie mają prawo zwracać się o dodatkowe środki z rezerwy ministerialnej na refundację zatrudnienia bezrobotnych przy realizacji tych przedsięwzięć, co stanowi dodatkowy grant przeznaczony na podejmowanie tych zadań.

Źródłem wsparcia finansowego jest Fundusz Dopłat, ulokowany w Banku Gospodarstwa Krajowego. Łączna kwota wsparcia nie może przekroczyć 50 milionów zł, jest to górny pułap deklarowanego ustawowo wsparcia rządu. Początkowo zgromadzono kwotę 15 milionów zł, obecnie jest to już 34 milionów zł wraz z kosztami obsługi bankowej.

W opinii senatora sprawozdawcy, intencją Senatu powinno być podejmowanie działań związanych ze zrealizowaniem tej ustawy w pełnym wymiarze określonego pułapu wsparcia finansowego.

Wnioski o wsparcie finansowe składane będą przez gminy w terminie do dziewięćdziesięciu dni od wejścia w życie ustawy i kierowane do ministra infrastruktury. Oceny tych wniosków na podstawie dziewięciu kryteriów określonych w projekcie rozporządzenia dołączonego do projektu ustawy dokonywać będzie specjalnie do tego powołany zespół, którego przewodniczącym zostanie przedstawiciel ministra właściwego do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej. Do tego zespołu wejdzie także przedstawiciel strony samorządowej z Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.

Kryteria oceny punktowej wniosków o finansowe wsparcie obejmą między innymi: koszt realizacji przedsięwzięcia, lokalną stopę bezrobocia, intensywność wsparcia finansowego, dostosowanie inwestycji do potrzeb osób niepełnosprawnych, lokalizację przedsięwzięcia zapewniającą dostęp do handlu, usług, miejsc pracy, transportu publicznego, udział bezdomnych w budowie, w realizacji zadania, standard powierzchniowy, energooszczędność oraz lokalną efektywność rozwiązania problemów bezdomności. Pilotaż będzie miał zatem charakter konkursu, promującego najlepsze projekty.

Sprzedaż lub zmiana sposobu użytkowania lokali socjalnych, noclegowni i domów dla bezdomnych współfinansowanych w ramach tego programu nie mogą nastąpić przed upływem piętnastu lat. Zapis ten chroni powstałą wysiłkiem rządu i samorządu substancję mieszkaniową. W wypadkach szczególnych, przy warunkowym odtworzeniu liczby mieszkań zastępczych, socjalnych, zarówno w ujęciu ilościowym, jak i powierzchniowym, istnieje możliwość zbycia tego obiektu po upływie pięciu lat.

Wsparcie udzielane będzie gminom po udokumentowaniu przez nie zaangażowania środków własnych w wysokości co najmniej 30%, przy czym do środków własnych będą mogły być zaliczone koszty zatrudnienia przez gminę bezrobotnych w ramach robót publicznych.

Projekt ustawy przewiduje stosowne sankcje w postaci koniecznego zwrotu pobranych środków wraz z odsetkami za wykorzystanie pomocy niezgodnie z celem, na jaki została ona udzielona, za zawinione przez gminę opóźnienie w realizacji przedsięwzięcia, lub też za rażące, opóźnienie rozliczenia jego kosztów.

Senator A. Spychalski zaakcentował, że ustawa o finansowym wsparciu tworzenia w latach 2004-2005 lokali socjalnych, noclegowni i domów dla bezdomnych została uchwalona przez Sejm 29 kwietnia br. i niezwykle istotne jest, by weszła ona w życie jak najprędzej, ponieważ pozwoli to na spójną realizację programu w bardzo ograniczonym czasie. Dlatego po wnikliwej analizie tego problemu oraz ze względu na pilotażowy charakter omawianego projektu Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej postanowiła wnieść o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia przedstawiła senator Krystyna Sienkiewicz. Senator poinformowała, że komisja postanowiła wnieść o przyjęcie ustawy bez poprawek. Zjawisko bezdomności i związana z tym potrzeba tworzenia schronisk i lokali socjalnych narastają bowiem w szybkim tempie, jest to bardzo poważny problem. O tym, jak bardzo poważny, świadczy fakt, iż obecnie mniej więcej milion dziewięćset tysięcy lokatorów nie płaci czynszu, a na rynku nie ma tanich mieszkań, które chroniłyby ich przed eksmisją czy bezdomnością.

Drugim powodem, dla którego komisja zdecydowała się na rekomendowanie przyjęcia tej ustawy bez poprawek, był fakt, iż jest to regulacja epizodyczna, pilotażowa. Ma ona pokazać, jak będzie realizowany rządowy program budownictwa mieszkań dla osób wymagających pomocy socjalnej.

Następny powód to ten, że budowa lub przebudowa budynków mieszkalnych na lokale socjalne, noclegownie i domy dla bezdomnych będzie finansowana przez Bank Gospodarstwa Krajowego z Funduszu Dopłat. Jak stwierdziła senator sprawozdawca, nie spełniły się oczekiwania związane z ustawą o dopłatach do oprocentowania kredytów mieszkaniowych o stałej stopie procentowej w wysokości 7%. Gminy będą mogły do środków własnych zaliczyć koszty zatrudnienia bezrobotnych w ramach robót publicznych. Będzie to można wliczyć do tych co najmniej 30% środków własnych. A więc stanie się to również sposób na walkę z lokalnym bezrobociem i na zagospodarowanie środków z Funduszu Pracy.

