W nadanej we wtorek 21 maja przez program pierwszy telewizji publicznej audycji "Forum" poseł Polskiego Stronnictwa Ludowego z Zielonej Góry, Józef Zych, zajął się strukturą polskiego parlamentu, a zwłaszcza rozwodził się nad rolą i przydatnością Senatu. Perorując przeciwko Senatowi, Józef Zych oświadczył dosłownie: "Myśmy analizowali kiedyś: 80% poprawek, które wpłynęły do Sejmu, było odrzucone".

Jeśli nawet posłowi PSL mylą się daty, to i tak błądzi. Naprawdę bowiem w trzeciej kadencji Senatu, gdy marszałkiem był Adam Struzik z PSL, a PSL miało w Izbie Wyższej trzydziestu pięciu senatorów, Sejm przyjął nie 20%, jak twierdzi Józef Zych, ale prawie 66% z trzech tysięcy stu dwudziestu poprawek zgłoszonych przez Senat.

Wielokrotnie z tej trybuny w ciągu ostatnich trzynastu lat mówiłem na temat bezrobocia, poszukując wraz z członkami Izby ekonomicznych i prawnych sposobów jego ograniczenia. Dziś występuję po raz kolejny, zobligowany przede wszystkim przez moich starszych wiekiem wyborców, którzy od czasu pojawienia się propozycji ministra Hausnera dotyczącej ograniczenia możliwości zarobkowania przez emerytów i rencistów, bombardują moje biuro różnego rodzaju oświadczeniami i apelami. Większość z nich jest bardzo emocjonalna, ale w wielu pojawiają się pytania i wątpliwości, z którymi warto się, jak sądzę, zapoznać jeszcze przed podjęciem decyzji o konkretnych rozwiązaniach.

Uważam więc, że Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej przed podjęciem decyzji dotyczących ograniczenia zatrudnienia emerytów i rencistów powinno zlecić badania naukowe lub dokonać symulacji, by wiarygodnie odpowiedzieć na następujące pytania.

W apelach i protestach, które otrzymuję, częsty jest motyw zgodności całej tej operacji z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej. Moi wyborcy odwołują się zwłaszcza do art. 32 konstytucji. Czy kwestia ta została bez wątpliwości rozstrzygnięta przez specjalistów od prawa konstytucyjnego?

Sprawa ta tylko z pozoru wydaje się błaha. W wyniku awarii bowiem konieczne stało się wyłączenie z ruchu jednego z dwóch mostów, czyli jedynej przeprawy przez rzekę Gwdę, przez którą odbywał się dotąd ciężki ruch tranzytowy. Ponieważ miasto Piła nie posiada jeszcze obwodnicy w ciągu drogi nr 11 relacji Koszalin-Poznań, cały ruch tranzytowy na tej relacji oraz na kierunku Gorzów - granica państwa, Gorzów - Bydgoszcz odbywa się przez ten most. W efekcie awarii, która doprowadziła do zamknięcia w dniu 23 marca 2002 r. jednej nitki mostu, w centrum Piły nastąpiły poważne zakłócenia w ruchu i korki.

I oświadczenie trzecie składam do protokołu.

Panie Ministrze, ustawą z dnia 17 grudnia 2001 r. o zmianie ustawy o funduszu alimentacyjnym, ustawy o zasiłkach rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych i ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa wprowadzono zmiany do ustawy z dnia 1 grudnia 1994 r. o zasiłkach rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych i w art. 17 ust. 1 zapisano, że uprawnienia do zasiłku rodzinnego i wychowawczego ustala się na podstawie: pkt 1 - zaświadczenia właściwego urzędu skarbowego o dochodach uzyskanych w ostatnim roku podatkowym, podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych, lit. a - osoby ubiegającej się o zasiłek, lit. b - członków rodziny osoby wymienionej w lit. a; pkt 2 - innych zaświadczeń i dowodów niezbędnych do ustalenia prawa do zasiłku.

Poprzednio wystarczyło oświadczenie o dochodach rodziny osoby występującej z wnioskiem o ustalenie uprawnień do zasiłku rodzinnego na druku ZUS Z14. Ta na pozór drobna zmiana uruchomiła w tej chwili lawinę w urzędach skarbowych. Tłumy ludzi kłębią się, żeby złożyć wniosek o wydanie zaświadczenia i odebrać to zaświadczenie, przy czym musi być ono odebrane osobiście przez wnioskodawcę, bowiem wysokość dochodów objęta jest tajemnicą skarbową. Doprowadzono więc do sytuacji żenujących. Osiemdziesięcioletni, często bardzo schorowani ludzie dwukrotnie muszą pojechać do urzędu i stać w kolejce, żeby w celu uzyskania dodatku rodzinnego na współmałżonka otrzymać zaświadczenie o dochodach, na które składa się tylko i wyłącznie otrzymywana z tego samego ZUS emerytura. Nie wspominam już o rzeszach pracowników najemnych.

