Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzednia część dokumentu, następny fragment

Ustawa została uchwalona przez Sejm na 45. posiedzeniu, 9 kwietnia br. Do Senatu została przekazana 11 kwietnia. Marszałek tego samego dnia, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Rozpatrując ustawę, komisja stwierdziła, że 2/3 objętości tej ustawy to pewien rodzaj wtrętu. Mianowicie na etapie prac sejmowych, a wcześniej w związku z wnioskiem rządowym, do ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej dopisano cały rozdział dotyczący kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych.

Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia przedstawiła senator Krystyna Sienkiewicz. Senator zaznaczyła, że zmiana ustawy została dokonana w związku z dostosowaniem naszego prawa do prawa wspólnotowego. Ponadto została ona rozszerzona o rozdział dotyczący kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych. Była to inicjatywa rządu.

Unia Europejska podczas negocjacji zgodziła się na uznanie kwalifikacji polskich pielęgniarek. Pielęgniarkom posiadającym wyższe wykształcenie automatycznie zostaną uznane kwalifikacje zawodowe. Osobom posługującym się tytułem licencjata pielęgniarskiego zostaną one uznane po odbyciu przez nie trzyletniej praktyki w okresie pięciu lat od wydania dyplomu. Odrębnie potraktowane zostały pielęgniarki dyplomowane, które muszą praktykować przez pięć lat z siedmiu po wydaniu dyplomu. Jest to jednak niewielka już grupa pielęgniarek.

Jak stwierdziła senator K. Sienkiewicz, posiedzenie Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia skoncentrowało się wokół kontrowersji dotyczących art. 10. Artykuł ten traktuje o wydawaniu zezwoleń oraz organizowaniu kształcenia podyplomowego, które - zdaniem reprezentującego Ministerstwo Zdrowia sekretarza stanu - prowadziło do koncentracji uprawnień samorządu.

Nadzór nad kształceniem podyplomowym sprawuje minister zdrowia, a samorząd - w zakresie uzależnionym od upoważnienia, jakie wyda minister zdrowia. Izby są zatem instytucjami znajdującymi się najbliżej swoich członków, a także najbliżej innych potencjalnych podmiotów prowadzących kształcenie podyplomowe, co praktycznie eliminuje koszty z nim związane. A dotyczy to grupy zawodowej bardzo nisko uposażonej.

Senator sprawozdawca podkreśliła, że na posiedzeniu sporo czasu poświęcono nadregulacjom, jakie zawiera ustawa. Na przykład we wspomnianym art. 10v pkt 5 opisano wszystkie szczegóły protokołu. Takich przepisów, które mogłyby znaleźć się w delegacjach czy rozporządzeniach, jest znacznie więcej. Gotowy produkt robi wrażenie - tę sprawę podnosili również w dyskusji senatorowie - jakby autor czy autorzy nie znali zasad techniki prawodawczej, według których przepisy redaguje się zwięźle, syntetycznie itd.

Uchwała

Ustawa została uchwalona przez Sejm na 45. posiedzeniu, 9 kwietnia br. Do Senatu została przekazana 11 kwietnia. Tego samego dnia marszałek, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Sprawozdawca komisji senator Alicja Stradomska podkreśliła, że rozpatrywana nowelizacja ma na celu przesunięcie terminu obowiązywania ustawy o zasiłkach rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych oraz ustawy o funduszu alimentacyjnym do dnia 31 grudnia br. Jest to spowodowane tym, iż ustawa z  17 grudnia 2001 r., która dotyczyła kryteriów dochodowych, wysokości zasiłków rodzinnych, wychowawczych oraz sposobu dokumentowania dochodów przy ubieganiu się o zasiłki oraz świadczenia alimentacyjne, obowiązuje przez rok w sposób określony epizodycznie, to jest od 1 czerwca 2002 r. do 31 maja 2003 r. Nowelizacja przedłuża ten okres.

Sprawozdawca komisji senator Tadeusz Wnuk zaznaczył, że nowelizacja ustawy o kredycie konsumenckim, dokonana przez Sejm, a rozpatrywana przez Senat, ma miejsce po upływie niespełna ośmiu miesięcy od wejścia jej w życie. Zdaniem senatora, faktu tego nie powinno się jednak traktować jako przejawu błędnego, wadliwego stanowienia prawa. Przeciwnie, szybkie przygotowanie przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów niezbędnych zmian w obowiązującej ustawie zostało dokonane we  właściwej intencji, czyli w celu rzetelnej ochrony praw konsumentów, tym bardziej że nowelizacja ustawy zwiększa ich uprawnienia.