Choć obecnie gminy nie mogą liczyć na bezpośrednią pomoc państwa, to właśnie one są ustawowo zobowiązane do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych społeczności. Aktualnie wszystkie gminy posiadają mniej więcej trzydzieści dwa tysiące mieszkań socjalnych, chociaż w ciągu siedmiu lat zbyły mniej więcej osiemset tysięcy lokali komunalnych, o czym Komisję Polityki Społecznej i Zdrowia poinformował minister Wiesław Szczepański.

Senator sprawozdawca zaznaczyła, że podczas dyskusji w komisji pojawiły się obawy, iż zapisany w ustawie konkursowy tryb udzielania dotacji będzie preferował gminy bogate, dysponujące środkami, a nie biedniejsze, najbardziej potrzebujące pomocy, ponieważ te pierwsze będą miały już na wejściu gotowy swój udział w wysokości 30%.

Ustawa ma ściśle określony czas obowiązywania, do końca 2005 r., kiedy zastąpi ją program budowy domów socjalnych.

Gminy przez piętnaście lat nie będą mogły zbyć lokali socjalnych, noclegowni i domów dla bezdomnych współfinansowanych w ramach tego programu ani zmienić sposobu ich użytkowania. Zdaniem senator K. Sienkiewicz, jak na incydentalność tej ustawy jest to przepis kategoryczny, który nie uwzględnia zmieniającej się sytuacji i występujących potrzeb. Podobne odczucia wzbudzał art. 1, który wyklucza możliwość zamiany sposobu użytkowania lokalu, na przykład noclegowni na dom dla bezdomnych i na odwrót, co ogranicza swobodę gospodarowania takimi pomieszczeniami przez piętnaście lat, a przecież przedmiotem wsparcia ma być zarówno tworzenie noclegowni, jak i domów dla bezdomnych.

Senator sprawozdawca zaakcentowała, że członkowie Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia w poczuciu odpowiedzialności i po głębokim zastanowieniu nie zdecydowali się na obniżenie nieprzekraczalnej kwoty 50 milionów zł ani na jej podwyższenie. Wprawdzie jest ona niewielka, ale dobre i to - taka zgoda na wykorzystanie pieniędzy z Funduszu Dopłat na cele inne niż przewidziane w ustawie o dopłatach do kredytów o stałej stopie oprocentowania. Senatorowie chcieliby wierzyć, że kwota 34 milionów zł plus koszty uruchomienia i obsługi kredytu pozwoli na realizację tego programu.

W imieniu Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia senator K. Sienkiewicz wniosła o przyjęcie rozpatrywanej ustawy bez poprawek.

Wniosek o charakterze legislacyjnym na piśmie złożył natomiast senator Henryk Dzido wspólnie z senatorami Janem Szafrańcem i Sławomirem Izdebskim.

Zaproponowane zmiany w ustawie rozpatrzyły dwie komisje senackie. Połączone komisje poparły wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.

W głosowaniu Senat 76 głosami, przy 2 przeciw i 5 wstrzymujących się, poparł ten wniosek i podjął uchwałę o przyjęciu rozpatrywanej ustawy bez poprawek.

Uchwała

Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o gwarancjach wolności sumienia i wyznania

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 74. posiedzeniu, 30 kwietnia 2004 r., i  tego samego dnia przekazana do Senatu. Marszałek 4 maja, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Ustawodawstwa i Praworządności. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej przedstawił senator Grzegorz Matuszak. Senator sprawozdawca przypomniał, że rozpatrywana ustawa była inicjatywą poselską, pozytywnie przyjętą przez rząd. Generalnie rozstrzyga ona dwie kwestie.

Po pierwsze, art. 1 dotyczy rejestrowania kościołów i związków wyznaniowych, czyli obowiązku powiadamiania równolegle ministra właściwego do spraw wyznań i wojewody o utworzeniu, zmianie nazwy, siedziby, granic lub połączeniu, podziale i zniesieniu jednostek organizacyjnych kościołów lub związków wyznaniowych, oraz uściślenia procedur likwidacyjnych kościołów lub związków wyznaniowych.

Po drugie, art. 2 ustawy przyznaje prawo do składania wniosków rewindykacyjnych, oprócz przeniesionych z postępowań administracyjnych, również zupełnie nowych, w terminie dwóch lat od dnia wejścia w życie ustawy przez trzy wymienione w ustawie kościoły: polski autokefaliczny Kościół prawosławny, Kościół ewangelicko-reformowany i Kościół chrześcijan baptystów.

Jak stwierdził senator sprawozdawca, o ile art. 1 nie wzbudził zastrzeżeń senatorów, członków Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, o tyle art. 2, w związku z opinią prawną Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, był przedmiotem pewnych wątpliwości. Dotyczyły one tego, czy zróżnicowanie terminów składania wniosków o wszczęcie postępowania regulacyjnego przez poszczególne kościoły jest zgodne z art. 25 ust. 1 konstytucji, który stanowi o równouprawnieniu kościołów i związków wyznaniowych. Drugą wątpliwą kwestią był tryb dokonania nowelizacji tak zwanych ustaw kościelnych - z pominięciem zawarcia umów pomiędzy Radą Ministrów a właściwymi przedstawicielami kościołów.