Zaległości płatnicze wobec Górnośląskiego Zakładu Elektroenergetycznego SA za dostarczoną energię elektryczną na kwiecień 2002 r. wynoszą dla zakładów branży hutniczej 213 milionów zł, zaś dla przedsiębiorstw górniczych - 92 miliony zł. Determinacja zarządu GZE w odzyskaniu swoich należności spowoduje w najbliższym czasie wyłączenie energii tym zakładom. Łatwo przewidzieć, jakie będą tego skutki dla jednoosobowych spółek skarbu państwa.

Przedsiębiorstwo Usług Mechanicznych "Pumech-Orzeł" spółka z o.o. w Bytomiu od wielu miesięcy zalega GZE SA z zapłatą za energię elektryczną. Zarząd wymienionej spółki obsługuje Centralną Pompownię "Bolko". GZE SA ma świadomość skutków, jakie może wywołać zaniechanie działalności odwadniającej. Dlatego też uprzejmie proszę o rozwiązanie problemu wypłacalności dotowanego podmiotu. Z moich informacji wynika, że powyższa sprawa jest znana w Ministerstwie Skarbu Państwa, jednakże od wielu miesięcy nie może się doczekać rozwiązania.

Panie Prezesie!

Starostowie w moim okręgu wyborczym są zaniepokojeni sposobem rozstrzygania przez kierowaną przez pana agencję kwestii zalesiania gruntów rolnych, a w szczególności zapowiedzianymi przez agencję skutkami niedotrzymania wyznaczonego terminu zalesiania w ramach przyznanego limitu zalesień na 2002 r.

Zbigniew Kruszewski
Senator RP

Szanowny Panie Ministrze!

WODR Bielice przez dwadzieścia lat swojej działalności dzięki dobrze przygotowanej kadrze był znakomitym wsparciem merytorycznym dla doradców terenowych i rolników powiatu sochaczewskiego. W trudnym okresie przygotowań do integracji z Unią Europejską, a szczególnie do ogólnokrajowego referendum taka decyzja może jedynie ujemnie wpłynąć na pracę doradców, od których w dużej mierze zależy przystosowanie rodzin rolniczych do funkcjonowania w nowej rzeczywistości. Rolnicy czterech powiatów, w tym sochaczewskiego, korzystają z usług laboratorium w Bielicach, gdzie wykonywane są podstawowe analizy gleby oraz wydawane zlecenia pozwalające stosować racjonalne nawożenie mineralne. Powiat sochaczewski zostanie pozbawiony tego rodzaju usług, a dojazdy do Stacji Chemiczno-Rolniczej w Łodzi czy Wesołej wiążą się z kosztami. W małej poligrafii WODR Bielice przygotowywane i drukowane są materiały szkoleniowe, broszury dla rolników i dodatek cenowy do miesięcznika "Wieś Mazowiecka".

Powiat sochaczewski ma charakter typowo rolniczy, więc nie widzę potrzeby przybliżania usług rolniczych do Warszawy. Kadra WODR Bielice pochodzi głównie z Sochaczewa i okolic. Przeniesienie siedziby w żaden sposób nie przyczyni się do usprawnienia organizacji pracy, ale spowoduje znaczne zwiększenie kosztów codziennych przejazdów do siedziby w Pszczelinie i funkcjonowania w terenie.

Biorąc pod uwagę przedstawione argumenty, pragnę zwrócić Pańską uwagę na fakt przygotowywania projektu nowej ustawy o państwowych jednostkach doradztwa rolniczego, która ma obowiązywać od 1 stycznia 2003 r. i ma być realizowana przez Pana resort. Może korzystniej byłoby ukrócić radosną twórczość niektórych dyrektorów wijących sobie wygodne gniazdka, a gruntownej, odpowiadającej interesom wsi restrukturyzacji i reformy doradztwa rolniczego dokonać po wejściu w życie przygotowywanej ustawy.

Z wyrazami szacunku

Szanowna Pani Minister!

Moje oświadczenie zostało zainspirowane listem wysłanym do mnie przez przewodniczącego Rady Powiatu Ciechanowskiego oraz prezydenta miasta Ciechanowa, w którym wymienione osoby zwracają się z prośbą o wsparcie starań o uzyskanie dodatkowych środków finansowych na funkcjonowanie Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Gołotczyźnie.

Utrzymanie tej powiatowej jednostki oświatowej o zasięgu regionalnym jest aktualnie jednym z najtrudniejszych i najważniejszych problemów, z jakimi już czwarty rok boryka się powiat ciechanowski. Do ośrodka szczycącego się wieloletnią tradycją i wieloma osiągnięciami edukacyjno-wychowawczymi uczęszcza dziewięćdziesięcioro dzieci, w tym tylko szesnaścioro z powiatu ciechanowskiego. Pozostałych siedemdziesięcioro czworo dzieci pochodzi z ośmiu województw z całej Polski.