Senator sprawozdawca wskazał, że oprócz kolejnego dostosowania ustawy do prawa Unii Europejskiej najważniejszym powodem wprowadzenia zmian w obecnej treści ustawy była nieodzowna i pilna potrzeba rozstrzygnięcia bardzo wielu wątpliwości i rozwiązania problemów, jakie wyłoniły się w okresie przygotowań do jej wdrożenia oraz praktyki pierwszych miesięcy jej funkcjonowania, zwłaszcza ze strony banków jako najbardziej licznych kredytodawców.

Z tych samych powodów i zgodnie z oczekiwaniami rynku budowlano-mieszkaniowego do kredytów konsumenckich nie będą dodatkowo zaliczane kredyty przeznaczone na nabycie udziału we własności nieruchomości lub wniesienie wkładu budowlanego oraz związane z innymi formami nabywania nieruchomości, a także przeznaczone na spłaty kredytów zaciągniętych na te właśnie cele. W odniesieniu jednak do wszystkich tych wypadków, kiedy nie można ustalić rzeczywistego kosztu kredytu, Sejm w nowelizacji ustawy, rozszerzając treść art. 3 i 5, zapewnia minimum ochrony prawnej konsumentów, określa bowiem kredytodawcom obligatoryjnie, jakie cechy kredytu powinny być ujęte w umowach z klientem, a także ustala rozwiązanie w wypadku, kiedy nie jest możliwe określenie wysokości kredytu konsumpcyjnego.

Senator sprawozdawca wskazał, że Sejm zwiększył uprawnienia konsumentów także w kilku innych sytuacjach. Wykluczył całkowicie pobieranie przez kredytodawców jakichkolwiek prowizji za przedterminową spłatę kredytu, pomimo że większość banków uznała to za zmniejszanie rentowności ich działania. I co najważniejsze, Sejm wydłużył termin, w jakim konsument może bez podania przyczyny odstąpić od umowy o kredyt konsumencki (termin dotychczas był bardzo krótki: trzy dni - do dziesięciu dni od zawarcia umowy).

Senator T. Wnuk poinformował, że Komisja Gospodarki i Finansów Publicznych postanowiła rekomendować Izbie wprowadzenie do ustawy poprawki, która przewiduje siedmiodniowy termin odstąpienia od umowy o kredyt konsumencki. Wśród członków komisji przeważył pogląd, że wydłużenie tego terminu aż do dziesięciu dni wbrew pozorom nie musi się okazać korzystne dla konsumenta, może bowiem zaistnieć sytuacja, że otrzyma on do dyspozycji środki finansowe lub dany towar dopiero po upłynięciu tego swoistego czasu do namysłu, co zbędnie wydłuży procedury kredytowe. Takie zachowanie nie musi być powszechne, gdyż większość banków, kredytodawców oraz sprzedawców jest pod presją wzajemnej konkurencji o klienta, ale nie można takiej sytuacji wykluczyć.

Istotnym faktem, którym kierowała się komisja, rekomendując Izbie tę ważną poprawkę, był także zdecydowany sprzeciw Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wobec postulatu organizacji reprezentujących sprzedawców, aby uzależnić realizację prawa do odstąpienia od umowy o kredyt konsumencki od uprzedniego rozliczenia przez konsumenta umowy z podmiotem, od którego nabył rzecz lub usługę. Urząd ten uważa, że uprawnienia sprzedawcy w sposób wystarczający chronią przepisy kodeksu cywilnego, na podstawie których można wyegzekwować roszczenia, na przykład roszczenie nienależne.

Kolejna zaproponowana przez komisję poprawka do ustawy dotyczyła wyłączania spod rygorów ustawy o kredycie konsumenckim tak zwanych kredytów studenckich. Komisja podzieliła pogląd Związku Banków Polskich, że w obecnej praktyce kredyty studenckie są raczej narzędziem dystrybucji pomocy państwowej dla studentów niż kredytami w dosłownym rozumieniu ustawy o kredycie konsumenckim. Ponadto wszelkie zmiany w regulacjach dotyczących tych kredytów są niezależne od banków konkurencyjnych, pełniących na mocy umów z Bankiem Gospodarstwa Krajowego wyłącznie funkcję dystrybutorów tej pomocy z Funduszu Pożyczek i Kredytów Studenckich.