Członkowie komisji wysłuchali wyjaśnień zarówno posła Eugeniusza Czykwina, reprezentującego inicjatorów nowelizacji ustawy, jak i przedstawicieli Departamentu Wyznań i Mniejszości Narodowych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz opinii legislatorów i podzielili punkt widzenia, że zapisy zawarte w art. 2 ustawy nowelizującej ustawę o gwarancjach wolności sumienia i wyznania znoszą dysproporcję odczuwaną przez niektórych obywateli należących do kościołów wymienionych w ustawie, a związaną z możliwością załatwienia spraw rewindykacyjnych.

Senator sprawozdawca zaznaczył, że wszystkich zarejestrowanych w Polsce kościołów i związków wyznaniowych jest sto pięćdziesiąt pięć, a ustawa dotyczy tylko trzech kościołów, których władze zgłosiły potrzebę wznowienia prawa do składania wniosków rewindykacyjnych i uregulowania swych spraw majątkowych. Skala rewindykacji jest niewielka. W wypadku kościoła prawosławnego jest to około stu spraw, kościoła baptystów - kilkanaście, kościoła kalwińskiego - kilka. Dla porównania: żydowskie gminy wyznaniowe wystąpiły z ponad pięcioma tysiącami wniosków, a Kościół rzymskokatolicki z ponad trzema tysiącami pięciuset wnioskami.

Senator G. Matuszczak poinformował, że, uwzględniając przytoczone argumenty oraz fakt, iż art. 2 ustawy ma obowiązywać w ograniczonym czasie, Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej jednomyślnie uchwaliła stanowisko o niewnoszeniu poprawek do ustawy.

Sprawozdanie Komisji Ustawodawstwa i Praworządności przedstawiła senator Krystyna Sienkiewicz. Jak stwierdziła, niewielka, bo licząca cztery artykuły, zmiana ustawy o gwarancjach wolności sumienia i wyznania jest inicjatywą poselską, wynikającą z potrzeby usunięcia błędów poprzednich kadencji parlamentu. Główna zmiana to przedłużenie o dwa lata trzem kościołom - prawosławnemu, ewangelicko-reformowanemu i chrześcijan baptystów - terminu na uregulowanie ich spraw majątkowych. Dlaczego tylko tym trzem, skoro w Polsce na różnych podstawach prawnych legalnie działa około stu sześćdziesięciu kościołów i innych związków wyznaniowych, z czego sto czterdzieści cztery związki wyznaniowe wpisane są do rejestru ministra spraw wewnętrznych i administracji? Zdaniem senator, ile z nich jest aktywnych, trudno byłoby dzisiaj orzec, skoro prawo dopuszczało zakładanie fikcyjnych wspólnot religijnych, faktycznie nastawionych na zysk z ulg podatkowych i przedsiębiorstw celnych. Stąd też w omawianej ustawie znalazły się przepisy określające tryb postępowania likwidacyjnego, poprzedzającego wykreślenie z rejestru takiego nieistniejącego związku wyznaniowego. Przed wykreśleniem z rejestru, co jest przecież aktem ostatecznym, trzeba bowiem ustalić, czy taki związek miał majątek i co się stało czy stanie z tym dobrem.

Senator sprawozdawca wskazała, że pozostałe przepisy tej incydentalnej ustawy mają charakter porządkujący. Dzięki nim oszczędzi się czas przeznaczony na pracę i niewielkie, ale jednak, pieniądze. Stroną w postępowaniu administracyjnym będzie komitet założycielski związku wyznaniowego, a nie stu wnioskodawców. Nie jest to wprawdzie przepis obligatoryjny, ale jest to pewien krok w stronę oszczędności.

Zmiana trzecia w art. 1 dotyczy uprawnień nauczycieli i innych pracowników oraz uczących się w szkołach prowadzonych bezpośrednio przez osoby prawne związków wyznaniowych. Przepis ten nie dotyczy jednak szkół o charakterze wyznaniowym, ale szkół prowadzonych przez stowarzyszenia i fundacje niebędące jednostkami organizacyjnymi związków wyznaniowych.

Kończąc swe wystąpienie, senator K. Sienkiewicz, w imieniu Komisji Ustawodawstwa i Praworządności, wniosła o przyjęcie rozpatrywanej ustawy bez poprawek.

Podczas dyskusji poprawki do ustawy zgłosił senator Krzysztof Jurgiel.

Zaproponowane zmiany w ustawie rozpatrzyły dwie komisje senackie. Połączone komisje poparły wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Senat w głosowaniu zaakceptował ten wniosek i 69 głosami, przy 7 przeciw i 7 wstrzymujących się, powziął uchwałę o przyjęciu rozpatrywanej ustawy bez poprawek.

Senat uchwalił poprawki do ustawy o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 74. posiedzeniu, 30 kwietnia 2004 r., i tego samego dnia przekazana do Senatu. Marszałek 4 maja, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Nauki, Edukacji i Sportu. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawił je senator Kazimierz Drożdż. Senator podkreślił, że główną przyczyną powstania projektu nowelizacji ustawy była potrzeba doprecyzowania zapisów i wyrugowania błędów legislacyjnych, jakie znalazły się w noweli przedmiotowej ustawy, uchwalonej przez parlament w ubiegłym roku.

Określono jednoznacznie obowiązki podmiotów gospodarczych wykonujących usługi polegające na reklamowaniu napojów alkoholowych. Zostały one zobowiązane do wnoszenia opłaty w wysokości 10% podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług na rzecz ministra właściwego do spraw kultury fizycznej i sportu.