Środki finansowe subwencji oświatowej ogólnej otrzymywane od Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu już od 2000 r. nie wystarczały na utrzymanie tak kosztownej jednostki. Koszt utrzymania wychowanka w 2001 r. wyniósł rocznie 36 tysięcy zł. Dyrektor ośrodka w Gołotczyźnie już dwa lata temu podjął działania służbowe w celu uzyskania maksymalnych oszczędności. Zrezygnowano z wszelkich zajęć fakultatywnych i pozaszkolnych, zwiększono liczbę uczniów w oddziałach szkolnych. Tylko takie oszczędnościowe działania organizacyjne pozwoliły wywiązać się z zobowiązań w stosunku do nauczycieli wynikających z podwyżki wynagrodzeń wprowadzonej przez znowelizowaną Kartę Nauczyciela.

Już w roku 2001 powiat ciechanowski na utrzymanie oświaty otrzymał o 2 miliony 252 tysiące 948 zł mniej niż wynikało z rzeczywistych potrzeb. Rok 2002 przyniósł powiatowi kolejne zmniejszenie subwencji oświatowej. Niedoszacowany plan w wysokości 22 milionów 475 tysięcy 200 zł został zmniejszony o 1 milion 577 tysięcy 430 zł, co oznacza całkowitą niemożliwość sfinansowania zadań oświatowych w powiecie. Niedobór środków finansowych tylko w szkolnictwie specjalnym w skali powiatu wynosi: w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w Ciechanowie - 1 milion 748 tysięcy 200 zł, a w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w Gołotczyźnie 1 milion 458 tysięcy 900 zł.

Najbardziej dramatyczna sytuacja jest w SOSW w Gołotczyźnie ze względu na niewielką liczbę wychowanków i jego regionalny charakter. Wszystkie powiaty, z których pochodzą wychowankowie ośrodka, odmówiły partycypowania w kosztach utrzymania. Ośrodek w Gołotczyźnie powinien mieć rangę ośrodka ogólnopolskiego i jako taki otrzymywać zwiększoną subwencję, ponieważ bez dodatkowego wsparcia ze strony państwa jeden powiat nie jest w stanie udźwignąć kosztów jego utrzymania.

Z wyrazami szacunku

Znana powszechnie - choćby z mediów - trudna sytuacja finansowa Stoczni Szczecińskiej ma negatywny wpływ na funkcjonowanie licznych przedsiębiorstw z nią kooperujących.

W połowie kwietnia bieżącego roku prezesi zarządów i dyrektorzy generalni dwunastu takich firm wystosowali do ministra gospodarki, pana Jacka Piechoty, list z prośbą o pomoc. Dotarł on również do mnie, jako że wśród owej dwunastki dwie firmy działają na terenie mojego okręgu wyborczego. Są to "Lubmor" w Trzciance i "Meblomor" w Czarnkowie. Delegacja pierwszego z tych zakładów dotarła do mojego biura w Pile z prośbą o interwencję w ich sprawie na forum Senatu, co właśnie czynię.

Podjęte przez banki rozwiązanie problemu Stoczni Szczecińskiej nie uwzględnia interesów jej kooperantów, co w efekcie może doprowadzić do upadłości wielu firm. Pragniemy poinformować, że już w latach dziewięćdziesiątych doświadczyliśmy postępowania układowego i ugodowego ze strony wszystkich stoczni produkcyjnych, czego skutki odczuwamy do dzisiejszego dnia".

"W trosce o przyszłość polskiego przemysłu okręgowego, o los naszych przedsiębiorstw, o utrzymanie miejsc pracy, prosimy o:

1) udzielenie Stoczni Szczecińskiej takiej pomocy, która spowoduje jej uzdrowienie i jednocześnie poprawi sytuację firm z nią kooperujących;

4) zwolnienie z podatku VAT dostaw wyposażenia przeznaczonego na statki budowane na eksport;

Henryk Stokłosa
senator RP

Szanowny Panie Premierze!

Cieszy fakt - wynikający z odpowiedzi na oświadczenie senatora Januarego Bienia skierowane do Szanownego Pana w dniu 27 lutego 2002 r. - iż część słusznych zastrzeżeń wobec obowiązującej jeszcze ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego została uwzględniona w projekcie nowej ustawy, która ma zastąpić tę obecnie obowiązującą. Nadal jednak przewidywana jest wypłata przez gminę odszkodowań w przypadku niewskazania lokali socjalnych na realizację wyroków zawierających uprawnienia do najmu tych lokali dla osób eksmitowanych.