Senator sprawozdawca poinformował, że Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów nie wniósł uwag także do kolejnej poprawki merytorycznej ujętej w sprawozdaniu Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych, dotyczącej skorygowania treści art. 15 ust. 1. Intencją tej zmiany było usunięcie wątpliwości dotyczących wykorzystania przez konsumenta uprawnienia do realizacji sankcji wobec kredytodawcy z tytułu naruszenia postanowień ustawy. Warunkiem skorzystania przez konsumenta z tego uprawnienia powinno być uprzednie poinformowanie o tym zamiarze kredytobiorcy w formie pisemnego oświadczenia, aby wyeliminować ryzyko podjęcia przez kredytodawcę czynności egzekucyjnych. W praktyce bankowej ma miejsce taka sytuacja, że system komputerowy automatycznie drukuje wszelkie niedopłaty i w tym wypadku właśnie tak by było.

Pozostałe poprawki do rozpatrywanej ustawy rekomendowane Izbie przez Komisję Gospodarki i Finansów Publicznych miały charakter uściślający lub porządkowy. Obejmowały zastąpienie, zgodnie z definicją przyjętą w prawie bankowym i praktyce, wyrażenia "rachunki kart kredytowych" wyrażeniem "rachunki kredytowe", a także dostosowanie przepisów ustawy o kredycie konsumpcyjnym do przepisów kodeksu cywilnego regulującego odpowiedzialność z tytułu rękojmi za wady.

Uchwała

Przewodniczący obradom marszałek Longin Pastusiak przypomniał, że 3 kwietnia br. upłynęła kadencja członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji Jana Sęka, powołanego przez Senat uchwałą z  3 kwietnia 1997 r. w sprawie powołania członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.

Marszałek przypomniał, że Senat powołuje członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji zgodnie z art. 214 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz z art. 7 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji.

Kandydat złożył oświadczenie wynikające z ustawy z 11 kwietnia 1997 r. o ujawnieniu pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi w latach 1944-1990 osób pełniących funkcje publiczne. Wobec kandydata zostało również zakończone postępowanie sprawdzające określone w art. 27 ustawy z 22 stycznia 1999 r. o ochronie informacji niejawnych.

Przedstawił je senator Ryszard Sławiński. Senator poinformował, że 29 kwietnia br. Komisja Kultury i Środków Przekazu rozpatrzyła zgłoszoną kandydaturę profesora Tomasza Gobana-Klasa na członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji i wyraziła opinię o kandydacie poprzez głosowanie. Po sprawdzeniu niezbędnych, wymaganych procedurą dokumentów, tj. prawidłowo złożonych podpisów trzydziestu trzech senatorów pod tą kandydaturą, po zapoznaniu się z oświadczeniem T. Gobana-Klasa o wyrażeniu przez niego zgody na kandydowanie, po zapoznaniu się z jego CV i z uzasadnieniem wniosku, a także po przeprowadzeniu rozmowy i zadaniu kandydatowi całego szeregu pytań komisja w głosowaniu stosunkiem głosów 6:0 wyraziła pozytywną opinię o kandydacie do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.

Przedstawiając sylwetkę kandydata, senator sprawozdawca wskazał, że profesor T. Goban-Klas, urodzony w 1942 r., jest z wykształcenia socjologiem, ale z praktyki człowiekiem mediów, medioznawcą. Jest założycielem i kierownikiem Katedry Komunikowania i Mediów Społecznych Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Jest również autorem około dwustu czterdziestu publikacji, w tym trzynastu książek, dotyczących głównie szeroko pojętych mediów, zarówno drukowanych, jak i elektronicznych.

Zgodnie z Regulaminem Senatu przeprowadzono głosowanie tajne nad uchwałą w sprawie powołania członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Oddano 71 głosów, wszystkie były ważne. Za wyborem T. Gobana-Klasa na członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji głosowało 59 senatorów. Przeciwko głosowało 7 senatorów, a 5 wstrzymało się od głosu. Wymagana bezwzględna większość wynosiła 36 głosów. T. Goban-Klas uzyskał zatem wymaganą bezwzględną większość głosów.

Uchwała

Zgodnie z art. 17d ust. 1 pkt 5 ustawy z  11 kwietnia 1997 r. o ujawnieniu pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi w latach 1944-1990 osób pełniących funkcje publiczne rzecznik przedstawia prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej, Sejmowi, Senatowi, prezesowi Rady Ministrów oraz pierwszemu prezesowi Sądu Najwyższego coroczną informację o swojej działalności, wraz z wnioskami wynikającymi ze stanu przestrzegania przepisów tej właśnie ustawy.

Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzednia część dokumentu, następny fragment