W art. 1 ust. 1 projektu ustawy określono formę i terminy składania zbiorowych deklaracji podatkowych w urzędach skarbowych, dostosowano procedurę do ogólnie przyjętego systemu obiegu finansowego i nałożono równocześnie na ministra właściwego do spraw kultury fizycznej i sportu obowiązek wydania stosownego zarządzenia zawierającego wzór zbiorczej deklaracji miesięcznej dotyczącej dziesięcioprocentowej opłaty.

Senator zaznaczył, że wprawdzie wszystkie zmiany zawarte w art. 1 ust. 1 nowelizowanej ustawy uściślają tryb zgłaszania i przekazywania środków związanych z obowiązkiem uiszczenia dziesięcioprocentowej opłaty za reklamę napojów alkoholowych, ale uściślenia te w dużej mierze wynikają z usterek legislacyjnych ostatniej noweli, przyjętej przez Sejm i Senat w ubiegłym roku.

Jak stwierdził senator K. Drożdż, niedoskonałość i wadliwość poprzednich zapisów są przyczyną wprowadzania nowego obowiązku uiszczania dziesięcioprocentowej opłaty na rzecz dofinansowania zajęć sportowo-rekreacyjnych dzieci i młodzieży. Te wady doprowadziły do powstania uszczupleń finansowych. Sednem przyjętej w ubiegłym roku noweli ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi było bowiem rozszerzenie czasu antenowego w mediach, zwłaszcza w telewizji, umożliwienie reklamy piwa od wcześniejszych godzin emisji programu i jednocześnie umożliwienie pozyskiwania od reklamodawców dodatkowych środków, mających służyć dofinansowaniu pozalekcyjnych zajęć sportowo-rekreacyjnych, które oprócz tego, że mają walory edukacyjne i rozwojowe, powinny jednocześnie stanowić sposób przeciwdziałania patologiom społecznym. Efekty tego działania są jednak mizerne. Rozszerzenie czasu antenowego na reklamę piwa otworzyło furtkę reklamującym go browarom, co według statystyk doprowadziło do dużego wzrostu sprzedaży piwa, ale wpływ tego działania na prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowo-rekreacyjnych okazał się nader niewielki. Senator sprawozdawca zaakcentował, że obecne zmiany, zawarte w rozpatrywanym projekcie ustawy, mogą poprawić ten stan rzeczy. Zdaniem Komisji Nauki, Edukacji i Sportu jest to mały krok w dobrym kierunku. Pozwala on oczekiwać, że po uszczelnieniu systemu wpływy zwiększą się w ten sposób, iż nie będą one, jak do tej pory, śladowym i nieznaczącym dodatkiem do subwencji oświatowej dla wszystkich gmin w Polsce, sposobu wydatkowania którego nie można nawet dokładnie skontrolować.

W opinii senatora sprawozdawcy, należy również pozytywnie ocenić zmianę zawartą w art. 1 ust. 2. Ma ona walory merytoryczne, oddaje prawdziwe intencje wnioskodawców ubiegłorocznej nowelizacji, gdyż projekt określa, że przedmiotowe wpływy zasilać będą dofinansowanie do zajęć sportowo-rekreacyjnych wyłącznie dla uczniów szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadpodstawowych.

Za ważną zmianę uznał senator również określenie podmiotów, które mogą prowadzić zajęcia sportowo-rekreacyjne - to stowarzyszenia kultury fizycznej i sportu oraz organizacje pozarządowe, realizujące statutowe zadania z zakresu upowszechniania kultury fizycznej i sportu wśród dzieci i młodzieży. Są to zatem organizacje zdefiniowane w ustawie o działalności pożytku publicznego, takie jak choćby uczniowskie kluby sportowe, które mają, jak wiadomo, spore kłopoty finansowe z prowadzeniem własnej, statutowej działalności. Organizacje te będą mogły stawać do konkursów i aplikować w ramach priorytetów i procedur określonych w stosownym rozporządzeniu ministra właściwego do spraw kultury fizycznej i sportu.

Kończąc swe wystąpienie, senator sprawozdawca poinformował, że Komisja Nauki, Edukacji i Sportu po rozpatrzeniu na posiedzeniu 6 maja projektu ustawy o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi postanowiła wnieść o przyjęcie projektu ustawy wraz z trzema poprawkami.

Poprawki do ustawy zaproponował także senator Józef Sztorc.

Zaproponowane zmiany w ustawie rozpatrzyła komisja senacka. Komisja poparła trzy poprawki.

Poszczególne poprawki poddano pod głosowanie, po czym Izba 81 głosami, przy 1 wstrzymującym się, podjęła uchwałę:

Uchwała

Drugie czytanie projektu ustawy o utworzeniu Krajowej Rady do spraw Bioetyki

Projekt tej ustawy został wniesiony przez Komisję Nauki, Edukacji i Sportu oraz Komisję Polityki Społecznej i Zdrowia. Marszałek 8 listopada 2003 r., zgodnie z art. 79 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował projekt do rozpatrzenia w pierwszym czytaniu do Komisji Ustawodawstwa i Praworządności, Komisji Nauki, Edukacji i Sportu oraz Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia. Pierwsze czytanie projektu ustawy zostało przeprowadzone, zgodnie z art. 80 ust. 1, 2 i 3 oraz 4 Regulaminu Senatu, na wspólnych posiedzeniach komisji w dniach 3 i 16 grudnia 2003 r. oraz 18 marca 2004 r. Komisje po rozpatrzeniu projektu ustawy przygotowały wspólne sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawiła je senator Alicja Stradomska. Senator poinformowała, że komisje na wspólnym posiedzeniu 18 marca br. jednogłośnie przyjęły projekt ustawy. Zaznaczyła też, że prace nad tym projektem były bardzo burzliwe i rozciągnięte w czasie, ponieważ materia ustawy jest bardzo delikatna. Senator wskazała, iż zadaniem rady jest formułowanie opinii przede wszystkim o podstawowych dylematach etycznych, prawnych i społecznych, które wyłaniają się w związku z rozwojem, i to bardzo szybkim, nauk biologicznych i medycznych. Dylematy te biorą się z tego, że z, jednej strony, mamy do czynienia z powstawaniem coraz bardziej nowoczesnych biotechnologii, z drugiej zaś - brakuje zgodności zarówno w nauce, jak i opinii publicznej co do celowości wdrażania konkretnych rozwiązań biomedycznych i kierunku, w jakim mają iść uregulowania prawne dotyczące tej dziedziny.