Art. 18 ust. 4 obowiązującej ustawy, który wszedł w życie dnia 1 stycznia 2002 r., spowodował falę roszczeń dotyczących wypłaty odszkodowań z powodu braku lokali zastępczych. Roszczenia te wysuwają przede wszystkim osoby fizyczne oraz spółdzielnie mieszkaniowe. Liczba wyroków sądowych zawierających uprawnienie do najmu lokali socjalnych stale wzrasta. W Urzędzie Miasta Częstochowa na realizację oczekuje dziewięćdziesiąt osiem wniosków o przydział lokalu socjalnego do wynajmu z przyznanym przez sąd w wyroku eksmisyjnym uprawnieniem do takiego lokalu, a roszczenia właścicieli budynków mogą osiągnąć nawet kwotę 2 milionów 484 tysięcy zł w układzie rocznym. W Sosnowcu od początku bieżącego roku o realizację wniosków wystąpiło dziewięćdziesięciu jeden wierzycieli, zaś z mieszkaniowego zasobu miasta należałoby zrealizować trzysta sześćdziesiąt eksmisji. Gminy odkładają realizację wyroków orzekających eksmisje na czas późniejszy ze względu na to, iż nie przeprowadzają eksmisji "na bruk", lecz do mieszkań o niższym standardzie. Powoduje to wzrost kosztów eksploatacji mieszkań. Uwzględnienie wniosków o wypłatę odszkodowań wywoła również wzrost kosztów, zwłaszcza z tego powodu, że brakuje podstaw do ustalenia faktycznej wysokości odszkodowań, albowiem na drodze administracyjnej nie można stwierdzić, czy prawdziwe jest stwierdzenie dotyczące niewnoszenia żadnych opłat przez lokatora. Ustalenie wysokości odszkodowania, o którym mowa w art. 18 ust. 2, także nie jest możliwe, ponieważ urząd nie ma kompetencji do wyliczania należności z tytułu umowy najmu, zawartej na podstawie umowy cywilnej.

Gminy realizują ów przedmiotowy obowiązek w ramach swych realnych, niewielkich możliwości. Przy czym wątpliwości interpretacyjne co do zapisu dotyczącego czasu, w jakim ma nastąpić realizacja wyroku sądowego - bo istnieje jedynie zapis "w pierwszej kolejności" - powodują, iż właściciele oczekują na odszkodowania od daty uprawomocnienia się wyroku przyznającego prawo do najmu lokalu socjalnego, a to jedynie zaostrza konflikty między zainteresowanymi stronami.

Gdyby ustawodawca zechciał zobowiązać właścicieli dużych zasobów mieszkaniowych do współpracy z samorządami w celu realizacji wyroków - na przykład poprzez poniesienie kosztów remontów lokali socjalnych, szeroką współpracę w zakresie propozycji zamiany mieszkań, uwarunkowanych spłatą zaległych zobowiązań kontrahentów - to stanowione prawo dawałoby realne podstawy do rozwiązywania problemów społecznych.

Osobnym, ale także ważnym problemem jest zasadność rotacyjnego charakteru lokali socjalnych. Poprawa finansowej sytuacji najemców daje podstawę do pozbawienia ich prawa do takiego lokalu, a to pogłębia ich poczucie destabilizacji. Brakuje zatem prawnych możliwości zawarcia w takim wypadku umowy na czas nieokreślony. Taka sytuacja "zachęca" osoby bezrobotne do niepodejmowania działań zmierzających do poprawy ich bytu.

Art. 10 ust. 4 w związku z art. 11 ust. 2 pkt 4 i art. 32 obowiązującej ustawy nakładają na gminy obowiązek zapewnienia lokali zamiennych wyłącznie lokatorom mającym uprawnienie do wnoszenia czynszu regulowanego. Projekt przedmiotowej ustawy nie wnosi w tym zakresie żadnych zmian. Słuszne wydaje się pozostawienie zapisu o obowiązku zapewnienia lokali zamiennych tylko wyżej wymienionym najemcom, zamieszkującym w budynkach stanowiących własność osób fizycznych, a także uzupełnienie go o obowiązek zapewnienia lokalu właścicielowi zamieszkującemu w tym budynku, bo często właściciele także nie należą do ludzi zamożnych. Poprzednia ustawa traktowała ich na równi, na przykład w sytuacji wycofania lokalu z użytkowania wskutek pożaru czy katastrofy budowlanej.

Od półtora roku systematycznie ukazują się w prasie kolejne artykuły dotyczące braku legalności dowodowych analizatorów wydechu, zwanych popularnie alkomatami. Temat ten jest także przedmiotem zainteresowania telewizji. Zajmowali się nim również parlamentarzyści trzeciej kadencji: posłowie Zdzisław Kałamaga, Bogdan Lewandowski i senator Zbigniew Kulak. Nie zostało to jednak ani wyjaśnione, ani rozstrzygnięte.

Przyczyną zamieszania wokół alkomatów są działania prezesa Głównego Urzędu Miar i przepisy wprowadzone przez niego w 1999 r. i 2000 r. Do tego czasu używanie alkomatów przez policję i wykorzystywanie wyników w sądach odbywało się na podstawie pozytywnej opinii Instytutu Ekspertyz Sądowych w Krakowie i nie wywoływało żadnych kontrowersji, ale 29 czerwca 1999 r. prezes GUM wydał dwa zarządzenia, w których wymieniono dowodowe analizatory wydechu jako podlegające legalizacji i zatwierdzeniu typu. Zarządzenia nie definiowały pojęcia dowodowych analizatorów wydechu, nie czyniły tego także inne obowiązujące przepisy. Oba zarządzenia zostały opublikowane w "Dzienniku Urzędowym Miar i Probiernictwa" nr 4 z 4 sierpnia 1999 r.