Senator A. Stradomska pokreśliła, że rozpatrywany projekt opiera się na założeniach opracowanych w 2000 r. przez zespół wybitnych specjalistów w zakresie prawa medycznego, a generalnie w Polsce problemem powstania Rady do spraw Bioetyki interesujemy się od roku 1991.

Jak wskazała senator sprawozdawca, zasadniczym celem powołania takiej rady jest przede wszystkim stworzenie warunków do większej demokratyzacji procesu podejmowania decyzji w najbardziej żywotnych - z punktu widzenia jednostek, ogółu społeczeństwa i przyszłych pokoleń - sprawach, które są związane z postępem wiedzy biomedycznej i jej zastosowaniem.

Projekt przewiduje utworzenie Krajowej Rady do spraw Bioetyki jako organu opiniodawczo-doradczego i taki jest jej charakter. Zadaniem rady będzie przede wszystkim wyrażanie opinii na temat dopuszczalności badań eksperymentalnych na człowieku, analizowanie postępu wiedzy biomedycznej, zajmowanie stanowiska w sprawach etycznych, prawnych i społecznych konsekwencji stosowanych oraz wprowadzanych metod rozpoznawania, leczenia i zapobiegania chorobom, a także w sprawach wynikających z rozwoju biotechnologii.

Zadaniem rady będzie również wyrażanie opinii na temat przestrzegania zobowiązań wynikających z ratyfikowanych ustaw i umów międzynarodowych, a także wyrażanie opinii o projektach aktów normatywnych, które dotyczą przedmiotu działań rady.

W zakresie zadań rady znajdzie się doradztwo prowadzone na rzecz komisji bioetycznych oraz współpraca z Krajową Komisją Etyczną do spraw Doświadczeń na Zwierzętach, a także upowszechnianie w społeczeństwie wiedzy na temat opinii rady oraz współpraca z organizacjami i instytucjami międzynarodowymi o podobnym profilu działania.

Senator zaznaczyła, że proponowany zakres działania rady wskazuje na jej wybitnie ekspercko-konsultacyjny charakter. Wydawane przez radę opinie nie mają bowiem być formalnie wiążące. Mogą jedynie stanowić bardzo cenną wskazówkę interpretacyjną w procesach legislacyjnych oraz spełniać funkcję informacyjno-edukacyjną.

Z uwagi na swoje kompetencje rada nie będzie dublować działań istniejących już komisji bioetycznych, zarówno lokalnych, jak i Krajowej Komisji Etycznej do spraw Doświadczeń na Zwierzętach, i innych organów o zbliżonym zakresie działania.

Usytuowanie rady musi odpowiadać doniosłości problemów, którymi ma się ona zajmować, dlatego komisje zaproponowały, aby działała ona przy urzędzie Rady Ministrów.

Proponowano też, by radę usytuować przy prezydencie. Na pisma wysłane do Kancelarii Prezydenta RP, niestety, komisje nie dostały odpowiedzi. Urząd prezydenta nie był tym zainteresowany i połączone komisje postanowiły radę usytuować przy urzędzie Rady Ministrów. Konsekwencją takiego stanowiska jest propozycja, aby również obsługa techniczno-organizacyjna i budżetowa rady należała do zadań Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

Z punktu widzenia prawidłowego funkcjonowania rady zagadnieniem szczególnie ważnym było ustalenie jej składu. Połączone komisje doszły do wniosku, że generalną zasadą powinno być to, iż rada ma stanowić reprezentację osób, które będą miały bardzo wysokie kwalifikacje i wysoki autorytet moralny. Komisje uznały też, że najlepszą formą wyłaniania członków rady będzie ich desygnowanie przez szerokie spektrum podmiotów określonych w ustawie.

W skład rady będzie wchodziło osiem osób wskazanych, po jednej osobie, przez Sejm, Senat, Naczelną Radę Lekarską, Konferencję Episkopatu Polski, Radę Ekumeniczną, prezesa Polskiej Akademii Nauk, prezesa Polskiej Akademii Umiejętności oraz Radę Główną Szkolnictwa Wyższego. Jak stwierdziła senator sprawozdawca, ten artykuł budził wiele kontrowersji. W komisjach rozpatrywano różne wersje, zarówno skład poszerzony do kilkudziesięciu osób, jak i tę ostatnią wersję, kiedy przyjęto desygnowanie tylko po jednym reprezentancie i skład ośmioosobowy. Analizowano również, jak to wygląda w innych państwach, w innych krajach, gdzie takie komisje działają. Ustalono, że jest bardzo różnie: od takich małych komisji poprzez bardzo duże, nawet trzydziestopięcioosobowe. Skład komisji i  dobór jej członków są bardzo różne w różnych państwach.

Dążąc do urzeczywistnienia postulatu niezależności i bezstronności członków rady w wypełnianiu swych funkcji, komisje senackie zapisały, że każdy członek rady ma się kierować przede wszystkim własnym sumieniem i ma być niezależny od organu, który go desygnował. Może również zgłaszać do protokołu zdanie odrębne na temat podjętej uchwały.

Ze względu na fakt, że rada ma zajmować stanowisko zarówno w sprawach kontrowersyjnych, jak i nośnych społecznie, uzasadniony wydał się wymóg bezwzględnej większości głosów w obecności co najmniej 3/5 członków rady przy podejmowaniu uchwał o charakterze merytorycznym.

Senator zaznaczyła, że potrzeba powstania takiej rady jest silnie odczuwana zwłaszcza w środowiskach medycznych, ustawa ta ma więc wejść w życie 1 sierpnia br. Jak stwierdziła senator sprawozdawca, podstawową zaletą utworzenia Krajowej Rady do spraw Bioetyki będzie wpływanie na procesy legislacyjne w obszarze biomedycyny i inicjowanie dialogu społecznego w tej bardzo newralgicznej dziedzinie życia człowieka.

W imieniu połączonych komisji senator A. Stradomska wniosła o przyjęcie przez Senat projektu ustawy o Krajowej Radzie do spraw Bioetyki oraz projektu uchwały w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy.

Poprawki do projektu ustawy zgłosili senatorowie podczas dyskusji. Senator Maria Szyszkowska przedstawiła wniosek o odrzucenie projektu.

Ponieważ zostały zgłoszone wnioski o charakterze legislacyjnym, zgodnie z regulaminem Senat skierował rozpatrywany projekt ustawy do trzech komisji: Ustawodawstwa i Praworządności, Nauki, Edukacji i Sportu oraz Polityki Społecznej i Zdrowia.

Drugie i trzecie czytanie projektu uchwały w sprawie transmitowania przez Telewizję Polską obrad Senatu Rzeczypospolitej Polskiej

Projekt tej uchwały został wniesiony przez grupę senatorów. Marszałek, zgodnie z regulaminem, skierował go do Komisji Ustawodawstwa i Praworządności oraz Komisji Kultury i Środków Przekazu. Pierwsze czytanie zostało przeprowadzone na wspólnym posiedzeniu komisji 31 marca br.

Sprawozdanie połączonych Komisji Ustawodawstwa i Praworządności oraz Kultury i Środków Przekazu w sprawie rozpatrywanego projektu uchwały przedstawił senator Ryszard Sławiński.

Senator sprawozdawca poinformował, że podczas wspólnego posiedzenia komisji wnioskodawców reprezentował senator Krzysztof Jurgiel. Uzasadniał przyjęcie uchwały o transmitowaniu obrad Senatu stwierdzeniem, iż ogólnie znany jest problem braku zaufania społecznego do organów władzy państwowej. Kwestia ta dotyczy również organów władzy ustawodawczej. Nawet jeśli ostatnie badania opinii publicznej wskazują, że Senat cieszy się większym zaufaniem niż Sejm, to w dalszym ciągu zaufanie to jest niskie i pozostaje problem upowszechnienia wiedzy o zadaniach roli Izby wyższej w systemie konstytucyjnym III Rzeczypospolitej. Brak takiej wiedzy w społeczeństwie jest często źródłem populistycznych ataków wymierzonych w sens istnienia Senatu jako części władzy ustawodawczej.

Senator R. Sławiński zaznaczył, że podczas długiej dyskusji senatorowie w zasadzie nie zgodzili się z argumentami zawartymi w uzasadnieniu i dość jednoznacznie uznali, iż nie ma potrzeby wprowadzania transmisji z obrad Izby, z kilku powodów.

Po pierwsze, nie można uchwałą parlamentu wymusić na telewizji przeprowadzania transmisji, skoro kierownictwo telewizji ma ustawowo zagwarantowaną swobodę w kształtowaniu programu.

Po drugie, prowadzone od lat transmisje z obrad Sejmu w żadnej mierze nie sprzyjają podnoszeniu prestiżu tej Izby. Wręcz przeciwnie, należy sądzić, że gdyby nie transmitowano wielu zdarzeń i sytuacji ją kompromitujących, to jej autorytet może byłby większy.

Po trzecie, "atrakcyjność cyrkowo-widowiskowo-kabaretowa" Senatu dla telewizji jest niewielka, wręcz zerowa, a więc obrady Izby są niemedialne, dziennikarze uważają, iż merytoryczna, spokojna, kulturalna debata nikogo nie zainteresuje.

Po czwarte, niektórzy członkowie komisji nie bez powodów podejrzewali, że wprowadzenie transmisji z obrad mogłoby skłaniać do popisów aktorskich, czy wręcz efekciarskich.

Po piąte, stwierdzono, że transmisje z obrad Senatu nie podniosą rangi tej Izby ani nie będą dowodem na uprawianie w naszym kraju demokracji. Transmisja telewizyjna zaś niekoniecznie musi poprawić image Izby.

Niemniej jednak senatorowie - uczestnicy dyskusji stwierdzali, że prezentacja Senatu i jego miejsca w systemie władzy ustawodawczej, jego roli w kształtowaniu prawa, jest niedostateczna. Relacje z obrad, przygotowywane przez ekipę regionalnej Trójki, są przesadnie skromne. Dwudziestosześciominutowy blok w dniu obrad od godziny siedemnastej ogranicza się w zasadzie do dwóch, czasami trzech rozmów przedstawicieli koalicji z przedstawicielami opozycji.