Zarządzenie nr 20, pomimo swojego tytułu, nie zawiera definicji dowodowego analizatora wydechu, lecz jedynie określa, czym są: analizator, analizator stacjonarny i analizator przenośny. Wprawdzie w §25 tego zarządzenia ustalono, że analizatory wprowadzone do obrotu lub użytkowania przed dniem 19 sierpnia 1999 r., posiadające pozytywną opinię Instytutu Ekspertyz Sądowych w Krakowie oraz spełniające wymagania, na podstawie których zostały dopuszczone do użytku, mogą być stosowane do dnia 31 grudnia 2005 r., to jednak GUM zajmuje obecnie stanowisko, że wszystkie analizatory wymagają legalizacji i zatwierdzenia typu.

Działania GUM w powyższej sprawie budzą zasadnicze wątpliwości. Po pierwsze, art. 87 konstytucji stanowi, że źródłami powszechnie obowiązującego prawa są: konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia, a zatem źródłami prawa obecnie nie mogą być zarządzenia prezesa GUM. Art. 92 stanowi, że rozporządzenia są wydawane przez organy wskazane w konstytucji na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w ustawie i w celu jej wykonania. Upoważnienie powinno określać organ właściwy do wydania rozporządzenia i zakres spraw przekazanych do uregulowania oraz wytyczne dotyczące treści aktu. Organ upoważniony do wydania rozporządzenia nie może przekazać swoich kompetencji innemu organowi. Zgodnie zaś z art. 93 konstytucji zarządzenia mają charakter wewnętrzny i obowiązują tylko jednostki organizacyjne podległe organowi wydającemu te akty. Zarządzenia są wydawane tylko na podstawie ustawy. Nie mogą one stanowić podstawy decyzji wobec obywateli, osób prawnych oraz innych podmiotów.

Po drugie, zarządzenie nr 20 z 2000 r. działa wstecz, odwołując się do daty 19 sierpnia 1999 r., co stanowi naruszenie elementarnych zasad prawa.

Jakie koszty poniesie Policja w związku z zakupem nowych analizatorów oraz na legalizację już używanych analizatorów i czy Policja dysponuje stosownymi środkami na legalizację analizatorów? Koniecznie trzeba zauważyć, że koszty związane z legalizacją analizatorów będą ponoszone systematycznie co sześć miesięcy, rocznie zaś wyniosą w sumie około 1 miliona zł, z czego znaczna część będzie przypadać na prywatne laboratoria.

Senator RP
Sławomir Izdebski

W imieniu dwustu dziewięćdziesięciu dziewięciu delegatów z południowej Wielkopolski, wybranych na zebraniu wyborczym delegatów do Wielkopolskiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa w Poznaniu, którzy w dniu 30 listopada 2001 r. podjęli uchwałę zmierzającą do utworzenia okręgowej izby inżynierów budownictwa Wielkopolski południowej, uprzejmie proszę Pana Ministra o poparcie tego wniosku i stworzenie warunków do powołania okręgowej izby z siedzibą w Kaliszu na wzór obu izb lubuskich.

Utworzenie okręgowej izby inżynierów budownictwa w Wielkopolsce południowej z siedzibą w Kaliszu wiąże się z bezwzględną potrzebą przybliżenia struktur organizacyjnych izby do jej członków, którzy będą społecznie pracować w tych strukturach. Odległość od Poznania wymienionych powiatów wynosi od 70 km (Jarocin) do 180 km (Kępno). Spowoduje to - co zostało potwierdzone w praktyce funkcjonowania innych organizacji - ograniczenie uczestnictwa w pracach samorządu członków z odległych miejscowości, co słusznie jest uznane za sprzeczne z ideami samorządu. Rada Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych w Kaliszu wyraziła wolę zapewnienia lokalu w siedzibie Domu Technika w Kaliszu.

Zaakceptowanie oczekiwań tak licznej grupy inżynierów budownictwa będzie potwierdzeniem skutecznego rozwoju samorządności regionalnej, a także przykładem przeciwstawienia się bezsensownej i nieuzasadnionej centralizacji działań samorządowych w ramach nowo powstałych województw. Takie działania w opinii społecznej pogłębiają proces prowincjonalizacji miast, obniżając rangę i prestiż inteligencji technicznej.

Andrzej Spychalski

Wielce Szanowny Panie Ministrze!

2. Powiat świdwiński - 38%, trzecie miejsce w Polsce;

4. Powiat drawski - 37,1%, szóste miejsce w Polsce;

6. Powiat gryfiński - 36,4%, dziewiąte miejsce w Polsce;

9. Powiat szczecinecki - 34,6%.

Kwota przyznana z Funduszu Pracy dla powiatu szczecineckiego na rok 2002 wynosi 1 milion 230 tysięcy 700 zł. Według oświadczenia i wystąpienia do Pana Ministra władz samorządowych powiatu szczecineckiego (pismo nr WP 0717-1/2002) kwota ta powinna wynosić 1 milion 969 tysięcy 200 zł. Jest zatem zaniżona o 738 tysięcy 500 zł.

b) 1,5 dla powiatów, w których stopa bezrobocia nie przekroczyła dwukrotności przeciętnej stopy bezrobocia w kraju;

Przeciętna stopa bezrobocia w kraju, liczona jako średnia arytmetyczna stóp w miesiącach od stycznia do grudnia 2001 r., według danych zawartych na stronie internetowej ministerstwa, wynosi 16,2%. Stopa bezrobocia w powiecie szczecineckim 31 grudnia 2001 r. wynosiła 34,6%. W związku z tym wartość współczynnika Wa w algorytmie dla powiatu szczecineckiego winna wynosić 2, a nie - jak przyjęło ministerstwo - 1,5. Ma to znaczący wpływ na wyliczanie należnych środków finansowych dla wymienionego powiatu.

Szanowny Panie Ministrze! Proszę wybaczyć, że moje oświadczenie jest tak szczegółowe i obszerne. Przedstawiłem problem ogromnej wagi, dotyczący wielu bezrobotnych, którzy ogromnie liczą na Pana, samorządów i moje działania, na zmianę swego bytu dzięki otrzymaniu jakichkolwiek szans na poprawę okresową lub przekwalifikowanie. O wiele trudniej jest znaleźć jakąkolwiek pracę w powiecie szczecineckim lub typowych gminach popegeerowskich niż w powiatach, w których stopa bezrobocia nie przekracza 10%.

Proszę Pana Ministra o podjęcie działań zmierzających do sprawdzenia przytoczonych przeze mnie argumentów.

Serdecznie pozdrawiam.

Szanowny Panie Ministrze!

W związku z otrzymanymi zapytaniami ze strony kierownictwa niektórych publicznych instytucji artystycznych, dotyczącymi wystąpienia "naruszenia przez ustawodawcę konstytucyjnej zasady równości wobec prawa" zwracam się z prośbą o udzielenie mi informacji dotyczącej interpretacji przez Ministerstwo Kultury kwestii poruszonych w niniejszym oświadczeniu.

1. Aktualnie kwestię uwłaszczenia osób prawnych reguluje art. 200 i art. 202 ustawy z dnia 21 lipca 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (DzU nr 115, poz. 741 ze zmianami). Art. 200 cytowanej ustawy zawiera uregulowanie dotyczące państwowych i komunalnych osób prawnych i ma zastosowanie do spraw niezakończonych przed dniem wejścia w życie powołanej ustawy. Treść tego przepisu w swej istocie jest zbieżna z ustawą z dnia 29 września 1990 r. o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości, w szczególności w kwestii odpłatności za budynki, lokale i urządzenia przejęte na własność przez uwłaszczane podmioty oraz zasad odnoszących się do terminu wymagalności wierzytelności zabezpieczonych hipoteką i zasad ich spłaty.

3. Jednocześnie w art. 2 ustawy przyjęto, że budynki, lokale i inne urządzenia znajdujące się na tych gruntach, będące w dniu 5 grudnia 1990 r. w zarządzie państwowych osób prawnych, stały się z tym dniem z mocy prawa własnością tych osób. Nabycie następowało odpłatnie, jeżeli obiekty te nie były wybudowane lub nabyte ze środków własnych tych osób. Wierzytelności z tytułu nabycia własności budynków w myśl ust. 9 art. 2 cytowanej ustawy podlegały zabezpieczeniu hipotecznemu, a wpis hipoteki następował po bezskutecznym upływie terminu na zaspokojenie wierzytelności. W razie sprzedaży, wydzierżawienia, wynajęcia lub innego odpłatnego udostępnienia nieruchomości lub ich części, na których dokonano zabezpieczenia hipotecznego wierzytelności, wierzytelność staje się natychmiast wymagalna w części równej korzyściom uzyskanym ze sprzedaży, dzierżawy, najmu lub innego odpłatnego udostępnienia.

Zasadniczo odmienne jest uregulowanie zawarte w art. 202 ustawy, które odnosi się tylko do państwowych instytucji kultury. Z dyspozycji powołanego przepisu wynika, że państwowe instytucje kultury, które na podstawie ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej uzyskały osobowość prawną, nabywają z mocy prawa użytkowanie wieczyste gruntów, którymi zarządzały w dniu 5 grudnia 1990 r. oraz własność położonych na nich budynków, innych urządzeń i lokali. Przy czym, odmiennie niż w dotychczasowych regulacjach, nabycie budynków, innych urządzeń i lokali następowało nieodpłatnie. Tak więc w odniesieniu tylko do opisanej kategorii instytucji kultury ustawodawca przyjął zupełnie odmienne zasady dotyczące uwłaszczenia, czyli wprowadził zasadę nieodpłatnego przekazywania budynków, urządzeń i lokali.