Senator R. Sławiński poinformował, że podczas posiedzenia zgłosił propozycję, którą poparła większość senatorów, by telewizja przygotowywała na przykład godzinną relację z obrad Senatu. Niechby to były nie tylko rozmówki, ale może cytaty wypowiedzi merytorycznych, ilustrujących najbardziej istotne walory omawianej ustawy.

Jeśli relacja byłaby wsparta dziennikarskim komentarzem na temat procedowanych ustaw, to telewidz dowiedziałby się więcej, na czym polega praca i funkcja Senatu. Zwiększyłaby się też edukacyjna rola telewizji, a więc jej powinność misyjna również zyskałaby na znaczeniu. Oczywiście, wymaga to pogłębionej wiedzy i sprawności od prowadzącego dziennikarza, ale być może warto, aby się któryś z nich w to zaangażował.

Zdaniem senatora, najlepszym wyjściem byłoby ustanowienie tematycznego kanału parlamentarnego. Do niedawna telewizja publiczna nie miała takich możliwości, ale od ostatniej nowelizacji ustawy o radiofonii i telewizji, dzięki poprawkom Senatu, to się zmieniło. Może więc przynajmniej Senat następnej kadencji doczeka się pełnych transmisji na kanale tematycznym.

Senator sprawozdawca zapowiedział też, że Komisja Kultury i Środków Przekazu - wychodząc naprzeciw propozycjom senatorów, żeby wystąpiła do kierownictwa Telewizji Polskiej i Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z odpowiednią sugestią, aby poprawić dotychczasowe programy o Senacie, uatrakcyjnić je i pogłębić - komisja po debacie na posiedzeniu plenarnym Izby takie wystąpienie przygotuje i skieruje do zainteresowanych.

Senator poinformował, że po dyskusji senatorów, po wystąpieniu przedstawicieli Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji oraz Telewizji Polskiej SA, komisje odrzuciły w głosowaniu projekt uchwały. 12 osób głosowało za odrzuceniem, 3 - przeciw, a 1 wstrzymała się od głosu.

W imieniu obu komisji senator sprawozdawca wniósł o odrzucenie projektu uchwały.

Ponieważ w trakcie dyskusji nikt nie złożył wniosku przeciwnego do przedstawionego przez komisje w sprawozdaniu, zgodnie z art. 81 ust. 5 Regulaminu Senatu Izba przystąpiła do trzeciego czytania projektu uchwały, obejmującego jedynie głosowanie.

Przedstawiony przez komisje wniosek o odrzucenie projektu uchwały poddano pod głosowanie. Senat 64 głosami, przy 11 przeciw i 8 wstrzymujących się, przyjął wniosek komisji i tym samym zakończył postępowanie w tej sprawie.

Zmiany w składzie komisji senackich

Senator Andrzej Spychalski, sprawozdawca Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich, poinformował, że Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich na swym posiedzeniu na podstawie art. 14 ust. 1 rozpatrzyła wnioski skierowane do marszałka Senatu następujących senatorów: Andrzeja Chronowskiego, Zygmunta Cybulskiego, Zbigniewa Kulaka oraz Ewy Serockiej - o odwołanie ich z Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich; Janusza Bargieła, Bernarda Drzęźli i  Edmunda Wittbrodta - o odwołanie ich z Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej; Władysława Mańkuta i  Andrzeja Wielowieyskiego - o odwołanie ich z Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych; Krzysztofa Jurgiela - o odwołanie go z Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych; Grzegorza Lipowskiego i  Mieczysława Mietły - o odwołanie ich z Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury; Czesławy Christowej - o odwołanie jej z Komisji Nauki, Edukacji i Sportu; Tadeusza Wnuka - o odwołanie go z Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej; Mariana Lewickiego - o odwołanie go z Komisji Ochrony Środowiska; Andrzeja Anulewicza - o odwołanie go z Komisji Emigracji i Polaków za Granicą.

Senator poinformował też, że komisja postanowiła rekomendować Izbie także przyjęcie wniosków senatorów Zdzisława Jarmużka i  Zbigniewa Gołąbka o powołanie ich do Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia.

Senator sprawozdawca zaznaczył, że obfitość zmian przedstawionych Senatowi jest wynikiem powoływania przez Izbę nowej Komisji Spraw Unii Europejskiej oraz obowiązywania nowych przepisów Regulaminu Senatu. Poinformował też, że komisja jednogłośnie postanowiła przedłożyć Izbie, na podstawie art. 14 ust. 1 Regulaminu Senatu, projekt uchwały w sprawie zmian w składzie komisji senackich zgodnie z wnioskami senatorów.

Przedstawiony projekt uchwały poddano pod głosowanie.

Senat 76 głosami, przy 2 wstrzymujących się, zaakceptował ten projekt i podjął uchwałę:

Uchwała

Senat podjął uchwałę w sprawie powołania Komisji Spraw Unii Europejskiej

Senator Andrzej Spychalski przedstawił stanowisko Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich w sprawie powołania Komisji Spraw Unii Europejskiej. Senator poinformował, że na podstawie art. 14 ust. 1 i art. 15 pkt 11 Regulaminu Senatu Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich rozpatrzyła, zgłoszone przez senatorów i skierowane do marszałka, wnioski, w których senatorowie wyrazili zainteresowanie pracą w nowo utworzonej Komisji Spraw Unii Europejskiej.

Komisja jednogłośnie postanowiła rekomendować Izbie, na podstawie osobistych zgłoszeń, w wielu wypadkach popartych opiniami klubów, powołanie Komisji Spraw Unii Europejskiej w składzie senatorowie: Andrzej Anulewicz, Janusz Bargieł, Czesława Christowa, Zygmunt Cybulski, Bernard Drzęźla, Henryk Dzido, Genowefa Grabowska, Krzysztof Jurgiel, Zbigniew Kulak, Grzegorz Lipowski, Władysław Mańkut, Mieczysław Mietła, Ewa Serocka, Jerzy Smorawiński, Andrzej Wielowieyski i  Edmund Wittbrodt.

Wniosek komisji poddano pod głosowanie. W jego wyniku Senat 76 głosami, przy 2 wstrzymujących się, podjął uchwałę:

Uchwała

Wybór przewodniczącego Komisji Spraw Unii Europejskiej

Przewodnicząca posiedzeniu wicemarszałek Jolanta Danielak przypomniała, że zgodnie z art. 13 ust. 2 oraz art. 14 ust. 2 Regulaminu Senatu przewodniczących komisji wybiera Senat, a projekt uchwały w tej sprawie przygotowuje i przedstawia Senatowi Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich.

Wicemarszałek poinformowała też, że wniosek o powołanie senatora Zygmunta Cybulskiego na przewodniczącego Komisji Spraw Unii Europejskiej został pozytywnie zaopiniowany przez Konwent Seniorów.

Sprawozdanie Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich przedstawił senator Andrzej Spychalski. Senator poinformował, że komisja na swym posiedzeniu rozpatrzyła wniosek marszałka Senatu o powołanie przewodniczącego Komisji Spraw Unii Europejskiej. Nowo utworzona Komisja Spraw Unii Europejskiej, zwołana przez marszałka Senatu na podstawie art. 58 ust. 1, wybrała na swojego przewodniczącego senatora Z. Cybulskiego. Senator sprawozdawca poinformował, że Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich jednogłośnie pozytywnie zaopiniowała ten wniosek i zarekomendowała Izbie wybór senatora Z. Cybulskiego na przewodniczącego Komisji Spraw Unii Europejskiej.

Zgodnie z art. 13 pkt 2 i art. 53 ust. 6 Regulaminu Senatu w sprawie wyboru przewodniczącego komisji przeprowadzono głosowanie tajne.

Powołani do jego przeprowadzenia senatorowie sekretarze obliczyli głosy i sporządzili protokół:

"Protokół głosowania tajnego z dnia 20 maja 2004 r. w sprawie wyboru senatora Zygmunta Cybulskiego na przewodniczącego Komisji Spraw Unii Europejskiej.

Wyznaczeni przez marszałka Senatu do przeprowadzenia głosowania tajnego sekretarze Senatu: senator Alicja Stradomska, senator Zbigniew Gołąbek i senator Sławomir Izdebski, stwierdzają, że w głosowaniu tajnym w sprawie wyboru senatora Zygmunta Cybulskiego na przewodniczącego Komisji Spraw Unii Europejskiej oddano 85 głosów i wszystkie były ważne: za głosowało 70 senatorów, przeciw - 10 senatorów i wstrzymało się od głosu 5 senatorów".

Wobec wyników głosowania przewodniczący tej części obrad wicemarszałek Kazimierz Kutz stwierdził, że Senat podjął następującą uchwałę w sprawie wyboru przewodniczącego Komisji Spraw Unii Europejskiej:

Uchwała

Wybór przewodniczącego Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia

Sprawozdawca Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich senator Andrzej Spychalski poinformował, że komisja regulaminowa, na podstawie art. 14 pkt 2 Regulaminu Senatu, w związku z wygaśnięciem mandatu przewodniczącego Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia senatora Jerzego Cieślaka, rozpatrzyła wniosek marszałka Senatu o powołanie nowego przewodniczącą. Marszałek poinformował, że Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia wybrała na przewodniczącego senator Krystynę Sienkiewicz. Przedstawiona kandydatura została pozytywnie zaopiniowana przez Konwent Seniorów.

Senator sprawozdawca poinformował, że Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich jednogłośnie zarekomendowała kandydaturę senator K. Sienkiewicz na przewodniczącą Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia i wnosi o wdrożenie procedury wyborczej, zgodnie z art. 13 pkt 2 i art. 53 ust. 6 i 7 regulaminu.

Po przeprowadzeniu głosowania tajnego w sprawie wyboru przewodniczącego komisji wyznaczeni senatorowie sekretarze obliczyli głosy i sporządzili protokół:

"Protokół głosowania tajnego z dnia 20 maja 2004 r. w sprawie wyboru senator Krystyny Sienkiewicz na przewodniczącą Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia.

Wyznaczeni przez marszałka Senatu do przeprowadzenia głosowania tajnego sekretarze Senatu Alicja Stradomska, Zbigniew Gołąbek i Sławomir Izdebski stwierdzają, że w głosowaniu tajnym w sprawie wyboru senator Krystyny Sienkiewicz na przewodniczącą Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia oddano 81 głosów, w tym 1 głos był nieważny (…), 66 senatorów głosowało za, 12 - przeciw, 2 wstrzymało się od głosu".

W związku z wynikiem głosowania Senat podjął następującą uchwałę:

Uchwała


Diariusz Senatu RP: spis treści, następny fragment