Panie Ministrze! Uważne przyjrzenie się zaistniałej sytuacji nie pozostawia wątpliwości co do tego, że część instytucji kultury zobowiązana jest spłacać skarbowi państwa ogromne wierzytelności z tytułu nabycia własności budynków, innych urządzeń i lokali. Z kolei instytucje kultury, które uwłaszczyły się według zasad opisanych w art. 202 cytowanej ustawy, mogą wszelkie uzyskane przychody, w tym między innymi ze sprzedaży, wynajęcia, wydzierżawienia lub innego odpłatnego udostępnienia, przekazywać w całości na cele statutowe. Z tytułu bowiem ustawowo nieodpłatnego przejęcia budynków nie są zobowiązane dokonywać jakichkolwiek wpłat na rzecz skarbu państwa. Przeto wskazywane przez kierownictwa instytucji artystycznych naruszenie tu przez ustawodawcę konstytucyjnej zasady równości wobec prawa wydaje się być zasadne. W konsekwencji można by oczekiwać zrekompensowania przez skarb państwa jednostkom kultury wydatków związanych z dotychczasową spłatą wierzytelności z tytułu odpłatnego nabycia na własność budynków, urządzeń i lokali.

Szanowny Panie Ministrze!

W ostatnich kilku latach Polskie Zrzeszenie Producentów Octu konsekwentnie podnosi, iż wielu producentów artykułów żywnościowych niezgodnie z obowiązującymi przepisami w procesie technologicznym używa syntetycznego kwasu octowego E-260 (esencji octowej). Zwraca się uwagę na to, iż do września 1993 r. w Polsce obowiązywał zakaz stosowania esencji octowej E-260 do produkcji artykułów spożywczych. Dopuszczone było stosowanie jedynie octu spirytusowego (fermentacyjnego). Zakaz ten uchylił główny inspektor sanitarny decyzją z 16 września 1993 r., ZPU-4434-W-Z/RO/93. Jednocześnie wyraził zgodę na stosowanie esencji octowej wytwarzanej przez Przedsiębiorstwo Produkcji Esencji Octowej, Węgla Drzewnego i Pochodnych ACE-CARB w Zawierciu w procesie technologii wytwarzania marynat rybnych zimnych. W kolejnych decyzjach zwiększył zakres zastosowania tej esencji o dalsze produkty. Główny inspektor sanitarny zezwolił także na import esencji octowej.

Wydawane zezwolenia zawierały przepisy dotyczące norm, które powinna spełniać wprowadzana do obrotu esencja, jednak aktualnie, zdaniem zrzeszenia, nie ma możliwości laboratoryjnego sprawdzenia jakości esencji znajdującej się w obrocie. Podnosi się także, że nieznane są przypadki, aby produkty znajdujące się na rynku posiadały wyraźne oznakowanie, iż do ich produkcji użyto syntetycznej esencji octowej, jak nakazuje to rozporządzenie ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej z dnia 15 kwietnia 1994 r. w sprawie znakowania środków spożywczych, używek i substancji dodatkowych dozwolonych, przeznaczonych do obrotu (DzU nr 86, poz. 402).

Polskie Zrzeszenie Producentów Octu utrzymuje, iż wojewódzcy inspektorzy sanitarni nie prowadzą w tym zakresie bieżącej kontroli. Żadne z zezwoleń - dowodzą - nie dopuszcza stosowania esencji octowej w produktach bezpośrednio spożywanych, a jedynie w procesie ich przygotowania i wstępnej obróbki technologicznej. Tymczasem na polski rynek trafiają zarówno przetwory, jak i produkty bezpośredniego zastosowania, w których bezpardonowo stosuje się esencję octową.

W dniu 3 kwietnia 2002 r. w sklepach detalicznych Jeleniej Góry, Świdnicy, Wałbrzycha, Wrocławia, Poznania oraz Łodzi dokonano sprawdzenia wystawionych do sprzedaży produktów o nazwie "ocet". Sprawdzono sto placówek handlowych. Stwierdzono, że około 60% produktu o nazwie "ocet" jest sygnowane przez przedsiębiorców nieznanych Polskiemu Zrzeszeniu Producentów Octu. Istnieje zatem, ich zdaniem, wysokie prawdopodobieństwo, iż wystawiony ocet nie był wytworzony metodami fermentacyjnymi, lecz powstał w wyniku rozcieńczenia esencji octowej.

Powszechne stosowanie esencji octowej w polskim przemyśle spożywczym sprawia, że zdecydowana większość produktów nie spełnia norm dopuszczeniowych. Według posiadanych informacji żadna polska stacja sanitarno-epidemiologiczna nie prowadzi kontroli jakości wprowadzanych do obrotu produktów, ponieważ nie jest dostosowana do oznaczania (rozróżniania) esencji octowej E-260 w produktach. W obrocie znajdują się więc produkty niespełniające podstawowych norm dopuszczeniowych, a tym samym mogące zagrażać zdrowiu konsumentów.

Aktualne zapotrzebowanie polskiego przemysłu spożywczego na ocet (fermentacyjny), by spełnić wymogi norm, wynosi 70 milionów l, a zakup octu przez producentów przetworów wynosi 20 milionów l rocznie. Pozostałe 50 milionów l to bezpardonowo stosowana esencja octowa E-260. Sytuacja ta sprawia, że niewielki tylko procent polskich "kwaśnych" produktów spożywczych można zaoferować do sprzedaży na rynkach Unii Europejskiej.

Senator RP
Marian Lewicki

Zgodnie z art. 49 pkt 4 Regulaminu Senatu Rzeczypospolitej Polskiej niniejsze oświadczenie w sprawie zmiany decyzji o przydziale pomocy zbożowej przez oddział Agencji Rynku Rolnego w Katowicach dla rolników dotkniętych powodzią kieruję do wicepremiera, ministra rolnictwa i rozwoju wsi, pana Jarosława Kalinowskiego.

Między innymi zarząd gminy Radgoszcz, powiat Dąbrowa Tarnowska, województwo małopolskie podaje, że katowicki oddział Agencji Rynku Rolnego wyznaczył rolnikom odbiór 513 t pszenicy z elewatorów Kluczbork, Tychy i Pawłowiczki oddalonych średnio o 300 km od siedziby gminy. Odbiór zboża pociągnie za sobą wydanie znacznych środków finansowych, którymi gmina dziś nie dysponuje. Odpowiednie zapasy zbóż ma lubelski oddział Agencji Rynku Rolnego w elewatorach Załęże, Siennica Nadolna itd. Zmiana decyzji agencji ułatwiłaby organizację odbioru, znacznie obniżyła koszty przewozu, co w przypadku tej gminy, w ostatnich latach dotkniętej pięciokrotnie klęską powodzi, nie jest sprawą bagatelną.

Józef Sztorc

Zgodnie z art. 49 pkt 4 Regulaminu Senatu Rzeczypospolitej Polskiej niniejsze oświadczenie w sprawie odliczenia w zakładach pracy chronionej podatku VAT naliczonego od faktur związanych z zakupem towarów i usług przeznaczonych na realizację inwestycji, w ramach których świadczone będą między innymi nieodpłatne usługi rehabilitacyjne dla pracowników niepełnosprawnych, kieruję do Pana profesora Marka Belki, wicepremiera i ministra finansów.

Szanowny Panie Premierze! Jako senator otrzymuję wnioski i prośby o podjęcie interwencji w związku z różną interpretacją przez urzędy skarbowe i urzędy kontroli skarbowej możliwości odliczenia podatku VAT naliczonego od faktur związanych z zakupem towarów przeznaczonych na inwestycje służące rehabilitacji w zakładach pracy chronionej. W wielu przypadkach kontrolujący określają takie działania jako naruszenie art. 20 ust. 2 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, który stanowi, że podatnik może zmniejszyć podatek należny o kwotę podatku naliczonego związanego ze sprzedażą opodatkowaną, jak również art. 25 ust. 1 pkt 1, który stanowi, że obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika towarów i usług służących do wytwarzania lub odsprzedaży towarów bądź świadczonych usług zwolnionych z podatku VAT.

Często pomija się fakt, że zasada, iż podatnik może zmniejszyć podatek należny o kwotę podatku naliczonego związaną ze sprzedażą opodatkowaną, oznacza obowiązek odrębnego określania kwot podatku naliczonego związanego ze sprzedażą opodatkowaną i kwot związanych ze sprzedażą zwolnioną od podatku, zgodnie z art. 20 ust. 3 i 4. Ale w opisanym przypadku sprzedaż zwolniona od podatku nie występuje, bo obowiązkowe usługi rehabilitacyjne są świadczone na rzecz własnych pracowników niepełnosprawnych.

Celowo podkreśliłem na wstępie tego oświadczenia, że chodzi tu o zakłady pracy chronionej. Z ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych wynika, iż przy uzyskaniu i utrzymaniu statusu zakładu pracy chronionej obowiązkowe jest spełnienie warunków określonych w art. 28 ust. 1 pkt 2 lit. a oraz ust. 1 pkt 3 ustawy. Dlatego też część urzędów skarbowych wychodzi z założenia, iż z faktu, o którym mowa w art. 28 przywołanej wyżej ustawy, wynika, że podatek naliczony, wykazany w fakturach dokumentujących zakup towarów i usług przekazanych na realizację inwestycji służących rehabilitacji, podlega ze względu na treść wyżej wymienionych przepisów odliczeniu od podatku należnego zgodnie z art. 20 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług. Zapewnienie pracownikom zatrudnionym w zakładach pracy chronionej doraźnej i specjalistycznej opieki lekarskiej, poradnictwa i usług rehabilitacyjnych jest bowiem podstawą istnienia i działania tych zakładów, a więc jest obowiązkiem pracodawcy i stanowi część kosztów jego działalności.

Józef Sztorc